›
›

Kinh tế phát triển - Nền kinh tế mở

pdf 61 trang vanle 2190
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Kinh tế phát triển - Nền kinh tế mở", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfkinh_te_phat_trien_nen_kinh_te_mo.pdf

Nội dung text: Kinh tế phát triển - Nền kinh tế mở

  1. Trương Quang Hùng Bộ môn Kinh tế học Trường Đại học Kinh tế NỀN KINH TẾ MỞ TP. Hồ Chí Minh
  2. THÒ TRÖÔØNG NGOAÏI HOÁI .Thò tröôøng ngoaïi hoái laø thò tröôøng quoác teá maø ôû ñoù caùc ñoàng tieàn ñöôïc mua vaø baùn Ñoái töôïng tham gia chuû yeáu treân thò tröôøng ngoaïi hoái laø caùc ngaân haøng thöông maïi, caùc nhaø xuaát nhaäp khaåu, caùc nhaø kinh doanh tieàn teä, caùc nhaø ñaàu cô Thò tröôøng ngoaïi hoái laø thò tröôøng lieân ngaân haøng quoác teá Nhöõng giao dòch ñöôïc tieán haøng ôû caùc trung taâm giao dòch chính treân theá giôùi : London, NewYork, Tokyo, Frankfurt, vaø Singapore 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 2
  3. THÒ TRÖÔØNG NGOAÏI HOÁI 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 3
  4. THÒ TRÖÔØNG NGOAÏI HOÁI .Caùc daïng thò tröôøng ngoaïi hoái  Thò tröôøng giao ngay : caùc ñoàng tieàn ñöôïc mua vaø baùn ngay töùc thôøi  Thò tröôøng kyø haïn: caùc ñoàng tieàn ñöôïc mua, baùn ôû vaøo moät thôøi ñieåm trong töông lai vôùi tyû giaù ñöôïc thoûa thuaän tröôùc  Thò tröôøng quyeàn choïn: mua vaø baùn quyeàán ñöôïc mua vaø baùn ngoïai teä trong moät khoûang thôøi gian vớiø tyû giaù ñöôïc thoûa thuaän tröôùc 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 4
  5. THÒ TRÖÔØNG NGOAÏI HOÁI Moät soá nghieäp vuï treân thò tröôøng ngoaïi hoái  Töï baûo hieåm  Kinh doanh cheânh leäch giaù  Ñaàu cô 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 5
  6. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI Tyû giaù hoái ñoaùi danh nghóa laø giaù töông ñoái cuûa hai ñoàng tieàn.  Có hai cách để thể hiện tỷ giá. Trong baøi giaûng naøy, tyû giaù laø giaù ngoaïi teä Đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế mở vì ảnh hưởng đến ngoại thương và luồng vốn Tyû giaù hoái ñoaùi thöïc phaûn aùnh giaù (chi phí) töông ñoái cuûa roã haøng hoùa haøng hoaù gioáng nhau ôû hai nöôùc. eP *  P . e laø tyû giaù danh nghóa, P,P* laàn löôït laø chæ soá giaù trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 6
  7. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 7
  8. XAÙC ÑÒNH TYÛ GIAÙ Tyû giaù hoái ñoùai danh nghóa trong ngaén haïn HOÁI ÑOAÙI DANH Tyû giaù hoái ñoùai danh NGHÓA nghóa trong daøi haïn 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 8
  9. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI TRONG NGAÉN HAÏN Thí duï: Vieät nam  Taøi khoaûn vaõng lai  Nhaäp khaåu caàn mua ngoaïi teä ñeå mua haøng hoùa nöôùc ngoaøi caàu ngoaïi teä taêng  Xuaát khaåu ñöôïc thanh toaùn baèng ngoaïi teä, caàn ñoåi ngoaïi teä sang tieàn ñoàng Vieät Nam cung ngoaïi teä taêng  Chuyeån giao roøng cung ngoaïi teä taêng  Taøi khoaûn voán vaø taøi chính  Mua taøi saûn nöôùc ngoaøi Luoàng voán ra taêng baùn tieàn ñoàng Vieät nam vaø mua ngoaïi teä caàu ngoaïi teä taêng  Baùn taøi saûn trong nöôùc Luoàng voán vaøo baùn ngoaïi teä vaø mua tieàn ñoàng Vieät Nam cung ngoaïi teä taêng.  Caùn caân thanh toaùn caân baèng khi taøi khoaûn vaõng lai baèng taøi khoaûn voán
  10. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI TRONG NGAÉN HAÏN e ΔNFA CA e0 0 CA
  11. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI TRONG NGAÉN HAÏN Tieáp caän döïa vaøo ñieàu kieän ngang baèng tyû suaát sinh lôïi  Moät soá giaû thieát  Taøi khoản voán môû  Thò tröôøng vốn laø thò tröôøng caïnh tranh  Tỷ suaát sinh lôïi kyø voïng cuûa ñoàng voán ñaàu tö vaøo taøi saûn taøi chính nöôùc ngoaøi e  ROR*= i*+ (e1 –e0)/e0  i*: laõi suaát nöôùc ngoaøi e  e : tyû giaù hoái ñoaùi kyø voïng  e0: tyû giaù hoái ñoaùi hieän haønh 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 11
  12. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI TRONG NGAÉN HAÏN e ROR* 0 ROR 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 12
  13. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI TRONG NGAÉN HAÏN  Tỷ suaát sinh lôïi kyø voïng cuûa ñoàng voán ñaàu tö vaøo taøi saûn taøi chính trong nöôùc  ROR = i  Thò tröôøng taøi saûn (bao goàm thò tröôøng ngoïai hoái) ñaït ñöôïc traïng thaùi caân baèng khi tỷ suaát sinh lôïi kyø voïng cuûa ñoàng voán ñaàu tö vaøi taøi saûn taøi chính trong nöôùc vaø nöôùc ngoøai baèng nhau ROR ROR* eee ii * e  Tyû giaù hoái ñooaùi caân baèng laø tyû giaù thoûa maõn ñieàu kieän ngang baèng suaát sinh lôïi kyø voïng 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 13
  14. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI TRONG NGAÉN HAÏN Tyû giaù hoái ñoùai caân baèng e ROR e0 ROR* 0 ROR 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 14
  15. TIEÀN, LAÕI SUAÁT VAØ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI Caân baèng treân thò tröôøng tieàn teä  M/P=L(Y,i) Caân baèng treân thò tröôøng taøi saûn e  i = i*+ (e1 –e0)/e0 Caân baèng toång quaùt e  M/P=L(Y, i*+ e1 –e0)/e0) Tyû giaù hoái ñoaùi caân baèng laø tyû giaù hoái ñoaùi thoûa maõn ñieàu kieän caân baèng toång quaùt 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 15
  16. TIEÀN, LAÕI SUAÁT VAØ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÁI e e0 ROR* 0 i L(Y,i) M2/P M/P 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 16
  17. TIEÀN, LAÕI SUAÁT VAØ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI Trong ngaén haïn  Cung tieàn taêng laøm giaûm laõi suaát  Laõi suaát trong nöôùc giaûm khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö ñaàu tö vaøo taøi saûn nöôùc ngoaøi  Treân thò tröôøng ngoïai hoái, caàu ngoïai teä taêng keùo theo söï gia taêng tyû giaù hoái ñoùai Trong daøi haïn  Cung tieàn taêng seõ laøm taêng giaù vôùi moät tyû leä töông öùng. Noù khoâng aûnh höôûng ñeán caùc bieán soá thöïc nhö saûn löôïng, laõi suaát thöïc, tyû giaù thöïc. Noù chæ aûnh höôûng ñeán caùc bieán danh nghóa nhö giaù, tyû giaù danh nghóa 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 17
  18. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN Tieáp caän döïa vaøo ñieàu kieän ngang baèng söùc mua Quy luaät moät giaù  Thò tröôøng caïnh tranh vaø khoâng coù raøo caûn thöông maïi  Haøng hoaù gioáng nhau baùn cuøng moät möùc giaù taïi caùc nöôùc khaùc nhau  P =e.P* Lyù thuyeát ngang baèng söùc mua (PPP)  Hình thöùc tuyệt ñoái (Tyû giaù hoái ñoaùi thöïc baèng 1)  e=P/P*  Hình thöùc töông ñoái (Tyû giaù hoái ñoaùi thöïc khoâng ñoåi)  % e= % P- % P*  % e= - * 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 18
  19. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN Tieáp caän tieàn teä Caùch tieáp caän naøy vaãn döïa vaøo ñieàu kieän ngang baèng söùc mua  e=P/P* Caân baèng treân thò tröôøng tieàn teä giöõa caùc nöôùc  P=M/L(Y,i)  P*=M*/L(Y*,i*) Tyû giaù daøi haïn phuï thuoäc vaøo  Cheânh leäch veà möùc taêng cung tieàn giöõa hai nöôùc  Cheânh leäch veà möùc taêng saûn löôïng 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 19
  20. ÑIEÀU KIEÄN NGANG BAÈNG SÖÙC MUA Baèng chöùng thöïc teá khoâng uûng hoä cho quy luaät moät giaù  Haøng hoùa phi ngoaïi thöông  Chi phí vaän chuyeån  Thueá ngoaïi thöông  Ñieàu kieän thò tröôøng
  21. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN Moâ hình BB-NN  Ñöôøng BB theå hieän moái quan heä giöõa tyû giaù hoái ñoaùi thöïc vaø toång chi tieâu nội ñòa sao cho caùn caân thanh toaùn caân baèng. A=C+I+G BB ᵋ thaëng dö BOP thaâm huït BOP A 0 A
  22. ÛTYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN • Ñöôøng NN chæ moái quan heä giöõa tyû giaù hoái ñoaùi thöïc vaø toång chi tieâu nội ñòa sao cho thò tröôøng lao ñoäng caân baèng (toaøn duïng) • Ñöôøng NN seõ dòch chuyeån qua phaûi khi cung lao ñoäng taêng ᵋ B laïm phaùt thaát nghieäp NN 0 A
  23. ÛTYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN thaëng dö laïm phaùt BB ᵋ BOP thaâm huït thaëng dö BOP BOP thaát laïm phaùt nghieäp thaát thaâm huït nghieäp BOP NN 0 AD
  24. ÛTYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN thaëng dö BB ᵋ BOP laïm phaùt thaâm huït thaëng dö BOP BOP thaát laïm phaùt nghieäp thaát thaâm huït nghieäp BOP NN 0 A
  25. ÛTYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI TRONG DAØI HAÏN Moâ phoûng caùc tröôøng hôïp  Xuaát khaåu taêng  Nhaäp cö taêng  Giaù thueâ nhaân coâng reû hôn  Giaù daàu theá giôùi giaûm  Naêng suaát trong nöôùc taêng
  26. SAÛN LÖÔÏNG VAØ TYÛ GIAÙ: MOÂ HÌNH AA-DD Ñöôøng toång caàu AD= C(Y-T) + I + G + NX(eP*/P,Y) Saûn löôïng caân baèng Y=C(Y-T) + I+ G + NX(eP*/P,Y) Quan heä DD {(Y,e): Y= C(Y-T) + I + G + NX(eP*/P,Y)} Söï dòch chuyeån cuûa ñöôøng DD
  27. SAÛN LÖÔÏNG VAØ TYÛ GIAÙ: MOÂ HÌNH AA-DD Caân baèng treân thò tröôøng taøi saûn vaø quan heä AA e –  i = i*+ (e1 e0)/e0  M/P=L(Y,i) Quan heä AA e {(Y,e): i = i*+ (e1 –e0)/e0 vaøø M/P=L(Y,i)} Söï dòch chuyeån cuûa ñöôøng AA
  28. SAÛN LÖÔÏNG VAØ TYÛ GIAÙ Caân baèng ngaén haïn trong neàn kinh teá môû DD (T,G) e e0 AA (M/P) Y Y 0 0
  29. SAÛN LÖÔÏNG VAØ TYÛ GIAÙ Chính saùch taøi khoùa môû roäng DD e 0 DD1 e0 e1 AA Y Y Y 0 0 1
  30. SAÛN LÖÔÏNG VAØ TYÛ GIAÙ Chính saùch tieàn teä môû roäng DD e e0 AA1 AA0 Y Y 0 0
  31. QUAÛN LYÙ KINH TEÁ VÓ MOÂ Töï do löu chuyeån voán Chuû quyeàn Kieåm soaùt voán OÅn ñònh tyû giaù tieàn teä 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 31
  32. QUAÛN LYÙ KINH TEÁ VÓ MOÂ Hieäu quaû Thaát nghieäp Kieåm soaùt voán Laïm phaùt
  33. QUAÛN LYÙ KINH TEÁ VÓ MOÂ Muïc tieâu kinh teá vó moâ laø gì?  Kieåm soaùt laïm phaùt  Kieåm soaùt thaát nghieäp  Hieäu quaû Nhöõng gì coù theå laøm?  Chính saùch tieàn teä choïn 2 trong 3?  Chính saùch taøi khoùa?
  34. CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ Cheá ñoä tyû giaù  Cheá ñoä tyû giaù laø caùch maø chính phuû moät nöôùc quaûn lyù ñoàng tieàn cuûa hoï  Cheá ñoä tyû giaù coù lieân quan chaët cheû ñeán chính saùch tieàn teä Caùc loaïi cheá ñoä tyû giaù  Cheá ñoä tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh truyeàn thoáng (Conventinal peg)  Coät ñoàng tieàn vaøo moät ñoàng tieàn khaùc hay moät roã caùc ñoàng tieàn khaùc vôùi moät bieân ñoä dao ñoäng cho pheùp raát nhoû (1%) 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 34
  35. CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ  Cheá ñoä tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh coù theå ñieàu chænh  Tyû giaù coù theå ñöôïc ñieàu chænh moät löôïng nhoû ñeàu ñaën töøng thôøi kyø: Costa Rica, Bolivia (Crawling Peg)  Tyû giaù cho pheùp dao ñoäng xoay quanh giaù trò trung taâm maø noù ñöôïc ñieàu chænh (Crawling bands)  Cheá ñoä tyû giaù thaû noåi coù quaûn lyù (Managed Float)  Chính phuû can thieäp nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu kinh teá vó moâ maø khoâng thoâng baùo tröôùc loâ trình ñieàu chænh tyû giaù: India, Czech  Cheá ñoä tyû giaù thaû noåi (Dirty Float)  Can thieäp coù giôùi haïn nhaèm laøm oân hoøa söï dao ñoäng cuûa tyû giaù treân thò tröôøng: Myõ, Nhaät Baûn, Canada, Anh 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 35
  36. CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ COÁ ÑÒNH THAÛ NOÅI •Tieän lôïi •Tieän lôïi • Tyû giaù oån ñònh-> khuyeán khích ngoaïi thöông vaø ñaàu tö • Tyû giaù töï ñieàu chænh • Chính saùch taøi khoùa coù hieäu löïc • Ít bò toån thöông khi coù söï taán coâng cuûa nhaø caàu cô • Kieåm soaùt ñöôïc laïm phaùt • Chính saùch tieàn teä coù hieäu löïc •Baát tieän •Baát tieän • Tyû giaù khoâng töï ñieàu chænh • Tyû giaù vaø giaù dao ñoäng töông lai • Deã toån thöông khi coù söï taán coâng cuûa baát ñònh ñaàu cô • Khoù kieåm soaùt hoaëc giaûm laïm phaùt • Chính saùch tieàn teä ít hieäu löïc • Chính saùch taøi khoùa ít hieäu löïc • Phaûi ñieåu chænh laõi suaát ñeå baûo veä tyû giaù
  37. CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI COÁ ÑÒNH Taïi sao phaûi nghieân cöùu tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh?  Haàu heát caùc nöôùc coâng nghieäp ñeàu duy trì tyû giaù thaû noåi coù ñieàu tieát (dirty float)  Daøn xeáp tieàn teä khu vöïc: Ñoàng tieàn chung  Caùc nöôùc ñang phaùt trieån noå löïc duy trì tyû giaù oån ñònh  Tyû giaù hoái ñoùai coá ñònh laø chuaån möïc trong nhieàu thôøi kyø 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 37
  38. CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI COÁ ÑÒNH Tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh vaän haønh nhö theá naøo?  Ngaân haøng trung öông ñöa ra tyû giaù coá ñònh vaø cam keát thöôøng xuyeân mua baùn tieàn theo moät tyû giaù coá ñònh.  Ñoàng tieàn ngaân haøng trung öông saün saøng mua vaø baùn ñöôïc goïi laø ñoàng tieàn chuyeån ñoåi Can thieäp vaøo thò tröôøng ngoïai hoái vaø möùc cung tieàn  Caùc phöông trình cô baûn  MB = NFAB+ NDCG+ NDCCOB+ OITB  M = mm MB 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 38
  39. CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI COÁ ÑÒNH  Khi BOP>0, ngaân haøng trung öông mua soá dö ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoïai hoái NFAB taêng keùo theo M taêng theo moâ hình soá nhaân tieàn  Khi BOP<0, ngaân haøng trung öông mua baùn ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoïai hoái ñeå caân ñoái NFAB giaûm keùo theo M giaûm theo moâ hình soá nhaân tieàn 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 39
  40. CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI COÁ ÑÒNH Voâ hieäu hoùa  Ngaân haøng trung öông mua ngoïai teä vaø baùn taøi saûn ñoàng thôøi ñeå voâ hieäu hoùa taùc ñoäng cuûa caùc cuù soác thò tröôøng ngoïai hoái leân cung tieàn trong nöôùc Caân baèng treân thò tröôøng ngoại hoái döôùi cheá ñoä tyû giaù coá ñònh i= i* Caân baèng treân thò tröôøng tieàn teä döôùi cheá ñoä tyû giaù coá ñònh M/P=L(Y, i) Döôùi cheá ñoä tyû giaù coá ñònh, ngaân haøng trung öông seõ töï ñieàu chænh cung tieàn sao cho e = e0 vaø i = i* 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 40
  41. CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI COÁ ÑÒNH e 1 e0 ROR* 0 i L(Y1,i) 1 L(Y2,i) 2 M1/P M /P 3 2 M/P 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 41
  42. SÖÏ THAY ÑOÅI TRONG TYÛ GIAÙ DÖÔÙI CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ COÁ ÑÒNH Phaù giaù  Ngaân haøng trung öông chuû ñoäng laøm giaûm giaù ñoàng tieàn trong nöôùc vaø tuyeân boá saün saøng mua baùn ñoàng tieàn trong nöôùc vôùi tyû giaù môùi  Phaù giaù seõ laøm cho giaù haøng hoùa trong nöôùc reû hôn so vôùi haøng hoùa nöôùc ngoøai. Ñieàu naøy laøm taêng toång caàu vaø saûn löôïng  Ñoäng cô phaù giaù (1) choáng laïi tình traïng thaát nghieäp (2)caûi thieän taøi khoûan vaõng lai vaø (3) giaûm aùp löïc leân döï tröõ ngoïai hoái Naâng giaù  Ngaân haøng trung öông chuû ñoäng laøm taêng giaù ñoàng tieàn trong nöôùc vaø tuyeân boá saün saøng mua baùn ñoàng tieàn trong nöôùc vôùi tyû giaù môùi 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 42
  43. KHUÛNG HOAÛNG CAÙN CAÂN THANH TOÙAN VAØ THAÁT THOÙAT VOÁN Khuûng hoảng caùn caân thanh toaùn  Ngaân haøng trung öông maát khaû naêng duy trì tyû giaù coá ñònh hieän haønh Nguyeân nhaân cuûa khuûng hoaûng trong caùn caân thanh toaùn  Chính saùch kinh teá khoâng beàn vöõng vaø maát caân ñoái cô caáu.  Kyø voïng töï thaân  Söï hoaûng loaïn trong heä thoáng ngaân haøng Thaát thoaùt voán  Noåi lo sôï veà phaù giaù ñoàng tieàn trong nöôùc Cö daân baùn ñoàng tieàn trong nöôùc cho ngaân haøng trung öông ñeå mua ñoàng ngoïai teä vaø ñaàu tö tieàn ra nöôùc ngoøai Luoàng voán tö nhaân chaûy ra 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 43
  44. CHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔ KHÔNG BỀN VỮNG (KRUGMAN,1979) Thâm hụt ngân sách Tài trợ Sức ép lên tỷ bằng phát hành giá cố định thêm tiền NHTW bán dự trữ ngoại tệ để hỗ trợ tỷ giá Dự trữ Tấn công Khủng hoảng suy giảm đầu cơ tiền tệ
  45. KỲ VỌNG TỰ THÂN (OBSFELD,1994) Chính phủ Không bảo Bảo vệ tỷ vệ tỷ giá giá Nhà Tấn công 2; -1 -2; -4 đầu Không cơ tấn công 0; 1 0; 2
  46. KỲ VỌNG TỰ THÂN Kỳ vọng thị trường CP có thể rời bỏ tỷ giá cố định để thực hiện chính sách khác (như giảm thất nghiệp) Chính phủ Tấn công xảy ra tạo Thấy lãi suất tăng lên, Các nhà đầu cơ kỳ vọng đồng nội tệ có gây ảnh hưởng xấu đến Tấn công thể phá giá và làm tăng trưởng và tình đồng nội tệ tăng lãi suất trạng thất nghiệp nên thả nổi tỷ giá
  47. KHỦNG HOẢNG KÉP (MCKINNON & PILL (1996), KRUGMAN (1998), CORSETTI, PESENTI, & ROUBINI (1998) ) Vấn đề chính sách kinh tế vĩ mô  Duy trì chế độ tỷ giá cố định  Ưu tiên đầu tư cho những ngành lựa chọn Vấn đề tự do tài khoản vốn  Luồng vốn vào tăng ồ ạt  Vốn ngắn hạn chiếm tỷ trọng cao  Dự trữ ngoại hối tăng  Đầu tư quá mức  Năng lực thừa  Kém hiệu quả  Giá bong bóng
  48. HOẢNG LOẠN TRONG HỆ THỐNG NGÂN HÀNG Ngân hàng và phân bổ vốn  Các khoản cho vay được bảo đảm ngầm  Tâm lý ỷ lại phát sinh  Động cơ cho vay bất cẩn  Doanh nghiệp có tỷ lệ nợ cao và không có khả năng hoàn trả  Ngân hàng mất khả năng thanh toán  Hoảng loạn trong hệ thống ngân hàng và sự rút vốn ồ ạt ra khỏi ngân hàng  Sự sụp đổ trong hệ thống ngân hàng
  49. KHỦNG HOẢNG KÉP Hệ thống tài chính nội địa: Dòng vốn nước ngoài Chính sách kinh tế vĩ mô: chảy vào: Tập trung vào ngân hàng Tỷ giá hối đoái cố định Giám sát yếu kém Nợ có mệnh giá bằng ngoại tệ và kỳ hạn Tâm lý ỷ lại ngắn gia tăng Tình hình kinh tế vĩ mô Phân bổ vốn sai lệch: Tỷ giá hối đoái thực bị Đầu tư quá mức nâng cao Bong bóng giá tài sản Thâm hụt thương mại Tham nhũng gia tăng Tình hình tài chính KHỦNG Tỷ lệ nợ khó đòi cao HOẢNG Mất cân xứng về kỳ Tấn công đầu cơ hạn giữa tài sản nợ Vốn chảy ra ngoài Ngân hàng và và tài sản có doanh nghiệp phá sản
  50. UÛY BAN TIEÀN TEÄ  Uyû ban tieàn teä (Currency Board): Hongkong, Estonia, Arhentina (2002)  UÛy ban tiền tệ phát hành tiền theo tỷ giá cố định với ñoàng tiền dự trữ  Ñoàng tieàn döï tröõ laø ñoàng tieàn maïnh  Cơ sở tiền thay đổi theo tỷ lệ với tiền dự trữ  Chế độ tỷ giá cố định sẽ duy trì được nếu ban tiền tệ không gian lận bằng cách thay đổi tiền dự trữ  UÛy ban tieàn teä chæ coù chöùc naêng phaùt haønh tieàn vaø cung caáp dòch vuï chuyeån ñoåi tieàn theo tyû giaù coá ñònh  Ban tieàn teä khoâng coù chöùc naêng ngöôøi cho vay cuoái cuøng vaø cho chính phuû vay 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 50
  51. NGHIEÂN CÖÙU TÌNH HUOÁNG UÛy ban tieàn teä cuûa Hongkong  Thaønh laäp naêm 1983  Döï tröõ hôn 6 laàn tieàn ñang löu haønh  Taán coâng tieàn teä 1997-1998 Ban tieàn teä cuûa Argentina  Thaønh laäp naêm 1991  Qua ñöôïc khuûng hoûang 1994-1995 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 51
  52. LIEÂN MINH TIEÀN TEÄ Lieân minh tieàn teä  Moät soá nöôùc thaønh vieân thoûa thuaän söû duïng ñoàng tieàn chung trong giao dòch  Một Ngân hàng Trung ương chung Cam keát  Boäi chi ngaân saùch Ruûi ro do bieán ñoäng tyû giaù giöõa caùc nöôùc thaønh vieân khoâng coøn khuyeán khích ngoïai thöông vaø ñaàu tö  Giaûm chi phí giao dòch  DWL giaûm do giaù khoâng coøn bò boùp meùo  Tieàn laøm toát chöùc naêng trung gian trao ñoåi vaø ñôn vò ño löôøng  Lôïi ích naøy gaén lieàn vôùi möùc ñoä môû cöûa cuûa neàn kinh teá 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 52
  53. LIEÂN MINH TIEÀN TEÄ Chi phí cuûa vieäc söû duïng moät ñoàng tieàn chung  Chính saùch tieàn teä khoâng coøn ñoäc laäp ñeå oån ñònh nhöõng cuù soác  Điều gì xảy ra khi tổng cầu Pháp giảm và Đức lại tăng?  Cơ chế nào để tự điều chỉnh?  Chủ quyền quốc gia và nguồn của cú sốc kinh tế bất ổn  Thuế và chi tiêu chính phủ  Chính sách xã hội  Tiền lương  Chi phí seõ thaáp neáu  Cuù soác caân xöùng giöõa caùc nöôùc thaønh vieân  Lao ñoäng vaø voán coù theå di chuyeån töï do giöõa caùc nöôùc thaønh vieân  Töï do ngoïai thöông  Giaù vaø tieàn löông linh hoïat 3/16/2015 53 TRUONG QUANG HUNG
  54. LIEÂN MINH TIEÀN TEÄ Heä thoáng ngaân saùch lieân bang vaø cô cheá ñieàu chænh töï ñoäng  Ngân sách tập trung cho phép chuyển giao tự động giữa các quốc gia? Ngân sách quốc gia linh hoạt và hội nhập thị trường vốn  Vấn đề chuyển giao tự động giữa các thế hệ trong cùng một quốc gia  Nợ tích lũy và phát triển bền vững Vaán ñeà cô cheá giaùm saùt Möùc ñoä hoäi nhaäp saâu ñoùng vai troø quan troïng ñoái vôùi khu vöïc tieàn teä toái öu  Vấn đề hội nhập chính trị bên trong liên minh
  55. CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOÙAI THAÛ NOÅI COÙ QUAÛN LYÙ Ngaân haøng trung öông duy trì moät vaøi khaû naêng kieåm soaùt tieàn trong nöôùc nhöng phaûi traû giaù baèng tình traïng baát oån trong tyû giaù Tuy nhieân, neáu traùi phieáu trong nöôùc vaø nöôùc ngoøai laø nhöõng taøi saûn thay theá cho nhau khoâng hoøan haûo, ngaân haøng trung öông coù theå kieåm soùat caû cung tieàn vaø tyû giaù Bieän phaùp söû duïng laø can thieäp ngoïai hoái voâ hieäu 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 55
  56. QUAÛN LYÙ TYÛ GIAÙ TRONG NHÖÕNG NÖÔÙC ÑANG PHAÙT TRIEÅN Trong caùc nöôùc ñang phaùt trieån ngöôøi ta thöôøng quaûn lyù tyû giaù  Muïc tieâu quaûn lyù laø taêng tröôûng vaø oån ñònh  Neáu quoác gia theo ñuoåi taêng tröôûng döïa vaøo xuaát khaåu hoï seõ duy trì tyû giaù thöïc coù khaû naêng caïnh tranh  Neáu quoác gia theo ñuoåi taêng tröôûng thay theá nhaäp khaåu, hoï seõ naâng giaù ñoàng tieàn trong nöôùc sao cho nhaäp khaåu maùy moùc, nhaäp löôïng vôùi giaù reû  Neáu coù söï maát caân ñoái trong caùn caân taøi khoûan vaõng lai, hoï seõ chuû ñoäng phaù giaù ñoàng tieàn trong nöôùc 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 56
  57. DÖÏ TRÖÕ TRONG HEÄ THOÁNG TIEÀN TEÄ THEÁ GIÔÙI Heä thoáng baûn vò ñoàng tieàn döï tröõ  Ñoàng tieàn döï tröõ laø ñoàng tieàn maø ngaân haøng trung öông naém giöõ laøm döï tröõ quoác teá  Ngaân haøng trung öông coät chaët ñoàng tieàn cuûa mình vaøo ñoàng tieàn döï tröõ baèng caùch saün saøng mua vaø baùn ñoàng tieàn trong nöôùc theo tyû giaù coá ñònh  Döôùi hieäp öôùc Bretton Wood, ñoàng ñoâ la Myõ laø ñoàng tieàn döï tröõ  Heä thoáng baûn vò ñoàng tieàn döï tröõ bao haøm moät söï maát caân xöùng giöõa nöôùc phaùt haønh tieàn döï tröõ vaø caùc nöôùc thaønh vieân  Nước phát hành có thể sử dụng chính sách tiền tệ để ổn định kinh tế  Nöôùc phaùt haønh tieàn coù theå gaây aûnh höôûng ñeán hoïat ñoäng kinh teá caùc nöôùc thaønh vieân thoâng qua chính saùch tieàn te  Vấn đề đặc lợi trong phát hành tiền 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 57
  58. LÒCH SÖÛ HEÄ THOÁNG TIEÀN TEÄ Heä thoáng baûn vò vaøng (1870-1914)  Ñoàng tieàn moãi nöôùc ñöôïc ñònh giaù theo vaøng baèng caùch saün saøng ñoåi ñoàng tieàn trong nöôùc laáy vaøng baát cöù khi naøo  Ngaân haøng trung öông giöõ vaøng nhö laø nguoàn döï tröõ quoác teá  Heä thoáng naøy traùnh ñöôïc söï maát caân xöùng trong heä thoáng baûn vò tieàn döï tröõ vaø giôùi haïn ñöôïc söï taêng tröôûng tieàn Baûn vò vaøng (-1914)  Phaùt haønh tieàn töông öùng vôùi löôïng vaøng döï tröõ  Cam keát baûo veä giaù trò ñoàng tieàn baèng vaøng  Tyû giaù coá ñònh giöõa caùc nöôùc  Caân baèng beân ngoøai khi khoâng coù aùp löïc mua baùn vaøng trong giao dòch vôùi beân ngoøai (Toång taøi khoûan vaõng lai vaø taøi khoûan voán =0) Cô cheá ñieàu chænh töï ñoäng vôùi cam keát tyû giaù coá ñònh Lợi ích  Giới hạn tăng cung tiền giá trị thực của đồng tiền ổn định giá cả ổn định 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 58
  59. LÒCH SÖÛ HEÄ THOÁNG TIEÀN TEÄ Hạn chế  Chính sách tiền tệ và suy thoái kinh tế  Không thể gia tăng tài sản dự trữ quốc tế  Gây ảnh hưởng của nước sản xuất vàng lên nền kinh tế vĩ mô thế giới Hieäp öôùc Bretton Woods (1945-1973)  Choïn Myõ ñoùng vai troø muûi neo heä thoáng tieàn teä  Ñoàng ñoâ la Myõ laøm ñoàng tieàn döï tröõ  Myõ cam keát chuyeån ñoåi ñoâ la sang vaøng  Cam keát cuûa caùc nöôùc thaønh vieân  Duy trì tyû giaù coá ñinh theo ñoâ la Myõ  Vai troø cuûa IMF  IMF ñoùng vai troø giaùm saùt  Ngaân haøng trung öông cuûa caùc ngaân haøng trung öông 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 59
  60. LÒCH SÖÛ HEÄ THOÁNG TIEÀN TEÄ Vaán ñeà ñoái vôùi hieäp öôùc  Thanh khoản vaø nieàm tin  Giaùm saùt vaø tuaân thuû luaät chôi Haäu Bretton Woods(1973-)  Caùc nöôùc lôùn  Chaâu Aâu  Caùc nöôùc ñang phaùt trieån 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 60
  61. HEÄ THOÁNG TIEÀN TEÄ Vaán ñeà heä thoáng tieàn teä quoác teá  Luoàng voán quoác teá ngaøy caøng linh hoaït hôn  Tyû giaù bieán ñoäng nhieàu hôn Khuoân khoå lyù thuyeát cho heä thoáng tyû giaù  S-I = X-M  (S-I): vieäc laøm, GDP, laõi suaát, ngaân saùch, laïm phaùt  (X-M): taøi khoaûn vaõng lai, taøi khoaûn voán, tyû giaù hoái ñoaùi  Caân baèng beân trong vaø caân baèng beân ngoaøi ñoøi hoûi löïa choïn heä thoáng tyû giaù, kieåm soaùt ngoaïi thöông vaø taøi khoaûn voán  Vaán ñeà löïa choïn heä thoáng tyû giaù ngaøy caøng quan troïng khi maø trong thöïc teá ngoïai thöông vaø taøi khoûan voán coù xu höôùng töï do 3/16/2015 TRUONG QUANG HUNG 61