Bài giảng Đo lường chi phí sinh hoạt
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Đo lường chi phí sinh hoạt", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_do_luong_chi_phi_sinh_hoat.pdf
Nội dung text: Bài giảng Đo lường chi phí sinh hoạt
- o lng Chi phí Sinh hot • Lm phát phn ánh tình trng gia tng ca mc giá chung trong nn kinh t. • T l lm phát là ph n trm thay i ca mc giá chung so v i thi k tr c. o lng 2244 Chi phí Sinh hot Bài ging ca TS Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Ch s Giá Tiêu dùng Ch s Giá Tiêu dùng • Ch s giá tiêu dùng (CPI) là mt th c o v • Khi CPI tng, mt gia ình in hình phi chi chi phí chung ca hàng hoá và dch v c tiêu nhiu hn duy trì mc sng c. mua bi mt ngi tiêu dùng in hình. • Tng Cc Thng kê công b CPI hàng tháng. • Nó c s dng giám sát nhng thay i ca chi phí sinh hot theo thi gian. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào • C nh gi hàng: Xác nh xem nhng loi • Xác nh giá: Xác nh giá ca m i hàng hoá giá c nào là quan trng nht i v i mt ngi và dch v trong gi hàng ti m i thi im. tiêu dùng in hình. • Tng cc Thng kê (GSO) xác nh gi hàng hoá và dch v th trng mà ngi tiêu dùng in hình mua. • Hàng tháng GSO thc hi n các cuc iu tra ngi tiêu dùng xác nh trng s cho giá c ca nhng hàng hoá và dch v này. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western 1
- Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào • Tính chi phí ca gi hàng: S dng s li u v • Chn mt nm c s và tính ch s: giá tính chi phí ca gi hàng hoá và dch v ti • Chn mt nm là nm c s, coi ó là nm gc các thi im khác nhau. so sánh v i các nm khác. • Tính ch! s b"ng cách chia giá ca gi hàng trong mt nm nào ó cho giá ca nm c s và nhân v i 100. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào • Tính t l lm phát: T l lm phát và ph n • T l lm phát trm thay i ca ch! s giá so v i thi k • T l lm phát c tính nh sau: tr c. CPI nam 2-CPI nam 1 Ty le lam phat trong nam 2= ×100 CPI nam 1 Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T l Lm phát l Lm phát Bc 1: iu tra ngi tiêu dùng xây dng gi hàng hoá c nh Bc 2: Tìm giá ca m i hàng hoá m i nm 4 cun sách, 2 chic bút Nm Giá sách Giá bút 2001 1$ 2$ 2002 2$ 3$ 2003 3$ 4$ Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western 2
- Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T l Lm phát l Lm phát Bc 3: Tính chi phí ca gi hàng m i nm B c 4: L a ch n n m c s (2001) và Tính ch s giá tiêu dùng c a m i n m Nm Nm 2001 1$*4 sách + 2$*2 bút = 8$ 2001 (8$/8$)*100 = 100 2002 2$*4 sách + 3$*2 bút = 14$ 2002 (14$/8$)*100 = 175 2003 3$*4 sách + 4$*2 bút = 20$ 2003 (20$/8$)*100 = 250 Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Bng 1: Mt ví d v cách tính Ch s Giá Tiêu dùng và T l L m phát Ch s giá tiêu dùng c tính nh th nào • Tính ch! s giá tiêu dùng và t l lm phát: Mt Bc 5: S dng Ch s giá tiêu dùng tính T l lm phát so vi nm trc ví d khác. Nm • Nm c s là 2002. 2002 (175 - 100)*100/100 = 75% • Chi phí ca gi hàng hoá trong nm 2002 là $1.200. 2003 (250 – 175)*100/175 = 43% • Chí phí ca gi hàng này trong nm 2004 là $1.236. • CPI = ($1.236/$1.200) × 100 = 103. • Giá c ã tng 3% t# nm 2002 n nm 2004. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Gi hàng CPI bao gm nhng gì? Nhng vn o lng chi phí sinh hot 16% Thc phm • CPI là mt th c o chính xác ca nhng hàng và u ng hoá c la chn cu thành mt gi hàng in hình, tuy nhiên nó không phi là mt th c o 17% 41% hoàn ho v chi phí sinh hot. i li Nhà Giáo d c và 6% Liên lc 6% 6% 4% 4% Chm sóc y t Các hh & dv khác Gii trí Qun áo Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western 3
- Nhng vn o lng chi phí sinh hot Nhng vn o lng chi phí sinh hot • L ch thay th • L ch thay th • S xut hi n ca nhng hàng hóa m i • Gi hàng hoá không thay i phn ánh phn ng ca ngi tiêu dùng i v i nhng thay i ca giá • Nhng thay i v cht lng không o lng c tng i. c • Ngi tiêu dùng chuyn sang tiêu dùng nhng hàng hoá tr nên r$ mt cách tng i. • Ch! s giá ã phóng i s gia tng ca chí phí sinh hot khi không tính n s thay th này. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Nhng vn o lng chi phí sinh hot Nhng vn o lng chi phí sinh hot • S xut hi n ca nhng hàng hoá m i • Nhng thay i v cht lng không o lng • Gi hàng hoá không phn ánh s thay i ca sc c mua do có s xut hi n ca nhng sn ph%m m i. • Nu cht lng ca mt m(t hàng tng t# nm này • Nhng sn ph%m m i d&n n s la chn a dng hn, qua nm khác, giá tr ca 'ng tin tng, th)m chí và làm cho 'ng tin có giá hn. khi giá ca m(t hàng ó không i. • Ng i tiêu dùng c n ít ti n h n duy trì m c s ng tr c • Nu cht lng ca mt m(t hàng gim t# nm này ây. qua nm khác, giá tr 'ng tin gim, th)m chí khi giá ca hàng hoá ó không i. • Tng Cc Thng kê c g*ng iu ch!nh giá ca c theo cht lng c nh, tuy nhiên rt khó xác nh c nhng chênh l ch này. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Nhng vn o lng chi phí sinh hot Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng • L ch thay th, s xut hi n ca hàng hoá m i, • Ch! s iu ch!nh GDP c tính nh sau: và nhng thay i v cht lng không o lng c khin cho CPI phóng i chi phí GDP danh nghia ) DGDP = ×100 sinh ho t th t. GDP thuc te • Vn này là quan trng bi vì nhiu chng trình ca chính ph s dng CPI iu ch!nh cho nhng thay i ca mc giá chung. • CPI phóng i lm phát khong 1% m i nm. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western 4
- Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng • Tng Cc Thng kê cng tính các ch! s giá • Các nhà kinh t và các nhà hoch nh chính khác: sách theo dõi c ch! s iu ch!nh GDP và ch! • Ch! s cho các khu vc khác nhau cùng mt n c. s giá tiêu dùng xem giá c ang tng nhanh • Ch s giá sn xut, o lng chi phí ca mt gi th nào. hàng hoá và dch v in hình mua bi mt doanh • Có hai s khác bi t quan trng gia hai ch! s nghi p ch không phi ngi tiêu dùng. này. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng Ch s iu chnh GDP và Ch s giá tiêu dùng • Ch s i u chnh GDP phn ánh giá ca mi • Ch s giá tiêu dùng so sánh giá hi n hành ca hàng hoá và dch v sn xut trong n c, trái mt gi hàng c nh v i giá ca gi hàng ó li trong nm c s (him khi GSO thay i gi • ch s giá tiêu dùng phn ánh giá ca mi hàng) hàng hoá và dch v mua bi ng i tiêu dùng. • trái li ch s i u chnh GDP so sánh giá hi n hành ca hàng hoá và dch v ang sn xut ra v i giá ca nhng hàng hoá và dch v ó trong nm c s. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Hình 2: Hai thc o lm phát iu chnh nh hng ca lm phát i vi các bin s kinh t % nm 15 • Các ch! s giá c s dng iu ch!nh nh CPI hng ca lm phát khi so sánh các lng tin ti các thi im khác nhau. 10 5 GDP deflator 0 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western 5
- Bng 2 Nhng b phim ni ting nht mi thi i, iu chnh theo lm phát Lng tin ti các thi im khác nhau • Hãy chuyn i tin lng ca Babe Ruth trong nm 1931 sang 'ng ôla ca nm 2001: Muc gia nam 2001 Luong = Luong × 2001 1931 Muc gia nam 1931 177 = $80.000× 15, 2 = $931.579 Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Ch s hoá Lãi sut thc t và lãi sut danh ngha • Khi mt lng tin nào ó c iu ch!nh t • Tin lãi phn ánh khon thanh toán trong tng ng theo lm phát, thì lng tin ó c gi lai cho mt giao dch tin trong quá kh. là c ch s hoá theo lm phát. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Lãi sut thc t và lãi sut danh ngha Lãi sut thc t và lãi sut danh ngha • Lãi sut danh ngha là lãi sut niêm yt và • Bn vay $1.000 trong mt nm. không c iu ch!nh theo lm phát. • Lãi sut danh ngh+a là 15%. • Nó là lãi sut mà ngân hàng chi tr. • Lm phát trong nm ó là 10%. • Lãi sut thc t là lãi sut danh ngh+a iu Lãi sut thc t = Lãi sut danh ngha ch!nh theo nh hng ca lm phát. – T l lm phát = 15% - 10% = 5% Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western 6
- Hình 3: Lãi sut thc t và danh ngha Tóm tt ch ng Lãi sut % nm • Ch! s giá tiêu dùng so sánh chi phí hi n hành 15 ca mt gi hàng hoá và dch v so v i chi phí ca gi hàng ó trong nm c s. 10 Nominal interest rate • Ch! s này c s dng o lng mc giá chung trong nn kinh t. 5 • Ph n trm thay i ca CPI o lng t l lm phát. 0 Real interest rate –5 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Tóm tt ch ng Tóm tt ch ng • Ch! s giá tiêu dùng là mt th c o không • Ch! s iu ch!nh GDP khác v i CPI bi vì nó hoàn ho chi phí sinh hot vì ba lý do: l ch bao g'm hàng hoá và dch v c sn xut ra thay th, s xut hi n ca hàng hoá m i, và ch không phi hàng hoá và dch v c tiêu nhng thay i cht lng không o lng dùng. c. • Ngoài ra, CPI s dng mt gi hàng c nh, • Do nhng vn o lng, CPI phóng i t l trong khi ch! s iu ch!nh GDP t ng thay lm phát khong 1% mt nm. i nhóm hàng hoá và dch v theo thi gian khi thành ph n ca GDP thay i. Copyright©2004 South-Western Copyright©2004 South-Western Tóm tt ch ng • Các con s tính b"ng tin ti các thi im khác nhau không th so sánh v i nhau v sc mua. • Nhiu iu lu)t và các hp 'ng t nhân s dng các ch! s giá iu ch!nh nh hng ca lm phát. • Lãi sut thc t b"ng v i lãi sut danh ngh+a tr# i t l lm phát. Copyright©2004 South-Western 7