›
›

Kinh tế học - Chương III: Tổng cầu và chính sách tài khóa

ppt 44 trang vanle 3080
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Kinh tế học - Chương III: Tổng cầu và chính sách tài khóa", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptkinh_te_hoc_chuong_iii_tong_cau_va_chinh_sach_tai_khoa.ppt

Nội dung text: Kinh tế học - Chương III: Tổng cầu và chính sách tài khóa

  1. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 CHƯƠNG III TỔNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH TÀI KHÓA AGGREGATE DEMAND AND FISCAL POLICY Biên soạn chính: Th.S. Hoàng Văn Kình Th.S. Phan Thế Công 1 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  2. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Giíi thiÖu Tæng cÇu vµ s¶n lîng c©n b»ng ▪ M« h×nh ®¬n gi¶n ▪ Kinh tÕ ®ãng cã sù tham gia cña chÝnh phñ ▪ Trong kinh tÕ më ChÝnh s¸ch tµi kho¸ ▪ Trong lý thuyÕt ▪ Trong thùc tÕ ▪ ChÝnh s¸ch tµi kho¸ vµ th©m hôt ng©n s¸ch ▪ ChÝnh s¸ch tµi kho¸ vµ th¸o lui ®Çu t ThÞ trêng hµng ho¸ c©n b»ng vµ ®êng IS 2 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  3. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Gi¶ thiÕt cña ch¬ng ▪ Gi¸ c¶ æn ®Þnh ▪ Møc tæng cung lµ ®· cho, c¸c h·ng cã kh¶ n¨ng vµ s½n sµng ®¸p øng mäi nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. Khi ®ã, tæng cÇu mét m×nh quyÕt ®Þnh møc s¶n lîng c©n b»ng. 3 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  4. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Tæng cÇu vµ s¶n lîng c©n b»ng Tæng cÇu trong m« h×nh ®¬n gi¶n ▪ Hµm tiªu dïng ▪ Hµm ®Çu t ▪ C©n b»ng ▪ Sè nh©n Tæng cÇu trong nÒn kinh tÕ ®ãng cã sù tham gia cña chÝnh phñ ▪ Chi tiªu chÝnh phñ vµ tæng cÇu ▪ ThuÕ vµ tæng cÇu Tæng cÇu trong nÒn kinh tÕ më 4 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  5. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Tæng cÇu trong m« h×nh gi¶n ®¬n ▪ Tổng cầu là toàn bộ số lượng hàng hóa và dịch vụ mà các hộ gia đình và các doanh nghiệp dự kiến chi tiêu, tương ứng với mức thu nhập của họ ▪ Trong nền kinh tế giản đơn AD = C + I. ▪ Trong đó: C là cầu về HH & DV tiêu dùng của các hộ gia đình, I là cầu về hàng hóa đầu tư của các DN tư nhân. 5 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  6. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Các yếu tố tác động đến tiêu dùng ▪ Tiền công và tiền lương (thu nhập) ▪ Của cải hay tài sản (tài sản thực và tài sản tài chính) ▪ Sự can thiệp của chính phủ ▪ Các yếu tố xã hội, tâm lý, tập quán sinh hoạt, 6 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  7. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 HÀM TIÊU DÙNG ▪ Trong nền kinh tế giản đơn, ta có hàm tiêu dùng: C = C + MPC.Y. ▪ Trong nền kinh tế giản đơn: Y = YD. ▪ MPC là xu hướng tiêu dùng cận biên ▪ Giá trị của 0 < MPC = C/ Y < 1. ▪ C là tiêu dùng tự định - mức tiêu dùng không phụ thuộc vào thu nhập (hay mức tiêu dùng tối thiểu) 7 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  8. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 HÀM TIẾT KIỆM ▪ Tiết kiệm S = Y – C ▪ Hàm tiết kiệm: (MPC + MPS = 1) S= − C + (1 − MPC).Y hay S= − C + MPS.Y ▪ Xu hướng tiết kiệm cận biên MPS có giá trị trong khoảng: 0 < MPS < 1 8 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  9. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 ĐỒ THỊ ĐƯỜNG TIÊU DÙNG VÀ ĐƯỜNG TIẾT KIỆM C C=+ C MPC.Y ▪ YE là mức thu E nhập vừa đủ cho tiêu dùng. C ▪ Tại điểm vừa 0 Y YE đủ E, tiết kiệm S sẽ bằng không. S= − C + MPS.Y 0 Y -C E Y 9 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  10. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 HÀM ĐẦU TƯ ▪ Khái niệm và vai trò của đầu tư ▪ Các yếu tố tác động đến đầu tư ▪ Hàm số và đồ thị đường đầu tư 10 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  11. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA ĐẦU TƯ ▪ Trong các hoạt động kinh tế, hay trong một số môn học khác, việc bỏ tiền để mua chứng khoán hay mua máy móc cho sản xuất đều được gọi là đầu tư. ▪ Trong kinh tế vĩ mô, hoạt động kinh tế mua sắm máy móc là hoạt động đầu tư. ▪ Đầu tư là hoạt động mua “tư bản hiện vật” như máy móc, xây dựng nhà xưởng, nhằm thay thế một phần tài sản đã hao mòn và để nâng cao năng lực sản xuất của doanh nghiệp. 11 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  12. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 BA NGUỒN TÀI TRỢ CHÍNH CHO HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ ▪ Lợi nhuận của doanh nghiệp có thể để lại cho đầu tư. ▪ Phát hành cổ phiếu được các hộ gia đình mua được từ các khoản tiết kiệm của mình. ▪ Đi vay khoản tiết kiệm của công chúng một cách gián tiếp thông qua các trung gian tài chính, hay trực tiếp bằng cách phát hành trái phiếu. 12 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  13. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN ĐẦU TƯ ▪ Mức cầu về sản phẩm do đầu tư mới tạo ra. ▪ Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí đầu tư: lãi suất, thuế, ▪ Dự đoán của các doanh nghiệp về tình trạng của nền kinh tế, dự định bổ sung vào tài sản cố định và hàng tồn kho để sản xuất và bán trong tương lai. 13 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  14. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ ĐƯỜNG ĐẦU TƯ ▪ Hàm đầu tư: I=− I b.i i là lãi suất; I là tổng đầu tư; b là hệ số phản ánh độ nhạy i cảm của đầu tư với lãi suất I=− I b.i 0 I 14 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  15. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 TỔNG CẦU TRONG NỀN KINH TẾ GIẢN ĐƠN • Giả định đầu tư không phụ thuộc vào sản lượng và thu nhập hiện tại khi đó I = I 15 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  16. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 SỐ NHÂN TRONG NỀN KINH TẾ GIẢN ĐƠN 1 m = 1− MPC ▪ Số nhân chi tiêu m có giá trị dương ▪ Nếu m càng lớn thì mức thu nhập của nền kinh tế càng cao. 16 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  17. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 H×nh minh ho¹ 17 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  18. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Tæng cÇu trong nÒn kinh tÕ ®ãng (Cã sù tham gia cña chÝnh phñ) - 18 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  19. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 b. Thuế và tổng cầu trong mô hình giản đơn 19 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  20. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 SỐ NHÂN VỀ THUẾ −MPC m = t 1− MPC ▪ Số nhân chi tiêu mt có giá trị âm ▪ Nếu giá trị tuyệt đối của mt càng lớn thì mức thu nhập của nền kinh tế càng giảm. 20 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  21. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 c. ThuÕ phô thuéc thu nhËp 21 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  22. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 SỐ NHÂN TRONG NỀN KINH TẾ ĐÓNG 1 m'= 1−− MPC.(1 t) ▪ Số nhân chi tiêu m’ có giá trị dương ▪ Nếu m’ càng lớn thì mức thu nhập của nền kinh tế càng tăng. 22 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  23. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 d. Cã khu vùc níc ngoµi 23 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  24. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 SỐ NHÂN TRONG NỀN KINH TẾ MỞ 1 m'' = 1− MPC.(1 − t) + MPM ▪ Số nhân chi tiêu m’’ có giá trị dương ▪ Nếu m’’ càng lớn thì mức thu nhập của nền kinh tế càng tăng. 24 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  25. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 SO SÁNH SỐ NHÂN TRONG CÁC NỀN KINH TẾ ▪ Số nhân trong nền kinh tế giản đơn (m) ▪ Số nhân trong nền kinh tế đóng (m’) ▪ Số nhân trong nền kinh tế mở (m’’) ▪ So sánh số nhân: m > m’ > m’’ ▪ Số nhân về thuế: mt ▪ Số nhân NS cân bằng: m* = m + mt 25 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  26. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 II. ChÝnh s¸ch tµi kho¸ 1. ChÝnh s¸ch tµi kho¸ trong lý thuyÕt ▪ §iÒu chØnh tù ®éng cña nÒn kinh tÕ 26 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  27. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 ChÝnh s¸ch tµi kho¸ ChÝnh s¸ch tµi kho¸ trong lý thuyÕt ▪ Chñ ®éng ®iÒu chØnh 27 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  28. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Ưu nhîc ®iÓm của 2 cơ chế §iÒu chØnh tù ®éng §iÒu chØnh b»ng chÝnh s¸ch -§¬n gi¶n -CÇn nghiªn cøu kü CS -Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh -Qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh l©u nhanh -Kh«ng trÖch híng -Cã thÓ sai lÇm, ®i xa môc tiªu h¬n 28 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  29. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 ChÝnh s¸ch tµi kho¸ trªn thùc tÕ ▪ DÔ bÞ t¸c ®éng ý chÝ chñ quan, phô thuéc nhiÒu vµo kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng cña nhµ l·nh ®¹o ▪ Rñi ro kh«ng nhá ▪ §é trÔ bªn trong do nghiªn cøu ▪ §é trÔ bªn ngoµi do triÓn khai 29 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  30. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 ChÝnh s¸ch tµi kho¸ vµ th©m hôt ng©n s¸ch ▪ Th©m hôt ng©n s¸ch B = T – G ▪ Th©m hôt ng©n s¸ch thùc tÕ ▪ Th©m hôt ng©n s¸ch c¬ cÊu ▪ Th©m hôt ng©n s¸ch chu kú (do chu kú kinh doanh) ▪ BiÖn ph¸p kh¾c phôc th©m hôt ng©n s¸ch ▪ Vay nî trong níc Sö dông dù tr÷ ▪ Vay nî níc ngoµi Vay ng©n hµng (in tiÒn) 30 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  31. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 PHÂN BIỆT 3 KHÁI NIỆM THÂM HỤT NGÂN SÁCH ▪ Thâm hụt ngân sách thực tế: là thâm hụt khi số chi thực tế vượt số thu thực tế trong một thời kỳ nhất định. ▪ Thâm hụt ngân sách cơ cấu: là thâm hụt tính toán trong trường hợp nếu nền kinh tế hoạt động ở mức sản lượng tiềm năng. ▪ Thâm hụt ngân sách chu kỳ: là thâm hụt ngân sách bị động do tình trạng của chu kỳ kinh doanh. 31 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  32. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 CSTK CÙNG CHIỀU VỚI CHU KỲ KINH DOANH ▪ Nếu mục tiêu của chính phủ là luôn đạt được ngân sách cân bằng dù sản lượng có thể thay đổi bất kỳ. ▪ Khi nền kinh tế suy thoái, ngân sách thâm hụt, chính phủ giảm chi, hoặc tăng thuế hoặc sử dụng cả 2, ngân sách sẽ cân bằng trở lại; đổi lại, chi tiêu của nền kinh tế sẽ giảm đi, sản lượng cũng sẽ giảm theo, suy thoái trầm trọng hơn. 32 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  33. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 CSTK NGƯỢC CHIỀU VỚI CHU KỲ KINH DOANH ▪ CSTK ngược chiều: Nếu mục tiêu của chính phủ là giữ cho nền kinh tế luôn ở mức sản lượng tiềm năng với mức việc làm đầy đủ. ▪ Khi nền kinh tế suy thoái, chính phủ cần tăng chi tiêu, hoặc giảm thuế, hoặc áp dụng cả 2 nhằm giữ cho chi tiêu ở mức cao, sản lượng tăng lên đến mức sản lượng tiềm năm; đổi lại ngân sách sẽ bị thâm hụt (thâm hụt cơ cấu). 33 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  34. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 CÁC BIỆN PHÁP BÙ ĐẮP THÂM HỤT NGÂN SÁCH ▪ Vay nợ trong nước ▪ Vay nợ nước ngoài ▪ Sử dụng dự trữ ngoại tệ ▪ Vay ngân hàng (in tiền) ▪ Bán tài sản công, cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, tư nhân hóa. ▪ Ghi chú: mỗi biện pháp đều có ảnh hưởng phụ đến nền kinh tế 34 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  35. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I 35 CHƯƠNG 3
  36. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I 36
  37. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I 37
  38. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I 38
  39. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 VẤN ĐỀ THÁO LUI ĐẦU TƯ ▪ Khi G t¨ng hoÆc T gi¶m, nhu cÇu tiÒn tÖ t¨ng khiÕn l·i suÊt t¨ng. L·i suÊt t¨ng th¸o lui ®Çu t. ▪ Về mặt ngắn hạn, quy mô của tháo lui đầu tư là nhỏ, nhưng trong dài hạn, quy mô này có thể rất lớn. ▪ CÇn kÕt hîp hµi hoµ hai chÝnh s¸ch tµi kho¸ vµ tiÒn tÖ 39 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  40. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 ThÞ trêng hµng ho¸ vµ ®êng IS ThÞ trêng hµng ho¸ c©n b»ng 0 40 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  41. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 ThiÕt lËp ®êng IS ▪ L·i suÊt kh¸c nhau ▪ S¶n lîng c©n b»ng kh¸c nhau ▪ Trôc ®o lêng kh¸c nhau 0 0 41 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  42. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 §iÓm n»m ngoµi ®êng IS ▪ PhÝa trªn IS lµ thõa hµng ▪ PhÝa díi IS lµ thiÕu hµng 0 42 0 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  43. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 CÁC YẾU TỐ LÀM THAY ĐỔI VỊ TRÍ IS A1 i=− .Y; b b.m'' A= C + I + G + X − IM ▪ Nếu các biến ngoại sinh (biến tự định) thay đổi, đường IS sẽ dịch chuyển song song so với vị trí ban đầu. ▪ Nếu b và m’’ thay đổi, đường IS sẽ thay đổi độ dốc. 43 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
  44. © BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM CHƯƠNG 3 Vị trí của đường IS sẽ phụ thuộc vào ▪ Chi tiªu cña hé gia ®×nh thay ®æi ▪ Chi tiªu cña chÝnh phñ thay ®æi ▪ Đầu tư của các doanh nghiệp tư nhân ▪ XuÊt nhËp khÈu thay ®æi ▪ Tû gi¸ hèi ®o¸i thay ®æi ▪ ThuÕ xuÊt nhËp khÈu thay ®æi ▪ . 44 KINH TẾ HỌC VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I