Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương II: Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc

Nội dung text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương II: Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc

1. ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KINH TẾ CHÍNH TRỊ BỘ MÔN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH Đà Nẵng_2018
2. Chương II: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ DÂN TỘC VÀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂNTỘC Giảng viên: LÊ THỊ NGỌC HOA
3. KẾT CẤU BÀI GIẢNG I TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ II CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC
4. I.Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc * Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về vấn đề dân tộc
5. .Lênin nêu hai xu hướng phát triển của vấn đề dân tộc trong điều kiện của CNTB: Xu hướng phân lập Xu hướng liên hiệp là việc là sự thức tỉnh của tăng cường, phát triển mối ý thức dân tộc, của quan hệ giữa các dân tộc phong trào đấu sẽ dẫn tới vịêc phá huỷ tranh chống áp bức hàng rào ngăn cách dân dân tộc sẽ dẫn tới tộc, thiết lập sự thống nhất việc thành lập các quốc tế của CNTB, của quốc gia dân tộc đời sống kinh tế, chính trị, khoa học nói chung
6. Cương lĩnh dân tộc của Đảng cộng sản: Các dân Các dân tộc Liên hiệp tộc hoàn có quyền tự côngnhân toàn bình quyết các dân đẳng tộc
7. Nội dung luận cương của Lênin: Thứ nhất, con đường cách mạng vô sản là con đường duy nhất giải phóng các dân tộc thuộc địa. Thứ 2, chủ trương giải phóng toàn thể các dân tộc thuộc địa thoát khỏi ách áp bức của CNĐQ và địa chủ phong kiến thực hiện quyền bình đẳng thực sự giũa các dân tộc. Thứ 3, trách nhiệm của các đảng cộng sản ở các nước chính quốc là phải giúp đỡ phong trào giải phóng dân tộc và làm cho các phong trào này phát triển theo con đường cách mạng vô sản. Thứ 4, Lênin cũng chỉ ra bộ mặt giả dối của chế độ dân chủ tư sản về quyền bình đẳng
8. 1. Vấn đề dân tộc thuộc địa a. Thực chất của vấn đề dân tộc thuộc địa Vấn đề dân tộc trong tư tưởng Hồ Chí Minh không phải là vấn đề dân tộc nói chung Mà là vấn đề dân tộc thuộc địa - Thực chất của vấn đề dân tộc thuộc địa: + Đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, giải phóng dân tộc, thành lập quốc gia dân tộc độc lập. + Lựa chọn con đường phát triển của dân tộc mình.
9. b. Độc lập dân tộc – nội dung cốt lõi của vấn đề dân tộc thuộc địa - Cách tiếp cận của Hồ Chí Minh Tuyªn ng«n ®éc lËp cña Mü 1776 Tuyªn ng«n nh©n quyÒn vµ d©n quyÒn cña Ph¸p 1791
10. - Tuyªn ng«n ®éc lËp, Hå ChÝ Minh toµn tËp, tËp 3, tr.555 -
11. Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc, song độc lập phải là Nội độc lập thực sự, độc lập hoàn toàn dung của Độc lập dân tộc gắn liền với độc ấm no, tự do, hạnh phúc của lập nhân dân dân tộc Độc lập trong hòa bình chân chính
12. Không có gì quý hơn độc lập, tự do Tóm Lại Là tư Đó là lý do chiến tưởng, đấu, là nguồn sức là lẽ mạnh làm nên chiến sống, thắng của nhân dân là học Việt Nam, đồng thời thuyết cũng là nguồn động của Hồ viên đối với các dân Chí tộc bị áp bức trên Minh thế giới
13. 2. Mối QH giữa vấn đề DT và vấn đề GC Ch¸nh c¬ng v¾n t¾t .chñ tr¬ng lµm TS d©n quyÒn CM vµ thæ ®Þa CM ®Ó ®i tíi XHCS - Văn kiÖn ®¶ng toµn tËp, NXB CTQG, HN, 1998, T.2 - 1930, tr.2 -
14. a.Vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau - Vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp có quan hệ chặt chẽ với nhau - Phải đặt lợi ích dân tộc lên trên hết và trước hết. - Giải phóng dân tộc tạo tiền đề giải phóng giai cấp
15. Bác so sánh lợi ích giai cấp ở phương Đông và phương Tây Đại Chỉ Nông Thợ địa chủ, là những dân gần thuyền địa chủ tên lùn tịt như chẳng không có hạng trung bên cạnh có gì, công đoàn và hạng người cùng địa chủ Chủ nhỏ ở tên ở không có không có nước ta Âu – Mỹ vốn lớn tơrớt
16. b. Giải phóng dân tộc là vấn đề trên hết, trước hết, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội - Độc lập dân tộc là mục tiêu trước mắt, là tiền đề để tiến lên thực hiện mục tiêu xã hội chủ nghĩa. - Xây dựng chủ nghĩa xã hội là bước phát triển tất yếu, là điều kiện vững chắc để bảo về và củng cố nền độc lập dân tộc.
17. Bác khẳng định rõ hơn: Chỉ có CNXH, CNCS mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ Nếu nước độc lập mà dân không được hưởng hạnh phúc, tự do, thì độc lập cũng chẳng có ý nghĩa gì
18. c. Giải phóng dân tộc tạo tiền đề cho giải phóng giai cấp “Trong lúc này quyền lợi của bộ phận, của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia dân tộc. Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc thì chẳng những toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận, của giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”
19. c. Giữ vững Bác đã khẳng định: độc lập của dân tộc mình đồng thời Quyền tự do, độc lập là tôn trọng quyền bất khả xâm phạm độc lập của các dân tộc, "dân tộc của các nào cũng có quyền sống, dân tộc khác quyền sung sướng và quyền tự do” Là một chiến sĩ quốc tế chân chính, Người còn đấu tranh cho độc lập của tất cả các dân tộc bị áp bức
20. II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc Bao gồm một hệ thống gồm 6 luận điểm được thể hiện trong các văn kiện: Bản án chế độ thực dân Pháp Đường cách mệnh Cương lĩnh chính trị
21. 1. Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc a) Tính chất và nhiệm vụ của CM ở thuộc địa - Hồ Chí Minh chỉ ra mâu thuẫn chủ yếu xã hội phương Tây khác phương Đông: + P.Tây: GCVS > Đối tượng của cách mạng ở thuộc địa là chủ nghĩa thực dân và tay sai phản động =>Yêu cầu bức thiết của nhân dân các nước thuộc địa là độc lập dân tộc - Tính chất và nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng thuộc địa là giải phóng dân tộc
22. b. Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc Mục tiêu cấp thiết của cách mạng ở các nước thuộc địa chưa phải là giành quyền lợi riêng biệt cho mỗi giai cấp, mà là quyền lợi chung của toàn dân tộc. Tức là: Mục tiêu là GPDT khỏi ách áp bức, bóc lột của CNĐQTD giành ĐLDT và thiết lập chính quyền CM của ND
23. Những nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc
24. 2. Cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo con đường cách mạng vô sản a. Rút bài học từ sự thất bại của các con đường cứu nước trước đó Vua Hàm Nghi Tôn Thất Thuyết Chiếu Cần Vương Hoàng Hoa Thám
25. Khuynh hướng cứu nước theo hệ tư tưởng tư sản Phan Bội Châu Phan Chu Trinh Nguyễn Thái Học Hồ Chí Minh đánh giá về con đường cứu nước của: +Phan Bội Châu: “Đưa hổ cửa trước, rước beo cửa sau”. +Phan Chu Trinh: “Chẳng khác gì xin giặc rủ lòng thương” +Hoàng Hoa Thám: “ Vẫn nặng về cốt cách phong kiến”
26. b. Đánh giá về cách mạng tư sản “Cách mệnh thành công đã hơn 150 năm nay, nhưng công nông vẫn cứ cực khổ, vẫn cứ lo tính làm cách mệnh lần thứ hai” “Ấy là vì cách mệnh Mỹ là cách mệnh tư bản, mà cách mệnh tư bản là chưa phải cách mệnh đến nơi” Bìa bản tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ
27. Cuộc tấn công phá ngục Baxti
28. Tháng 7/1920, HCM đọc Luận cương của Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa, qua đó khẳng định: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc, không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản” “Luận cương của Lênin làm cho tôi rất cảm động, sáng “Con đường dẫn tôi đến chủ nghĩa Lênin” tỏ và tin tưởng biết bao” HCM toàn tập, T10 (Hồ Chí Minh)
29. “ Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ” ( Hồ Chí Minh toàn tập, t 10, tr 128)
30. 3. Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải do Đảng Cộng sản lãnh đạo a. Cách mạng trước hết phải có Đảng
31. b. Đảng Cộng sản Việt Nam là người lãnh đạo duy nhất đưa cách mạng nước ta đến thắng lợi Toàn cảnh Hội Nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (2/1930)
32. 4. Lực lượng của cách mạng giải phóng dân tộc bao gồm toàn dân tộc
33. 5. Cách mạng giải phóng dân tộc cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc a.Cách mạng giải phóng dân tộc cần được tiến hành chủ động, sáng tạo Quan điểm của QTCS Mét sè thµnh viªn cña Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, 2006. Quèc tÕ céng s¶n
34. Theo Hồ Chí Minh: - SỰ-GIỮA NGHIỆP CÁCH GIẢI MẠNG PHÓNG GiẢI DÂN TỘCPHÓNG Ở THUỘC DÂN ĐỊATỘC LÀ SỰỞ THUỘC NGHIỆP CỦAĐỊA CHÍNHVÀ CÁCH NHÂN MẠNG DÂN THUỘC VÔ SẢN ĐỊA, Ở - CÁCHĐÓCHÍNH LÀ MẠNG YẾU GIẢI QUỐCTỐ PHÓNGQUYẾT CÓ DÂN ĐỊNH MỐI TỘC THẮNGQUAN Ở THUỘC LỢIHỆ ĐỊA GẮNCÁCH KHÔNG BÓ MẠNG NHỮNG KHÔNG PHỤGIẢI THUỘC PHÓNG CÁCH DÂN MẠNG TỘC VÔ SẢNỞ THUỘC Ở CHÍNH ĐỊA. QUỐC, MÀ NÓ CÓ THỂHỮU GIÀNH CƠ, THẮNG BÌNH LỢI ĐẲNG TRƯỚC VỚIVÀ CÓ NHAU. THỂ GIÚP ĐỠ CÁCH MẠNG VÔ SẢN Ở CHÍNH QUỐC.
35. b.Quan hệ giữa cách mạng thuộc địa với cách mạng vô sản ở chính quốc Bìa cuốn sách Bản án chế độ thực dân Pháp - Hồ Chí Minh toàn tập, NXB CTQG, hà Nội, 2000, t.1, tr.298 -
36. Hình ¶nh con ®Øa hai vßi ®îc NguyÔn AÝ Quèc sö dông ®Ó chØ mèi quan hÖ giữa CMGPDT ë thuéc ®Þa víi CMVS ë chÝnh quèc.
37. 6. Cách mạng giải phóng dân tộc phải được tiến hành bằng con đường cách mạng bạo lực a. Tính tất yếu của cách mạng bạo lực “Trong cuộc đấu tranh gian khổ chông kẻ thù của giai cấp và của dân tộc, cần dùng bạo lực cách mạng chống lại bạo lực phản cách mạng, giành lấy chính quyền và bảo vệ chính quyền”
38. b. Tư tưởng bạo lực cách mạng gắn bó hữu cơ với tư tưởng nhân đạo và hoà bình Yêu thương con người, yêu chuộng hoà bình, tự do, công lý, tranh thủ mọi khả năng hoà bình để giải quyết xung đột, nhưng một khi không thể tránh khỏi chiến tranh, kiên quyết dùng bạo lực cách mạng, dùng khởi nghĩa và chiến tranh cách mạng để giành, giữ và bảo vệ hoà bình, vì độc lập tự do
39. c. Hình thái bạo lực cách mạng Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến là nét đặc sắc, là tư tưởng xuyên suốt và nhất quán của chủ tịch HCM về chiến tranh cách mạng
40. - Hå ChÝ Minh toµn tËp, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2000, t.4, tr. 480 -
41. 1 2 3 4 5
42. Ngo¹i giao Qu©n sù Kinh tÕ Văn hãa ChÝnh trÞ
43. Kết luận: Thắng lợi của CM Tháng 8 và hai cuộc kháng chiến Bác đã vận dụng sáng tạo chống Pháp, Mỹ và phát triển học thuyết đã chứng minh của Lênin về CM thuộc địa tính khoa học, thành hệ thống luận điểm sáng tạo của tư mới mẻ, sáng tạo, bao tưởng Hồ Chí gồm cả đường lối chiến Minh về CM giải lược, sách lược và phương phóng dân tộc ở pháp cách mạng Việt Nam
44. KẾT LUẬN Làm phong phú học thuyết Mác – Lênin về cách mạng thuộc địa Làm chuyển hóa phongVề lý trào luận yêu cách nước, mạng tạo giải điều phóng kiện chodân sựtộc ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam Về phương pháp tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc Đặt cơ sở để xây dựng nên đường lối cách mạng giải phóng dân tộc của Đảng Cộng sản Việt Nam Soi đường thắng lợi cho cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam