Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương IV: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam

Nội dung text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương IV: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KINH TẾ CHÍNH TRỊ Đà Nẵng_2018
2. GIẢNG VIÊN: THS. LÊ THỊ NGỌC HOA
3. I.Quan niệm của Hồ Chí Minh về vai trò và bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam trong sạch, vững mạnh
4. I. Quan niệm của Hồ Chí Minh về vai trò và bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam 1. Về sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam Cách mạng trước hết cần có Đảng V. I. Lênin Hồ Chí Minh
5. “Chủ nghĩa Mác – Lênin kết hợp với phong trào công nhân và phong trào yêu nước đã dẫn tới việc thành lập Đảng cộng sản Đông Dương vào đầu năm 1930” ( Hồ Chí Minh toàn tập, T10, tr 8) Chñ nghÜa Phong trào Phong trào M¸c–Lªnin yªu nưíc c«ng nh©n Đảng Cộng sản Việt Nam
6. - Cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, Việt Nam đang đứng trước cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về đường lối cứu nước. Vua Hàm Nghi Nguyễn Thái Học Lãnh đạo PT với KN Yên Bái Cần Vương Hoàng Hoa Thám Phan Châu Trinh với khởi nghĩa với PT Duy Tân nông dân Yên Thế Phan Bội Châu với PT Đông Du
7. - PTYN là một giá trị lâu đời, trường tồn trong lịch sử dân tộc; có trước PTCN nhưng tồn tại và phát triển tự phát. Trong phong trào yêu nước có tới 90% là nông dân – đồng minh tự Tượng đài liên minh công nông tại nhiên của ngã ba Bến Thuỷ công nhân
8. - Mặt khác trong PTYN có lực lượng trí thức, họ là cầu nối đưa CNMLN vào VN. TRÍ THỨC VIỆT NAM
9. Cả 2 phong trào đều có mục tiêu chung là đấu tranh chống kẻ thù đế quốc thực dân, giải phóng dân tộc giành độc lập PHONG TRÀO CÔNG NHÂN GIẢI MỤC TIÊU PHÓNG DÂN TỘC PHONG TRÀO YÊU NƯỚC
10. Quy luËt ®Æc thï vÒ sù Quy luËt chung vÒ ra ®êi cña sù ra ®êi cña c¸c жng céng s¶n ViÖt жng Céng s¶n Nam Phong trµo Phong trµo Chñ nghÜa Phong trµo Chủ yªu nước c«ng nh©n M¸c-Lênin c«ng nh©n nghĩa ViÖt Nam M¸c-Lªnin ViÖt Nam C¬ së cña Néi dung luËn ®iÓm luËn ®iÓm жng Céng s¶n ViÖt Nam lµ s¶n phÈm cña sù kÕt hîp: CN M¸c-Lªnin víi phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc ViÖt Nam
11. Ý nghĩa Quan điểm của Hồ Chí Minh về sự ra đời của Đảng Cộng sản ở Việt Nam hết sức đúng đắn và sáng tạo, góp phần bổ sung và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin về sự ra đời của Đảng Cộng sản ở một nước thuộc địa nửa phong kiến Đặt cơ sở lý luận – thực tiễn cho chiến lược đại đoàn kết dân tộc Có ý nghĩa lớn cho các nước có hoàn cảnh lịch sử như Việt Nam
12. 2. Vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam a. Cơ sở khoa học của luận điểm * Chủ nghĩa Mác - Lênin “Không có một tổ chức vững vàng lãnh đạo thì không thể có phong trào cách mạng vững chắc được” * Thực tiễn cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới Các phong trào đấu tranh của nhân dân ta diễn ra quyết liệt, sôi nổi nhưng đều thất bại tất cả các giai cấp: địa chủ phong kiến, nông dân, tư sản đều không có khả năng lãnh đạo cách mạng Thực tiễn khảo sát sự thành bại của các cuộc cách mạng trên thế giới: cách mạng tư sản Pháp, cách mạng tư sản Mỹ, Cách mạng tháng Mười Nga
13. b. Quan điểm Hồ Chí Minh - Hồ Chí Minh khẳng định sự cần thiết phải có Đảng lãnh đạo
14. b. Quan điểm Hồ Chí Minh - Đảng Cộng sản là nhân tố quyết định hàng đầu mọi thắng lợi của cách mạng Luận điểm trên của Hồ Chí Minh đến nay vẫn còn nguyên giá trị: Nếu không có sự lãnh đạo của Đảng; nhận thức sai lệch về vai trò lãnh đạo của đảng sẽ rơi vào âm mưu của các thế lực thù địch (điều 4 ,Hiến pháp, 1980); buông lỏng sự lãnh đạo sẽ đánh mất niềm tin, cách mạng đi chệch hướng dẫn đến thất bại; do đó phải đổi mới chỉnh đốn Đảng
15. 3. Bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam Chủ nghĩa Mác – Lênin: Đảng Cộng sản mang bản chất giai cấp công nhân Quan điểm Hồ Chí Minh “Những người cộng sản luôn đại biểu cho lợi ích của toàn bộ phong trào. Vậy là, về mặt thực tiễn, những người cộng sản là bộ phận kiên quyết nhất trong các Đảng công nhân ở tất cả các nước, là bộ phận luôn thúc đẩy phong trào tiến lên về mặt lý luận. Họ hơn bộ phận còn lại của giai cấp vô sản ở chỗ là họ hiểu rõ những điều kiện, tiến trình và kết quả chung của phong trào vô sản”
16. Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất giai cấp công nhân đồng thời cũng là Đảng của nhân dân lao động và của dân tộc Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất giai cấp công nhân Về thành phần: Đảng kết nạp những công nhân, nông dân, trí thức thật hăng hái, thật giác ngộ cách mạng, trong đó giai cấp công nhân giữ vai trò lãnh đạo Về lý luận: Đảng theo chủ nghĩa Mác-Lênin. Về mục đích của Đảng: giành độc lập dân tộc để đi tới xã hội cộng sản. Về nguyên tắc xây dựng Đảng: theo các nguyên tắc xây dựng Đảng kiểu mới của Lê-nin ( 5nguyên tắc: Tập trung dân chủ; Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; phê bình và tự phê bình; kỷ luật nghiêm minh tự giác; đoàn kết thống nhất trong Đảng).
17. Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất giai cấp công nhân đồng thời cũng là Đảng của nhân dân lao động và của dân tộc Trong báo cáo chính trị đọc tại Đại hội II của Đảng (2/1951) Hồ Chí Minh nêu rõ: “Trong lúc này quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam là một. Chính vì Đảng Lao động Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động cho nên nó phải là Đảng của dân tộc Việt Nam”
18. Ý nghĩa Quán triệt Xác lập cơ sở Giải quyết sâu sắc xã hội của đúng đắn mối nguyên lý Đảng không quan hệ giữa xây dựng chỉ là giai cấp dân tộc và Đảng kiểu công nhân giai cấp trong mới của mà còn là cả quá trình rèn Lênin dân tộc Việt luyện Đảng ta Nam
19. 4. Quan điệm về Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền * Mục đích lý tưởng của Đảng cầm quyền Hồ Chí Minh, toàn tập, tập 7, tr.498
20. Đảng cầm quyền, dân là chủ Dân muốn làm chủ thì phải theo Đảng. Mỗi người dân phải biết lợi ích và bổn phận của mình tham gia vào xây dựng chính quyền
21. * Đảng vừa là người lãnh đạo, vừa là đầy tớ trung thành của nhân dân - Với vị thế người lãnh đạo Đảng phải đề ra đường lối đúng đắn để lãnh đạo nhân dân nhằm đem lại độc lập cho dân tộc, tự do, ấm no và hạnh phúc cho nhân dân Toàn Đảng cũng như mỗi đảng viên phải là những người có tài, có đức Đảng phải chăm lo đến đời sống nhân dân Đảng phải sâu sát, gắn bó mật thiết với nhân dân, lắng nghe ý kiến của dân, khiêm tốn, học hỏi nhân dân, và chịu sự kiểm soát của nhân dân
22. - Với vị thế là đầy tớ Phải trung thành với lợi ích của nhân dân, toàn tâm, toàn ý phục vụ nhân dân “Đã phụng sự nhân dân, thì phải phụng sự ra trò. Nghĩa là việc gì có lợi cho dân phải làm cho kỳ được. Việc gì có hại cho dân, thì phải hết sức tránh”
23. 1. Xây dựng Đảng – Quy luật tồn tại và phát triển của Đảng Đảng phải thường xuyên tự xây dựng Thứ nhất, những khuyết điểm, thiếu sót trong Đảng là việc bình thường. Vì vậy, chỉnh đốn Đảng không phải là giải pháp tình thế mà là một công việc thường xuyên. Một là, Khi Đảng mắc sai lầm, khuyết điểm hoặc gặp khó khăn, Thứ hai,chỉnh xây đốn dựng Đảng chỉnh giúp đốn cánĐảng bộ được đảng chế viên định củng bởi sựcố phátlập trường,triển không quan điểm, bìnhngừng tĩnh của sáng sự nghiệp suốt, cáchkhông mạng. bi quan dao động Thứ ba,Hai xây là, dựngKhi cáchchỉnh mạngđốn Đảng trên là đà cơ thắng hội để lợi, cán chỉnh bộ, đảng đốn viên Đảng tự rèngiúp luyện, Đảngtu dưỡng xây tốt dựng hơn nhữngđể có thể quan hoàn điểm thành tư các tưởng nhiệm cách vụ mà mạng, Đảng khoa và học, ngăn ngùa chủnhân quan, dân tự giao mãn, phó lạc quan tếu và bệnh “kiêu ngạo cộng sản’’ Ba là, Khi cách mạng chuyển sang giai đoạn mới, chỉnh đốn Đảng giúp Đảng nâng cao tầm lãnh đạo cả về chính trị, chuyên môn đảm bảo cho Đảng luôn giữ được vai trò tiên phong
24. 2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam a. Xây dựng Đảng về tư tưởng lý luận - Tiếp nhận và vận dụng chủ nghiã Mác – Lênin Hồ Chí Minh lưu ý: Một là, việc học tập, nghiên cứu, tuyên truyền CN Mác – Lênin phải luôn phù hợp với từng đối tượng Hai là, việc vận dụng CN Mác – Lênin phải luôn phù hợp với từng hoàn cảnh Ba là, học tập kinh nghiệm các Đảng khác trên thế giới và thường xuyên tổng kết thực tiễn cách mạng Việt Nam Bốn là, Đảng phải tăng cường đấu tranh để bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin
25. b. Xây dựng Đảng về chính trị Xây dựng đường lối chính trị, bảo vệ chính trị, xây dựng và thực hiện các nghị quyết, xây dựng và phát triển hệ tư tưởng, nâng cao bản lĩnh chính trị trong đó xây dựng đường lối chính trị là vấn đề cốt tử trong sự tồn tại và phát triển của Đảng.
26. c. Xây dựng Đảng về tổ chức, bộ máy, công tác cán bộ * Hệ thống tổ chức của Đảng - Hệ thống tổ chức của Đảng phải chặt chẽ, có tính kỷ luật cao từ Trung ương đến cơ sở - Hồ Chí Minh rất coi trọng vai trò của chi bộ trong hệ thống tổ chức Đảng + Chi bộ là hạt nhân, quyết định + Là môi trường tu dưỡng, rèn luyện đến chất lượng lãnh đạo của Đảng và cũng là nơi giám sát đảng viên + Chi bộ có vai trò quan trọng trong việc gắn kết giữa Đảng với quần chúng nhân dân
27. * Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng - Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt cơ bản và quan trọng nhất của Đảng. Tập trung: đảm bảo sự thống nhất về tư tưởng, tổ chức và hoạt động. Tập trung là thiểu số phục tùng đa số, cấp dưới phục tùng cấp trên, tất cả đảng viên phục tùng vô điều kiện nghị quyết của Đảng Dân chủ: là mở rộng ý kiến trong Đảng, phát huy được sáng kiến của mọi cán bộ đảng viên Mối quan hệ giữa tập trung và dân chủ: có mối quan hệ thống nhất, biện chứng. Tập trung trên nền tảng dân chủ, dân chủ dưới sự chỉ đạo của tập trung
28. * Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng - Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách Tập thể lãnh đạo: là dân chủ, tránh được tệ độc đoán chuyên quyền Cá nhân phụ trách: là tập trung, tránh được tệ bừa bãi, vô chính phủ nên công việc sẽ trôi chảy Mối quan hệ giữa tập thể lãnh đạo và cá nhân phụ trách: có mối quan hệ mật thiết, luôn đi đôi với nhau
29. * Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng - Tự phê bình và phê bình “muốn đoàn kết chặt Phim Đảng nhận khuyết điểm chẽ thì phải thật thà tự sau cải cách ruộng đất phê bình và phê bình, thành khẩn phê bình đồng chí và những người xung quanh, tự phê bình và phê bình để cùng nhau tiến bộ, để đi đến càng đoàn kết ”
30. * Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng “Kỷ luật này là do lòng tự giác của đảng viên - Kỷ luật nghiêm minh và tự giác về nhiệm vụ của họ đối với Đảng” “Mỗi đảng viên cần phải làm kiểu mẫu phục tùng kỷ luật của Đảng, mà cả kỷ luật của các đoàn thể nhân dân và của cơ quan chính quyền cách mạng”
31. * Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng - Đoàn kết thống nhất trong Đảng Hồ Chí Minh toàn tập, t12, tr.510 Bút tích Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh
32. * Cán bộ, công tác cán bộ của Đảng VịTiêu trí, chuẩnvai trò cáncủa bộ:cánCông cóbộ đủ trong tác đức cán sự và nghiệpbộ tài, phẩm cách chất mạng và năng lực, trong đó đức là phẩm chất gốc “Cán bộ là gốc của mọi công việc”, “Muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém” Cán bộ là “tiền vốn của đoàn thể”. Có vốn mới làm ra lãi, bất cứ chính sách, công tác gì nếu có cán bộ tốt thì thành công, tức là có lãi, không có cán bộ tốt thì hỏng việc, tức là lỗ vốn
33. d. Xây dựng Đảng về đạo đức Theo Hồ Chí Minh: “Một đảng chân chính cách mạng phải có đạo đức. Đạo đức tạo nên uy tín, sức mạnh của Đảng, giúp Đảng đủ tư cách lãnh đạo, hướng dẫn quần chúng nhân dân”.
34. Kết luận * Sáng tạo lý luận của Hồ Chí Minh - Về sự hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam - Về bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam - Lý luận về Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền - Quan niệm xây dựng Đảng về đạo đức
35. * Ý nghĩa của việc học tập • Thấy rõ vai trò lãnh đạo không thể thiếu được của Đảng trong cách mạng Việt Nam. • Tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng. • Tham gia thực hiện đường lối, chính sách của Đảng; tham gia xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về mọi mặt. • Có phương hướng phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.