Hệ thống thông tin quản lý - Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Nội dung text: Hệ thống thông tin quản lý - Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

1. Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Mục đích môn học ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quảnlý „ Nắmvững các khái niệm, vai trò của các loạihệ thống thông tin quản lý gắnliềnvớiviệctạo ưuthế cạnh tranh Bài giảng cho doanh nghiệp nói chung và hoạt động kinh doanh qua mạng Internet nói riêng. „ Hiểu rõ sự gắnkếtcủa các HTTT và tác động của chúng đến hoạt động và cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp. „ Nắmvững những yêu cầu đặtravới các doanh nghiệpkhi Giảng viên: TS. PhạmThị Thanh Hồng Bộ môn Quảntrị kinh doanh đầutư vào CNTT nhằmtạoravàduytrìkhả năng cạnh Email: hongptt-fem@mail.hut.edu.vn tranh trong môi trường kinh tế mới Website: 2 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Nộidung Tài liệuhọctập Tài liệu chính: Chương 1 Tổng quan về hệ thống thông tin „ Bộ slides, TS. PhạmThị Thanh Hồng, 2007 Chương 2 Ứng dụng CNTT trong doanh nghiệp Tài liệu tham khảo: Chương 3 HTTT và ưuthế cạnh tranh của doanh nghiệp „ Bài giảng HTTT quản lý, PhạmThị Thanh Hồng và Phạm Chương 4 Chiếnlược ứng dụng CNTT Minh Tuấn, NXB Khoa họckỹ thuật, 2007 Chương 5 Doanh nghiệpnhìntừ quan điểmhệ thống „ Information Systems – Foundation of E-Business, Steven Chương 6 Giá trị kinh doanh của HTTT và quản lý thay Alter, Prentice Hall, 2002 đổi „ Management Information Systems, Managing the Digital Firm. 9th edition, Laudon, K C and Laudon, J.P., Prentice Hall, New Jersey, 2006 3 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 4 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 1
2. Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Đánhgiámônhọc Nội dung bài tậplớn Trình độ „ Bài tậpcánhân „ 20 – 30 trang „ Sinh viên cao học khoa KT&QL „ Đề tài (chọnmột trong 5 đề tài sau; những câu hỏicụ thể phảigiải đáp cho Tiêu chuẩn đánh giá mỗi đề tài Î xem tài liệu đikèm): „ Dự lớpvàthảoluận 10 % 1. Hãy tranh luậnvề khả năng áp dụng CNTT cho một hệ thống công việc cụ thể trong doanh nghiệp mà anh/chịđang làm việc. + bài tậptạilớp 30% 2. Tranh luậnvề khả năng áp dụng CNTT nhằmtạo ưuthế cạnh tranh cho hoặcBàitậplớn 40 % doanh nghiệpmàanh/chịđang làm việc 3. Tranh luậnvề cơ sở hạ tầng cho phát triển TMĐT tạiViệt nam hiện nay „ Bài thi cuốikỳ 60 % 4. Tranh luậnvề các chương trình phầnmềm đang đượccungcấptrênthị trường có liên quan tớimột trong các chứcnăng: kế toán tài chính, quản lý sảnxuất, marketing, quản lý nhân sự; hoặcmột trong các cấpsử dụng thông tin: tác nghiệp, tri thức, chiếnthuật, và chiếnlược. 5. Tranh luậnvề khả năng ứng dụng một trong các hệ thống CRM, SCM, hoặc ERP trong doanh nghiệp mà anh/chịđang làm việc 5 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 6 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Nội dung chính ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quảnlý „ Thời đại thông tin là gì? Thời đại thông tin có những đặc điểmcơ bản nào? Tổng quan về hệ thống thông „ Các xu hướng phát triển CNTT tin „ Khái niệmcơ bảnvề hệ thống thông tin „ Những thành phầncơ bản HTTT „ Công nghệ thông tin như mộttiềmnăng thay đổi quá trình sảnxuất và kinh doanh của doanh nghiệp 8 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 2
3. Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Môi trường kinh tế hiệnnay ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quảnlý Kinh tế toàn cầu là mộtnềnkinhtế cho phép khách hàng, doanh nghiệp, và các nhà cung cấp, các nhà phân phối, và các nhà sảnxuấtcó thể cùng hợptácvới nhau không bị hạnchế bởi không gian địalý. Æ Sự phát triển các doanh nghiệp xuyên quốcgia Æ Sự hộinhậpcủa các công ty nhỏ và vừa Æ Môi trường cạnh tranh mang tính toàn cầu Æ Hệ thống phân phối toàn cầu 1. Thời đại thông tin Sự chuyểnbiếntừ nềnkinhtế chung toàn cầutừ kinh tế công nghiệp Æ kinh tế dịch vụ Nền kinh tế số (digital economy, e-conomy) Æ Sự xuấthiệncủa các doanh nghiệp kinh doanh điệntử Æ Quá trình kinh doanh cơ bản đượcthựchiệndướisựđiềukhiểncủamột mạng lướisố hóa Æ Mối quan hệ với các nhà cung cấp, khách hàng, và các đốitácdần được thựchiệndướitácđộng của CNTT 10 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Thời đại thông tin Đặc điểmcủathời đạithôngtin Internet đãtácđộng lên mọimặtcủanềnkinhtế và các hoạt động „ Xuấthiệndựatrênsự xuấthiệncủa các hoạt động xã hội của doanh nghiệp dựatrênnềntảng thông tin „ Kinh doanh trong thời đại thông tin phụ thuộc vào công Thương mại điệntử (TMĐT) nghệ thông tin đượcsử dụng để thựchiện công việckinh Giao tiếptrựctiếp: là việcsử dụng các công nghệ truyềnthông(như doanh mạng Internet) để làm việc ở các vị trí khác nhau. „ Năng suấtlaođộng của quá trình sảnxuấttăng lên một Môi trường làm việc ảo: là môi trường làm việccósự hỗ trợ của cách nhanh chóng công nghệ. Không nhấtthiết đượcthựchiện ở mộtvị trí thờigianvà không gian xác định. Có thể cho phép liên lạcvớibấtcứ ai, bấtcứ „ Hiệuquả sử dụng công nghệ thông tin xác định sự thành đâu vào bấtcứ thời điểm nào. công trong thời đại thông tin Nềnkinhtế dựa trên mong muốn củangười tiêu dùng: „ Công nghệ thông tin có mặt trong mọisảnphẩmvàdịch 9 Bánh kem sinh nhật dành cho chó vụ 9 Giầythể thao đếmbước đi 11 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 12 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 3
4. Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Công nghệ thông tin và truyền thông ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quảnlý „ Các dạng phầncứng và phầnmềm máy tính đượcsử dụng để xử lý dữ liệuvàlưutrữ thông tin „ Các công nghệ truyền thông, viễn thông đượcsử dụng để truyềntải thông tin 2. Xu hướng phát triển CNTT 14 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Nhận định sai lầmvề phát triểncủaCNTT Các xu hướng phát triển CNTT “Điệnthoại” có quá nhiềunhược điểm để có thểđượcsử dụng như mộtphương tiệntruyền thông. Thiếtbị nàyrõrànglàkhôngcógiátrị „ Nâng cao tốc độ, và khả năng có thể mang theo đốivới chúng ta. -Western Union internal memo, 1876 „ Kếtnối và liên kếtgiữacácthiếtbị máy tính và công nghệ Tôi nghĩ thị trường chỉ cầntới5 chiếc máy tính. truyền thông -Thomas Watson, chairman of IBM, 1943 „ Sử dụng các thông tin đã đượcsố hóa và đaphương tiện Liệumộtvi mạch sẽ dùng vào việcgì? „ Những phầnmềmtốthơnvàthânthiệnvớingườisử -Engineer at the Advanced Computing dụng Systems Division of IBM, 1968 Chẳng có lý do gì mà mộtngườilạicầndùngmáytínhở nhà. -Ken Olson, president, chairman, and founder of Digital Equipment Corp., 1977 640K là quá đủ cho bấtcứ ai. -Attributed to Bill Gates, chairman of Microsoft, 1981 Dell là một mô hình kinh doanh tuyệtvới, nhưng nó khó mà đem lại lợi nhuận. -John Shoemaker, head of Sun’s server division, 2000 15 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 16 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 4
5. Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Phầncứng máy tính Các xu hướng phát triển CNTT Dữ liệucóthể truyền Phần cứng máy tính: Nhanh hơn, nhỏ hơn, rẻ hơn Tốc độ bộ vi xử lý qua Internet „ 1981: chiếcPC đầutiêncủa hãng IBM „ 1990s: việcsử dụng PC trở nên phổ biến „ Hiện nay Các hệđiều hành hỗ trợđồhọadễ sử dụng (Microsoft Windows) Trình duyệt web (Internet Explorer, Netscape, Firefox, ) Kỷ nguyên Công nghệ nhập/xuấtdữ liệu/thông tin linh hoạt(mànhìnhcảm ứng, bàn Internet Mật độ đường truyền phím ảo, ) Mật độ sử dụng Internet Khả năng chơinhạc và trình diễnvideo Notebook trở nên phổ biến trong môi trường kinh doanh Page 2 17 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 18 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Lịch sử phát triển các bộ vi xử lý của hãng Intel Xu hướng phát triểncôngnghệ thông tin Bộ vi xử lý Năm MIPS Ý nghĩa Phần mềm: Được chuẩn hóa và tích hợp 4004 1971 0.06 Bộ vi xử lý đầutiênđược phát triển cho máy tính để bàn 8080 1974 0.06 Chạy cho máy tính cá nhân đầutiên 8086/8088 1978 0.3 Bộ vi xử lý cho các máy tính cá nhân đầutiêncủaIBM chạy Gói phầnmềm doanh nghiệp – trên nềnDOS Các gói phầnmềmdựng sẵnvớicácmôđun tích hợp cho phép 286 1982 0.9 Chophépchạynhững version đầutiêncủa Microsoft Windows chuyển đổidữ liệugiữa các nhóm làm việc, các phòng ban, và giữa 386 1985 5 Chạy các version sau của Microsoft Windows các chi nhánh ở nhiềuquốcgiatrêncơ sở “thờigianthực” 486 1989 20 Chạy version Windows 95 Nhiều doanh nghiệpsảnxuấtvàdịch vụứng dụng Pentium 1993 100 Sử dụng cho các máy tính để bàn và máy tính xách tay Thường đượcthiếtkế riêng theo tính chấtcủamỗi ngành Pentium 1995 200 Xử lý tốtcácdữ liệu multimedia cho các máy tính chuyên dụng; Pro sử dụng cho các máy chủ và các máy trạm dùng vi xử lý Tích hợpdữ liệu qua các kênh theo truyền thông và kênh truyền Pentium II 1997 300 Đượcthiếtkếđểxử lý video, audio và dữ liệu đồ họa qua các trang mạng nhằmphụcvụ ngườidùngnộibộ, khách Pentium III 1999 500- Hỗ trợ tốthơnchoviệcbiểudiễn ảnh, 3D, video và audio và hàng, và các nhà cung cấp 1000 các ứng dụng nhậndiệngiọng nói Pentium IV 2000 >1500 Xử lý mạnh các biểudiễn đồ họa 3D, video và audio. Itanium 2000 Dành cho thị trường máy chủ 19 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 20 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 5
6. Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Xu hướng phát triểnCNTT Main Trends Mạng máy tính: Độ rộng băng thông lớn, mạng toàn cầu và không dây „ 1990s: Chuẩn hóa các trình duyệt trang mạng và giao thức Internet (TCP/IP) Các nhà cung cấpdịch vụ viễn thông phổ biếnsử dụng đường truyền cáp quang Sự kếthợp củamáytính Truy cậptốc độ cao (độ rộng băng thông lớn) cho phép đốivớicả người dùng là các doanh nghiệpvàcáchộ gia đình & các phương tiện truyền thông „ 2000: Các công ty nốimạng với Internet „ 2003: Ngườidùngcánhânsử dụng modem để kếtnối vào Internet qua đường điệnthoại „ Hiện nay: Nhiều công ty đầutư vào hệ thống mạng không dây 21 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 22 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Hệ thống thông tin ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quảnlý „ Hệ thống thông tin -mộthệ thống xử lý thông tin để hỗ trợ cho các hệ thống công việc 3. Hệ thống thông tin và vai Thu thập thông tin Truyền thông tin trò của HTTT trong doanh Lưutrữ nghiệp Phụchồi Xử lý Hiểnthị 24 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 6
7. Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Các thành phầncủahệ thống thông tin Các giai đoạn ứng dụng CNTT Cá c c c Ph Thời đại Vai trò chính Ứng dụng quan trọng lự hư ần ân ơn m nh g t ềm Kế toán Chuyên gia CNTT nắm Hệ thống xử lý nhóm n rìn uồ h g & 50s – giữa60s vai trò chủđạo N thủ Kiểm soát thựchiệnhệ thống tục Tác nghiệp Sự tham gia củanhà Hệ thống trựctuyến Từ giữa 1960s quảnlý Xử lý Xuấtcác Thông tin Sự tham gia củangười Hỗ trợ quyết định tương tác C Nhập dữ liệu để sử dụng (MIS) ơ sảnphẩm g Cuối 70s – giữa80s dữ liệu tạo n s thông tin ứ ở thông tin c Mạng Làm chủ bởicácnhà HTTT chiếnlược (SIS) d n ữ ầ quản lý doanh nghiệp h Từ giữa 1980s l i P ệ u Lưutrữ dữ liệu Internet Lãnh đạobởicácnhà Các ứng dụng trang mạng Từ giữa 1990s quảnlýcấpcao Hệ thống truyền thông Copyright © 2003 Ray Trygstad 25 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 26 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Thảoluận Vai trò và mụctiêuứng dụng HTTT „ Anh/chị kỳ vọng gì khi áp dụng CNTT? 1. Tăng năng suấtlaođộng 2. Hỗ trợ ra quyết định 3. Tăng cường hợptáclaođộng 4. Tạo liên kếtgiữacácđối tác kinh doanh 5. Cho phép thựchiện toàn cầu hóa 6. Hỗ trợ chuyển đổitổ chức 27 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 28 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 7
8. Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Vai trò và mụctiêucủa ứng dụng HTTT Vai trò và mụctiêucủa ứng dụng HTTT 1. Tăng năng suấtlaođộng 3. Tăng cường hợptáclaođộng OLTP – OnLine Transaction Processing: Xử lý giao dịch trực Độilàmviệcnăng động tuyến Quảnlýtàiliệu TPS – Transaction Processing System: Hệ thống xử lý giao dịch Phát triển ứng dụng CIS – Customer-Integrated System: Hệ thống tích hợp khách 4. Tạo liên kết đối tác kinh doanh hàng Hệ thống thông tin liên doanh nghiệp (IOS) 2. Hỗ trợ ra quyết định EDI (Electronic Data Interchange) – Trao đổidữ liệu điệntử Giúp phân tích tình huống và hỗ trợ người ra quyết định 5. Cho phép toàn cầu hóa „ Hệ thống thông tin hỗ trợ ra quyết định Giúp vượt qua trở ngạivề thờigianvàđịa điểm „ Hệ thống thông tin hỗ trợđiều hành „ Hệ thống thông tin địalý Văn hóa Đưaramộtsố gợiý về phương thứcthựchiện „ Trí tuệ nhân tạo(AI) 29 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 30 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Vai trò và mụctiêucủa ứng dụng HTTT ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quảnlý 6. Hỗ trợ thay đổitổ chức Đáp ứng nhu cầuthayđổi liên tụccủathị trường hiệnnay 4. Tác động của CNTT đốivới doanh nghiệp –Tiềmnăng và thách thức 31 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 8
9. Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Thảoluận Gương công ty ứng dụng CNTT thành công „ Chia thành 5 nhóm „ Boeing Airplane Company „ Wal-Mart Stores „ Trình bày về những tác động của CNTT tớimột trong các ngành sau „ Bissett Nursery Corp. „ Federal Express Dịch vụ tài chính „ Charles Schwab Chămsócsứckhỏe „ USAA Sảnxuất „ L.L. Bean Dịch vụ giải trí nghe nhìn „ Progressive Corp. Giáo dục Bán lẻ Du lịch và khách sạn 33 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 34 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng Hệ thống thông tin quảnlý Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Doanh nghiệpcóthể có những lợiíchgìkhiứng dụng CNTT Tình hình trang bị máy tính trong các doanh nghiệpViệtNam „ Trong quảnlýchuỗi cung ứng thông qua việcquảnlý hàng lưukho „ Trong giao dịch với khách hàng qua việc ứng dụng TMĐT „ Trong logistics thông qua ERP „ Trong quảnlýngườisử dụng thông qua các phầnmềm hỗ trợ nhóm „ Trong marketing thông qua data mining „ Trong quảnlýnộibộ thông qua mạng Intranets 35 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 36 Nguồn: Báo cáo TMĐT 2006, Bộ Thương mại © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 9
10. Hệ thống thông tin quảnlý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin 37 © 2007, TS. PhạmThị Thanh Hồng 10