Kế toán kiểm toán - Chương 5: Kế toán công ty cổ phần

Nội dung text: Kế toán kiểm toán - Chương 5: Kế toán công ty cổ phần

1. Tr ng i h c M TPHCM – Khoa K toán Ki m toán CH NG 5 K TOÁN CÔNG TY C PH N Mc tiêu
   Trình bày các c im và cơ cu t ch c ho t ng ca mt công ty c ph n
   Phân bi t các tr ng hp huy ng vn trong công ty c ph n, các tr ng hp thay i vn ch s hu.
   X lý trên h th ng tài kho n k toán các nghi p v liên quan n phát hành c phi u, phát hành, hy b và tái phát hành c phi u qu và vn chia c tc ti công ty c ph n
   Xác nh c lãi cơ bn trên c phi u 2 1
2. Ni dung •Tng quan v công ty c ph n • Các nghi p v cơ bn v vn ca công ty c ph n • Lãi cơ bn trên c phi u • ng dng h th ng tài kho n k toán 3 Tài li u tham kh o • Lu t doanh nghi p nm 2005 • VAS 30 – Lãi trên c phi u • Thông t 200/2014/TT-BTC 4 2
3. Tng quan v công ty c ph n • Khái ni m • c im ca công ty c ph n • Phân lo i công ty c ph n •Cơ cu t ch c công ty c ph n 5 Khái ni m và c im công ty c ph n • Công ty c ph n là doanh nghi p, trong ó: –Vn iu l c chia thành nhi u ph n bng nhau gi là c ph n; –C ông có th là t ch c, cá nhân; s l ng c ông ti thi u là 03 và không hn ch s l ng ti a; –C ông ch ch u trách nhi m v các kho n n và ngh a v tài sn khác ca doanh nghi p trong ph m vi s vn ã góp vào doanh nghi p; –C ông có quy n t do chuy n nh ng c ph n ca mình cho ng i khác. (tr tr ng hp quy nh không cho phép) • Có t cách pháp nhân k t ngày c cp gi y ch ng nh n ng ký kinh doanh • Có quy n phát hành ch ng khoán (c phi u, trái phi u) huy ng vn. 6 3
4. Phân lo i v n ch s h u c a CTCP Vn ch s h u LN ch a phân Các kho n iu ph i và các qu C phi u Vn u t ch nh tr c ti p qu thu c VCSH CP ph thông Qu u t CL ánh giá phát tri n li TS CP u ãi Qu khác Th ng d v n CL t giá h i CP oái Quy n ch n CTP Vn khác 7 Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) •Vn u t: –C ph n ph thông –C ph n u ãi •C ph n u ãi bi u quy t; •C ph n u ãi c tc; •C ph n u ãi hoàn li; •C ph n u ãi khác do iu l công ty quy nh. Cổ đông sáng CPPT không th ể lập đượ c quy ền chuy ển đổ i thành nắm gi ữ CP ƯĐ cổ ph ần ưu đãi. bi ểu quy ết, sau CP ƯĐ có th ể chuy ển đổ i thành 3 năm chuy ển CPPT theo ngh ị thành cổ ph ần quy ết của Đạ i hội ph ổ thông đồ ng cổ đông. 4
5. Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) • Th ng d vn c ph n – Chênh lch gi a giá phát hành và mnh giá c phi u; – Chênh lch gi a giá mua li c phi u qu và giá tái phát hành c phi u qu ( i vi các công ty c ph n Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) Quy n ch n chuy n i trái phi u thành c phi u phát sinh khi doanh nghi p phát hành lo i trái phi u có th chuy n i thành mt s l ng c phi u xác nh c quy nh sn trong ph ơ ng án phát hành. • Chênh lch gi a s tin thu c và n gc trái phi u chuy n i. 10 5
6. Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) •Vn khác –Vn kinh doanh c hình thành do b sung t kt qu ho t ng kinh doanh ho c do c tng, bi u, tài tr , ánh giá li tài sn 11 Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) •Li nhu n ch a phân ph i –Li nhu n ch a chia cho các ch s hu ho c ch a trích lp các qu . • Các qu thu c vn ch s hu – Qu u t phát tri n – Qu h tr sp xp doanh nghi p – Qu khác thu c vn ch s hu 12 6
7. Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) • Các kho n iu ch nh tr c ti p – Chênh lch ánh giá li tài sn: do ánh giá li TSC , bt ng sn u t, trong các tr ng hp: Khi có quy t nh ca Nhà n c v ánh giá li tài sn; Khi th c hi n c ph n hóa doanh nghi p Nhà n c; Các tr ng hp khác theo quy nh ca pháp lu t – Chênh lch t giá hi oái : phát sinh trong giai on tr c ho t ng ca doanh nghi p do Nhà n c s hu 100% vn iu l th c hi n nhi m v an ninh, qu c phòng, n nh kinh t v mô ch a c x lý ti th i im báo cáo 13 Phân lo i v n ch s h u c a CTCP (ti p) •C phi u qu –C phi u do các công ty c ph n mua li trong s c phi u do công ty ó ã phát hành ra công chúng sau ó s tái phát hành li. 14 7
8. Phân lo i Công ty C ph n  Công ty c ph n ni b (Private company )  Công ty c ph n i chúng (Public company)  Công ty c ph n niêm yt (Listed company) 15 Phân lo i Công ty C ph n (ti p) CTCP CTCP CTCP ni b i chúng niêm y t • Phát hành c • Phát hành c • CK c niêm phi u trong n i phi u r ng rãi ra yt t i S giao b cty công chúng dch ch ng khoán •C phi u ký danh • t phát hành • CK c giao ch c chuy n u tiên c g i dch trên th nh ng theo m t là IPO (Initial tr ng CK tp s iu ki n nh t Public offering) trung nh trong n i b công ty •Tng v n c a r t hn ch 16 8
9. Các nghi p v c ơ b n v v n • Phát hành c phi u • Mua, tái phát hành và hy c phi u qu • Chia c tc • Quy n ch n chuy n i trái phi u thành c phi u 17 Phát hành c phi u thu ti n •Vn u t ca ch s hu s ghi nh n theo mnh giá • Chênh lch gi a mnh giá và giá phát hành c ghi nh n tng th ng d vn c ph n. • Chi phí phát hành c phi u s ghi nh n gi m th ng d vn c ph n. 18 9
10. Ví d 1 •Ti ngày 01/01/2010 công ty Y phát hành thêm 10.000.000 c ph n, trong ó s l ng c ph n u ãi không cam kt mua li 2.000.000 CP, mnh giá 10.000 /CP. Công ty bán ht CP thu bng TGNH. Giá bán ca CP ph thông là 12.000 /CP. Chi phí cho vi c phát hành bng TGNH là 80 tri u ng. • Xác nh: –Vn u t ca ch s hu – Th ng d vn c ph n 19 Ví d 2 •S dng s li u ca ví d 1, công ty Y phát hành thêm 10.000.000 c ph n, trong ó s l ng c ph n u ãi không cam kt mua li 2.000.000 c ph n, mnh giá 10.000 /CP, công ty bán ht CP thu bng ngo i t (usd), giá bán ca CP ph thông là 12.000 /CP, t giá th c t 21.000 /usd. • Xác nh: –Vn u t ca ch s hu – Th ng d vn c ph n 20 10
11. Ví d 3 •S dng s li u ca ví d 1, c ph n u ãi không cam kt mua li 2.000.000 CP, giá bán bng mnh giá 10.000 /CP c các c ông góp bng tài sn, các tài sn này c ánh giá theo giá th tr ng 15.000.000.000 (Tơ ng ơ ng 1.500.000 CP), ph n chênh lch thu bng TGNH. • Xác nh: –Vn u t ca ch s hu – Th ng d vn c ph n 21 Phát hành c phi u không thu ti n • i vi CTy phát hành: – Phát hành thêm c phi u • i v i nhà u t ư: t ngu n th ng d vn c ph n, t qu TPT, t LN Ch ghi nh n t ng s ch a phân ph i (tr c l ng c phi u ang tc bng c phi u) và t nm gi không ghi qu KTPL. nh n t ng thêm giá tr – CTCP ph i ghi s k toán iu ch nh vn c ph n kho n u t và không theo ph ơ ng án ã c ghi nh n t ng thêm i HC phê duy t. doanh thu ho t ng tài chính. 22 11
12. Mua c phi u qu • Mua li c phi u ca chính công ty ã phát hành gi. • Công ty có quy n mua li không quá 30% tng s c ph n ph thông ã bán, mt ph n ho c toàn b c ph n u ãi c tc ã bán. • Giá tr CP qu = Giá mua CPQ + Chi phí mua CPQ 23 Mua c phi u qu (ti p)  Mc ích mua CPQ  ci thi n h s t su t li nhu n trên c ph n và li nhu n trên vn ch s hu Gi m nguy cơ b thôn tính thông qua c ph n a s Gây tác ng nh m nâng giá c ph n ca công ty To ngu n cung cp c ph n cho nhân viên trong nh ng ch ơ ng trình khuy n khích ng i lao ng Gi m s ti n ph i tr c tc hàng nm 24 12
13. Ví d 4 • Ngày 1/1/20x3, tng s l ng ca phi u ca VIC là 920 tri u c phi u ph thông ang lu hành. i hi c ông ã thông qua vi c mua li ti a 46 tri u c phi u qu vi giá th p nh t ã ng ký vi SGD CK TP.HCM là 63.500 /cp. Giao dch d ki n t ngày 2/1/20x3 n 1/2/20x3. • n ngày 1/2/20x3, tng s c phi u ã mua thành công là 40 tri u c phi u vi giá tng giá mua là 2.572 t ng, phí giao dch 0,2%/giá mua. Tt c ã thanh toán bng TGNH. 25 Tái phát hành CPQ và hu b CPQ  C phi u qu có th c tái phát hành ho c hu b.  C phi u qu s c ghi gi m theo giá bình quân  Chi phí tái phát hành CPQ c ghi gi m th ng d vn c ph n.  Khi hu b CPQ, k toán ghi gi m vn u t ch s hu theo mnh giá và ghi nh n gi m th ng d vn c ph n là ph n chênh lch ln hơn gi a giá tr CPQ và mnh giá ca c phi u. 26 13
14. Ví d 5 S dng Ví d 4 • Ngày 15/7/20x7, VIC tái phát hành 20 tri u c phi u ã mua nm 20x3, giá bán là 75.000 /c phi u thu bng TGNH. • Chi phí tái phát hành c phi u qu thanh toán bng TGNH bng 0,2%/giá tr giao dch ca c phi u. Yêu cu: Xác nh vn u t ca CSH, th ng d vn c ph n, giá tr c phi u qu sau giao dch trên. 27 Ví d 6a Ti p theo Ví d 5 • Ngày 24/9/20x8, VIC quy t nh hu 10 tri u c phi u qu ã mua nm 20x3. C phi u VIC có mnh giá 10.000 /cp. Yêu cu: Xác nh vn u t ca CSH, th ng d vn c ph n, giá tr c phi u qu sau giao dch trên. 28 14
15. Ví d 6b Ti p theo ví d 5 • Ngày 24/12/20x8, VIC quy t nh th ng 10 tri u c phi u qu ã mua nm 20x3 cho c ông hi n hu. Yêu cu: Xác nh vn u t ca CSH, th ng d vn c ph n, giá tr c phi u qu , qu khen th ng phúc li sau giao dch trên. 29 C phi u th ư ng • Là vi c phát hành thêm c ph n cho các c ông hi n hu. S l ng c phi u th ng ph i phát hành tu thu c vào s l ng c phi u ang lu hành và t l c phi u th ng. • Phát hành c phi u th ng không huy ng thêm vn, không làm thay i tng tài sn, n và tng vn ch s hu 30 15
16. Ví d 7 •Nm 20/12/20x0, DSN phát hành c phi u th ng cho c ông hi n hu t th ng d vn c ph n. Tng s l ng c phi u ang lu hành ti th i im phát hành c phi u th ng là 80 tri u c phi u. T l th ng c phi u là 2:1. Mnh giá c phi u DSN là 10.000 /cp. • Chi phí phát hành c phi u th ng thanh toán bng ti n gi ngân hàng 40 tri u ng. Yêu cu: Xác nh s l ng c phi u ang lu hành, Vn u t ca ch s hu, th ng d vn c ph n, LNCPP sau giao dch trên. 31 Chia c t c  C tc tr cho c ph n u ãi c th c hi n theo các iu ki n áp dng riêng cho mi lo i c ph n u ãi.  C tc tr cho c ph n ph thông c xác nh cn c vào s li nhu n sau thu ã th c hi n và kho n chi tr c tc c trích t ngu n li nhu n gi li ca công ty. – Chia c tc bng ti n – Chia c tc bng c phi u – Chia c tc bng tài sn khác 32 16
17. Ví d 8 1. Ngày 12/4/20x1, SCR công b chia c tc bng c phi u t l 15% cho niêm 20x0, ly t li nhu n sau thu .Tng s l ng c phi u ph i phát hành là 4,5 tri u c ph n. Mnh giá c ph n SCR là 10.000 /cp. 2. Ngày 21/7/20x1, SSI quy t nh dung 2 tri u c phi u qu chia c tc nm 20x0 cho c ông theo mnh giá. C phi u SSI có mnh giá là 10.000 /cp. Giá gc 1 c phi u qu là 11.200 /cp. Yêu cu: Xác nh Vn u t ca CSH, th ng d vn c ph n, c phi u qu , li nhu n ch a phân ph i. 33 Phát hành trái phi u • Công ty c ph n có quy n phát hành trái phi u, trái phi u chuy n i và các lo i trái phi u khác theo quy nh ca pháp lu t và iu l công ty. • Trong tr ng hp iu l công ty không quy nh thì Hi ng qu n tr có quy n quy t nh lo i trái phi u, tng giá tr trái phi u và th i im phát hành, nh ng ph i báo cáo i hi ng c ông ti cu c hp gn nh t. 34 17
18. Tính lãi c ơ b n trên c phi u  Khái ni m và công th c tính lãi trên c phi u  Li nhu n ho c l phân b cho c ông s hu c phi u ph thông  S l ng bình quân gia quy n ca s c phi u ph thông ang lu hành trong k. 35 Khái ni m và công th c tính • VAS 30 – Lãi trên c phi u – Doanh nghi p ph i tính lãi cơ bn trên c phi u theo các kho n li nhu n ho c l phân b cho c ông s hu c phi u ph thông ca công ty m. – Lãi cơ bn trên c phi u c tính bng cách chia li nhu n ho c l phân b cho c ông s hu c phi u ph thông ca công ty m (t s) cho s l ng bình quân gia quy n ca s c phi u ph thông ang lu hành trong k (m u s). – ánh giá li ích t kt qu kinh doanh ca doanh nghi p trong k báo cáo mà mi c phi u c thông công ty m mang li. 36 18
19. Công th c tính lãi trên c phi u Li nhu n ho c l phân b S trích qu Lãi c ơ cho c ông s h u c - khen th ng, bn phi u ph thông phúc l i trên c = phi u S l ng bình quân gia quy n c a c phi u ph thông ang l u hành trong k 37 Li nhu n/l phân b • Kho n li nhu n ho c l sau thu thu nh p doanh nghi p trong k sau khi c iu ch nh bi c tc ca c phi u u ãi, nh ng kho n chênh lch phát sinh do thanh toán c phi u u ãi và nh ng tác ng tơ ng t ca c phi u u ãi ã c phân lo i vào ngu n vn ch s hu. Li nhu n/ l sau thu trong k - Các kho n iu ch nh gi m + Các kho n iu ch nh tng 38 19
20. Các kho n iu ch nh t ng/ gi m • Kho n iu ch nh Kho n iu ch nh t ng gi m – Kho n chênh lch –C tc c phi u u mua li CP ãi – Kho n chênh lch mua li CP , CPPT và các kho n thanh toán 39 C t c c phi u ưu ãi làm gi m lãi c ơ b n • Cổ phi ếu ưu đãi không lu ỹ kế là lo i c phi u mà nu trong mt k k toán nm nào ó công ty b l ho c 1 lý do khác mà công ty không thông báo tr c tc cho ng i nm gi c phi u u ãi thì s c tc này s không c chuy n sang các k sau chi tr . •C phi u u ãi ly k: Lo i c phi u c bo m thanh toán c tc, k c trong mt s k k toán nm công ty không thông báo thanh toán ho c ch thông báo thanh toán c mt ph n thì s c tc ch a thanh toán c cng dn và công ty ph i tr s c tc này tr c khi tr c tc ca c phi u ph thông. Khi tính lợi nhuận hoặc lỗ sau thuế phân bổ cho cổ phiếu phổ thông phải lấy chỉ tiêu lợi nhuận (lỗ) sau thuế thu nhập doanh nghiệp trong kỳ trừ đi số cổ tức ưu đãi phát sinh trong kỳ 40 20
21. Ví d 10 Công ty c ph n Tr ng Sơn có s c phi u u ãi không lu k tr giá 100 tr , c tc u ãi 15%/nm. Li nhu n (ho c l) phân b cho c ông s hu c phi u ph thông trong các nm 2002 n 2005, nh sau (tr ) Ch tiêu Nm Nm Nm Nm 2002 2003 2004 2005 Li nhu n (l ) sau (50) 10 90 200 thu TNDN C tc u ãi - - 15 15 không lu k Li nhu n (ho c l) (50) 10 75 185 phân b cho c phi u ph thông Ví d 11 Công ty c ph n Tr ng Sơn có s c phi u u ãi ly k tr giá 100 tr , c tc u ãi 15%/nm. Li nhu n (ho c l) phân b cho c ông s hu c phi u ph thông trong các nm 2002 n 2005, nh sau (tr ): Nm Nm Nm Nm Ch tiêu 2002 2003 2004 2005 Li nhu n (l ) sau thu (50) 10 90 200 TNDN C tc u ãi lu k phát 15 15 15 15 sinh trong k C tc u ãi lu k 15 30 45 60 Li nhu n (ho c l) phân (65) (5) 75 185 b cho c phi u ph thông 42 21
22. Các kho n chênh l ch làm gi m lãi c ơ b n • Kho n chênh lch ln hơn gi a giá tr hp lý ca kho n thanh toán cho ng i s hu vi giá tr ghi s ca c phi u u ãi khi công ty c ph n mua li c phi u u ãi ca ng i s hu. • Kho n chênh lch ln hơn gi a giá tr hp lý ca c phi u ph thông ho c các kho n thanh toán khác th c hi n theo iu ki n chuy n i có li ti th i im thanh toán vi giá tr hp lý ca c phi u ph thông ơ c phát hành theo iu ki n chuy n i gc Ví d 12 • Trong nm 2005 Công ty c ph n Tr ng Sơn mua li s c phi u u ãi có mnh giá 50.000.000 vi giá 80.000.000 .Li nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p trong k ca công ty là 200.000.000 . • Yêu cu: Tính lãi (l ) phân b cho c phi u ph thông 44 22
23. Ví d 13 • Trong nm 2005 Công ty c ph n Tr ng Sơn mua li s c phi u u ãi tr c th i hn. th c hi n c iu này công ty ph i tr cho ng i nm gi thêm mt kho n ti n ngoài cam kt ban u là 20.000.000 .Li nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p trong k ca công ty là 200.000.000 . • Yêu cu: Tính lãi (l ) phân b cho c phi u ph thông. 45 Các kho n chênh l ch làm t ng lãi c ơ b n • Kho n chênh lch gi a giá tr ghi s ca c phi u u ãi ln hơn giá tr ca kho n thanh toán cho ng i s hu khi công ty c ph n mua li c phi u u ãi ca ng i s hu. 46 23
24. Ví d 14 • Trong nm 2005 Công ty c ph n Tr ng Sơn mua li s c phi u u ãi có mnh giá 50.000.000 vi giá 40.000.000 .Li nhu n sau thu trong k ca công ty là 200.000.000 . • Yêu cu: Tính lãi (l ) phân b cho c phi u ph thông. 47 S l ư ng c phi u tính lãi trên c phi u SL CP phát S ngày ư SLCP bình hành thêm x l u hành trong k trong k quân lưu SL CP = + hành trong k u k Tng s ngày trong k SL CP S ngày mua li x ư c mua li _ trong k trong k Tng s ngày trong k 48 24
25. Ví d 15 Trong nm 2005 Công ty c ph n Tr ng Sơn có s l ng c phi u ph thông thay i nh sau: S Mnh giá Giao Giá tr S c phi u lư ng c c phi u Ngày dch (1.000 đ) bình quân phi u (1.000 đ) 1/1 u k 1.000 10 10.000 1.000 x 12/12 =1.000 1/4 Phát hành 600 10 6.000 600 x 9/12 = 450 1/9 Mua CPQ (150) 10 (1.500) (150) x 4/12 = (50) Tng cng 1.450 14.500 1.400 49 Phát hành c phi u th ư ng • Khi phát hành c phi u th ng, s l ng c phi u ph thông s tng tơ ng ng vi tng s c phi u c th ng cho mt c phi u ang lu hành. • Tr ng hp này không có s thay i tơ ng ng v ngu n vn do công ty c ph n phát hành c phi u ph thông cho c ông ang nm gi t li nhu n ch a phân ph i mà không thu v bt c mt kho n ti n nào. 50 25
26. Ví d 16 • Công ty c ph n Tr ng Sơn, nu cu i nm 2005 Công ty c ph n Tr ng Sơn quy t nh phát hành c phi u th ng t li nhu n ch a phân ph i vi tiêu th c 1 c phi u ang lu hành c th ng thêm 1 c phi u mi thì sau khi phát hành công ty c ph n s có 1.450 + 1.450 = 2.900 c phi u lu hành vi mnh giá là 10.000 /1c phi u. • Khi tính s l ng c phi u tính Lãi cơ bn trên c phi u, công ty ph i gi nh vi c phát hành c phi u th ng c th c hi n t ngày 01/01/2005 51 Ví d 16 (ti p) • Tính c phi u bình quân khi phát hành c phi u th ng S Mnh Giao lư ng giá c Giá tr S c phi u Ngày dch c phi u (1.000 đ) bình quân phi u (1.000 đ) 1/1 u k 2.000 10 20.000 2.000 x 12/12 = 2.000 1/4 Pháthành 1.200 10 12.000 1.200 x 9/12 = 900 1/9 MuaCPQ (300) 10 (3.000) (300) x 4/12 = (100) Tng cng 2.900 29.000 2.800 52 26
27. Ví d 17 S dng s li u t ví d 10 n ví d 16, tính lãi trên c phi u trong nm 2005 trong tng tr ng hp sau: a. Công ty phát hành và mua li c phi u b. Công ty phát hành, mua li c phi u và phát hành c phi u th ư ng 53 ng dng vào h th ng tài kho n • Tài kho n s dng • Các nghi p v cơ bn – Phát hành c phi u – Chia c tc bng ti n – Mua c phi u qu – Tái phát hành c phi u qu – Phát hành c phi u th ng – Quy n chuy n i trái phi u thành c phi u 54 27
28. Tài kho n 4111-Vn góp ca ch s hu Bên N Bên Có Vn góp ca ch s hu Vn góp ca ch s hu gi m i do iu ch nh gi m tng lên do phát hành thêm vn iu l: hoàn tr vn c phi u tng vn iu l, ngân sách, cho cp trên, b sung vn t kt qu kinh hy b c phi u qu , doanh, Dư Có Vn góp ca ch s hu lúc cu i k 55 Tài kho n 4111-Vn góp ca ch s hu i vi công ty C ph n, TK 4111 gm 02 tài kho n chi ti t:
    Tài kho n 41111 - C phi u ph thông có quy n bi u quy t:
    Tài kho n 41112 - C phi u u ãi, trong ó chi ti t  Nhóm c phân lo i và trình bày là vn ch s hu (t i ch tiêu 411a ca Bng cân i k toán)  Nhóm c phân lo i và trình bày là n ph i tr (t i ch tiêu 342 ca Bng cân i k toán) 56 28
29. Tài kho n 4112 – Th ng d ư v n c ph n Bên N Bên Có Th ng d vn c ph n gi m Th ng d vn c ph n phát i do phát sinh chi phí phát sinh tng do phát hành thêm hành CP, tái phát hành c CP (MG Giá ghi s ca CP qu ) Dư Có Th ng d vn c ph n còn li cu i k TK này có th có s d ư Bên N 57 Tài kho n 419 – C phi u qu Bên N Bên Có Giá tr c phi u qu tng lên Giá tr c phi u qu gi m i do khi DN mua c phi u qu DN tái phát hành, hu b, dùng cp qu chia c tc, . Dư N Giá tr c phi u qu DN còn nm gi lúc cu i k 58 29
30. Tài kho n 421 – LN ch ưa phân ph i Bên N Bên Có -L phát sinh trong k -Li nhu n th c hi n - Phân ph i li nhu n c trong k. -X lý l Dư n Dư có S l lu k ch a x lý. Li nhu n ch a phân ph i cho các i t ng liên quan. 59 Phát hành c phi u TK 4111 TK 111, 112 TK 15*, 21* TK 111, 112 TK 4112 60 30
31. Bài t p th c hành 1 • Công ty LCM phát hành ln u ra công chúng vi s l ng 20.000.000 cp, trong ó có 4.000.000 cp u ãi c tc không cam kt mua li, 1.000.000 cp u ãi cam kt mua li. Mnh giá 10.000 /cp, giá phát hành 15.000 /cp cho c phi u ph thông và 10.000 /cp cho c phi u u ãi. Tt c thu bng chuy n kho n. • Chi phí phát hành c phi u thanh toán bng ti n mt 30.000.000 và bng ti n gi ngân hàng 40.000.000 . • LCM bt u giao dch trên sàn CK HOSE t ngày 1/1/20x0. Yêu cu: nh kho n k toán. 61 Chia c t c b ng ti n TK 421 TK TK TK 11* o 3388 911 62 31
32. Bài t p th c hành 2 • Ngày 15/5/20x0, LCM quy t nh tm ng c tc t 1/20x0 t l 15%/mnh giá. Ngày giao dch không h ng quy n là 10/6/20x0. • Ngày 20/6/20x0, chuy n kho n tr c tc cho c ông hi n hu. •S c phi u u ãi cng c tm ng theo mc tm ng trên. Yêu cu: nh kho n k toán. 63 Bài t p th c hành 3a • Ngày 22/2/20x1, H c ông th ng niên c t ch c, thành công tt p; – Thông qua kt qu kinh doanh nm 20x0 – ra k ho ch kinh doanh nm 20x1 – Th ng nh t chia c tc t 2/20x0 là 20%/mnh giá. – Th ng nh t ph ơ ng án mua c phi u qu –La ch n ơ n v ki m toán 20x1 • Ngày 3/3/20x1 là ngày giao dch không h ng quy n chia c tc t 2/20x0 vi t l 20%/mnh giá. Yêu cu: nh kho n k toán. 64 32
33. Chia c t c b ng c phi u TK 421 Li nhu n TK 4111 sau thu TK 911 TK 4112 65 Bài t p th c hành 3b • Ngày 15/3/20x1, LCM quy t nh tm ng c tc t 3/20x0 bng c phi u. T l chia c tc là 10:1, mnh giá 10.000 /cp. •S c phi u u ãi cng c tm ng theo mc tm ng trên. Yêu cu: nh kho n k toán. 66 33
34. Mua c phi u qu TK 419 TK 111, 112 Giá g c CPQ = Giá mua + Chi phí mua 67 Bài t p th c hành 4 •Cn c k ho ch mua c phi u qu , LCM ng ký vi s giao dch ch ng khoán mua vào 1.000.000 cp ph thông làm c phi u qu . Th i gian giao dch d ki n t 1/8/20x1 n 31/10/20x1. • Ngày 20/8/20x1, mua 200.000 cp vi giá 18.000 /cp, chi phí giao dch mua cp qu là 0.15%/giá tr giao dch. Thanh toán qua ngân hàng. • Ngày 14/9/20x1, mua 800.000 cp vi giá 17.000 /cp, chi phí giao dch mua cp qu là 0.15%/giá tr giao dch. Thanh toán qua ngân hàng. • LCM ã làm thông báo công b thông tin giao dch c phi u trên. • Yêu cu: nh kho n k toán. 68 34
35. Tái phát hành c phi u qu TK 419 TK 111, 112 TK 4112 TK 4112 TK 111, 112 69 Bài t p th c hành 5 •Nm 20x3, LCM khi c phi u giao dch vi giá cao, LCM ã quy t nh tái phát hành 500.000 cp tr li th tr ng. Ngày 13/6/20x3, ng ký bán 500.000 cp qu theo hình th c kh p lnh tho thu n, th i gian d ki n t 25/6/20x3 n 25/7/20x3. • Ngày 8/7/20x3, ã bán thành công s c phi u ng ký vi giá 25.000 /cp, thu bng chuy n kho n. Chi phí bán cp qu 0.15%/Giá tr giao dch. Yêu cu: nh kho n k toán. 70 35
36. Hy b c phi u qu TK 419 TK 4111 TK 4112 71 Bài t p th c hành 6 • Ngày 10/9/20x3, hy b 200.000 c phi u qu . Yêu cu: nh kho n k toán. 72 36
37. Chia c t c b ng c phi u qu TK 419 TK 421 TK 4112 73 Bài t p th c hành 7 • Ngày 15/10/20x3, Hi ng qu n tr quy t dnh dùng 300.000 c phi u qu chia c tc t 1 nm 20x3. Yêu cu: nh kho n k toán. 74 37
38. Phát hành c phi u th ư ng TK 4112 TK 4111 Phát hành c phi u th ng t th ng d vn c ph n 75 Bài t p th c hành 8 •Nm 20x5, LCM quy t nh chia c phi u th ng cho c ông bng ngu n th ng d vn c ph n. Mnh giá c phi u 10.000 /cp. •T l chia c phi u th ng là 3:1 (Mi 3 c phi u c th ng 1 c phi u). Yêu cu: nh kho n k toán. 76 38
39. Trình bày trên BCTC • BC KT: –Vn u t ca ch s hu: c phi u u ãi cam kt mua li c trình bày ph n n ph i tr (MS 340) – Th ng d vn c ph n –C phi u qu –Li nhu n ch a phân ph i • BCKQKD: – Lãi trên c phi u – Lãi suy gi m trên c phi u • BCLCTT – Ti n chi tr c tc • Thuy t minh BCTC: Nhi u thông tin chi ti t 77 39