›

Hệ thống thông tin - Chương 12: Tổng quan về hệ thống thông tin

pdf 59 trang vanle 3130
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Hệ thống thông tin - Chương 12: Tổng quan về hệ thống thông tin", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfhe_thong_thong_tin_chuong_12_tong_quan_ve_he_thong_thong_tin.pdf

Nội dung text: Hệ thống thông tin - Chương 12: Tổng quan về hệ thống thông tin

  1. &KѭѫQJ&KѭѫQJ11 T͔NG QUAN Vɽ Hʃ TH͐NG THÔNG TIN
  2. MMӨӨCC TIÊUTIÊU • Trang bӏ kiӃn thӭc tәng quan vӅ hӋ thӕng thông tin: •KháiniӋm vӅ hӋ thӕng, HTTT, các thành phҫn cӫa hӋ thӕng, HTTT • Ý nghƭa, vai trò và vӏ trí cӫa HTTT trong các tә chӭc 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 2
  3. NNӜӜII DUNGDUNG I.1. Mӣÿҫu I.2. Các khái niӋm I.3. Mô hình hӋ thӕng thông tin 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 3
  4. I.1.I.1. MMӣÿҫӣÿҫuu I.1.1. Vai trò cӫa thông tin và công nghӋ thông tin trong xã hӝihiӋn ÿҥi I.1.2. Tác ÿӝng cӫa công nghӋ thông tin ÿӕivӟi doanh nghiӋp
  5. I.1.1.I.1.1. VaiVai trò trò c cӫӫaa thông thông tin tin vàvà cntt cntt trong trong xã xã h hӝӝihiihiӋӋnn ÿҥÿҥii • VӅFѫbҧn, mӑi thành viên trong xã hӝi luôn luôn vұn ÿӝng và hành xӱ theo các quyӃt ÿӏnh cӫabҧnthân mình. • Thông tin là nhӳng gì mà QJѭӡiraquyӃt ÿӏnh cҫn ÿӇ tҥoraquyӃt ÿӏnh. Vì vұymӑi thành viên trong xã hӝi con QJѭӡicҫn khai thác và sӱ dөng thông tin ÿӇ PѭX cҫu cuӝcsӕng cho bҧnthân. • Trong xã hӝipháttriӇn thông tin ÿãtrӣ thành mӝt nguӗn tài nguyên quan trӑng và to lӟn cҫn ÿѭӧc khai thác, xӱ lý bҵng nhӳng SKѭѫQJ pháp và công cө thích hӧp. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 5
  6. I.1.1.I.1.1. VaiVai trò trò c cӫӫaa thông thông tin tin vàvà cntt cntt trong trong xã xã h hӝӝihiihiӋӋnn ÿҥÿҥii • Tin hӑc cung cҩpnhӳng SKѭѫQJ pháp và công cө cҫn thiӃt ÿӇ xӱ lý thông tin phӭctҥptrongcácquátrình (nghiên cӭu, ÿLӅutra, ÿLӅukhiӇn, quҧn lý, kinh doanh ) vӟi QăQJ suҩtcao, hiӋuquҧ lӟn. Tin hӑc là ngành nghiên cӭuvӅ viӋctӵÿӝng hóa xӱ lý thông tin bӣimӝt hӋ thӕng máy tính. • Công ngh͟ thông tin là tͅphͻpcácSḰ˿QJ pháp khoa hͥc, các SḰ˿QJ ti͟n và công cͽ kƭ thuͅthi͟n ÿ̹i- chͿ y͗ulàkƭ thuͅt máy tính và vi͝n thông - nh͉mtͭ ch΁c khai thác và s΅ dͽng có hi͟uqu̻ các nguͫntài nguyên thông tin r̽t phong phú và ti͙m QăQJ trong mͥi lƭnh vΉcho̹t ÿͱng cͿa con QJ́͵ivàxãhͱi. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 6
  7. I.1.2.I.1.2. TácTác ÿӝÿӝngng c cӫӫaa công công ngh nghӋӋ thôngthông tin tin ÿӕÿӕivivӟӟii doanh doanh nghi nghiӋӋpp • Công nghӋ thông tin có thӇ hӛ trӧ doanh nghiӋpcҧithiӋnhiӋuquҧ và hiӋusuҩtcӫa các qui trình nghiӋpvө kinh doanh, quҧn trӏ ra quyӃt ÿӏnh, cӝng tác nhóm làm viӋc, qua ÿó WăQJ Fѭӡng vӏ thӃ cҥnh tranh cӫa doanh nghiӋp trong mӝtmôiWUѭӡng thay ÿәi nhanh. •Xâydӵng và phát triӇnhӋ thӕng thông tin kinh tӃ và quҧnlýhiӋn ÿҥinhҵmtӵÿӝng hóa tӯng phҫnhoһctoànbӝ các quy trình nghiӋpvө, quҧn lý trong các tә chӭckinhtӃ. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 7
  8. I.2.I.2. CácCác khái khái ni niӋӋmm I.2.1. Dӳ liӋu và thông tin I.2.2. HӋ thӕng I.2.3. HӋ thӕng thông tin
  9. 1.2.1.1.2.1. DDӳӳ liliӋӋuu và và thông thông tin tin • Dӳ liӋu(Data) •Dӳ liӋulàcácgiá trӏ phҧnánhvӅ sӵ vұt, hiӋn Wѭӧng trong thӃ giӟi khách quan. •Dӳ liӋu là các giá trӏ thô, cKѭDFóý nghƭa vӟi QJѭӡi sӱ dөng. Có thӇ là mӝt tұp hӧp các giá trӏ mà không biӃWÿѭӧc sӵ liên hӋ giӳa chúng • Ví dͽ: Nguy͝Q9ăQ1DP, 845102, 14 / 10 / 02, 18 •Dӳ liӋu có thӇ biӇu diӉQGѭӟi nhiӅu dҥng khác nhau (âm thanh, YăQE̻n, hình ̻nh, v.v ) 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 9
  10. 1.2.1.1.2.1. DDӳӳ liliӋӋuu và và thông thông tin tin • Thông tin (Information) • Thông tin là ý nghƭa ÿѭӧcrútratӯ dӳ liӋu thông qua quá trình xӱ lý (phân tích, tәng hӧp, v.v ), phù hӧp vӟi mөc ÿích cө thӇ cӫa QJѭӡisӱ dөng. • Thông tin có thӇ gӗm nhiӅu giá trӏ dӳ liӋuÿѭӧc tә chӭc sao cho nó mang lҥi mӝt ý nghƭa cho mӝWÿӕi Wѭӧng cө thӇ, trong mӝt ngӳ cҧnh cө thӇ. • Ví dө vӟidӳ liӋu trên cóWK{QJWLQQKѭVDX:Thӫ kho NguyӉQ9ăQ1DP[Xҩt mһt hàng có danh mөc là 845102 vào ngày 14/10/ 02 vӟi sӕOѭӧng 18. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 10
  11. 1.2.1.1.2.1. DDӳӳ liliӋӋuu và và thông thông tin tin • Thông tin giá trӏ có các ÿһc ÿLӇm: - Chính xác, xác thӵc - Ĉҫ\ÿӫ, chi tiӃt - Rõ ràng (dӉ hiӇu) - Ĉúng lúc, WKѭӡng xuyên -Thӭ tӵ, có liên quan - 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 11
  12. 1.2.1.1.2.1. DDӳӳ liliӋӋuu và và thông thông tin tin • Dӳ liӋu vs thông tin • Thông tin = Dӳ liӋu+ Xӱ lý •Xӱ lý thông tin ~ Xӱ lý dӳ liӋu 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 12
  13. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng a. Khái niӋm •HӋ thӕng là mӝt tұphӧpcótә chӭcgӗm nhiӅuphҫntӱ có các mӕi quan hӋ ràng buӝc lүn nhau và cùng hoҥt ÿӝng Kѭӟng tӟimӝt mөc tiêu chung. •Vídө • Khái niӋm hӋ thӕng ÿѭӧcsӱ dөng trong cuӝcsӕng hàng ngày: HӋ thӕng giao thông, hӋ thӕng truyӅn thông, hӋ thӕng các trѭӡng ÿҥihӑc v.v •Phҫntӱ có thӇ là vұtchҩthoһc phi vұtchҩt: Con QJѭӡi, máy móc, thông tin, dӳ liӋu, SKѭѫQJ pháp xӱ lý, qui tҳc, quy trình xӱ lý. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 13
  14. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng b. Phân loҥihӋ thӕng • HӋ thӕng mӣ: cóWѭѫQJWác vӟi môi WUѭӡng • HӋ thӕQJÿóng: kK{QJWѭѫQJWác vӟi môi WUѭӡng (chӍ có trên lý thuyӃt). • Mөc tiêu cӫahӋ thӕng là lý do tӗntҥicӫa hӋ thӕng. ĈӇ ÿҥt ÿѭӧcmөctiêu, hӋ thӕng WѭѫQJ tác vӟimôiWUѭӡng bên ngoài cӫa nó (các thӵcthӇ tӗntҥi bên ngoài hӋ thӕng) 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 14
  15. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng • Ĉһc WUѭQJ cӫa hӋ thӕng mӣ •HӋ thӕng chҩpthuұncácÿҫu vào, biӃn ÿәicótә chӭc ÿӇ tҥokӃtquҧÿҫura nhҩWÿӏnh. Ĉҫu vào Xӱ lý Ĉҫu ra Phҧn hӗi 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 15
  16. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng c. Tә chӭc theo cách tiӃpcұnhӋ thӕng • Tә chӭc là mӝttұphӧpcácthànhphҫncó quan hӋ chһtchӁ vӟi nhau, cùng thúc ÿҭyvà hӛ trӧ lүn nhau nhҵmthӵchiӋn nhiӋmvө chung. •Cácloҥitә chӭc: - Tә chӭchànhchính, sӵ nghiӋp -Tә chӭc WKѭѫQJ mҥi - Tә chӭcsҧnxuҩt (nhà máy, xí nghiӋp) - Tә chӭcdӏch vө 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 16
  17. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng • Ví dө: • &ѫTXDQKành chính sӵ nghiӋp: Nhân viên, YăQEҧn pháp quy,TX\ÿӏnh, tұp luұt, v.v là các thành phҫn cӫa hӋ thӕng. Mөc tiêu cӫa hӋ thӕng là phөc vө cho lӧi ích cӫa nhân dân. • Xí nghiӋp: Các phҫntӱ là tұphӧpgӗm nhân viên, trang thiӃtbӏ, nguyên vұtliӋu, quy tҳc quҧn lý, kinh nghiӋm, cách thӭctә chӭc v.v , nhҵm ÿҥtmөctiêulàlӧi nhuұntӕi ÿD. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 17
  18. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng •Cáctә chӭclànhӳng hӋ thӕng sӕng và phát triӇn •Mӝt tә chӭc tҥo thành mӝt hӋ thӕng mӣ. Tә chӭc bao giӡ cNJng hoҥt ÿӝng trong mӝtmôi WUѭӡng xác ÿӏnh và chӏutácÿӝng cӫamôi WUѭӡng ÿó. • 0{LWUѭӡng cӫa mӝt tә chӭc xí nghiӋp ??? 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 18
  19. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng • Ví dө: •Mӝt xí nghiӋp WѭѫQJ tác vӟimôiWUѭӡng cӫa nó ÿӇ ÿҥt ÿѭӧccácyӃutӕÿҫuvàocҫnthiӃt QKѭ: nguyên vұtliӋu, dӏch vө, nhân công, kiӃnthӭcsҧnxuҩt, vӕn v.v Xí nghiӋpchӍ hoҥt ÿӝng ÿѭӧckhicóÿӫ các yӃutӕÿҫuvào kӇ trên. • Ĉҫuracӫa xí nghiӋpcóthӇ là sҧnphҭmcuӕi cùng, phӃ phҭm và công nghӋ sҧnxuҩt v v. •Phҧn hӗi cӫa khách hàng sӁ làPWKD\ÿәi yêu cҫu cӫa sҧn phҭPÿҫu ra 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 19
  20. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng • Ví dө •CácmӕiliênhӋ tӗntҥigiӳa xí nghiӋpvàcácthӵcthӇ khác nhau WKѭӡng ÿѭӧc biӇudiӉnbӣicácluӗng ngoҥitráivӟiluӗng nӝi bên trong cӫa xí nghiӋp. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 20
  21. • Cҩutrúccӫatә chӭc: •Cҩutrúccây: Tә chӭclàmӝthӋ thӕng cҩp bұccáchӋ thӕng con, mӛihӋ thӕng con có chӭc QăQJ nhiӋmvө riêng, theo sӵ phân công cӫatә chӭc. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 21
  22. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng ‰ Ví dө: Cҩutrúchìnhcâycӫa xí nghiӋp %DQ*Ĉ Kinh Nhân Tài chính Sҧnxuҩt doanh sӵ ;ѭӣng 1 ;ѭӣng 2 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 22
  23. 1.2.2.1.2.2. HHӋӋ ththӕӕngng d. HӋ thӕng và các hӋ thӕng con • HӋ thӕng có thӇ tӗntҥi theo nhiӅucҩp ÿӝ khác nhau. MӝthӋ thӕng có thӇ là mӝtthànhphҫn trong mӝthӋ thӕng khác (cha) • Mӝttә chӭckinhtӃWKѭӡng ÿѭӧc phân làm ba hӋ thӕng con: •HӋ thӕng quyӃt ÿӏnh là hӋ thӕng bao gӗm con QJѭӡi, SKѭѫQJ tiӋn, và các SKѭѫQJ pháp tham gia ÿӅ xuҩt quyӃt ÿӏnh • HӋ thӕng thông tin •HӋ thӕng tác nghiӋplàhӋ thӕng bao gӗm con QJѭӡi, SKѭѫQJ tiӋnvàcácSKѭѫQJ pháp tham gia trӵctiӃp thӵchiӋnmөc tiêu kinh doanh (sҧnxuҩttrӵctiӃp) 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 23
  24. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin a. Khái niӋm • HӋ thӕng thông tin, là tұphӧp QJѭӡi, thӫ tөcvà các nguӗnlӵc ÿӇ thu thұp, xӱ lý, truyӅn và phát thông tin trong mӝttә chӭc. • HӋ thӕng thông tin có thӇ là thӫ công nӃudӵa vào các công cөQKѭgiҩy, bút. • HӋ thӕng thông tin hiӋn ÿҥilàhӋ thӕng tӵÿӝng hóa dӵavàomáytính(phҫncӭng, phҫnmӅm) và các công nghӋ thông tin khác. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 24
  25. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin Dӳ liӋu Thông tin Ĉҫu vào Xӱ lý Ĉҫu ra Phҧn hӗi 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 25
  26. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin • Dӳ liӋXÿҫuvàogӗm hai loҥi: •Tӵ nhiên: giӳ nguyên dҥng khi nó phát sinh: (tiӃng nói, công YăQ, hình ҧnh v.v ) •Cócҩutrúc: ÿѭӧccҩutrúchoávӟi khuôn dҥng nhҩt ÿӏnh (sә sách, bҧng biӇu v.v ) • 7K{QJWLQÿҫu ra: • Ĉѭӧc phân tích, tӗng hӧp v.v tӯ dӳ liӋu vào và tùy thuӝc vào tӯng nhu cҫu (quҧn lý) trong tӯQJWUѭӡng hӧp cө thӇ, tӯQJÿѫQYӏ cө thӇ thuӝc tә chӭc (báo cáo tәng hӧp, thӕng kê, thông báo v.v ) 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 26
  27. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thôngthông tintin • Xӱ lý tӵÿӝng chӍÿѭӧcthӵchiӋntrêncác dӳ liӋucócҩutrúc. • Hoҥt ÿӝng cӫa httt: • Thu thұp: Lӑc, cҩutrúchoádӳ liӋXÿӇ có thӇ khai thác trên các SKѭѫQJ tiӋn tin hӑc. • Xӱ lý • Phân tích, tәng hӧp, tính toán trên các nhóm chӍ tiêu, tҥo thông tin kӃtquҧ • Cұpnhұt, sҳpxӃp, OѭX trӳ dӳ liӋu • V.v • Phân phát thông tin cho tӯng ÿӕi Wѭӧng 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 27
  28. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thôngthông tintin Thu thұp->Xӱ lý->Phân phát Nguӗn bên trong Nguӗn bên ngoài XӰ LÝ CÁC DӲ LIӊU THÔ Lӑc, cҩu trúc hóa XӰ LÝ NSD PHÂN PHÁT NSD 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 28
  29. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin b.Các ÿһc WUѭQJ cӫahӋ thӕng thông tin hiӋQÿҥi • HӋ thӕQJ WK{QJ WLQ ÿѭӧc xây dӵng trên nӅn tҧng công nghӋ hiӋQÿҥi (CNTT). • HӋ thӕng thông tin ÿѭӧccҩuthànhbӣi nhiӅuhӋ thӕng con. Khi các hӋ con này ÿѭӧcnӕikӃtvàWѭѫQJ tác vӟi nhau, chúng sӁ phөcvө cho viӋc liên lҥcgiӳa các lƭnh vӵchoҥt ÿӝng khác nhau cӫatә chӭc. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 29
  30. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin • HӋ thӕng thông tin Kѭӟng tӟimөc tiêu cung cҩp thông tin cho viӋcraquyӃt ÿӏnh và kiӇm soát. HӋ thӕng chuyӇn giao cho tӯng thành viên trong tә chӭcnhӳng thông tin cҫnthiӃt ÿӇ xác ÿӏnh, chӑnlӵacác hành ÿӝng phù hӧpvӟimөctiêucӫatә chӭc cNJQJQKѭFác hành ÿӝng giúp kiӇmsoátlƭnh vӵc mà thành viên ÿóchӏu trách nhiӋm. • HӋ thӕng thông tin là mӝtkӃtcҩuhӋ thӕng mӅm dҿovàcókhҧQăQJtiӃnhóa.MӝthӋ thӕng thông tin rҩtcóthӇ trӣ nên lӛithӡi nhanh chóng nӃu không có khҧ QăQJ thay ÿәimӅmdҿovàmӣ rӝng ÿѭӧc ÿӇ phù hӧpvӟisӵ biӃn ÿәi và phát triӇncӫatә chӭc 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 30
  31. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin c.NhiӋmvө và vai trò cӫa HTTT trong tә chӭc kinh tӃ • Vai trò •HӋ thӕng thông tin ÿóng vai trò trung gian giӳatә chӭckinhtӃ và môi WUѭӡng, giӳahӋ thӕng con quyӃt ÿӏnh và hӋ thӕng con tác nghiӋp. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 31
  32. HT QUYӂ7ĈӎNH QuyӃWÿӏnh Báo cáo Thông tin vào tӯ Thông tin ra môi P{LWUѭӡng ngoài HT THÔNG TIN WUѭӡng ngoài Thông tin Thông tin ĈLӅu hành KiӇm tra HT TÁC NGHIӊP Nguyên vұt liӋu Sҧn phҭm TiӅn, sӭFODRÿӝng TiӅn 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 32
  33. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin • NhiӋmvө • Ĉӕi ngoҥi: thu thұp thông tin tӯ môi WUѭӡng ngoài, ÿѭD thông tin ra P{LWUѭӡng ngoài • Ví dө: thông tin vӅ giá cҧ, thӏWUѭӡng, sӭclao ÿӝng, nhu cҫuhànghoá • Ĉӕinӝi: làm cҫunӕi liên lҥcgiӳacácbӝ phұn cӫatә chӭc, cung cҩp thông tin cho hӋ tác nghiӋp, hӋ quyӃt ÿӏnh • Ví dө • Thông tin phҧn ánh tính trҥng nӝibӝ cӫa Fѫ quan tә chӭc • Thông tin vӅ tình trҥng hoҥt ÿӝng kinh doanh cӫatә chӭc 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 33
  34. 1.2.3.1.2.3. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin d. Phân loҥihӋ thӕng thông tin • Phân loҥihӋ thӕng thông tin theo cҩp ӭng dөng (cҩpquҧn lý) (Phân loҥitheomөc ÿích phөcvө cӫa thông tin ÿҫura) • Phân loҥihӋ thӕng thông tin theo chӭc QăQJ nghiӋpvө trong tә chӭc doanh nghiӋp • Phân loҥi theo quy mô tích hӧp 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 34
  35. PhânPhân lo loҥҥihihӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin theotheo c cҩҩpbpbұұcqucquҧҧnlýnlý • Quҧnlý là các hoҥWÿӝng ÿѭDFác cá nhân trong tә chӭclàmviӋc cùng nhau nhҵmthӵchiӋn, hoàn thành mӝt cách hiӋu quҧ mөc tiêu chung trên Fѫ sӣ sӱ dөng các tài nguyên (con QJѭӡi, tiӅncӫa, vұtchҩt, QăQJ Oѭӧng, không gian, thӡi gian, v.v ) 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 35
  36. • Quá trình quҧQ Oêÿѭӧc xáF ÿӏQK QKѭ Pӝt loҥt các hoҥWÿӝQJÿӏQKKѭӟng theo mөc tiêu: • XáFÿӏnh mөc tiêu. • Lұp kӃ hoҥch: quyӃWÿӏQKWUѭӟc xem phҧi làm cái gì, làPQKѭWKӃ nào, khi nào và ai làm cái ÿó. • Tә chӭc: sҳp xӃp nguӗn lӵc • ĈLӅukhiӇn: lãnh ÿҥo thông qua sӵ truyӅn ÿҥt các thông báo, các chӍ thӏ và phӕihӧp huy ÿӝng các nguӗnlӵccӫatә chӭc • KiӇmtra: ÿR Oѭӡng và chҩnchӍnh viӋcthӵc hiӋnnhҵmbҧo ÿҧmhoànthànhcácmөc tiêu cӫakӃ hoҥch ÿã ÿӅ ra. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 36
  37. VVҩҩnn ÿӅÿӅ rara quy quyӃӃtt ÿӏÿӏnhnh và và nhu nhu c cҫҫuu thông thông tin tin • Các hoҥWÿӝng quҧn lý chính là quá trình ra quyӃWÿӏnh, nhұn thông tin phҧn hӗi,ÿLӅu chӍnh quyӃWÿӏnh • QuyӃWÿӏnh cho các vҩQÿӅ: •Cócҩu trúc: là các vҩQÿӅÿѭӧc giҧi quyӃt theo mӝt quy trình rõ ràng • Không có cҩu trúc: Là vҩQÿӅÿѭӧc giҧi quyӃt bӣi nhiӅu cách kháFQKDXQKѭQJFKӍ có rҩt ít các lӵa chӑQÿѭӧc cho là tӕt nhҩt, tuy nhiên không có các Kѭӟng dүn cө thӇ cho xáFÿӏnh lӵa chӑn tӕt nhҩt này và trong nhiӅXWUѭӡng hӧp tíQKÿúQJÿҳn cӫa cӫa lӵa chӑn chӍ có thӇÿѭӧFÿánh giá chính xác sau mӝt khoҧng thӡi gian dài. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 37
  38. • Tùy vào tӯng cҩSÿӝ quҧn lý, nhà quҧn lý phҧLÿѭDUD các quyӃWÿӏnh cho vҩQÿӅ có cҩu trúc hoһc không có cҩu trúc • Các cҩSÿӝ quҧn lý: •Quҧn lý chiӃQOѭӧc (ÿӍnh): • XáFÿӏnh các mөc tiêu chiӃQOѭӧc,ÿѭӡng lӕi chính sách thӵc hiӋn mөFWLrXÿó. • HoҥWÿӝng quҧQOêÿѭӧc thӵc hiӋn bӣi ban quҧn lý cҩp cao (hӝi ÿӗng quҧn trӏ, giáPÿӕc, phó giáPÿӕc v.v ) •Quҧn lý chiӃn thuұt (trung gian): • XáFÿӏnh các mөc tiêu cө thӇ dӵa trên mөc tiêu chiӃQOѭӧc, sách Oѭӧc ngҳn hҥQÿӇ thӵc hiӋn mөc tiêu cө thӇ. • HoҥWÿӝng quҧQOêÿѭӧc thӵc hiӋn bӣi cҩp quҧn lý trung gian (phө trách chi nhánh, phө trách các bӝ phұn sҧn xuҩt, kinh doanh, kӃ toán v.v ) •Quҧn lý tác nghiӋp (thҩp): • ChӍÿҥo, giám sát các hoҥWÿӝng cө thӇ cho các mөc tiêu cө thӇ • HoҥWÿӝng quҧQOêÿѭӧc thӵc hiӋn bӣi các tәWUѭӣng, giám sát viên v.v 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 38
  39. • Nhu cҫu thông tin ÿӕivӟicácnhàquҧnlý tuǤ thuӝcvàocҩp ÿӝ quҧnlý: •QuҧnlýchiӃn Oѭӧc: thông tin tәng hӧp, ít chi tiӃt, có tính dӵ báo, quy mô rӝng và WKѭӡng không ÿѭӧcxácÿӏnh WUѭӟc. •QuҧnlýchiӃnthuұt và tác nghiӋp: thông tin chi tiӃt, ÿѭӧc quy ÿLQK WUѭӟc, ÿѭӧccungcҩp ÿӏnh kǤ, quy mô nhӓ. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 39
  40. • QuҧnlýmӭcchiӃn Oѭӧc(mӭc ÿӍnh CEO-Chief Executive Officer): •HӋ thӕng hӛ trӧÿLӅu hành EIS–Executive Information System • QuҧnlýmӭcchiӃnthuұt(mӭc trung gian) •HӋ thӕng hӛ trӧ ra quyӃWÿӏnh DSS–Decision Support System •HӋ thӕng thông tin phөc vө quҧn lý MIS–Management Information System • Quҧnlýmӭc tác nghiӋp/giám sát •HӋ thӕng xӱ lí giao dӏch/ giao tác TPS–Transaction Processing System • HӋ thӕng tӵÿӝng hóa YăQ phòng (OAS-Officer Assignment System, KWS) và HӋ chuyên gia (ES– Expert System ): cho mӑi QJѭӡi 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 40
  41. HHӋӋ ththӕӕngng x xӱӱ lýlý giao giao d dӏӏchch (TPS) (TPS) • Các loҥi hình tác nghiӋpcӫamӛitә chӭc là khác nhau. • Vӟi hҫu hӃt các tә chӭchoҥt ÿӝng sҧn xuҩt kinh doanh viӋc xӱ lý giao dӏch tác nghiӋp là phҫn công viӋcchӫ yӃu trong hoҥt ÿӝng hàng ngày cӫa tә chӭc. • Các giao dӏch tác nghiӋp cӫatә chӭc ÿӅu ÿѭӧcthӵchiӋn theo các quy trình chһt chӁ, rõ ràng và chính xác. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 41
  42. HHӋӋ ththӕӕngng x xӱӱ lýlý giao giao d dӏӏchch (TPS) (TPS) • TPS xӱ lý các dӳ liӋuthuÿѭӧctӯ các hoҥt ÿӝng giao dӏch tác nghiӋp cӫatә chӭc, cung cҩSWK{QJWLQÿӇ phөc vө các hoҥWÿӝng quҧn lý tác nghiӋp •HӋ thӕng xӱOêÿһt hàng xӱ lý các hoҥWÿӝng nhұn ÿһt hàng cӫa khách hàQJÿӇÿѭDUDTX\ӃWÿӏnh bán hàng cө thӇ. •HӋ thӕng ATM • TPS giúp cho viӋcxӱ lý thông tin giao dӏch tác nghiӋp ÿáp ӭng ÿѭӧcyêucҫuvӅ tӕc ÿӝ và ÿҥt ÿӝ chính xác cao. Mһtkhác, mӝtsӕ công viӋc tác nghiӋpcóthӇÿѭӧctӵÿӝng hóa bӣihӋ thӕng. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 42
  43. HHӋӋ ththӕӕngng xxӱӱ lýlý giaogiao ddӏӏchch (TPS)(TPS) • HӋ thӕng gӣi, rút tiӅntӵÿӝng (Automated Teller Machine - ATM) là mӝthӋ thӕng máy tính gӗm nhiӅuthiӃtbӏÿҫucuӕi ÿѭӧc ÿһt ӣ nhӳng QѫL cҫnthiӃt, thuұntiӋn, có chӭc QăQJ cho phép khách hàng thӵc hiӋncácdӏch vө rút và gӣitiӅntheotài khoҧnxácÿӏnh trong ngân hàng mà không cҫngiaodӏch trӵctiӃptҥi YăQ phòng hoҥt ÿӝng cӫa ngân hàng. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 43
  44. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin phphөөcc vvөө ququҧҧnlý(MIS)nlý(MIS) • HӋ thӕng thông tin quҧn lý là hӋ thӕng phөc vө các chӭFQăQJlұp kӃ hoҥch, giám sát và ra quyӃWÿӏnh ӣ các cҩp quҧn lý. • Ӣ cҩp chiӃn thuұt •Thu thұp: dӳ liӋu khӕLOѭӧng lӟn, tӯ HӋ thӕng xӱ lý giao dӏch, (nguӗn dӳ liӋu ngoài tә chӭc) •Xӱ lý: các quy trìQKÿѫQJLҧn (tәng kӃt, so sánh) • Phân phӕi: các báo cáo tәng kӃt, tóm tҳt • 1Jѭӡi dùng: nhà quҧn lý bұc trung 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 44
  45. HHӋӋ hhӛӛ trtrӧӧ rara quyquyӃWÿӏӃWÿӏnhnh (DSS)(DSS) • HӋ thӕng trӧ giúp ra quyӃWÿӏnh hӛ trӧ các nhà quҧn lý ra các quyӃWÿӏQKÿһc thù, nhanh WKD\ÿәi và không có quy trìQKÿӏQKWUѭӟc • Ӣ cҩp chiӃn thuұt •Thu thұp: dӳ liӋu khӕLOѭӧng nhӓ •Xӱ lý: phân tích, WѭѫQJWác (“nӃu”/”thì”) • Phân phӕi: các báo cáo phân tích (quý, QăP), thông tin trӧ giúp quyӃWÿӏnh • 1Jѭӡi dùng: Nhà quҧn lý cҩp trung gian • DSS cNJng có th͛ÿ́ͻc s΅ dͽQJÿ͛ phͽc vͽ cho các nhà qu̻n lý c̽p cao/c̽p chi͗QÓͻc 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 45
  46. HHӋӋ hhӛӛ trtrӧÿLӅӧÿLӅuu hànhhành (EIS)(EIS) • Là P{LWUѭӡng khai thác thông tin tәng thӇ tӯ trong và ngoài doanh nghiӋp phөc vө viӋc ra các quyӃWÿӏQKÿòi sӵÿánh giá, suy xét và không có quy trình thӕng nhҩt • Ӣ cҩp chiӃQOѭӧc •Thu thұp: dӳ liӋXÿã tәng hӧp (MIS và DSS) •Xӱ lý: tәng hӧp, theo dõi ,ѭӟFOѭӧng, WѭѫQJWác • Phân phӕi: các dӵ báo, phân tích, báo cáo tәng hӧp • 1Jѭӡi dùng: quҧn lý cҩp cao 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 46
  47. HHӋӋ chuyênchuyên giagia vàvà t tӵÿӝӵÿӝngng hóhóDYăQSKDYăQSKòngòng • HӋ chuyên gia là nhӳng hӋ thӕQJFѫVӣ trí tuӋ nhân tҥo, có nguӗn gӕc tӯ nghiên cӭu vӅ trí tuӋ nhân tҥo, WURQJÿócósӵ biӇu diӉn bҵng các công cө tin hӑc nhӳng tri thӭc chuyên gia vӅ mӝt lƭnh vӵc nàRÿó. • HӋ tӵÿӝng hóDYăQSKòng là nhӳng ӭng dөng ÿѭӧc thiӃt kӃ nhҵm hӛ trӧ các công viӋc phӕi hӧp và liên lҥFWURQJYăQSKòng nhѭ[ӱOêYăQ bҧn, chӃ bҧQÿLӋn tӱ, lӏFÿLӋn tӱ, liên lҥc thông TXDWKѭÿLӋn tӱ, v v. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 47
  48. PhânPhân lo loҥҥihihӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin theotheo ch chӭӭcc QăQJQăQJ nghinghiӋӋpvpvөө trongtrong t tәә chchӭӭcc doanh doanh nghi nghiӋӋpp • HӋ thӕng thông tin tài chính kӃ toán • HӋ thӕng thông tin marketing • HӋ thӕng thông tin kinh doanh và sҧn xuҩt • HӋ thӕng thông tin quҧn trӏ nhân lӵc • HӋ thӕQJWK{QJWLQYăQSKòng 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 48
  49. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin tàitài chính,k chính,kӃӃ toántoán • Là hӋ thӕng trӧ giúp các hoҥt ÿӝng cӫa chӭc QăQJ tài chính, kӃ toán (ghi lҥi các chӭng tӯ, lұp báo cáo vӅ các giao dӏch cӫa doanh nghiӋp v v) • Ví dө 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 49
  50. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin marketingmarketing • Là hӋ thӕng trӧ giúp các hoҥt ÿӝng cuҧ chӭc QăQJ marketing, bán hàng • Ví dө: 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 50
  51. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin kinhkinh doanh doanh và và s sҧҧnxunxuҩҩtt • Là hӋ thӕng trӧ giúp hoҥt ÿӝng cӫachӭc QăQJ sҧnxuҩt • Ví dө: 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 51
  52. HHӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin ququҧҧntrntrӏӏ nhânnhân l lӵӵcc • Là hӋ thӕng trӧ giúp các hoҥt ÿӝng cӫa chӭc QăQJ tә chӭc nhân sӵ • Ví dө: 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 52
  53. PhânPhân lo loҥҥihihӋӋ ththӕӕngng thông thông tin tin theotheo quy quy mô mô tíchtích h hӧӧpp • Là nhӳng hӋ thӕng xuyên suӕt nhiӅubӝ phұnchӭc QăQJ, cҩpbұctә chӭcvàÿѫQ vӏ kinh doanh •HӋ thӕng quҧnlýnguӗnlӵc (ERP- Enterprise Resource Planning): Là hӋ thӕng tích hӧpvàphӕihӧphҫuhӃt các quy trình tác nghiӋpchӫ yêu cӫa doanh nghiӋp •HӋ thӕng quҧnlýchuӛi cung ӭng (SCM-Supply Chain Management): Là hӋ thӕng tích hӧpgiúpquҧnlývàliênkӃtcác bӝ phұnsҧnxuҩt, khách hàng và nhà cung cҩp •HӋ thӕng quҧnlýquanhӋ khách hàng (CRM- Customer Relationship Management): Là hӋ thӕng tích hӧpgiúpquҧnlý và liên kӃttoàndiӋn các quan hӋ vӟi khách hàng thông qua nhiӅu kênh và bӝ phұnchӭc QăQJ khác nhau •HӋ thӕng quҧnlýtri thӭc (KM – Knowledge Management): Là hӋ thӕng tích hӧp, thu thұp, hӋ thӕng hóa, phә biӃn, phát triӇn tri thӭc trong và ngoài doanh nghiӋp. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 53
  54. HHӋӋ ththӕӕngng thôngthông tintin ququҧҧnn lýlý • HӋ thӕng cung cҩp các thông tin cҫn thiӃt cho sӵ quҧn lý,ÿLӅu hành cӫa mӝt doanh nghiӋp. • Hҥt nhân cӫa hӋ thӕng là CSDL chӭa các thông tin phҧn ánh tình trҥng hiӋn thӡi và hoҥWÿӝng hiӋn thӡi doanh hiӋn thӡi cӫa doanh nghiӋp • HӋ thӕng thông tin thu tұp cáFWK{QJWLQÿӃn tӯ P{LWUѭӡng cӫa doanh nghiӋp, phӕi hӧp vӟi các thông tin cóWURQJFѫVӣ dӳ liӋXÿӇ kӃt xuҩt các thông tin mà nhà quҧn lý cҫn,ÿӗng thӡLWKѭӡng xuyên cұp nhұWFѫVӣ dӳ liӋXÿӇ giӳ cho các WK{QJLWQÿó luôn phҧn áQKÿúng thӵc trҥng hiӋn thӡi cӫa doanh nghiӋp. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 54
  55. • HӋ thӕng thông tin quҧn lý có hai mӭc •Mӭc thҩp (tác nghiӋp): hӋ thӕng chӍ có nhiӋm vө in ra mӝt sӕ bҧng biӇu, chӭng tӯ giao dӏch theo khuôn mүu cӫa cách thӭc xӱ lý bҵng tay truyӅn thӕng. •Mӭc cao (ÿLӅu hành): HӋ thӕng phҧLÿѭDUD các thông tin có tính chҩt chiӃQOѭӧc và kӃ hoҥch giúSFKRQJѭѫLOãnh ÿҥRÿѭDUDÿѭӧc các quyӃWÿӏQKÿúQJÿҳn trong công táFÿLӅu hành hoҥWÿӝng cӫa doanh nghiӋp. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 55
  56. Thank you! Q&AQ&A 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 56
  57. CâuCâu hhӓӓii ônôn ttұұpp • ThӃ nào là dӳ liӋu, thông tin,ÿһFÿLӇm phân biӋt giӳa dӳ liӋu và thông tin ? • Thông tin có giá trӏ cóÿһFÿLӇm gì? Giҧi thích cáFÿһFÿLӇPÿó. • 7K{QJWLQÿѭӧc sӱ dөng cho doanh nghiӋSWKѭӡQJÿѭӧc sӱ dөng tӯ nhӳng nguӗn nào? • Nêu khái niӋm vӅ hӋ thӕng. Nói các phҫn tӱ cӫa hӋ thӕng rҩt khác biӋt vӅ bҧn chҩt làÿúng hay sai? Giҧi thích. • ThӃ nào là mӝt hӋ thӕng thông tin? Mӝt hӋ thӕng thông tin có nhҩt thiӃt phҧi sӱ dөng máy tính hay không? • HӋ thӕng thông tin có nhiӋm vө và vai trò gì trong hoҥWÿӝng cӫa doanh nghiӋp (tә chӭc kinh doanh)? • HӋ thӕng thông tin quҧQOêÿHPOҥi lӧi ích gì cho doanh nghiӋp? • Các hӋ thӕng thông tin có thӇ phân loҥi theo nhӳng tiêu chí nào? Hãy nêu mӝt sӕ dҥng hӋ thӕng thông tin 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 57
  58. PhPhөө llөөcc • Chu kǤ sӕng cӫa HTTT • 1. Giai ÿRҥnsinhthành: Nҧy sinh tӯ viӋccóý ÿӏnh sӱ dөng máy tính ÿӇ xӱ lý thông tin cho công viӋcnàoÿó. • 2. Giai ÿRҥnpháttriӇn: BiӃný Wѭӣng trên thành hiӋnthӵc. ĈӇ làm ÿѭӧc ÿLӅu này, nhà phân tích thiӃtkӃ hӋ thӕng, các lұp trình viên, NSD cùng làm viӋc ÿӇ phân tích các nhu cҫuxӱ lý thông tin cӫa xí nghiӋp, Fѫ quan mà thiӃtkӃ nên hӋ thӕng thông tin. • 3. Giai ÿRҥn khai thác: Sau khi cài ÿһt, sӱ dөng hӋ thông tin ÿӇ phөcvө cho nhu cҫu thông tin cӫa doanh nghiӋp, Fѫ quan. Trong giai ÿRҥnnày, hӋ thông tin liên tөc ÿѭӧc sӱa ÿәihoһcbҧotrìÿӇ giӳ cho nó phù hӧpvӟi nhu cҫucӫa doanh nghiӋp, tә chӭc. • 4. Giai ÿRҥnchӃt: ViӋctíchlNJynhӳng thay ÿәi trong giai ÿRҥn3 làmҧnh Kѭӣng ÿӃn tính hiӋu quҧ cӫahӋ thӕng. Giai ÿRҥnchӃtxҧyrakhihӋ thӕng thông tin trӣ thành rҳcrӕi ÿӃnmӭc không thӇ bҧotrìÿѭӧcnónӳa, viӋc duy trì nó không còn kinh tӃ, hiӋuquҧ nên lúc này sӁ bӏ loҥibӓ và vòng ÿӡicӫahӋ thông tin lҥi phҧi ÿѭӧclһplҥi. 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 58
  59. CácCác hohoҥWÿӝҥWÿӝngng táctác nghinghiӋSÿӕӋSÿӕii vvӟӟii hhӋӋ ththӕӕngng thôngthông tintin • Phân tích hӋ thӕng (systems analyst) • Tích hӧp hӋ thӕng (system integrator) • Quҧn trӏFѫVӣ dӳ liӋu • Phân tích hӋ thӕng thông tin • Quҧn trӏ hӋ thӕng thông tin trong tә chӭc • Lұp trình quҧn lý cѫVӣ dӳ liӋu • Quҧn trӏFѫsӣ dӳ liӋu 11/04/2009 Bài giҧng HTTT KT&QL - Bӝ môn CNTT 59