Tài chính công ty nâng cao - Chương 9: Tài chính quốc tế

Nội dung text: Tài chính công ty nâng cao - Chương 9: Tài chính quốc tế

1. TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU: ƒ CÔ SÔÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ ƒ TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI ƒ CAÙN CAÂN THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ ƒ SÖÏ KHUÛNG HOAÛNG CAÙN CAÂN THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ ƒ SÖÏ DI CHUYEÅN CAÙC NGUOÀN VOÁN VAØ QUAÛN LYÙ NÔÏ NÖÔÙC NGOAØI ƒ CAÙC ÑÒNH CHEÁ TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ TYÛGIAÙHOÁI ÑOAÙI ƒ Khaùi nieäm vaø vai troø cuûa tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Ngoaïi teä vaø ngoaïi hoái ƒ Ngoaïi teä laø ñoàng tieàn do quoác gia nöôùc ngoaøi phaùt haønh nhöng laïi ñöôïc löu haønh treân thò tröôøng ôû moät quoác gia khaùc. ƒ Ngoaïi hoái laø toaøn boä caùc loaïi tieàn nöôùc ngoaøi, caùc phöông tieän chi traû coù giaù trò baèng tieàn nöôùc ngoaøi, caùc chöùng töø, chöùng khoaùn coù giaù trò, coù khaû naêng mang laïi ngoaïi teä. ƒ Tyûgiaùhoáiñoaùilaøheäsoáqui ñoåicuûamoätñoàng tieàn nöôùc naøy sang ñoàng tieàn khaùc. Hay caùch khaùc tyû giaù hoái ñoaùi laø giaù caû ñôn vò tieàn teä cuûa moät nöôùc ñöôïc bieåu hieän baèng khoái löôïng caùc ñôn vò tieàn teä nöôùc ngoaøi. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI (TT) ƒ Phaân loaïi tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Caên cöù vaøo nghieäp vuï kinh doanh ngoaïi hoái: ƒ Tyûgiaùmuavaøo ƒ Tyûgiaùbaùnra ƒ Caên cöù vaøo phöông dieän thanh toaùn quoác teá ƒ Tyûgiaùtieànmaët ƒ Tyû giaù chuyeån khoaûn ƒ Caên cöù vaøo thôøi ñieåm mua baùn ngoaïi hoái ƒ Tyûgiaùmôûcöûavaøtyûgiaùñoùngcöûa ƒ Tyû giaù giao ngay (spot) vaø tyû giaù kyø haïn (forwards) ƒ Caên cöù vaøo cheá ñoä quaûn lyù tyû giaù ƒ Tyû giaù coá ñònh laø tyû giaù do ngaân haøng trung öông coâng boá vaø khoâng thay ñoåi trong moät khoaûng thôøi gian daøi ƒ Tyûgiaùthaûnoåilaøtyûgiaùñöôïchìnhthaønhtheoquanheäcung caàu ngoaïi hoái ƒ Caên cöù vaøo moái quan heä tyû giaù vôùi chæ soá laïm phaùt ƒ Tyû giaù danh nghóa laø tyû giaù giao dòch mua baùn giöõa caùc ñoàng tieàn treân thò tröôøng ngoaïi hoái ƒ Tyû giaù thöïc laø tyû giaù phaûn aûnh moái töông quan veà söùc mua giöõa 2 ñoàng tieàn 1
2. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI (TT) ƒCaùc phöông phaùp nieâm yeát tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Phöông phaùp tröïc tieáp: töùc laø phöông phaùp yeát giaù ñoàng ngoaïi teä baèng khoái löôïng ñoàng noäi teä. Thoâng qua phöông phaùp naøy thì giaù caû cuûa moät ñôn vò ngoaïi teä ñöôïc bieåu hieän tröïc tieáp ra ngoaøi. 1 USD = 15.600 VND ƒ Phöông phaùp giaùn tieáp: Töùc laø phöông phaùp yeát giaù ñoàng noäi teä baèng khoái löôïng ñoàng ngoaïi teä. giaù caû cuûa moät ñôn vò ngoaïi teä chöa ñöôïc bieåu hieän tröïc tieáp 1 VND = 0,0000641 USD Suy ra 1USD = 1/ 0,0000641 VND = 15.600 VND TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI (TT) ƒ Vai troø cuûa tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Giaù hoái ñoaùi vaø hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá:söï bieán ñoäng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi seõ laøm thay ñoåi söùc mua cuûa 2 ñoàng tieàn vaø do vaäy laøm cho giaù caû haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu cuûa 2 quoác gia trong quan heä tyû giaù treân thò tröôøng quoác teá cuõng thay ñoåi, töø ñoù aûnh höôûng ñeán quy moâ thöông maïi quoác teá. Söùc mua Giaù HH Quy moâ TGHÑ ngoaïi teä X-N khaåu ä X-N khaåu Vai troø cuûa tyû giaù hoái ñoaùi(tt) ƒ Tyû giaù hoái ñoaùi vaø laïm phaùt, taêng tröôûng kinh teá vaø vieäc laøm: ƒ Khi TGHÑ taêng noäi teä maát giaù seõ khích gia taêng xuaát khaåu, töø ñoù gaây taùc ñoäng laøn truyeàn thuùc ñaåy saûn xuaát trong nöôùc phaùt trieån vaø taïo vieäc laøm oån ñònh cho ngöôøi lao ñoäng. Tuy nhieân, ñoàng noäi teä maát giaù seõ laøm cho giaù caû haøng hoùa tö lieäu saûn xuaát nhaäp khaåu taêng cao, töø ñoù giaù thaønh saûn phaåm saûn xuaát trong nöôùc cuõng taêng. Ñieàu naøy laøm cho maët baèng giaù caû trong nöôùc taêng cao vaø söùc eùp laïm phaùt cao trong nöôùc trôû neân maïnh meõ hôn. ƒ Ngöôïc laïi, khi TGHÑ giaûm haøng hoùa nhaäp töø nöôùc ngoaøi trôû neân reû hôn, töø ñoù laøm cho laïm phaùt trong nöôùc giaûm thaáp vì nhöõng haøng hoùa ñoù ñeàu ñöôïc tính vaøo trong chæ soá giaù caû trong nöôùc. Theá nhöng, ñoàng noäi teä leân giaù seõ haïn cheá hoaït ñoäng xuaát khaåu, laøm thu heïp saûn xuaát trong nöôùc vaø thaát nghieäp gia taêng. 2
3. TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI (TT) ƒHeäthoángcheáñoätyûgiaùhoáiñoaùi ƒHeä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh ƒCheá ñoä baûn vò vaøng: moãi quoác gia seõ xaùc laäp haøm löôïng vaøng trong ñôn vò tieàn giaáy cuûa hoï. Tyû giaù trao ñoåi giöõa caùc ñôn vò tieàn giaáy ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû so saùnh thoâng qua haøm löôïng vaøng maø moãi ñoàng tieàn Ñieåm vaøng Tyû giaù hoái ñoaùi Chi phí vaän chuyeån vaøng Ngang giaù vaøng Ñieåm vaøng TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI (TT) ƒ Cheá ñoä tyû giaù Bretton Woods: ñoàng USD ñöôïc gaén vôùi vaøng, ñoåi ra vaøng vaø trôû thaønh ñoàng tieàn döï tröõ thanh toaùn quoác teá. Tyû giaù giöõa caùc ñoàng tieàn cuûa caùc nöôùc thaønh vieân ñöôïc hình thaønh treân cô sôû so saùnh haøm löôïng vaøng cuûa ñoàng USD vaø chæ ñöôïc pheùp dao ñoäng trong bieân ñoä x% nhö ñaõ ñöôïc cam keát vôùi IMF Heäthoángcheáñoätyûgiaùhoáiñoaùi(tt) ƒ Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi thaû noåi ƒ Cheá ñoä tyû giaù thaû noåi hoaøn toaøn:tyû giaù hoaøn toaøn xaùc laäp theo quan heä cung caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng. Chính phuû hoaøn toaøn khoâng coù baát kyø taùc ñoäng hoaëc cam keát gì veà vieäc ñieàu tieát tyû giaù ƒ Cheá ñoä tyû giaù thaû noåi coù quaûn lyù ƒ Cheá ñoä tyû giaù gaén vaøo ñoàng tieàn döï tröõ:ñoàng tieàn noäi teä cuûa moät quoác gia ñöôïc gaén chaët vaøo moät ñoàng ngoaïi teä maïnh laøm ñoàng tieàn döï tröõ ñeå baûo veä giaù trò ñoàng tieàn noäi teä cuûa mình ƒ Cheá ñoä tyû giaù giôùi haïn bieân ñoä giao dòch:Cheá ñoä tyû giaù naøy cho pheùp tyû giaù giao dòch treân thò tröôøng bieán ñoäng trong bieân ñoä maø ngaân haøng trung öông coâng boá 3
4. Caùcnhaântoá taùcñoäng ñeántyûgiaù hoái ñoaùi ƒ Caùn caân thanh toaùn quoác teá Caùn caân Tyû giaù thanh toaùn Cung caàu hoaùi quoác teá Ngoaïi teä ñoaùi ƒ Khi caùn caân thanh toaùn quoác teá boäi thu, theo taùc ñoäng cuûa quy luaät cung caàu ngoaïi teä seõ laøm cho ñoàng ngoaïi teä maát giaù, ñoàng noäi teä leân giaù. ƒ Khi caùn caân thanh toaùn quoác teá boäi chi seõ laøm cho ñoàng ngoaïi teä leân giaù, ñoàng noäi teä maát giaù. Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Laïm phaùt Tyû giaù Laïm phaùt Söùc mua hoaùi Noäi teä ñoaùi ƒ Theo thuyeát veà ñoàng giaù söùc mua, tyû giaù hoái ñoaùi treân thò tröôøng seõ theå hieän söï ngang baèng söùc mua giöõa hai ñoàng tieàn ƒ Laïm phaùt taêng, noäi teä maáùt giaù, tyû giaù hoái ñoaùi giöõa ngoaïi teä vôùi noäi teä seõ taêng. ƒ Laïm phaùt giaûm, noäi teä leân giaù, tyû giaù hoái ñoaùi giöõa ngoaïi teä vôùi noäi teä seõ giaûm. Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Laõi suaát Khoái noäi teä Söùc mua noäi Tyû giaù & söï dòch teä & cung hoaùi Laõi suaát chuyeån caùc caàu ngoaïi teä ñoaùi luoàng voán treân tt ñaààu tö ƒ Laõi suaát taêng, taêng hoaùn ñoåi giöõa ngoaïi teä sang noäi teä ñeå cho vay vôùi laõi suaát cao, thu huùt nguoàn voán ñaàu tö beân ngoaøi, töø ñoù laøm taêng cung ngoaïi teä. Söùc mua noäi teä taêng, giaù ngoaïi teä giaûm, tyû giaù hoái ñoaùi giaûm. ƒ Laõi suaát giaûm, taêng hoaùn ñoåi giöõa noäi teä sang ngoaïi teä, nguoàn voán ñaàu tö beân ngoaøi giaûm, töø ñoù laøm taêng caàu ngoaïi teä. Söùc mua noäi giaûm, giaù ngoaïi teä taêng, tyû giaù hoái ñoaùi taêng. 4
5. Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Caùc nhaân toá khaùc ƒ Chính saùch kinh teá vó moâ cuûa chính phuû: thay ñoåi caùc chính saùch kinh teá vó moâ vaø laøm aûnh höôûng ñeán caùc chæ soá veà toác ñoä taêng tröôûng kinh teá, laïm phaùt, boäi chi ngaân saùch, ñieàu aûnh höôûng ñeán TGHÑ. ƒ Yeáu toá taâm lyù: theå hieän baèng söï phaùn ñoaùn cuûa thò tröôøng veà caùc söï kieän kinh teá, chính trò töø ñoù thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng ñaàu tö veà ngoaïi hoái, laøm cho tyû giaù coù theå ñoät bieán taêng, giaûm treân thò tröôøng. Caùc chính saùch ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Trong tröôøng hôïp tyû giaù hoái coá ñònh vaø LS söï di chuyeån voán LMo hoaøn haûo LM1 ƒ Söû duïng quyõ döï tröõ i* ngoaïi hoái ñeå can i thieäp vaøo cung caàu thò tröôøng ngoaïi hoái IS ƒ TGHÑ taêng NHTW Yt Y baùn ngoaïi teä ƒ TGHÑ giaûm NHTW mua ngoaïi teä Caùc chính saùch ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Trong tröôøng hôïp tyû giaù hoái ñònh coá ñònh vaø söï di chuyeån voán hoaøn haûo Thöïc hieän chính saùch taøi chính LS ƒTGHÑ taêng, thöïc hieän CS taøi chính LMo môû roäng laøm LS trong nöôùc taêng, thu LM1 huùt löôïng voán ngoaïi teä treân thò i* tröôøng taøi chính quoác teá. Ñieàu naøy laøm taêng cung ngoaïi teä, taêng döï tröõ i keùo tyû giaù trôû veà traïng thaùi caân baêng. ƒTGHÑ giaûm, thöïc hieän CS taøi chính IS IS 1 thu heïp laøm LS trong nöôùc giaûm, o Y löôïng voán ngoaïi teä ruùt khoûi thò tröôøng. Ñieàu naøy laøm giaûm cung Yt ngoaïi teä, giaûm döï tröõ keùo tyû giaù trôû veà traïng thaùi caân baêng. 5
6. Caùc chính saùch ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi CS tieàn teä CS taøi chính Öu ñieåm: Öu ñieåm: -Linh hoaït phaùt huy taùc duïng - Khi NN môû roäng CS taøi chính ngay laøm LS taêng, thu huùt nguoàn voán -Haïn cheá: ngoaïi teä, taêng DTNH. Ñieàu naøy -Khi môû roäng tieàn teä qua nghieäp laøm taêng cung noäi teä, laõi suaát vuï ngoaïi hoái seõ taùc ñoäng vaøo trong nöôùc caân baèng vôùi laõi laõi suaát thò tröôøng,gia taêng suaát quoác teá. hoaùn ñoåi giöõa ngoaïi teä sang noäi Haïn cheá: teä laøm giaûm cung noäi teä, muïc -Taùc ñoäng giaùn tieáp, lan truyeàn. tieâu khoâng ñaït ñöôïc. - phuï thuoäc vaøo hình hình thò - Giaûm döï tröõ ngoaïi hoái tröôøng taøi chính trong vaø ngoaøi nöôùc. Caùcchính saùch ñieàuchænh tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Trong tröôøng hôïp tyû giaù hoái ñoaùi linh LS hoaït vaø söï di chuyeån voán hoaøn haûo LMo ƒ Cung caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng LM1 ngoaïi hoái seõ ñònh ñoaït giaù trò cuûa ñoàng noäi teä i ƒ NN thöïc hieän CS tieàn teä môû roäng laøm giaûm laõi suaát thò tröôøng, gia taêng hoaùn ñoåi sang ngoaïi teä, NN IS IS 1 khoâng baùn ngoaïi teä maø ñeå noäi teä o Y maát giaù, gia taêng xuaát khaåu taêng Yt thu ngoaïi teä. Söï keát hôïp 2 CS taùc ƒ Thöïc hieän CS môû roäng taøi khoaù, ñoäng vaøo thò tröôøng theo taêng laõi suaát, thu huùt ngoaïi teä, quy luaätcaàu ngoaïi teä laøm noäi teä leân giaù, TGHH giaûm, taêng, thì ñoàng noäi teä maát taêng nhaäp khaåu. NN caét giaûm chi giaù; ngöôïc laïi, cung ngoaïi teä taêng, thì ñoàng tieâu do XK giaûm, quaây veà traïng noäi teä leân giaù. thaùi ban ñaàu. Caùc chính saùch ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi ƒ Caùc bieän phaùp khaùc maø ngaân haøng trung öông söû duïng ñeå ñieàu chænh tyû giaù: ƒ Ñoái vôùi caùc neàn kinh teá aùp duïng cheá ñoä tyû giaù giôùi haïn bieân ñoä giao dòch, thì ngaân haøng trung öông thöïc hieän ñieàu chænh taêng hoaëc giaûm bieân ñoä giao dòch theo moät tyû leä nhaát ñònh so vôùi tyû giaù chính thöùc ƒ Phaù giaù ñoàng tieàn ƒ Naâng giaù ñoàng tieàn 6
7. CAÙN CAÂN THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ ƒ Khaùi nieäm ƒ Laø baûng caân ñoái keá toaùn ghi cheùp toaùn boä caùc giao dòch döôùi hình thöùc giaù trò giöõa moät quoác gia vôùi caùc quoác gia khaùc treân theá giôùi trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh, thöôøng laø moät naêm ƒ Caùn caân thanh toaùn song phöông. ƒ Caùn caân thanh toaùn ña phöông. ƒ Caùn caân thanh toaùn khu vöïc. CAÙN CAÂN THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ ƒ Caùc nguyeân taéc xaây döïng caùn caân thanh toaùn quoác teá ƒ Nguyeân taéc thöôøng nieân: vieäc haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá phaûi ñöôïc thöïc hieän trong khoaûng thôøi gian moät naêm ƒ Nguyeân taéc laõnh thoå: haïch toaùn giao dòch dieãn ra giöõa caùc chuû theå trong moät quoác gia vôùi caùc chuû theå beân ngoaøi. ƒ Nguyeân taéc ghi cheùp: caùc nghieäp vuï phaùt sinh cho duø thu ñöôïc tieàn hay chöa thu ñöôïc tieàn ñeàu haïch toaùn vaøo caùn caân thanh toaùn. ƒ Nguyeân taéc haïch toaùn keùp: moät nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh ñöôïc ghi vaøo 2 taøi khoaûn khaùc nhau vôùi soá tieàn baèng nhau. CAÙN CAÂN THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ ƒ Caùc khoaûn muïc chính cuûa caùn caân thanh toaùn quoác teá ƒ Caùn caân ngoaïi thöông ƒ Caùn caân dòch vuï ƒ Caùn caân chuyeån tieàn khoâng phaûi hoaøn traû ƒ Caùn caân vaõng lai (thöôøng xuyeân): toång hôïp 3 caùn caân treân ƒ Caùn caân nguoàn voán ƒ Döï tröõ vaøng vaø ngoaïi teä ñöôïc ngaân haøng trung öông thieát laäp 7