Kinh tế và phát triển - Chương 1: Khái quát kinh tế học

Nội dung text: Kinh tế và phát triển - Chương 1: Khái quát kinh tế học

1. CHÖÔNG 1: KHAÙI QUAÙT KINH TEÁ HOÏC I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ MOÂN HOÏC II. GIÔÙI THIEÄU CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN III. CAÙC VAÁN ÑEÀ CUÛA KINH TEÁ HOÏC
2. I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ MOÂN HOÏC - Ñaây laø moân hoïc töï choïn, cung caáp kieán thöùc cô baûn veà kinh teá hoïc. Giuùp sinh vieân laøm quen vôùi phöông phaùp phaân tích vaø laäp luaän trong kinh teá. Coù caùi nhìn naêng ñoäng veà caùc hoaït ñoäng kinh teá trong thöïc tieãn vaø treân thò tröôøng. - Thôøi löôïng: 30 tieát - Noäi dung goàm 6 chöông (5 chương kinh tế vi moâ vaø 1 chöông kinh teá vó moâ)
3. Noäi dung 5 chöông kinh teá vi moâ Chöông 1 Khaùi quaùt kinh teá hoïc Cung – caàu vaø caân baèng Chöông 2 thò tröôøng Söï löïa choïn cuûa Chöông 3 ngöôøi tieâu duøng Chöông 4 Lyù thuyeát vaø chi phí saûn xuaát Chöông 5 Caùc loaïi thò tröôøng
4. Noäi dung 1 chöông kinh teá vó moâ Chöông 1 Saûn löôïng quoác gia
5. PHÖÔNG PHAÙP HOÏC Töï hoïc: Ñi hoïc ñaày ñuû, coá gaéng nhôù ngay baøi giaûng taïi lôùp. Hoïc laïi baøi cuõ vaø ñoïc baøi môùi tröôùc khi leân lôùp. Laøm baøi taäp ñaày ñuû.
6. PHÖÔNG PHAÙP HOÏC Thaûo luaän:  Ñeå chia seû kieán thöùc, kinh nghieäm nhaèm boå sung, hoaøn thieän.  Hình thöùc: traû lôøi nhöõng caâu hoûi nhoû
7. PHÖÔNG PHAÙP HOÏC Löu yù trong quaù trình thaûo luaän: Tinh thaàn chung: cuøng nhau chia seû ñeå ñaït söï thoáng nhaát Khoâng tranh caõi ñuùng, sai
8. - Taøi lieäu hoïc: Baøi giaûng taïi lôùp. Taäp baøi giaûng KINH TEÁ HOÏC ÑAÏI CÖÔNG, ÑH SPKT. - Taøi lieäu tham khaûo: PGS, TS. Leâ Baûo Laâm (2005), Kinh teá hoïc vi moâ, NXB Thoáng keâ. TS. Döông Taán Dieäp (2006), Kinh teá hoïc vó moâ, NXB Thoáng keâ.
9. GIAÛNG VIEÂN PHUÏ TRAÙCH VOÕ THÒ XUAÂN HAÏNH, MBA Khoa Kinh teá, ÑH SPKT. Email: hanhvtx@hcmute.edu.vn
10. II. GIÔÙI THIEÄU CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN 1. Kinh teá hoïc (Economics)? - Nguồn lực khan hiếm Nghieân cöùu ñeå löïa choïn caùch söû - Nhu cầu của con người cao duïng hôïp lyù caùc nguoàn löïc ñeå thoûa maõn cao nhaát nhu caàu con ngöôøi KINH TEÁ HOÏC
11. Phân chia theo đối tượng nghiên cứu. Kinh teá hoïc vi moâ Kinh teá hoïc Kinh teá hoïc vó moâ Phân chia theo cách tiếp cận. Kinh teá hoïc Kinh teá hoïc thöïc chöùng Kinh teá hoïc chuaån taéc
12. 2. Kinh teá hoïc vi moâ (microeconomics)? - Nghieân cöùu söï hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá baèng caùch taùch bieät töøng phaàn. - (Khaûo saùt haønh vi öùng xöû cuûa töøng doanh nghieäp, töøng hoä gia ñình trong töøng loaïi thò tröôøng khaùc nhau.) (Kinh tế học vi mô giải thích tại sao các đơn vị và các cá nhân lại đưa ra các quyết định về kinh tế và họ làm thế nào để có các quyết định ấy)
13. 3. Kinh teá hoïc vó moâ (macroeconomics)? - Nghieân cöùu söï hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá nhö moät toång theå thoáng nhaát. - Chuù troïng ñeán söï töông taùc toång quaùt giöõa caùc chuû theå kinh teá trong vieäc quyeát ñònh caùc vaán ñeà kinh teá. - Giaûi quyeát caùc vaán ñeà lôùn nhö möùc saûn xuaát, möùc thaát nghieäp cuûa caû 1 quoác gia.
14. Kinh tế học vi mô và Kinh tế học vĩ mô một số ví dụ Kinh tế vi mô Kinh tế vĩ mô Việc tuyển dụng hay sa thải công Tỷ lệ thất nghiệp của cả nền kinh tế. nhân của một hãng, một ngành nào đó. Một mặt hàng trở nên khan hiếm, Mức lạm phát hay mức giá chung người bán, nười mua phản ứng thế của toàn nền kinh tế. nào. Giảm thuế thu nhập, quyết định chi Quy mô sản xuất hàn hoá dịch vụ tiêu của các hộ gia đình sẽ thế nào. của cả nền kinh tế. Tỷ giá thay đổi, các doanh nghiệp Cán cân thương mại của đất nước sẽ xuất khẩu được lợi gì. thay đổi như thế nào.
15. Moái quan heä: - Keát quaû phaân tích vi moâ laø cô sôû ñeå ñi ñeán moâ hình kinh teá vó moâ. - Taïo neân söï hoaø nhaäp nhaát ñònh giöõa vi moâ vaø vó moâ. - Phaân chia raønh maïch giöõa vi moâ vaø vó moâ ngaøy caøng trôû neân khoù khaên, ranh giôùi ñoù raát mong manh.
16. 4. Kinh teá hoïc thöïc chöùng (positive economics)? - Nhaèm moâ taû vaø giaûi thích nhöõng hieän töôïng thöïc teá xaûy ra trong neàn kinh teá. - Nhaèm tìm kieám söï thaät, nhaèm höôùng ñeán caùi khaùch quan.
17. 5. Kinh teá hoïc chuaån taéc (normative economics)? - Nhaèm ñöa ra quan ñieåm caù nhaân hoaëc löïa choïn caùch thöùc giaûi quyeát caùc vaán ñeà kinh teá trong thöïc teá. - Mang tính chuû quan (caàn, neân, toát, xaáu )
18. Kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc - một số ví dụ Kinh tế học thực chứng Kinh tế học chuẩn tắc Việc trợ giá xăng dầu hiện nay Chính phủ nên thả nổi giá xăng gây thâm hụt ngân sách. dầu. Games online gây ra một số tác Chính phủ nên cấm hẳn ngành động tiêu cực cho xã hội. kinh doanh này. Phá giá đồng Việt Nam sẽ có lợi Chính phủ nên phá giá mạnh cho xuất khẩu. đồng Việt Nam. ??? Chính phủ không nên phá giá đồng Việt Nam. ??? Phá giá mạnh đồng việt Nam sẽ có lợi cho nền kinh tế.
19. 10 NGUYEÂN LYÙ TRONG KINH TEÁ HOÏC Nguyeân lyù 1: ÑAÙNH ÑOÅI Ñeå thöïc hieän moät quyeát ñònh phaûi ñaùnh ñoåi nhöõng vieäc khaùc Nguyeân lyù 2: CHI PHÍ CÔ HOÄI Laø nhöõng khoaûn bò maát ñi khi choïn 1 quyeát ñònh naøy vaø boû qua caùc quyeát ñònh khaùc Nguyeân lyù 3: NHÖÕNG THAY ÑOÅI BIEÂN Laø nhöõng quyeát ñònh ñöôïc ñieàu chænh cho hôïp lyù trong ñôøi soáng
20. Nguyeân lyù 4: NHÖÕNG KHUYEÁN KHÍCH Khi chi phí < lôïi ích, quyeát ñònh ñoù ñöôïc khuyeán khích Nguyeân lyù 5: THÖÔNG MAÏI LAØM CHO MOÏI NGÖÔØI ÑEÀU COÙ LÔÏI Nguyeân lyù 6: THÒ TRÖÔØNG LUOÂN LAØ PHÖÔNG THÖÙC TOÁT ÑEÅ TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG KINH TEÁ
21. Nguyeân lyù 7: VAI TROØ CUÛA CHÍNH PHUÛ Nguyeân lyù 8: MÖÙC SOÁNG PHUÏ THUOÄC VAØO NAÊNG LÖÏC SAÛN XUAÁT CUÛA 1 QUOÁC GIA Nguyeân lyù 9: GIAÙ CAÛ TAÊNG KHI CHÍNH PHUÛ IN QUAÙ NHIEÀU TIEÀN Nguyeân lyù 10: XAÕ HOÄI ÑOÁI MAËT VÔÙI LAÏM PHAÙT – THAÁT NGHIEÄP TRONG NGAÉN HAÏN
22. III. CAÙC VAÁN ÑEÀ CUÛA KINH TEÁ HOÏC 1. BA VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN CUÛA KINH TEÁ HOÏC - Saûn xuaát caùi gì? - Saûn xuaát nhö theá naøo? - Saûn xuaát cho ai? Vì sao neàn kinh teá laïi phaûi giaûi quyeát 3 vaán ñeà cô baûn ñoù? Vì nguoàn löïc laø khan hieám
23. 2. CAÙC MOÂ HÌNH KINH TEÁ - KINH TẾ CHỈ HUY - 3 vaán ñeà cô baûn do nhaø nöôùc thöïc hieän - Nhaø nöôùc sôû höõu TLSX, toå chöùc saûn xuaát vaø phaân phoái saûn phaåm thoâng qua keá hoaïch hoùa taäp trung - Öu ñieåm: quaûn lyù thoáng nhaát, caùc nguoàn löïc ñöôïc caân ñoái, haïn cheá phaân hoùa giaøu ngheøo - Nhöôïc ñieåm: boä maùy coàng keành, quan lieâu, thuû tieâu ñoäng löïc phaùt trieån cuûa kinh teá tö nhaân
24. - KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - 3 vaán ñeà cô baûn do thò tröôøng giaûi quyeát, döôùi söï chi phoái cuûa quan heä cung caàu. - Nhaø nöôùc khoâng can thieäp vaøo kinh teá - Öu ñieåm: kích thích söï naêng ñoäng saùng taïo, sinh ra caïnh tranh, taïo ñoäng löïc phaùt trieån - Nhöôïc ñieåm: caïnh tranh gay gaét, phaân hoùa giaøu ngheøo, oâ nhieãm moâi tröôøng
25. KINH TẾ HỖN HỢP - Laø neàn kinh teá thò tröôøng coù söï can thieäp cuûa Nhaø nöôùc. - 3 vaán ñeà cô baûn do thò tröôøng vaø Nhaø nuôùc cuøng giaûi quyeát. - Söï phoái hôïp giöõa Nhaø nöôùc vaø thò tröôøng laøm cho öu ñieåm cuûa 2 moâ hình ñöôïc phaùt huy ñoàng thôøi haïn cheá nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa chuùng.
26. ÑÖÔØNG GIÔÙI HAÏN KHAÛ NAÊNG SAÛN XUAÁT (PPF: production possibility frontier) Thép J 60 A 50 B 40 C 30 D 20 E 10 0 4 8 12 16 20 24 Vaûi
27. ÑÖÔØNG GIÔÙI HAÏN KHAÛ NAÊNG SAÛN XUAÁT (PPF: production possibility frontier) Laø moät sô ñoà cho thaáy nhöõng keát hôïp toái ña soá löôïng caùc saûn phaåm maø neàn kinh teá coù theå saûn xuaát, khi söû duïng toaøn boä caùc nguoàn löïc cuûa neàn kinh teá.
28. §êng PPF nghiªng xuèng tõ tr¸i sang ph¶i thÓ hiÖn 2 nguyªn t¾c kinh tÕ:  Thø nhÊt: cã mét giíi h¹n vÒ c¸c hµng ho¸ dÞch vô ®îc s¶n xuÊt ra nh»m thÓ hiÖn sù khan hiÕm  Thø hai: chØ cã thÓ t¨ng s¶n lîng s¶n xuÊt ra cña hµng ho¸ nµy b»ng viÖc gi¶m s¶n lîng cña hµng ho¸ kh¸c vµ ngîc l¹i ®iÒu nµy thÓ hiÖn chi phÝ c¬ héi.
29. ÑÖÔØNG GIÔÙI HAÏN KHAÛ NAÊNG SAÛN XUAÁT (PPF: production possibility frontier) Thép J 60 I, G : saûn xuaát keùm hieäu quaû A 50 U U, V :khoâng theå ñaït ñöôïc B J, A, B, C, D, E: sx coù hieäu quaû 40 I C 30 V G D 20 E 10 0 4 8 12 16 20 24 Vaûi