Bài giảng Sản xuất và tăng trưởng

pdf 8 trang Đức Chiến 04/01/2024 1360
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Sản xuất và tăng trưởng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_san_xuat_va_tang_truong.pdf

Nội dung text: Bài giảng Sản xuất và tăng trưởng

  1. 9 NN KINH T THC TRONG DÀI HN Sn xut và 2255 Tng tr ng Bài ging c a TS Ph m Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Sn xut và Tng trng Sn xut và Tng trng • Mc sng ca mt quc gia ph thuc vào kh • Mc sng ca m i quc gia có s thay i nng sn xut ra hàng hoá và d ch v ca h . mnh theo thi gian. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Sn xut và Tng trng Sn xut và Tng trng •  M trong th k qua, thu nhp trung bình tính • Nng sut phn ánh lng hàng hoá và d ch v theo GDP th c t bình quân u ngi ã tng sn xut ra trong mt gi ca m i lao ng. khong 2% mt nm. • Mc sng ca mt quc gia c xác nh bi nng sut ca ngi lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
  2. Bng 1 Thc t tng trng  mt s n c T NG TR NG KINH T TRÊN TH GII • Mc sng, tính theo GDP th c t bình quân u ngi, khác nhau nhiu gia các quc gia. Copyright©2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T NG TR NG KINH T TRÊN T NG TR NG KINH T TRÊN TH GII TH GII • Nhng nc nghèo nht có mc thu nhp trung • Tc  tng trng hàng nm tuy có v nh bình khác xa so vi nc M trong nhiu thp nhng s rt ln khi tính gp trong nhiu nm. k. • Vi c tính gp phn ánh tc  tng trng tích lu! trong c thi k". Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western N NG SUT: VAI TRÒ VÀ CÁC NHÂN Ti sao nng sut li quan trng nh vy T XÁC NH NÓ • Nng sut óng vai trò then cht trong vi c • Nng sut phn ánh lng hàng hoá và d ch v quyt nh mc sng ca các quc gia trên th mà mt lao ng có th# sn xut ra trong m i gii. gi làm vi c. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
  3. Ti sao nng sut li quan trng nh vy Nng sut c quyt nh th nào • $# hi#u ti sao có s khác bi t ln v mc sng • Các u vào s% dng # sn xut ra hàng hoá gia các quc gia, chúng ta phi tp trung xem và d ch v c g i là các nhân t sn xut. xét quá trình sn xut ra hàng hoá và d ch v. • Các nhân t sn xut tr c tip quyt nh nng sut. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Nng sut c quyt nh th nào Nng sut c quyt nh th nào • Các nhân t sn xut • T bn hin vt • T bn hi n vt • là mt nhân t sn xut c sn xut ra. • T bn nhân l c • nó là u vào ca quá trình sn xut hi n ti nhng là u ra ca quá trình sn xut khác trong quá kh. • Tài nguyên thiên nhiên • là lng máy móc thit b và nhà xng c s% • Kin thc công ngh dng # sn xut ra hàng hoá và d ch v. • Các công c c s% dng # l&p ráp ho'c s%a cha ôtô. • Các cng c c s% dng # óng ( ni. • Các toà nhà vn phòng, trng h c, Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Nng sut c quyt nh th nào Nng sut c quyt nh th nào • T bn nhân lc • Tài nguyên thiên nhiên • là thut ng ca các nhà kinh t phn ánh kin thc • là các yu t u vào s% dng trong sn xut c và k! nng mà ngi lao ng có c thông qua cung cp bi t nhiên, ví d nh t ai, sông ngòi, giáo dc, ào to, và kinh nghi m khoáng sn. • Ging nh t bn hi n vt, t bn nhân l c làm tng kh • Các tài nguyên có th# tái sinh bao g(m cây xanh và r)ng. nng sn xut ra hàng hoá và d ch v ca m i quc gia. • Các tài nguyên không th# tái sinh bao g(m du m và than á. • có th# là quan tr ng nhng không phi là thit yu # mt nn kinh t có th# t c nng sut cao trong vi c sn xut ra hàng hoá và d ch v. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 3
  4. Nng sut c quyt nh th nào Thông tin thêm: Hàm sn xut • Kin th c công ngh • Các nhà kinh t thng s% dng mt hàm sn • là s hi#u bit ca xã hi v các cách thc tt nht xut # mô t mi quan h gia lng u vào sn xut ra hàng hoá và d ch v. s% dng trong sn xut và sn lng u ra ca • T bn nhân l c phn ánh ngu(n l c c chi tiêu quá trình sn xut ó. # truyn ti s hi#u bit này ti l c lng lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Thông tin thêm: Hàm sn xut Thông tin thêm: Hàm sn xut • Y = A F(L, K, H, N) • Hàm sn xut có hi u sut không i theo quy • Y = sn lng u ra mô nu, vi m i s d+ng x, • A = công ngh sn xut s*n có xY = A F(xL, xK, xH, xN) • L = lng lao ng • Tc là gp ôi m i yu t u vào thì sn lng • K = lng t bn hi n vt c,ng s tng gp ôi. • H = lng t bn nhân l c • N = lng tài nguyên thiên nhiên • F( ) là hàm sn xut cho bit các yu t u vào c kt hp nh th nào. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Thông tin thêm: Hàm sn xut Thông tin thêm: Hàm sn xut • Các hàm sn xut vi hi u sut không i theo • Ph+ng trình trên cho thy r-ng nng sut (Y/L) quy mô có mt hàm ý hu ích. ph thuc vào t bn hi n vt bình quân mt • $'t x = 1/L, lao ng (K/L), t bn nhân l c bình quân mt • Y/ L = A F(1, K/ L, H/ L, N/ L) lao ng (H/L), và tài nguyên thiên nhiên bình Trong ó: quân mt lao ng (N/L), c,ng nh trình  Y/L = sn lng bình quân mt lao ng công ngh , (A). K/L = t bn hi n vt bình quân mt lao ng H/L = t bn nhân l c bình quân mt lao ng N/L = tài nguyên thiên nhiên bình quân mt lao ng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
  5. T NG TR NG KINH T VÀ T NG TR NG KINH T VÀ CHÍNH SÁCH CÔNG CNG CHÍNH SÁCH CÔNG CNG • Chính ph có th# làm nhiu cách # tng nng • Các chính sách ca chính ph làm tng nng sut và mc sng. sut và mc sng • Khuyn khích tit ki m và u t. • Khuyn khích u t t) nc ngoài. • Khuyn khích giáo dc và ào to. • $m bo quyn s hu và duy trì n nh chính tr . • Thúc .y t do th+ng mi. • Thúc .y nghiên cu và phát tri#n. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 1 Tng trng và u t Tm quan trng ca tit kim và u t • Mt cách làm tng nng sut trong t+ng lai là (a) T c  tng tr ng 1960-1991 (b) u t 1960-1991 u t nhiu ngu(n l c hi n ti vào sn xut t South Korea South Korea Singapore Singapore bn. Japan Japan Israel Israel Canada Canada Brazil Brazil West Germany West Germany Mexico Mexico United Kingdom United Kingdom Nigeria Nigeria United States United States India India Bangladesh Bangladesh Chile Chile Rwanda Rwanda 0 1 2 3 4 5 6 7 0 10 20 30 40 T c  tng tr ng (%) u t (% GDP) Copyright © 2004 South-Western Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Li sut gim dn và Hiu ng ui kp Li sut gim dn và Hiu ng ui kp • Khi lng t bn tng, sn lng tng thêm khi • Trong dài hn, t l tit ki m cao h+n d0n n s% dng thêm mt +n v t bn gim; 'c tính mc nng sut và thu nhp cao h+n, nhng này c g i là l i sut gim d n. không làm tng tc  tng trng ca chúng. • Do li sut gim dn, s gia tng ca t l tit ki m ch/ tm thi làm tng tng trng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
  6. Li sut gim dn và Hiu ng ui kp u t t n c ngoài • Hiu ng u i kp phn ánh 'c tính các nc • Chính ph các nc có th# tng tích lu! t bn nghèo có xu hng tng trng nhanh h+n và tng trng kinh t dài hn b-ng cách nhng nc giàu. khuyn khích ngu(n u t nc ngoài. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western u t t n c ngoài Giáo d!c • $u t t) nc ngoài có nhiu dng: • $i vi tng trng dài hn ca mt nc, giáo • $u t tr c tip nc ngoài (FDI) dc ít nht c,ng có tm quan tr ng nh u t • $u t t bn c s hu và iu hành bi mt t chc t bn hi n vt. nc ngoài. •  M m i nm n trng trung bình làm tng tin • $u t gián tip nc ngoài l+ng ca mt cá nhân khong 10%. • $u t c tài tr b-ng tin ca nc ngoài nhng c • Do vy, chính ph có mt cách làm tng mc sng iu hành bi công dân trong nc. là xây d ng các trng h c và khuyn khích m i ngi tn dng chúng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Giáo d!c Giáo d!c • Mt ngi c ào to có th# a ra c các • Mt vn  ca các nc nghèo là chy máu ý tng mi v cách thc tt nht sn xut ra cht xám - s di c ca nhng lao ng c hàng hoá và d ch v, nh ó có th# làm tng ào to cao nht ti các nc giàu. lng kin thc ca xã hi và to ra li ích ngoi sinh i vi ngi khác. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 6
  7. Quy"n s h#u và S n nh chính tr T do Th$ng mi • Quyn s hu phn ánh quyn ca m i ngi • Th+ng mi,  mt s khía cnh, là mt loi i vi các ngu(n l c mà h s hu. công ngh . • S tôn tr ng quyn s hu là mt tin  quan tr ng • Mt nc d1 b các rào cn th+ng mi s có cho h thng giá c vn hành. c tng trng kinh t ging nh khi nó có • Các nhà u t cn có c cm giác an toàn i s tin b công ngh . vi các khon u t ca h . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T do Th$ng mi Nghiên cu và Phát tri%n • Mt s nc th c hi n . . . • Tin b công ngh d0n n mc sng cao h+n. • . . . các chính sách th+ng mi hng ni, tránh • Hu ht tin b công ngh có c t) các nghiên giao lu vi các nc khác. cu t nhân ca các doanh nghi p và ca các nhà • . . . các chính sách th+ng mi hng ngoi, khuyn phát minh. khích giao lu vi các nc khác. • Chính ph có th# khuyn khích phát tri#n nhng công ngh mi thông qua các tài tr nghiên cu, gim thu, và h thng b-ng phát minh sáng ch. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Nghiên cu tình hu ng: S gim sút và gia Nghiên cu tình hu ng: S gim sút và gia tng nng sut tng nng sut • T) 1959 n 1973 nng sut ã tng vi tc  • Các nguyên nhân d0n n s thay i tng 3,2% mt nm. trng nng sut là rt khó xác nh. • T) 1973 n 1995 nng sut ch/ tng vi tc  • Không th# quy s gim sút nng sut cho các 1,5% mt nm. nhân t sn xut. • Nng sut li tng trong nm 1995, trung bình • Nhiu nhà kinh t cho r-ng s gim sút hay gia tng 2,6% mt nm trong 6 nm tip theo. tng tng trng kinh t là do s thay i công ngh và s xut hi n ca nhng ý tng mi. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
  8. Hình 2 Tng trng GDP thc t bình quân u ng&i Tng trng dân s T c  tng tr ng (% nm) • Các nhà kinh t và các nhà khoa h c xã hi 4.0 khác t) lâu ã có tranh lun v vi c tng trng 3.5 dân s nh hng nh th nào n xã hi 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0 1870– 1890– 1910– 1930– 1950– 1970– 1990– 1890 1910 1930 1950 1970 1990 2000 Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright © 2004 South-Western Tng trng dân s Tóm t't ch$ng • Tng trng dân s có t+ng tác qua li vi các S th nh vng kinh t, tính theo GDP th c t nhân t sn xut khác: bình quân u ngi, có s khác nhau nhiu • Dàn mng tài nguyên thiên nhiên gia quc gia trên th gii. • Làm loãng lng t bn • Thu nhp trung bình ca nhng nc giàu nht • Thúc .y tin b công ngh cao gp h+n 10 ln thu nhp trung bình ca nhng nc nghèo nht trên th gii. • Mc sng ca mt nn kinh t ph thuc vào kh nng sn xut ra hàng hoá và d ch v ca nó. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm t't ch$ng Tóm t't ch$ng • Nng sut ph thuc vào lng t bn hi n vt, • S tích lu! t bn ph thuc vào li sut gim t bn nhân l c, tài nguyên thiên nhiên, và kin dn. thc công ngh ca ngi lao ng. • Do li sut gim dn, tit ki m cao h+n d0n n • Các chính sách ca chính ph có th# nh hng tng trng cao h+n trong mt thi gian nht n tc  tng trng ca nn kinh t theo nh, nhng tng trng cui cùng s chm li. nhiu cách khác nhau. • C,ng do li sut gim dn, li sut i vi t bn 'c bi t cao  nhng nc nghèo. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8