Bài giảng Tiết kiệm, đầu tư và hệ thống tài chính
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Tiết kiệm, đầu tư và hệ thống tài chính", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_tiet_kiem_dau_tu_va_he_thong_tai_chinh.pdf
Nội dung text: Bài giảng Tiết kiệm, đầu tư và hệ thống tài chính
- H thng Tài chính • H thng tài chính bao gm các nhóm th ch trong nn kinh t giúp cho tit kim ca ng i này g p g u t ca ng i khác. • Nó giúp chuyn ngun lc khan him ca nn kinh t t ng i tit kim sang ng i i vay. Tit kim, u t, và 2266 H thng Tài chính Bài ging ca TS Ph m Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western CÁC TH CH TÀI CHÍNH TRONG NN KINH T CÁC TH CH TÀI CHÍNH TRONG NN KINH T • H thng tài chính c cu thành bi các th • Các th tr ng tài chính ch tài chính iu phi hot ng ca nhng • Th tr ng C phiu ng i tit kim và ng i i vay. • Th tr ng Trái phiu • Các th ch tài chính có th c phân thành • Các trung gian tài chính các nhóm khác nhau: các th tr ng tài chính và • Các ngân hàng các trung gian tài chính. • Các qu u t Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western CÁC TH CH TÀI CHÍNH TRONG NN KINH T Các Th trng Tài chính • Các th trng tài chính là các th ch tài chính • Th tr ng Trái phiu qua ó ng i tit kim có th cung cp vn trc • Trái phiu là mt giy xác nhn khon n ch rõ tip cho ng i i vay. trách nhim ca ng i i vay i vi ng i nm gi trái phiu. • Các trung gian tài chính là các th ch tài chính IOU qua ó ng i tit kim có th cung vp vn • Các c im ca Trái phiu gián tip cho ng i i vay. • K hn: Th i gian cho ti khi trái phiu áo hn. • Ri ro Tín dng: Kh nng mà ng i i vay mt kh nng thanh toán mt ph n tin lãi ho c vn gc. • Chính sách Thu: Các lut thu áp dng i vi tin lãi ca trái phiu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
- Các Th trng Tài chính Các Th trng Tài chính • Th tr ng c phiu • Th tr ng c phiu • C phiu phán nh quyn s hu mt ph n i vi • H u ht các th tr ng c phiu cung cp các thông doanh nghip và do vy, có quyn hng li nhun tin sau: mà doanh nghip to ra. • Giá (ca c phiu) ! • Vi c bán c phi u nh m huy ng v n c g i là • S lng (s lng c phiu bán) tài tr bng vn ch s hu. • C t#c (li nhun tr cho c ông) • So sánh vi trái phiu, c phiu có ri ro cao h"n và li t#c tim nng cao h"n. • T$ sut giá-thu nhp • Các th tr ng c phiu quan tr!ng nht Vit Nam là Trung tâm giao dch ch#ng khoán Hà Ni và Trung tâm giao dch ch#ng khoán Thành ph H Chí Minh. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Các Trung gian Tài chính Các Trung gian Tài chính • Các trung gian tài chính là các th ch tài chính • Các ngân hàng qua ó ng i tit kim có th cung cp vn mt • nhn tin g%i ca nhng ng i tit kim và s% dng cách gián tip cho ng i i vay. các khon tin g%i này cho vay i vi nhng ng i mun vay. • tr lãi sut cho nhng ng i g%i tin và thu lãi sut cao h"n i vi nhng ng i i vay. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Các Trung gian Tài chính Các Trung gian Tài chính • Các ngân hàng • Các qu u t • Các ngân hàng giúp to phng tin thanh toán • Qu u t là mt th ch bán c ph n ra công b ng cách cho phép ng i g%i tin vit séc i vi chúng và s% dng s tin thu c thit lp danh khon tin g%i ca h!. mc u t, gm nhiu loi c phiu, trái phiu • Ph"ng tin thanh toán là cái mà m!i ng i có th d& khác nhau, ho c c hai dàng s% dng thc hin các giao dch. • Chúng cho phép nhng ng i có vn ít có th d& dàng a • Nó h' tr cho vic mua bán hàng hoá và dch v. dng hoá danh mc u t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
- TIT KI M VÀ U T TRONG H Các Trung gian Tài chính TH NG TÀI KHON QU C DÂN • Các Th ch Tài chính khác • Nh li r ng GDP là tng thu nhp trong mt • Các liên minh tín dng nn kinh t và c(ng là tng chi tiêu v hàng hoá • Các qu hu trí và dch v ca nn kinh t: • Các công ty bo him Y = C + I + G + NX • Các qu tín dng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Mt s ng nht thc quan trng Mt s ng nht thc quan trng • Gi nh mt nn kinh t óng – nn kinh t • Tr C và G t c hai v ca ph"ng trình trên: không tham gia vào các hot ng th"ng mi Y – C – G =I qu c t : • V trái ca ph"ng trình là tng thu nhp trong nn kinh t sau khi ã tr i tiêu dùng và chi Y = C + I + G tiêu chính ph, và c g!i là tit kim quc gia, hay g!i tt là tit kim (S). Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Mt s ng nht thc quan trng Mt s ng nht thc quan trng • Thay Y - C – G b ng S, ph"ng trình trên có th • Tit kim quc gia, hay tit kim, b ng vi: vit li nh sau: S = I S = I S = Y – C – G S = (Y – T – C) + (T – G) Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 3
- Ý ngha ca Tit kim và u t Ý ngha ca Tit kim và u t • Tit kim Quc gia • Tit kim Chính ph • Tit kim quc gia là tng thu nhp trong nn kinh • Tit kim chính ph là ph n doanh thu thu còn li t còn li sau khi ã chi tr cho tiêu dùng và chi tiêu ca chính ph sau khi ã chi tr cho các khon chi chính ph. tiêu. • Tit kim T nhân Tit kim chính ph = (T – G) • Tit kim t nhân là ph n thu nhp còn li ca h gia ình sau khi ã tr thu và chi tr cho tiêu dùng. Tit kim t nhân = (Y – T – C) Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ý ngha ca Tit kim và u t Ý ngha ca Tit kim và u t • Th ng d và Thâm ht • )i vi mt nn kinh t óng, tit kim phi • Nu T > G, chính ph có thng d ngân sách bi vì b ng vi u t. h! thu nhiu h"n chi. S = I • Th ng d ca T - G phn ánh tit kim chính ph. • Nu G > T, chính ph có thâm ht ngân sách bi vì h! chi nhiu h"n thu t thu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western TH TRNG V N VAY TH TRNG V N VAY • Các th tr ng tài chính iu phi tit kim và • Th trng vn vay là th tr ng trên ó nhng u t trên th tr ng vn vay. ng i tit kim cung cp vn và nhng ng i i vay có nhu c u vay vn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
- TH TRNG V N VAY Cung và Cu v Vn vay • Vn vay phn ánh tt c các ngun thu nhp mà • Cung v vn vay xut phát t nhng ng i có m!i ng i tit kim và cho vay, ch# không phi thu nhp mà h! mun tit kim và cho vay. s% dng cho tiêu dùng. • C u v vn vay xut phát t nhng h gia ình và doanh nghip mun vay u t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Cung và Cu v Vn vay Cung và Cu v Vn vay • Lãi sut là giá c ca vn vay. • Các th tr ng tài chính hot ng ging nh • Nó phn ánh s tin mà ng i i vay tr cho các th tr ng khác trong nn kinh t. vn vay, và nó chính là s tin ng i cho vay • Cân b ng gia cung và c u v vn vay s* xác nh nhn c t khon tit kim ca h!. lãi sut thc t. • Lãi sut trên th tr ng vn vay là lãi sut thc t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 1 Th trng Vn vay Cung và Cu v Vn vay Lãi sut Cung • Các Chính sách ca Chính ph +nh hng n Tit kim và ) u t • Thu và tit kim 5% • Thu và u t • Thâm ht ngân sách chính ph Cu 0 $1,200 Vn vay (t ôla) Copyright©2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
- Chính sách 1: Khuyn khích tit kim Chính sách 1: Khuyn khích tit kim • Thu i vi tin lãi làm gim áng k li t#c • Ngc li, gim thu làm tng ng c" tit t"ng lai ca tit kim hin ti, và d,n n làm kim ca các h gia ình m!i m#c lãi sut. gim ng c" tit kim. • ) ng cung vn vay dch chuyn sang phi. • Lãi sut cân b ng gim. • Lng c u v vn vay tng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 2 S gia tng Cung Vn vay Chính sách 1: Khuyn khích tit kim Lãi sut Cung, S1 S2 • Nu lut thu thay i theo hng khuyn khích tit kim nhiu h"n, kt qu s* d,n n 1. Gim thu i 5% v!i tit kim làm lãi su t th p h n và u t l n h n. tng cung vn vay 4% 2. . . . nó Cu làm gim lãi sut cân bng . . . 0 $1,200 $1,600 Vn vay (t ôla) 3. . . . và làm tng l ng vn vay cân bng Copyright©2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách 2: Khuyn khích tit kim Chính sách 2: Khuyn khích tit kim • -u ãi thu u t s* làm tng ng c" i vay. • Nu lut thu thay i theo hng khuyn • Làm tng c u v vn vay. khích u t nhiu h"n, kt qu s* d,n n lãi • Dch chuyn ng c u sang phi. sut cao hn và tit kim ln hn. • D,n n lãi sut cao h"n và lng tit kim ln h"n. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 6
- Hình 3 S gia t ng C u v n vay Chính sách 3: Th"ng d và Thâm h#t Ngân sách Chính ph Lãi sut Cung 1. u ãi thu • Khi chính ph chi nhiu h"n thu t thu, s u t làm tng 6% c u v v n vay thiu ht này phn ánh thâm ht ngân sách. 5% • S tích lu ca thâm ht ngân sách trong quá 2. . . . tng kh# c g!i là n chính ph. lãi sut D2 cân bng Cu, D1 0 $1,200 $1,400 Vn vay (t ôla) 3. . . . và làm tng l ng vn vay cân bng Copyright©2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách 3: Th"ng d và Thâm h#t Ngân Chính sách 3: Th"ng d và Thâm h#t Ngân sách Chính ph sách Chính ph • Vay n ca chính ph tài tr cho thâm ht • Thâm ht ngân sách làm gim cung vn vay. ngân sách làm gim cung vn vay tài tr cho • Dch chuyn ng cung sang trái. u t ca các h gia ình và các doanh nghip. • Làm tng lãi sut cân b ng. • S gim sút u t này c g!i là hin tng • Làm gim lng vn vay cân b ng. ln át u t. • Vay n tài tr cho thâm ht ngân sách ln át vay n cho u t ca khu vc t nhân. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western # Hình 4: Hi u ng c a Thâm h t Ngân sách Chính ph Chính sách 3: Th"ng d và Thâm h#t Ngân sách Chính ph Lãi sut S2 Cung, S1 • Khi chính ph gim tit kim quc gia vi ngân 1. Thâm h#t ngân 6% sách thâm ht, lãi sut s* tng và u t gim. sách làm gim cung vn vay 5% 2. . . . nó làm tng lãi sut cân bng Cu 0 $800 $1,200 Vn vay (t ôla) 3. . . . và làm gim l ng vn vay cân bng Copyright©2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
- Chính sách 3: Th"ng d và Thâm h#t Ngân Hình 5 N chính ph ca M sách Chính ph % GDP • Th ng d ngân sách làm tng cung vn vay, 120 gim kích thích World War II làm lãi su t, và u t . 100 80 60 Revolutionary War Civil War World War I 40 20 0 1790 1810 1830 1850 1870 1890 1910 1930 1950 1970 1990 2010 Copyright © 2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Tóm t$t ch%ng Tóm t$t ch%ng • H thng tài chính bao gm các th ch tài • Các ng nht th#c hch toán thu nhp quc chính nh th tr ng trái phiu, th tr ng c dân phn ánh nhng mi quan h quan tr!ng phiu, và các qu u t. gia các bin kinh t v. mô. • Tt c nhng th ch này hot ng nh m • C th, trong mt nn kinh t óng, tit kim chuyn ngun lc ca nhng h gia ình có tit quc gia phi b ng vi u t. kim sang nhng h gia ình và doanh nghip • Các th ch tài chính c gng làm cho tit kim mun vay. ca ng i này g p g c u t ca ng i khác. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm t$t ch%ng Tóm t$t ch%ng • Lãi sut c xác nh bi cung và c u v vn • Tit kim quc gia b ng vi tit kim t nhân vay. cng vi tit kim chính ph. • Cung vn vay xut phát t các h gia ình • Thâm ht ngân sách chính ph phn ánh tit mun tit kim mt ph n thu nhp. kim chính ph âm, và do vy làm gim tit • C u v vn vay xut phát t các h gia ình và kim quc gia và cung vn vay. các doanh nghip mun vay u t. • Khi thâm ht ngân sách chính ph ln át u t, nó làm gim tng trng nng sut và GDP. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8