Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương I: Cơ sở, quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh

Nội dung text: Bài giảng Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương I: Cơ sở, quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh

1. ĐẠI HỌC KINH TẾ ĐÀ NẴNG KHOA KINH TẾ CHÍNH TRỊ BỘ MÔN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH Đà Nẵng_2018
2. Chương I CƠ SỞ, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH Giảng viên: ThS. LÊ THỊ NGỌC HOA
3. KẾT CẤU BÀI GIẢNG I CƠ SỞ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ II PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH III GIÁ TRỊ TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
4. Cơ sở hình thành 1. Cơ sở 2. Nhân tố khách quan chủ quan
5. Bối cảnh lịch sử Bối cảnh lịch sử Việt Nam (cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20) Bối cảnh lịch sử Thế giới Cơ sở Khách quan Giá trị truyền thống của Tiền đề lý luận Dân tộc VN Tinh hoa văn hóa Cơ sở hình nhân loại thành TTHCM Chủ nghĩa Mác- lênin Tài năng, trí tuệ Nhân tố Chủ quan Nhân cách Đạo đức
6. a. Bối cảnh lịch sử hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh * Bối cảnh lịch sử Việt Nam Triều đình nhà Nguyễn đầu hàng thực dân Pháp - Thực dân pháp tiến hành xâm lược và đặt ách đô hộ trên đất nước ta Nhà Nguyễn ký với Pháp Việt Nam trở thành thuộc địa của Pháp hiệp ước Patơnốt 1884
7. - Các phong trào yêu nước phát triển mạnh mẽ, nhưng đều thất bại Vua Hàm Nghi Chiếu Cần Vương Phan Bội Châu Phan Châu Trinh
8. Thực tiễn đất nước đã giúp Nguyễn Tất Thành có những bài học kinh nghiệm quý báu, làm hành trang cho Người trước khi ra đi tìm đường cứu nước. Bến cảng Nhà Rồng – Nơi Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước (6/1911)
9. * Bối cảnh thời đại - Chủ nghĩa tư bản độc quyền đã xác lập được sự thống trị của chúng trên phạm vi toàn thế giới + Thế giới xuất hiện thêm mâu thuẫn mới: THUỘC ĐỊA ĐẾ QUỐC + Vấn đề thuộc địa trở thành vấn đề quốc tế lớn
10. + Chủ nghĩa Mác – Lênin ra đời, phát triển sâu rộng và thâm nhập vào phong trào cách mạng thế giới => Trở thành hệ tư tưởng tiên tiến của thời đại C.Max F.Engels V.I.Lênin Các nhà khai sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin
11. - Năm 1917, cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi Cung điện Mùa Đông Chiến hạm Rạng Đông Hồ Chí Minh: Nhân dân An Nam muốn làm cách mạng phải đi theo Cách mạng Tháng Mười Nga
12. - Năm 1919, Quốc tế Cộng sản ra đời Kỷ nguyên mới đã mở ra Hồ Chí Minh: “Nhân dân An Nam muốn làm cách mệnh thì phải nhờ Đệ tam quốc tế”
13. b) Những tiền đề tư tưởng – lý luận Tiền đề tư tưởng - lý luận Giá trị Tinh hoa Chủ nghĩa Truyền thống Văn hóa Mác - Lênin Dân tộc Nhân loại
14. * Giá trị truyền thống dân tộc - Thứ nhất, Chủ nghĩa yêu nước “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta từ xưa đến nay. Mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước” (Hồ Chí Minh toàn tập – Tập 6, tr.171)
15. - Thứ hai, Tinh thần đoàn kết nhân nghĩa thủy chung, tương thân tương ái Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng Bầu ơi thương lấy bí cùng Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
16. - Thứ ba, Truyền thống lạc quan yêu đời, cần cù dũng cảm thông minh, ham học hỏi, quý trọng hiền tài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia Văn miếu Quốc Tử Giám
17. * Tinh hoa văn hóa nhân loại - Thứ nhất, Văn hóa phương Đông Nho giáo ƯU ĐIỂM: Triết lý hành động, tư tưởng nhập thế, hành đạo, giúp đời, mong muốn một xã hội bình trị (một xã hội không sợ thiếu chỉ sợ không công bằng), tư tưởng trọng dân, đề cao văn hóa, lễ giáo, đã tạo nên truyền thống hiếu học, tu thân dưỡng tính Khổng Tử
18. • HẠN CHẾ: Phân chia xã hội thành đẳng cấp, yêu cầu sự phục tùng tuyệt đối của kẻ dưới đối với người trên (tam cương), trọng nam khinh nữ, coi khinh lao động chân tay. Chân gót sen
19. Phật giáo - ƯU ĐIỂM: Tư tưởng vị tha, từ bi hỉ xả, cứu khổ cứu nạn, thương người như thể thương thân; tinh thần dân chủ bình đẳng chất phác chống phân chia xã hội thành đẳng cấp, chủ trương sống có đạo đức, trong sạch, giản dị chăm làm điều thiện; đề cao lao động, chống lười biếng; chủ trương sống gắn bó với dân với nước
20. Lão giáo - ƯU ĐIỂM: con người cần phải biết sống hòa hợp với tự nhiên, không tham lam vượt quá khả năng của mình - HẠN CHẾ: không dạy cho dân biết nhiều: “Không làm cho dân sáng mà làm cho dân ngu” . Bởi hiểu biết càng nhiều thì trí xảo càng nhiều, trí xảo càng nhiều thì ham muốn càng nhiều, càng muốn tranh đoạt và xâm phạm lẫn nhau, trái với đạo tự nhiên, con người càng “theo học thì càng phiền phức mà theo đạo thì ngày càng bớt, bớt rồi lại bớt, bớt đến mức vô vi”
21. HỌC THUYẾT TAM DÂN CỦA TÔN TRUNG SƠN Tôn Trung Sơn DÂN QUYỀN DÂN TỘC DÂN SINH TỰ DO ĐỘC LẬP HẠNH PHÚC Theo Hồ Chí Minh: Học thuyết Tam dân có những điểm phù hợp với điều kiện của nước ta
22. * Văn hóa phương Tây Tượng nữ thần tự do – biểu tượng cho cuộc chiến tranh giành đôc lập của nhân dân Mỹ năm Bìa bản tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ 1776
23. * Chủ nghĩa Mác - Lênin K.Max F.Engels V.I.Lenin
24. Thế giới Tư tưởng quan Hồ Chí Minh khoa học, thuộc hệ tư tưởng Mác - Lênin nhân sinh Tư quan cách Chủ mạng tưởng nghĩa Hồ Chí Tính khoa học Minh sâu sắc Mác phát Lênin Phương triển pháp duy về chất Tính vật biện cách mạng chứng triệt để Chủ nghĩa Mác - Lênin cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của tư tưởng Hồ Chí Minh
25. 2. Nhân tố chủ quan Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh Sự kết tinh Tư duy Có mục Nghị lực trí tuệ-đạo độc lập, có đích, lẽ phi thường đầu óc phê sống cao đức- nhân phán thượng cách
26. Tiếp tục phát triển và hoàn thiện 1945 - 1969 Giữ vững quan điểm, kiên trì con đường đã xác định cho cách mạng Việt Nam 1930 - 1945 Hình thành tư tưởng cơ bản về CMVN 1921 - 1930 Tìm đường giải phóng dân tộc 1911 - 1920 Hình thành tư tưởng yêu nước Trưíc 1911 Các giai đoạn trong quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
27. 1. Thời kỳ trước năm 1911: Hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cứu nước. Người về thăm quê Sông Lam – Núi Hồng Hoàng Trù quê mẹ và làng Sen quê cha QUÊ HƯƠNG NGHĨA TRỌNG TÌNH CAO NĂM MƯƠI NĂM ẤY BIẾT BAO NHIÊU TÌNH
28. 1. Thời kỳ trước năm 1911: Hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cứu nước. Quê hương và gia đình là cái nôi nuôi dưỡng tư tưởng yêu nước và chí hướng cách mạng của Hồ Chí Minh Cụ thân sinh Thân mẫu Nguyễn Sinh Sắc Hoàng Thị Loan (1862 – 1929) (1868 1901) Tg
29. 1. Thời kỳ trước năm 1911: Hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng cứu nước. Nguyễn Sinh Cung lúc còn nhỏ Nguyễn Tất Thành khi học Nguyễn Tất Thành tham gia thường được nghe cha và các tại trường Quốc học Huế phong trào chống thuế bạn của ông bàn về thế sự Trung Kỳ (1908)
30. 2. Thời kỳ từ năm 1911 – 1920: Tìm thấy con đường cứu nước, giải phóng dân tộc Ngày 5/6/1911, tại bến cảng Nhà Rồng, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã lên chiếc tàu buôn của Pháp (Latusơ Têrơvin) sang phương Tây tìm đường cứu nước
31. Pháp Mỹ Anh Liên Xô Trung Quốc(1924 – (1911, 1917-1923) (1913) (1913 - 1917) (1923 - 1924) 1927, 1929 - 1933)
32. Hội nghị Véc-xây của các nước đồng minh thắng trận 1919 Bản yêu sách 8 điểm của Nguyễn Ái Quốc gửi tới Hội nghị Véc-xây
33. Bản sơ thảo lần thứ nhất NHỮNG LUẬN CƯƠNG VỀ CÁC VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ THUỘC ĐỊA V.I. LÊNIN Lªnin vµ t¸c phÈm th«ng qua t¹i ®¹i héi II cña Quốc tế Cộng sản (1920) ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn t tëng của Nguyễn Ái Quốc
34. Nguyễn Ái Quốc tại đại hội Tua tháng 12 năm 1920
35. Mức độ 6/1911 1917 1919 7/1920 12/1920 Thời gian
36. 3. Thời kỳ từ năm 1921 – 1930: Hình thành cơ bản tư tưởng về cách mạng Việt Nam 4 CHUẨN BỊ TRUYỀN CHUẨN BỊ CHUẨN BỊ BÁ LÝ VỀ TƯ TRIỆU TẬP VỀ TỔ LUẬN CỦA TƯỞNG HỘI NGHỊ CHỨC VÀ CHỦ VÀ THÀNH CÁN BỘ NGHĨA CHÍNH TRỊ LẬP ĐẢNG MÁC - LÊNIN
37. * TRUYỀN BÁ LÝ LUẬN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN Báo “Người cùng khổ” (1922) Bìa cuốn Bản án chế độ thực dân Pháp (1925)
38. * CHUẨN BỊ VỀ TỔ CHỨC VÀ CÁN BỘ “Là quả trứng mà ở đó sẽ nở ra con chim non cộng sản” Hội Việt Nam cách mạng thanh niên (6/1925) Tâm tâm xã (1923) Cộng sản đoàn (2/1925) N g
39. Bìa cuốn Đường kách mệnh Ngưêi më c¸c líp huÊn luyÖn chÝnh trÞ t¹i Qu¶ng Ch©u (Trung Quèc)
40. NguyÔn Ái Quèc Lª Hång S¬n Hå Tïng MËu
41. * CHUẨN BỊ VỀ TƯ TƯỞNG VÀ CHÍNH TRỊ Bià cuốn Đường Chánh cương kách mệnh vắn tắt của Đảng Văn kiện Đảng, T2
42. CN Mác – Lênin đã thâm nhập vào VN Đường kách mệnh Bản án chế độ TD Pháp Viết cho báo Sự thật, TC thư tín QT Trưởng tiểu ban NC TĐịa Báo Người cùng khổ 1920 1921 1922 1923 1925 1927 1929 Thời gian
43. 4. Thời kỳ từ 1930 – 1945: Thời kỳ vượt qua thử thách, kiên trì giữ vững lập trường cách mạng Nhµ ngôc Victoria ë Hång K«ng, n¬i Ngêi bÞ giam (1931 – 1933) vµ NguyÔn ¸i Quèc khi võa ra khái nhµ tï
44. 28.1.1941, NguyÔn ¸i Quèc ®Æt ch©n tíi biªn giíi nước ta ë cét mèc 108 t¹i Hµ Qu¶ng, Cao B»ng sau 30 năm xa c¸ch
45. Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập sáng ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa
46. 5. Thời kỳ từ 1945 – 1969: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiếp tục phát triển, hoàn thiện. - Hå ChÝ Minh toµn tËp, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2000, t.4, tr. 480 -
47. 5. Thời kỳ từ 1945 – 1969: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiếp tục phát triển, hoàn thiện. “Hũ gạo tiết kiệm” Lớp bình dân học vụ Tổng tuyển cử
48. 5 Thời kỳ từ 1945 – 1969: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiếp tục phát triển, hoàn thiện. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (19/12/1946) - Hå ChÝ Minh toµn tËp, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2000, t.4, tr. 480 -
49. III. Giá trị của Tư tưởng Hồ Chí Minh 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh soi sáng con đường giải phóng và phát triển dân tộc - Là tài sản tinh thần vô giá của dân tộc Việt Nam - Là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của cách mạng Việt Nam 2. Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sự phát triển của thế giới - Phản ánh khát vọng thời đại - Tìm ra các giải pháp đấu tranh giải phóng loài người - Cổ vũ các dân tộc đấu tranh vì mục tiêu cao cả