Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Chương 14: Chính sách ổn định

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Chương 14: Chính sách ổn định

1. Mc tiêu c a ch ng CHNG 14   Trong ch ng này chúng ta s nghiên cu Chính sách n nh hai tranh lun v chính sách: o 1. Chính sách nên ch Č"ng hay b$ Č"ng? r kinh t
   v mô 2. Chính sách nên Č 'c th(c hi)n theo b
   n th nm quy t,c nh-t Č$nh hay tu. ð? c N. Gregory Mankiw a Bài gi
   ng ca Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com (dch và sa theo bài gi
   ng ca Ron Cronovich) © 2002 Worth Publishers, all rights reserved CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 1 m Câu hi 1: T c  tng GDP thc c a M, 1960:1-2001:4 20 15 CChhínínhh ssáácchh nnêênn cchh 10 ČČ""nngg hhaayy bb$ $ ČČ""nngg?? 5 % 0 -5 -10 -15 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 2 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 3 Nhng lp lun ng h chính sách ch ng S thay i c a tht nghip trong các cuc suy thoái gia tng s ng i tht ° Nh1ng cu"c suy thoái gây khó kh5n kinh t6 nh áy nghi p (tri u) cho hàng tri)u ng 7i. 7/1953 5/1954 2,11 ° 89o lut v vi)c làm trong n5m 1946: 8/1957 4/1958 2,27 —Čó là chính sách và trách nhi)m c a chính 4/1960 2/1961 1,21 ph liên bang trong vi)c thúc ČAy sBn xu-t 12/1969 11/1970 2,01 và toàn dEng nhân công.“ 11/1973 3/1975 3,58 ° Mô hình tJng cung và tJng cKu(Ch ng 9- 1/1980 7/1980 1,68 13) cho th-y chính sách tài khoá và tin t) có 7/1981 11/1982 4,08 thP phBn ng vQi các cú sRc và Jn Č$nh hoá 7/1990 3/1991 1,67 nn kinh t6 nh th6 nào. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 4 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 5 1
2. Nhng lp lun phn  i chính sách ch ng Các nhân t n nh t ng 1. 8" trS kéo dài & dS thay ČJi ° Č$nh nghZa:
    tr trong: các chính sách kích thích hoXc h9 nhi)t th7i gian tV khi cú sRc xBy ra Č6n khi có phBn ng chính nn kinh t6 khi cKn thi6t mà không cKn sách s( thay ČJi chính sách nào. ° cKn có th7i gian ČP nhn ra Č 'c cú sRc ° cKn có th7i gian ČP th(c hi)n chính sách, ° Chúng Č 'c thi6t k6 nh[m làm giBm ČXc bi)t là chính sách tài khoá nh1ng Č" trS liên quan Č6n chính sách Č tr ngoài: Jn Č$nh hoá. th7i gian ČP chính sách phát huy tác dEng Č6n nn kinh t6 ° Ví dE: œ thu6 thu nhp N6u tình hình Čã thay ČJi tr Qc khi tác Č"ng c a chính sách œ bBo hiPm th-t nghi)p Č 'c phát huy thì chính sách có thP làm m-t Jn Č$nh nn œ phúc l'i kinh t6. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 6 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 7 D báo kinh t
   v mô Ch s LEI và GDP thc t
   , 1960s 20 Do các chính sách ho9t Č"ng vQi Č" trS, các Ch` sR LEI (The nhà ho9ch Č$nh chính sách phBi d( báo Č 'c Index of Leading e 15 g Economic n các tình tr9ng trong t ng lai. a h Indicators) ggm c 10 e Các cách Č a ra d( báo: 10 chudi sR li)u g a t 5 n • Nh1ng ch` sR kinh t6 có tính d( báo (LEI): (xem khung FYI e c r trang 383). e 0 nh1ng chudi sR li)u dao Č"ng tr Qc nn kinh p l a t6 u n -5 n • Các mô hình kinh t6 vZ mô: a -10 Nh1ng mô hình có quy mô lQn vQi các tham 1960 1962 1964 1966 1968 1970 sR Č 'c Qc l 'ng có thP Č 'c se dEng ČP Leading Economic Indicators d( báo s( phBn ng c a các bi6n n"i sinh vQi Real GDP các cú sRc và chính sách. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 8 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 9 Ch s LEI và GDP thc t
   , 1970s Ch s LEI và GDP thc t
   , 1980s 20 20 15 e e g 15 g n n a a 10 h 10 h c c e 5 e 5 g g a a t 0 t n n 0 e e c c r -5 r -5 e e p p l -10 l a -10 a u u n n n -15 -15 a n -20 a -20 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1980 1982 1984 1986 1988 1990 source of LEI data: Leading Economic Indicators source of LEI data: Leading Economic Indicators The Conference Board Real GDP The Conference Board Real GDP CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 10 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 11 2
3. Ch s LEI và GDP thc t
   , 1990s Sai l
   m d báo cuc suy thoái nm 1982 Unemployment 11.0 rate (percent) 15 10.5 e g n 10 10.0 a h c 1982:4 5 e 9.5 g a t n 0 9.0 1982:2 e c r 1983:2 e -5 8.5 1981:4 p l a 8.0 u -10 n n 1983:4 a -15 7.5 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 7.0 1981:2 Actual source of LEI data: Leading Economic Indicators 6.5 The Conference Board Real GDP 6.0 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 Year CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 12 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 13 D báo kinh t
   v mô Phê phán c a Lucas Do các chính sách phát huy hi)u quB vQi các Č" trS, các ° Do Robert Lucas Č a ra nhà ho9ch Č$nh chính sách phBi d( báo Č 'c các tình tr9ng kinh t6 trong t ng lai. giành giBiNobel n5m 1995 cho lð thuy6t v —k. vnng h'p lð“ NNhh11nngg sslildideess ttrr QQcc cchhoo tthh yy rr[[nngg dd(( ° D( báo hi)u ng c a nh1ng thay ČJi chính sách th 7ng Č 'c th(c hi)n vQi các mô hình bbááoo tthh 77nngg mm,,cc ssaai i lKlKmm Qc l 'ng se dEng sR li)u quá kh. 88ââyy làlà mm""tt lðlð ddoo tt99i i ssaaoo mm""tt ssRR nnhhàà kinh t6 phBn ČRi chính sách ch Č"ng. ° Lucas ch` ra r[ng nh1ng d( báo nh vy s kinh t6 phBn ČRi chính sách ch Č"ng. không có giá tr$ n6u s( thay ČJi chính sách làm thay ČJi k. vnng theo cách làm thay ČJi mRi quan h) c bBn gi1a các bi6n sR. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 14 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 15 Mt ví d v Phê phán ca Lucas C
   n có trng tài ° D( báo (d(a trên th(c t6 Čã xBy ra): Vi)c nhìn l9i l$ch se gKn Čây không Č a ra s( gia t5ng tRc Č" t5ng tr ong tin t) làm Čáp án rõ ràng cho câu hri 1: giBm th-t nghi)p • D(a vào sR li)u r-t khó xác Č$nh Č 'c các ° Phê phán c a Lucas ch` ra r[ng s( gia t5ng cú sRc, tRc Č" t5ng tr ong tin t) có thP làm t5ng l9m phát k. vnng, trong tr 7ng h'p Čó th-t • và r-t khó nói mni th s khác Či nh th6 nghi)p không nh-t thi6t s giBm. nào n6u các chính sách không Č 'c se dEng. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 16 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 17 3
4. Các quy tc và s tu ý: Câu hi 2: nhng khái nim c bn ° Chính sách Čc thc hin theo quy tc: Các nhà ho9ch Č$nh chính sách thông báo tr Qc Chính sách nên Č 'c chính sách s phBn ng trong các tình huRng khác Chính sách nên Č 'c nhau, và cam k6t th(c hi)n chúng n6u tình huRng tthh((cc hhi)i)nn tthheeoo qquuyy Čó xBy ra. ° Chính sách Čc thc hin tu ð: tt,,cc hhaayy ttuu ðð?? Khi các s( ki)n xBy ra và hoàn cBnh thay ČJi, các nhà ho9ch Č$nh chính sách se dEng nhn Č$nh c a hn và se áp dEng b-t c chính sách nào Č 'c coi là h'p lð vào th7i ČiPm Čó. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 18 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 19 Nhng lp lun ng h vic thc hin Nhng lp lun ng h vic thc hin chính sách theo quy tc chính sách theo nguyên tc 1. S( m-t lòng tin vào các nhà ho9ch Č$nh 2. S thi u nh!t quán theo th"i gian c$a chính chính sách và diSn bi6n chính tr$ sách Čc thc hin tu ð ° Č$nh nghZa: M"t bRi cBnh trong Čó các nhà ° các nhà chính tr$ b$ thông tin sai l)ch ho9ch Č$nh chính sách có Č"ng c th-t ha vQi ° l'i ích c a các nhà chính tr$ Čôi khi m"t chính sách nào Čó Čã Č 'c thông báo không giRng vQi l'i ích c a xã h"i tr Qc Čây m"t khi mni ng 7i Čã hành Č"ng theo thông báo Čó. ° Phá huv lòng tin vào các nhà ho9ch Č$nh chính sách, do vy làm giBm tính hi)u quB c a các chính sách. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 20 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 21 Ví d v chính sách không Ví d v chính sách không nh t quán theo th i gian nh t quán theo th i gian Nh[m khuy6n khích ČKu t , chính ph thông báo r[ng hn s không 8P giBm l9m phát k. vnng, ngân Čánh thu6 thu nhp tV t bBn. hàng trung ng thông báo hn s Tuy nhiên sau khi các nhà máy th,t chXt chính sách tin t). Č 'c xây d(ng, chính ph th-t ha nh[m t5ng doanh thu thu6. Tuy nhiên do phBi ČRi mXt vQi th-t nghi)p cao, ngân hàng trung ng có thP c,t giBm lãi su-t. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 22 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 23 4
5. Ví d v chính sách không Các quy tc chính sách tin t nh t quán theo th i gian a. TRc Č" t5ng cung tin cR Č$nh ° Č 'c ng h" boi các nhà Kinh t6 tin t) ° Jn Č$nh tJng cKu ch` khi tRc Č" l u thông tin t) Jn Č$nh Vi)n tr' các n Qc nghèo ch` xBy ra khi có nh1ng cBi cách tài khoá. Nh1ng cBi cách tài khoá không xBy ra, nh ng vi)n tr' vxn Č 'c th(c hi)n, do n Qc tài tr' không muRn công dân c a nh1ng n Qc nghèo b$ Čói. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 24 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 25 Các quy tc chính sách tin t Các quy tc chính sách tin t a. TRc Č" t5ng cung tin cR Č$nh a. TRc Č" t5ng cung tin cR Č$nh b. 8Xt mEc tiêu cho tRc Č" t5ng GDP danh b. 8Xt mEc tiêu cho tRc Č" t5ng GDP nghZa danh nghZa ° t( Č"ng t5ng cung tin b-t c khi nào GDP danh nghZa t5ng chm h n mc c. 8Xt mEc tiêu cho tv l) l9m phát mEc tiêu; giBm tRc Č" t5ng tin khi ° t( Č"ng giBm tRc Č" t5ng tin b-t c GDP danh nghZa t5ng v 't mc mEc khi nào l9m phát t5ng cao h n mc tiêu. mEc tiêu. ° Hi)n nay ngân hàng trung ng nhiu n Qc th(c hi)n vi)c ČXt mEc tiêu cho l9m phát, tuy nhiên hn c|ng th(c hi)n chính sách tu. ð Čôi chút. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 26 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 27 Các quy tc chính sách tin t Quy tc Taylor a. TRc Č" t5ng cung tin cR Č$nh rff = 2 + 0.5(π − 2) − 0.5(Khoang cach GDP) b. 8Xt mEc tiêu cho tRc Č" t5ng GDP trong Čó: danh nghZa i = lai suat danh nghia c. 8Xt mEc tiêu cho tv l) l9m phát ff r = i − π = lai suat thuc te d. —Quy t,c Taylor“ ff ff π Y −Y 8Xt mEc tiêu cho lãi su-t ng,n h9n d(a khoang cach GDP = 100 × trên Y ° tv l) l9m phát = % GDP thuc te o duoi ° khoBng cách gi1a GDP o mc toàn muc tiem nang cua no dEng và GDP trong th(c t6 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 28 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 29 5
6. Quy tc Taylor Quy tc Taylor rff = 2 + 0.5(π − 2) − 0.5(Khoang cach GDP) iff = π + 2 + 0.5(π −2) − 0.5(Khoang cach GDP) ° 06uπ = 2 và sBn l 'ng t9i mc t( nhiên,thì chính sách trong Čó: tin t) ČXt mEc tiêu cho lãi su-t th(c t6 o mc 2% (và lãi su-t danh nghZa t9i 4%). i ff = lai suat danh nghia ° VQi mdi phKn tr5m t5ng c a π, chính sách tin t) t( Č"ng th,t chXt ČP t5ng lãi su-t th(c Y −Y khoang cach GDP = 100 × t6 thêm 0.5. Y ° VQi mdi phKn tr5m GDP giBm d Qi mc t( nhiên, chính sách tin t) s nQi lrng nh[m giBm lãi su-t th(c t6 0.5. = % GDP thuc te o duoi muc tiem nang cua no CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 30 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 31 Quy tc Taylor Greenspan có thc hin Quy tc Taylor không? FFR trong thc t
   và theo  xut iff = π + 2 + 0.5(π −2) − 0.5(Khoang cach GDP) 12 ° N6u π = 2 và sBn l 'ng t9i mc t( nhiên, thì chính sách tin t) ČXt mEc tiêu cho lãi su-t danh nghZa o mc 4% Actual 10 (và lãi su-t th(c t6 t9i 2%). Taylor's rule ° VQi mdi phKn tr5m t5ng c a π, 8 m chính sách tin t) t( Č"ng th,t chXt nh[m t5ng lãi su-t  r t danh nghZa thêm 1,5 (và lãi su-t th(c t6 t5ng 0,5). n 6  h ° VQi mdi phKn tr5m GDP giBm d Qi mc t( nhiên, chính P 4 sách tin t) s nQi lrng nh[m giBm lãi su-t 0,5. 2 0 1987 1990 1993 1996 1999 2002 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 32 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 33 L m phát và s c lp ca S c lp c a ngân hàng trung ng ngân hàng trung ng ALv
   emra ge ° M"t quy t,c chính sách Č 'c công bR boi phát 9 Spain ngân hàng trung ng s ch` có hi)u quB trung bình 8 New Zealand khi công bR Čó là Čáng tin cy. Italy 7 United Kingdom ° Mc Č" tin cy phE thu"c m"t phKn và s( Australia Denmark 6 France/Norway/Sweden Č"c lp c a ngân hàng trung ng. 5 Japan Canada Netherlands 4 Belgium United States Switzerland 3 Germany 2 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 Ch s c lp ca NHT CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 34 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 35 6
7. Tóm tt ch ng Tóm tt ch ng 1. Nh1ng ng 7i ng h" chính sách ch Č"ng tin r[ng: 3. Nh1ng ng 7i ng h" chính sách tu. ð tin r[ng: ° nh1ng cú sRc th 7ng xuyên s dxn Č6n nh1ng ° s( tu. ð s giúp cho các nhà ho9ch Č$nh chính dao Č"ng không cKn thi6t c a sBn l 'ng và vi)c sách linh ho9t h n trong vi)c phBn ng l9i nh1ng làm cú sRc ° chính sách tài khoá và tin t) có thP Jn Č$nh nn 4. Nh1ng ng 7i ng h" quy t,c chính sách tin r[ng: kinh t6 ° không thP tin Č 'c diSn bi6n chính tr$: 2. Nh1ng ng 7i ng h" chính sách b$ Č"ng tin r[ng: các chính khách m,c nh1ng sai lKm chính sách ° s( chm trS kéo dài và dS thay ČJi liên quan Č6n hoXc se dEng chính sách cho nh1ng l'i ích riêng chính sách tài khoá và tin t) làm cho chúng c a hn kém hi)u quB và có thP làm m-t Jn Č$nh ° vi)c cam k6t th(c hi)n m"t chính sách cR Č$nh là ° chính sách không phù h'p làm t5ng s( dao Č"ng cKn thi6t nh[m tránh s( không nh-t quán theo c a sBn l 'ng và vi)c làm th7i gian và duy trì lòng tin. CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 36 CHAPTER 14 Stabilization Policy slide 37 7