Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Chương 16: Tiêu dùng

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Chương 16: Tiêu dùng

1. Khái quát chng CHNG 16 Chng này xem xét các nghiên cu xut sc v Tiêu dùng lð thuyt tiêu dùng: o ° John Maynard Keynes: Tiêu dùng và thu nh'p hi)n t*i r kinh t
   v mô ° Irving Fisher và S. l.a ch/n g0a các th1i k3 b
   n th nm ° Franco Modigliani: Gi5 thuyt vòng Č1i c ° Milton Friedman: Gi5 thuyt thu nh'p th1ng N. Gregory Mankiw xuyên a ° Robert Hall: Gi5 thuyt v B u nhiên Bài gi
   ng ca Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com ° David Laibson: Tâm lð muBn tiêu dùng ngay (dch và sa theo bài gi
   ng ca Ron Cronovich) © 2002 Worth Publishers, all rights reserved CHAPTER 16 Consumption slide 1 m S phng oán c a Keynes Hàm tiêu dùng c
   a Keynes 1. 0 0 ° tit ki)m nhiu hn
   MPC < 1 C C APC = = + c ° phYn thu nh'p ČZc tit ki)m tJng Y Y
   APC ↓ khi Y ↑ ° MBi tng quan rt cao gi0a thu nh'p và tiêu ČU dBc = APC dùng Y
   thu nh'p có v^ nh là nhân tB quyt ČPnh chính ČBi v<i tiêu dùng CHAPTER 16 Consumption slide 4 CHAPTER 16 Consumption slide 5 1
2. Nhng vn   i v i Rc r i v tiêu dùng Hàm tiêu dùng c
   a Keynes D.a trên hàm tiêu dùng cVa Keynes, các nhà Hàm tiêu dùng xây d.ng kinh t d. báo r_ng theo th1i gian C s` tJng C th chugi sB li)u th1i gian dài (APC cB ČPnh) ch'm hn Y . a. Čoán này không Čúng: ° Khi thu nh'p tJng, APC không h gi5m, Hàm tiêu dùng xây d.ng và C tJng ČV nhanh. th sB li)u chéo hU gia Čình ° Simon Kuznets che ra r_ng C/Y rt fn (APC gi5m) ČPnh theo nh0ng chugi sB li)u dài h*n. Y CHAPTER 16 Consumption slide 6 CHAPTER 16 Consumption slide 7 Irving Fisher và Mô hình hai thi k c bn S la chn gia các thi k ° Là c sT cho nh0ng nghiên cu sau này v ° Th1i k31: hi)n t*i tiêu dùng. ° Th1i k32: tng lai ° Gi5 si ng1i tiêu dùng có cái nhìn dài h*n ° Kð hi)u và l.a ch/n tiêu dùng hi)n t*i và tng lai Y là thu nh'p trong th1i k3 1 nh_m tBi Ča hoá ČU tho5 djng trong c5 cuUc 1 Y là thu nh'p trong th1i k32 Č1i. 2 C là tiêu dùng trong th1i k31 ° S. l.a ch/n cVa ng1i tiêu dùng phj thuUc 1 vàogii hn ngân sách gia các thi k, C2 là tiêu dùng trong th1i k32 mUt th<c Čo v tfng ngukn l.c sln có cho S = Y1 − C1 là tit ki)m trong th1i k3 1 tiêu dùng hi)n t*i và tng lai (S < 0 nu ng1i tiêu dùng Či vay trong th1i k31) CHAPTER 16 Consumption slide 8 CHAPTER 16 Consumption slide 9 Xây dng phng trình     gii hn ngân sách gia các thi k Gii hn ngân sách gia các thi k ° Gi<i h*n ngân sách cVa th1i k3 2: C 2 Y2 C 2 = Y2 + (1 + r )S C + = Y + 1 1 + r 1 1 + r = Y2 + (1 + r )(Y1 − C 1) ° Chuymn C sang mUt v và Y sang v còn l*i: giá trP hi)n t*i cVa tiêu Giá trP hi)n t*i dùng trong c5 cuUc Č1i cVa thu nh'p trong c5 cuUc Č1i (1 + r )C 1 + C 2 = Y2 + (1 + r )Y1 ° CuBi cùng chia c5 hai v cho (1+r ): CHAPTER 16 Consumption slide 10 CHAPTER 16 Consumption slide 11 2
3. Gii hn ngân sách gia các thi k Gii hn ngân sách gia các thi k C Y C Y C 2 2 C 2 2 2 C 1 + = Y1 + 2 C 1 + = Y1 + 1 + r 1 + r aU dBc cVa 1 + r 1 + r Č1ng ngân (1 + r )Y +Y 1 2 Tiêu dùng = sách b_ng v<i Tit ki)m 1 4i<i h*n ngân thu nh'p trong −(1+r ) sách che ra các c5 hai th1i k3 (1+r ) cách kt hZp gi0aC và C 1 2 Y2 Y2 sao cho ngukn ai vay l.c cVa ng1i tiêu dùng c*n ki)t. C1 C1 Y1 Y1 Y1 +Y2 (1 + r ) CHAPTER 16 Consumption slide 12 CHAPTER 16 Consumption slide 13 S u thích c a ngi tiêu dùng S u thích c a ngi tiêu dùng a1ng bàng ng bàng C2 C2 aU dBc cVa quan cao hn quanche ra các Č1ng bàng ph5n ánh cách kt hZp T" l$ thay th& biên quan t*i bt k3 khác nhau g0a mc ČU tho5 (MRS ): là sB Čn vP Čimm nào b_ng C và C mang djng cao 1 2 C mà ng1i tiêu chính v<i MRS l*i ČU tho5 djng hn. 2 1 dùng sln lòng Čánh t*i Čimm Čó. nh nhau ČBi v<i MRS ng1i tiêu dùng. Čfi cho mUt Čn vP IC2 C1. IC1 IC1 C1 C1 CHAPTER 16 Consumption slide 14 CHAPTER 16 Consumption slide 15 Ti u hoá C phn ng th
   nào vi s thay i c aY S. gia tJng cVaY C2 C2 1 Kt qu5: hoRc Y LZng (C ,C ) tBi u 2 1 2 T*i Čimm tBi Mipn là chúng Ču là dPch chuymn Č1ng khi Č1ng ngân u, hàng hoá thông ngân sách ra phía sách vha tip xúc MRS = 1+r th1ng, c5 C1 và C2 ngoài. v<i Č1ng bàng s` tJng, quan cao nht. O bt km thu nh'p tJng trong th1i k3 1 hay th1i k32. C1 C1 CHAPTER 16 Consumption slide 16 CHAPTER 16 Consumption slide 17 3
4. Keynes và Fisher C phn ng th
   nào vi s thay i c a r ° %eynes: C2 tiêu dùng hi)n t*i che phj thuUc vào thu S. gia tJng cVa r nh'p hi)n t*i làm xoay Č1ng ngân sách quanh ° Fisher: Čimm (Y1,Y2 ). tiêu dùng hi)n t*i che phj thuUc vào giá trP B hi)n t*i cVa tfng thu nh'p trong c5 cuUc Č1i; tính th1i Čimm cVa thu nh'p không quan Nh hình bên, A tr/ng bTi vì ng1i tiêu dùng có thm Či vay C1 gi5m và C2 tJng. Y hoRc cho vay gi0a các th1i k3. Tuy nhiên kt qu5 2 có thm khác Či C1 Y1 CHAPTER 16 Consumption slide 18 CHAPTER 16 Consumption slide 19 C phn ng th
   nào vi s thay i c a r Ràng buc c a vic vay n ° hi)u ng thu nh'p ° Theo lð thuyt cVaFisher, tính th1i Čimm cVa thu nh'p Nu ng1i tiêu dùng là ng1i tit ki)m, s. gia không quan tr/ng vì ng1i tiêu dùng có thm Či vay hoRc tJng cVa r làm anh ta khá gi5 hn, Čiu này có cho vay gi0a các th1i k3 xu h<ng làm tJng tiêu dùng trong c5 hai th1i ° Ví dj: Nu ng1i tiêu dùng bit r_ng thu nh'p trong k3. tng lai cVa anh ta s` tJng, anh ta có thm dàn tr5i phYn tiêu dùng tJng thêm T c5 hai th1i k3 b_ng cách Či ° hi)u ng thay th vay trong th1i k3 hi)n t*i. S. gia tJng r làm tJng chi phí c hUi cVa tiêu dùng hi)n t*i, Čiu này có xu h<ng làm gi5m ° Tuy nhiên, nu ng1i tiêu dùng ph5i ČBi mRt v<i C và tJng C . nhng ràng bu'c vay n)(hay còn g/i là —ràng buUc 1 2 thanh kho5n“), thì anh ta có thm không có kh5 nJng ° C5 hai hi)u ng
   ↑C2. tJng tiêu dùng hi)n t*i C1 tJng hay gi5m phj thuUc vào ČU l<n tng và tiêu dùng cVa anh ta có thm tuân theo lð thuyt cVa ČBi cVa hi)u ng thu nh'p & hi)u ng thay th. Keynes mRc dù anh ta là ng1i duy lð và nhìn v phía tr<c CHAPTER 16 Consumption slide 20 CHAPTER 16 Consumption slide 21 Ràng buc c a vic vay n Ràng buc c a vic vay n C2 Gi<i h*n ngân C2 sách có d*ng: a1ng gi<i h*n ngân C ≤ Y sách khi 1 1 a1ng không có ngân sách ràng buUc v<i ràng vay nZ buUc vay nZ Y2 Y2 C1 C1 Y1 Y1 CHAPTER 16 Consumption slide 22 CHAPTER 16 Consumption slide 23 4
5. Ti u hoá c a ngi tiêu dùng khi ràng Ti u hoá c a ngi tiêu dùng khi ràng buc vay n là không chn buc vay n là b chn C C 2 S. l.a ch/n tBi 2 u là Čimm D. 8àng buUc vay nZ không bP Nhng do ng1i tiêu dùng không chRn nu C1 tBi u cVa ng1i thm Či vay, Čimm tiêu dùng là nhS tBt nht mà anh ta có thm l.a E hn Y1. ch/n là E. D C1 C1 Y1 Y1 CHAPTER 16 Consumption slide 24 CHAPTER 16 Consumption slide 25 Gi thuy
   t Vòng i Gi thuy
   t Vòng i ° do FrancoModigliani (1950s) Ča ra ° Mô hình c b5n: ° Mô hình Fisher cho r_ng tiêu dùng phj W = cVa c5i ban ČYu thuUc vào thu nh'p trong c5 cuUc Č1i, và Y = thu nh'p hàng nJm cho t<i khi nghe hu con ng1i cB gng dàn Ču tiêu dùng cVa (gi5 si là cB ČPnh) h/. R = sB nJm làm vi)c cho t<i khi nghe hu ° Gi5 thuyt vòng Č1i cho r_ng thu nh'p thay T = th1i gian sBng tính theo nJm Čfi mUt cách có h) thBng gi0a các th1i k3 trong suBt —vòng Č1i“ cVa h/, ° Các gi5 ČPnh: và tit ki)m cho phép ng1i tiêu dùng dàn œ lãi sut th.c t b_ng không (Čm Čn gi5n) Ču tiêu dùng. œ vi)c dàn Ču tiêu dùng là mjc tiêu tBi u CHAPTER 16 Consumption slide 26 CHAPTER 16 Consumption slide 27 Gi thuy
   t Vòng i Nhng hàm ý c a Gi thuy
   t Vòng i ° Tfng ngukn l.c trong c5 cuUc Č1i = W + RY Gi5 thuyt vòng Č1i có thm khc phjc ČZc tính ° am dàn Ču tiêu dùng, ng1i tiêu dùng chia tfng không thBng nht gi0a lð thuyt và th.c t v ngukn l.c thành nh0ng phYn b_ng nhau theo th1i tiêu dùng: gian: ° APC cVa hàm tiêu dùng theo gi5 thuyt vòng C = (W + RY )/T , hay Č1i là C/Y = (W/Y ) + C = αW + βY α β trong Čó ° CVa c5i cVa các hU gia Čình không khác nhau nhiu nh thu nh'p, do v'y các hU gia Čình α = (1/T ) là xu h<ng tiêu dùng c'n biên ČBi có thu nh'p cao s` có APC thp hn nh0ng v<i cVa c5i hU gia Čình có thu nh'p thp. β = (R/T ) là xu h<ng tiêu dùng c'n biên ČBi ° Theo th1i gian, tfng cVa c5i và thu nh'p v<i thu nh'p cùng tJng, khin cho APC fn ČPnh. CHAPTER 16 Consumption slide 28 CHAPTER 16 Consumption slide 29 5
6. Nhng hàm ý c a Gi thuy
   t Vòng i Gi thuy
   t Thu nhp Thng xuyên $ ° do Milton Friedman (1957) Ča ra 4i5 thuyt vòng Č1i cho r_ng tit ° Gi5 thuyt Thu nh'p Th1ng xuyên coi thu ki)m thay Čfi Ca ci nh'p hi)n t*i Y là tfng cVa hai thành phYn: mUt cách có h) P thBng trong thu nh'p th1ng xuyên Y suBt vòng Č1i (thu nh'p trung bình, mà con ng1i k3 cVa mUt cá Thu nhp v/ng s` kéo dài trong tng lai) nhân. Ti
   t kim thu nh'p t*m th1i Y T (nh0ng chênh l)ch t*m th1i so v n nhiên ° Hall Ča thêm gi5 ČPnh vk v.ng h)p lð, và t*m th1i. con ng1i si djng tt c5 nh0ng thông tin ° C5 hai gi5 thuyt Ču có thm khc phjc ČZc tính sln có Čm d. báo các bin sB trong tng lai không thBng nht gi0a lð thuyt và th.c t v tiêu nh thu nh'p. dùng. CHAPTER 16 Consumption slide 34 CHAPTER 16 Consumption slide 35 6
7. Gi thuy
   t v Bc Ngu nhiên Hàm ý c a Gi thuy
   t v Bc Ngu nhiên ° Nu Gi5 thuyt Thu nh'p Th1ng xuyên là Čúng và ng1i tiêu dùng có k3 v/ng hZp lð, thì tiêu dùng s` tuân theobc ng1u nhiên: s. thay Nu ng1i tiêu dùng tuân theo Gi5 Čfi cVa tiêu dùng là không d. Čoán ČZc. thuyt Thu nh'p th1ng xuyên và • PhYn thay Čfi cVa thu nh'p hoRc cVa c5i có thm d. Čoán ČZc Čã ČZc tính Čn trong thu nh'p có k3 v/ng hZp lð, thì nh0ng thay th1ng xuyên k3 v/ng, do v'y nó s` không làm Čfi chính sách s` tác ČUng Čn tiêu thay Čfi tiêu dùng. dùng che khi nh0ng thay Čfi chính • Che có nh0ng thay Čfi không d. Čoán ČZc cVa sách này là không thm d. Čoán. thu nh'p hoRc cVa c5i, làm thay Čfi thu nh'p th1ng xuyên k3 v/ng, m<i làm thay Čfi tiêu dùng. CHAPTER 16 Consumption slide 36 CHAPTER 16 Consumption slide 37 Tâm lý mun tiêu dùng ngay Tâm lý mun tiêu dùng ngay ° Nh0ng lð thuyt th Fisher cho Čn Hall gi5 ° Ng1i tiêu dùng coi chính h/ là nh0ng ng1i ČPnh r_ng ng1i tiêu dùng là duy lð và muBn ra quyt ČPnh không hoàn h5o. tBi Ča hoá ČU tho5 djng trong c5 cuUc Č1i. œ Ví dj, trong mUt cuUc Čiu tra, 76% tr5 ° nh0ng nghiên cu gYn Čây cVa David l1i r_ng h/ không tit ki)m ČV cho khi v Laibson và nh0ng ng1i khác Čã xem xét hu. tâm lð cVa ng1i tiêu dùng. ° Laibson: —Tâm lð muBn tiêu dùng ngay“gi5i thích t*i sao con ng1i không tit ki)m nhiu nh nh0ng ng1i duy lð muBn tBi Ča hoác ČU tho5 djng trong c5 cuUc Č1i. CHAPTER 16 Consumption slide 38 CHAPTER 16 Consumption slide 39 Hai câu hi và S không nht quán Tng kt theo th i gian 1. B*n thích cái nào hn ° Keynes cho r_ng tiêu dùng phj thuUc chV yu (A) mUt chic k•o hôm nay, hay và thu nh'p hi)n t*i. (B) hai cái k•o vào ngày mai? ° Nh0ng nghiên cu gYn Čây cho r_ng tiêu dùng 2. B*n thích cái nào hn phj thuUc vào (A) mUt cái k•o sau 100 ngày, hay œ thu nh'p hi)n t*i (B) hai cái sau 101 ngày? œ thu nh'p k3 v/ng trong tng lai œ cVa c5i Theo nh0ng nghiên cu, hYu ht m/i ng1i Ču ch/n œ lãi sut câu tr5 l1i A cho câu 1, và B cho câu 2. ° Các nhà kinh t không thBng nht v<i nhau v MUt ng1i ČZc hSi câu 2 có thm ch/n B. tYm quan tr/ng tng ČBi cVa nh0ng nhân tB 100 ngày sau, khi anh ta ČZc hSi câu 1, tâm lð này, và cVa s. ràng buUc vay nZ và các yu tB muBn tiêu dùng ngay có thm khin anh ta thay Čfi tâm lð. quyt ČPnh cVa mình. CHAPTER 16 Consumption slide 40 CHAPTER 16 Consumption slide 41 7
8. Tóm tt chng Tóm tt chng 1. Lð thuyt tiêu dùng cVa Keynes 2. Lð thuyt cVa Fisher v s. l.a ch/n g0a các th1i k3 ° d. Čoán cVa Keynes ° Ng1i tiêu dùng l.a ch/n gi0a tiêu dùng hi)n t*i & tng lai Čm tBi Ča hoá ČU tho5 djng trong gi u nhiên cVa Hall ° Kt hZp gi0a Gi5 thuyt Thu nh'p Th1ng xuyên và k3 v/ng hZp lð. ° Kt qu5 chính: nh0ng thay Čfi cVa tiêu dùng là không d. báo ČZc, che x5y ra khi có s. thay Čfi không d. báo ČZc cVa thu nh'p th1ng xuyên k3 v/ng. CHAPTER 16 Consumption slide 44 CHAPTER 16 Consumption slide 45 8