Bài giảng Tăng trưởng tiền tệ và lạm phát

Nội dung text: Bài giảng Tăng trưởng tiền tệ và lạm phát

1. KHÁI NI
   M V TIN • Ti
   n là t
   p hp các tài sn trong nn kinh t mà con ngi thng xuyên s d ng mua hàng hoá và dch v . T
   ng trng Tin t 3300 và Lm phát Bài ging ca TS Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western LÝ THUYT C IN V LM PHÁT LÝ THUYT C IN V LM PHÁT • L m phát là s gia tng ca mc giá chung. • L m phát: Nhng khía c nh lch s • Siêu l m phát là khi t l l m phát c bit cao. • Trong hn 60 nm qua, giá c ã tng trung bình khong 5% mt nm. • Gim phát, có ngha là mc giá trung bình gim, xy ra  M trong th k 19. • Siêu l m phát phn ánh t l l m phát cao ví d nh ã xy ra  c trong nhng nm 1920. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western LÝ THUYT C IN V LM PHÁT LÝ THUYT C IN V LM PHÁT • L m phát: Nhng khía c nh lch s • Lý thuyt s lng ti
   n t c s d ng gii • Trong nhng nm 1970, giá c tng 7%/nm. thích nhng nhân t quyt nh mc giá và t l • Trong nhng nm 1990, giá c tng trung bình l m phát trong dài h n. khong 2%/nm. • L m phát là mt hin tng ph bin ca nn kinh t liên quan n giá tr ca phng tin thanh toán. • Khi mc giá chung tng, giá tr ca tin gim. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
2. Cung Tin, C u Tin, và Cân b ng Tin t Cung Tin, C u Tin, và Cân b ng Tin t • Cung tin là bin chính sách c kim soát bi • Có nhiu nhân t quyt nh cu tin, bao gm NHT. lãi su t và mc giá trong nn kinh t. • Thông qua các công c nh ho t ng th trng m, NHT trc tip kim soát cung tin. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Cung Tin, C u Tin, và Cân b ng Tin t Cung Tin, C u Tin, và Cân b ng Tin t • M!i ngi gi tin bi vì nó là phng tin • Trong dài h n, mc giá chung iu ch"nh v thanh toán. mc mà t i ó cu tin b#ng v$i cung tin. • Lng tin mà m!i ngi la ch!n gi ph thuc vào giá c ca hàng hoá và dch v . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 1 Cung Tin, C u Tin, và Mc Giá Cân b ng Hình 2 Hiu ng ca vic tng cung tin Giá tr Mc ca tin, 1/P Cung tin giá, P Giá tr Mc ca tin, 1/P MS1 MS2 giá, P (Cao) 1 1 (Th p) (Cao) 1 1 (Th p) 1. S gia tng 3 3 cung tin /4 1.33 /4 1.33 2. . . . làm gim giá tr ca tin 3. . . . và A A 1 làm tng 1 /2 2 /2 2 mc giá Giá tr M c giá cân b ng 1 B cân b ng /4 4 1 ca tin /4 4 C u tin Money demand (Th p) (Cao) 0 M M L ng tin (Th p) 0 (Cao) 1 2 L ng c nh L ng tin bi NHT Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
3. LÝ THUYT C IN V LM PHÁT S phân ôi c in và tính trung lp ca tin • Lý thuyt S lng Tin t • Các bin danh ngha là các bin c tính theo • Lý thuyt gii thích mc giá c quyt nh th n v tin t. nào và t i sao nó có th thay i theo thi gian c • Các bin thc t là các bin c tính theo n g!i là lý thuyt s lng tin t. v hin v
   t. • Lng tin có trong nn kinh t quyt nh giá tr ca tin. • Nguyên nhân c bn gây ra l m phát là s gia tng lng tin. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western S phân ôi c in và tính trung lp ca tin S phân ôi c in và tính trung lp ca tin • Theo Hume và các nhà kinh t khác, các bin • S c l
   p ca nhng thay i tin t i v$i kinh t thc t không thay i theo s thay i các bin thc t c g!i là tính trung lp c a ca cung tin. ti
   n. • Theo s phân ôi c in, các lc lng khác nhau có nh hng n các bin thc t và các bin danh ngha. • S thay i ca cung tin tác ng n các bin danh ngha ch không phi các bin thc t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tc  l u chuyn và ph ng trình s l ng Tc  l u chuyn và ph ng trình s l ng • Tc  lu chuyn c a ti
   n phn ánh tc  chu V = (P × Y)/M chuyn ca ng tin t% ví ngi này sang ví ngi khác trong nn kinh t. • Trong ó: V = tc  chu chuyn P = mc giá Y = sn lng M = lng tin Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 3
4. Tc  l u chuyn và ph ng trình s l ng Tc  l u chuyn và ph ng trình s l ng • Vit l i phng trình trên cho ta phng trình • Phng trình s lng phn ánh mi liên h s lng tin t: gia lng tin (M) v$i giá tr danh ngha ca M × V = P × Y sn lng (P × Y). Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 3 GDP danh ngha, l ng tin, và tc  l u chuyn ca tin Tc  l u chuyn và ph ng trình s l ng Ch s • Phng trình s lng cho th y s gia tng ca (1960 = 100) lng tin trong nn kinh t phi c phn ánh 2,000 qua mt trong ba bin khác: GDP danh ngha • mc giá phi tng, 1,500 • sn lng phi tng, hoc M2 • tc  lu chuyn tin phi gim. 1,000 500 Tc  l u chuyn 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tình hung: Tin và Giá c trong 4 thi k Tc  l u chuyn và ph ng trình s l ng Siêu l m phát • Mc Giá Cân b#ng, T l L m phát, và Lý • Siêu l m phát là l m phát vt mc 50%/tháng. thuyt S lng Tin t • Siêu l m phát xy ra  mt s n$c do chính • Tc  lu chuyn ca tin là tng i n nh ph in quá nhiu tin trang tri cho chi tiêu theo thi gian. ca h!. • Khi NHT thay i lng tin, nó d&n n s thay i cùng t l v giá tr danh ngha ca sn lng (P × Y). • Do tin có tính trung l
   p, tin không nh hng n sn lng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
5. Hình 4 Tin và Giá c  4 n !c có Siêu l m phát Hình 4 Tin và Giá c  4 n !c có Siêu l m phát (a) Austria (b) Hungary (c) Germany (d) Poland Ch s Ch s Ch s Ch s (01/1921 = 100) (01/1921 = 100) (01/1921 = 100) (07/1921 = 100) 100,000,000,000,000 10,000,000 100,000 100,000 Mc giá 1,000,000,000,000 Mc giá 1,000,000 Mc giá Mc giá 10,000,000,000 Cung tin 10,000 10,000 Cung tin Cung tin 100,000,000 100,000 1,000,000 Cung tin 10,000 1,000 1,000 10,000 100 1,000 100 100 1 100 1921 1922 1923 1924 1925 1921 1922 1923 1924 1925 1921 1922 1923 1924 1925 1921 1922 1923 1924 1925 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Thu" L m phát Hiu ng Fisher • Khi chính ph tng doanh thu b#ng cách in tin, • Hiu ng Fisher phn ánh s iu ch"nh mt tc là chính ph ã ánh thu lm phát. mt ca lãi su t danh ngha v$i t l l m phát. • L m phát ging nh thu ánh vào các cá nhân • Theo hiu ng Fisher, khi t l l m phát tng, gi tin. lãi su t danh ngha tng cùng mt lng. • L m phát kt thúc khi chính ph thc thi các ci • Lãi su t thc t không i. cách tài chính ví d nh c't gim chi tiêu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 5 Lãi su#t danh ngha và t$ l l m phát CHI PHÍ C%A LM PHÁT % n
   m • Sc mua gim? 15 • L m phát bn thân nó không làm gim sc mua thc t ca ngi dân. 12 Lãi su#t danh ngha 9 6 L m phát 3 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
6. CHI PHÍ C%A LM PHÁT Chi phí gi y da • Chi phí giy da • Chi phí giy da là các ngun lc b lãng phí khi • Chi phí thc n l m phát khin cho nhiu ngi gim lng tin '  • Bin ng giá c tng i n m gi .    
   • Sai lch v thu • L m phát làm gi m giá tr th c c a ti n, do v y m!i ngi có ng c ti thiu hoá lng tin '   • R c r i và b t ti n mt mà h! n'm gi. • Tu( tin tái phân phi ca ci Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chi phí gi y da Chi phí thc n • Tin mt tí hn òi h)i m!i ngi phi n • Chi phí thc n là chi phí iu ch"nh giá c. ngân hàng thng xuyên hn rút tin t% • Trong nhng thi k( l m phát, cn phi c
   p nhng tài khon có lãi su t. nh
   t n giá và các lo i giá c ã niêm yt. • Chi phí ca vic gim lng tin n'm gi ó là • ây là mt quá trình tiêu tn ngun lc i v$i thi gian và s tin li mà b n phi t% b) khi các ho t ng sn xu t khác. gi ít tin mt hn. • Vic n ngân hàng thng xuyên hn c*ng làm gim thi gian dành cho các ho t ng sn xu t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western S bi"n ng giá c t ng i và s phân S sai lch ca thu" do l m phát gây ra b ngu&n lc kém hiu qu • L m phát bóp méo giá c tng i. • L m phát phóng i li tc t bn và tng gánh • Các quyt nh ca ngi tiêu dùng b bóp méo, nng thu i v$i lo i thu nh
   p này. và th trng ít có kh nng phân b ngun lc • V$i thu lu+ tin, li tc t bn b ánh thu mt cách tt nh t. nng hn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 6
7. Bng 1 L m phát làm tng gánh n'ng thu" S sai lch ca thu" do l m phát gây ra i v!i ti"t kim • Thu thu nh
   p coi tin lãi danh ngha ca tit kim là thu nh
   p, mc dù mt phn ca lãi su t danh ngha thun tuý bù 'p cho l m phát. • Lãi su t thc t sau thu gim, khin cho tit kim ít h p d&n hn. Copyright © 2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Mt chi phí 'c bit ca l m phát không d R(c ri và b#t tin ki"n: Tái phân phi ca ci mt cách tùy tin • Khi NHT tng cung tin và gây ra l m phát, • L m phát không d kin tái phân phi ca ci nó bào mòn giá tr thc t ca n v h ch toán. trong công chúng theo h$ng không có li và • L m phát khin cho ng tin có giá tr thc t c*ng không cn thit. khác nhau  các thi im khác nhau. • S tái phân phi này xy ra bi vì nhiu khon • Do v
   y, khi giá c tng, s, khó so sánh doanh vay trong nn kinh t c tính theo n v thu, chi phí, li nhu
   n thc t theo thi gian h ch toán—tin. hn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm t(t ch ng Tóm t(t ch ng • Mc giá chung trong nn kinh t iu ch"nh • Nguyên lý v tính trung l
   p ca tin kh-ng nh cân b#ng cung tin và cu tin. r#ng nhng thay i ca cung tin ch" nh • Khi ngân hàng trung ng tng cung tin, nó hng n các bin danh ngha ch không nh khin cho mc giá tng. hng n các bin thc t. • S gia tng liên t c ca cung tin gây ra l m • Chính ph có th trang tri cho chi tiêu ca phát kéo dài. mình b#ng cách in thêm tin. • iu này có th d&n n “thu l m phát” và siêu l m phát. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
8. Tóm t(t ch ng Tóm t(t ch ng • Theo hiu ng Fisher, khi t l l m phát tng, • Các nhà kinh t ã phân lo i 6 chi phí ca l m lãi su t danh ngha tng mt lng tng ng, phát: và lãi su t thc t không i. • Chi phí giy da • Nhiu ngi ngh r#ng l m phát làm cho h! • Chi phí thc n nghèo i bi vì nó làm tng chi phí ca nhng • Gia tng bin ng giá c tng i gì mà h! mua. • Nhng thay i không d kin v ngha v thu • Quan im này là mt sai lm vì l m phát c*ng • R'c ri và b t tin làm tng thu nh
   p danh ngha. • Tái phân phi ca ci mt cách tu( tin Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8