Bài giảng Tổng cầu và tổng cung

Nội dung text: Bài giảng Tổng cầu và tổng cung

1. 12 NH
   NG BIN NG KINH T TRONG NGN HN Tng Cu 3333 và Tng Cung Bài gi ng c a TS Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Nh
   ng bin ng kinh t trong ngn hn Nh
   ng bin ng kinh t trong ngn hn • Ho
   t ng kinh t bin ng t nm này qua • Suy thoái là thi k thu nhp thc t gim, và nm khác. tht nghip tng. • Sn xut hàng hoá và d ch v tng hu ht các • Kh
   ng hong là mt cuc suy thoái nghiêm nm. trng. • Trung bình trong 50 nm qua, sn xut c a nn kinh t M ã tng khong 3% mt nm. • Trong mt s nm tng trng không din ra, gây suy thoái. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western BA S KIN CHÍNH V Hình 1 Bin ng Kinh t trong Ngn hn BI N NG KINH T (a) GDP thc t T ôla • Nhng bin ng kinh t din ra không thng theo giá 1996 xuyên và không th d báo. $10,000 • Nhng bin ng c a nn kinh t thng c gi 9,000 Real GDP là chu k kinh doanh. 8,000       7,000 • H u h t các bi n s kinh t cùng bi n ng. 6,000 • Khi sn lng gim, tht nghip tng. 5,000 4,000 3,000 2,000 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
2. BA S KIN CHÍNH V Hình 1 Bin ng Kinh t trong Ngn hn BI N NG KINH T (b) Chi tiêu u t     T ôla • Các bi n kinh t v mô dao ng cùng nhau. theo giá 1996 • Hu ht các bin kinh t v mô phn ánh mt lo
   i $1,800 thu nhp hoc sn xut nào ó dao ng cùng nhau. 1,600 • Mc dù nhiu bin kinh t v mô dao ng cùng 1,400 Investment spending nhau nhng chúng dao ng các mc  khác 1,200 nhau. 1,000 800 600 400 200 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western BA S KIN CHÍNH V Hình 1 Bin ng Kinh t trong Ngn hn BI N NG KINH T (c) T l Tht nghip      % Lc lng • Khi lao ng gi m, th t nghi p t ng. Lao ng • Nhng thay i c a GDP thc t t l ngh ch v i nhng thay i c a t l tht nghip. 12 • Trong nhng thi k suy thoái, tht nghip tng 10 áng k. 8 Unemployment rate 6 4 2 0 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western GI I THÍCH NHNG BI N NG Mô hình C bn v nh
   ng Bin ng Kinh t TRONG NGN HN • Ng!n h
   n khác v i Dài h
   n th nào • Hai bin c# bn c s$ d ng  phát trin mt • Hu ht mi nhà kinh t u tin r"ng lý thuyt c mô hình phân tích nhng bin ng ng!n h
   n. in mô t th gi i trong dài h
   n ch không phi • Sn lng hàng hoá và d ch c a nn kinh t c trong ng!n h
   n. tính b"ng GDP thc t. • Nhng thay i c a cung tin nh hng n các bin • Tng mc giá chung c tính b"ng CPI hoc        danh ngh a ch không nh h ng các bi n th c t trong D . dài h
   n. GDP • Gi  nh v tính trung lp c a tin không phù hp khi nghiên cu nhng bin ng t nm này qua nm khác c a nn kinh t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
3. Mô hình C bn v nh
   ng Bin ng Kinh t Mô hình C bn v nh
   ng Bin ng Kinh t • Mô hình C# bn v Tng Cu và Tng Cung • Mô hình C# bn v Tng Cu và Tng Cung • Các nhà kinh t s$ d ng mô hình tng cu và tng • ng tng cu ch% ra lng hàng hoá và d ch v cung  gii thích nhng bin ng trong ng!n h
   n mà các h gia ình, các doanh nghip, và chính ph c a ho
   t ng kinh t quanh xu h ng dài h
   n c a mun mua t
   i m&i mc giá. nó. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 2 Tng Cu và Tng Cung Mô hình C bn v nh
   ng Bin ng Kinh t Mc • Mô hình C# bn v Tng Cu và Tng Cung giá • ng tng cung ch% ra lng hàng hoá và d ch v Tng cung mà các doanh nghip la chn sn xut và bán t
   i m&i mc giá. Mc giá cân bng Tng cu 0 Sn lng S n lng cân bng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 3 ng Tng Cu NG TNG CU Mc • Bn thành phn c a GDP (Y) thit lp lên tng giá cu v hàng hoá và d ch v . Y = C + I + G + NX P P2 1. S gim sút Tng cu c a mc giá . . . 0 Y Y2 S n lng 2. . . . làm t!ng lng cu v hàng hoá và d"ch v# . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 3
4. Ti sao ng tng cu li d$c xu$ng Ti sao ng tng cu li d$c xu$ng • Mc giá và Tiêu dùng: Hiu ng C a ci • Mc giá và Tiêu dùng: Hiu ng C a ci • Mc giá và 'u t: Hiu ng Lãi sut • S gim sút c a mc giá làm cho ngi tiêu dùng cm giác giàu h#n, nó kích thích h chi tiêu nhiu • Mc giá và Xut kh(u ròng: Hiu ng T giá h#n. • S gia tng chi tiêu c a ngi tiêu dùng hàm ý mt lng cu l n h#n v hàng hoá và d ch v . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao ng tng cu li d$c xu$ng Ti sao ng tng cu li d$c xu$ng • Mc giá và 'u t: Hiu ng Lãi sut • Mc giá và Xut kh(u ròng: Hiu ng T giá • Mc giá thp h#n làm gim lãi sut, nó kích thích • Khi giá Vit Nam gim khin cho lãi sut c a chi tiêu v hàng hoá u t. Vit Nam gim, t giá hi oái thc t gim, kích • S gia tng chi tiêu cho u t này hàm ý mt thích xut kh(u ròng c a Vit Nam. lng cu l n h#n v hàng hoá và d ch v . • S gia tng chi tiêu cho xut kh(u ròng hàm ý mt lng cu l n h#n v hàng hoá và d ch v . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao ng tng cu có th% d"ch chuy%n Ti sao ng tng cu có th% d"ch chuy%n • S dc xung c a ng t)ng cu ch% ra s • S d ch chuyn phát sinh do gim sút c a mc giá làm tng tng lng cu • Tiêu dùng v hàng hoá và d ch v . • 'u t • Tuy nhiên nhiu nhân t khác có nh hng n • Chi tiêu chính ph lng cu hàng hoá và d ch v t
   i mi mc giá. • Xut kh(u ròng • Khi mt trong nhng nhân t này thay i, ng tng cu s* d ch chuyn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
5. S d"ch chuy%n c a ng tng cu NG TNG CUNG  Mc • Trong dài h
   n, ng tng cung là th ng ng. giá • Trong ng!n h
   n, ng tng cung là dc lên. P1 D2 Tng cu, D1 0 Y1 Y2 S n lng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 4 ng Tng Cung Dài hn NG TNG CUNG Mc • 'ng Tng Cung Dài h
   n giá Tng cung • Trong dài h
   n sn xut hàng hoá và d ch v c a mt dài hn nn kinh t ph thuc vào cung c a nó v lao ng, t bn, và tài nguyên thiên nhiên và công ngh s+n P có dùng  chuyn nhng nhân t sn xut này thành hàng hoá và d ch v . P2 • Mc giá không nh hng n nhng bin này 2. . . . không nh h&ng 1. S thay i n lng cung hàng hoá trong dài h
   n. c a mc giá và d"ch v# trong dài hn . . . 0 Mc sn lng S n lng t nhiên Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao ng tng cung dài hn NG TNG CUNG có th% d"ch chuy%n • 'ng Tng Cung Dài h
   n • Bt k s thay i nào c a nn kinh t làm thay • 'ng tng cung dài h
   n th,ng ng t
   i mc sn i mc sn lng t nhiên s* làm d ch chuyn lng t nhiên. ng tng cung dài h
   n. • Mc sn xut này c-ng phn ánh sn lng tim • S d ch chuyn này có th c phân lo
   i theo nng hay sn lng t
   i mc toàn d ng. các nhân t nh hng n sn lng khác nhau trong mô hình c in. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
6. Ti sao ng tng cung dài hn Hình 5 T!ng tr&ng và Lm phát trong Dài hn có th% d"ch chuy%n 2. . . . và t!ng tr&ng Tng cung cung tin làm d"ch dài hn chuy%n ng tng cu • S d ch chuyn phát sinh do LRAS1980 LRAS1990 LRAS2000 Mc • Lao ng giá • T bn 1. Trong dài hn tin b công ngh' làm d"ch chuy%n • Tài nguyên thiên nhiên ng tng cung P2000 dài hn 4. . . . và • Kin thc công ngh lm phát xy ra P1990 Tng Cu,AD2000 P1980 AD1990 AD1980 0 Y1980 Y1990 Y2000 S n lng 3. . . . d(n n t!ng tr&ng sn lng. . . . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Mt cách v) T!ng tr&ng và Lm phát Ti sao ng Tng cung D$c lên trong Dài hn m*i trong Ngn hn • Nhng bin ng trong ng!n h
   n c a sn lng • Trong ng!n h
   n, s gia tng c a mc giá chung và mc giá c coi là s dao ng so v i xu trong nn kinh t có xu h ng làm tng lng h ng dài h
   n. cung hàng hoá hoá và d ch v . • S gim sút c a mc giá có xu h ng làm gim lng cung hàng hoá và d ch v . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western     Hình 6 ng T ng Cung Ng n h n Ti sao ng Tng cung D$c lên trong Ngn hn Mc giá • Lý thuyt v s nhn thc sai lm Tng cung • Lý thuyt tin l#ng cng nh!c ngn hn • Lý thuyt v giá c cng nh!c P P2 1. S gim 2. . . . làm gim lng cung sút c a mc hàng hoá và d"ch v# trong giá ngn hn 0 Y2 Y S n lng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 6
7. Ti sao ng Tng cung D$c lên Ti sao ng Tng cung D$c lên trong Ngn hn trong Ngn hn • Lý thuyt v s nhn thc sai lm • Lý thuyt v tin l#ng cng nh!c • S thay i c a mc giá chung t
   m thi làm cho • Tin l#ng danh ngha chm iu ch%nh, hay “cng các nhà cung ng nhn thc sai v nhng gì ang nh!c” trong ng!n h
   n: din ra trên các th trng sn ph(m c a h: • Tin l#ng không iu ch%nh ngay i v i s gim sút • Mc giá gim gây ra nhn thc sai lm v giá c c a mc giá. t#ng i. • Mc giá thp h#n làm cho vic tuyn d ng và sn xut mang l
   i ít li nhun h#n. • Nhng nhn thc sai lm này khin cho các nhà cung ng gim lng cung hàng hoá và d ch v . • 'iu này khin cho các doanh nghip c!t gim lng cung hàng hoá và d ch v . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao ng tng cung ngn hn Lý thuyt giá c cng nhc có th% d"ch chuy%n • Giá c c a mt s lo
   i hàng hoá và d ch v iu • D d ch chuyn ny sinh do ch%nh chm ch
   p i v i nhng thay i c a tình • Lao ng hình kinh t: • Vn S gim sút không d tính c c a mc giá làm cho mt s doanh nghip có mc giá cao h#n mc mong mun. • Tài nguyên thiên nhiên • 'iu này làm gim lng bán, và khin cho doanh • Công ngh nghip phi c!t gim lng hàng hoá và d ch v sn xut • Chi phí sn xut ra. • Mc giá k vng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western   Ti sao ng tng cung ngn hn Hình 7 Cân b ng Dài h n có th% d"ch chuy%n Mc • S gia tng chi phí sn xut ví d nh tin giá Tng cung l#ng và giá các nguyên vt liu u vào làm dài hn Tng cung gim lng cung hàng hoá và d ch v và d ch ngn hn chuyn tng cung ng!n h
   n sang trái. • S gia tng c a mc giá k vng làm gim Mc giá A cân bng lng cung hàng hoá và d ch v và d ch chuyn ng tng cung ng!n h
   n sang trái. • S gim sút c a mc giá k vng làm tng Tng cu lng cung hàng hoá và d ch v và d ch chuyn 0 Mc sn lng S n lng ng tng cung ng!n h
   n sang phi. t nhiên Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
8. Hình 8 S Gim sút c a Tng cu HAI NGUYÊN NHÂN GÂY RA 2. . . . khin cho sn lng gim trong ngn hn . . . BI N NG KINH T Mc giá • S D ch chuyn c a Tng Cu Tng cung Tng cung dài hn • Trong ng!n h
   n, s d ch chuyn c a tng cu gây ra ngn hn,AS1 bin ng sn lng hàng hoá và d ch v c a nn AS 2  3. . . . tuy nhiên kinh t . theo thi gian,
      P A ng tng cung • Trong dài h n, s d ch chuy n c a t ng c u tác ngn hn d"ch chuy%n ng n mc giá chung nhng không nh hng P2 B 1. S gim sút n sn lng. c a tng cu . . . P3 C Tng cu,AD AD2 0 Y2 Y S n lng 4. . . . và sn lng tr& li mc t nhiên. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western HAI NGUYÊN NHÂN GÂY RA Hình 10 S D"ch chuy%n B+t li c a Tng cung BI N NG KINH T 1. S d"ch chuy%n b+t li c a ng tng cung ngn hn . . . Mc • S D ch chuyn Bt li c a Tng Cung giá • S gim sút c a mt trong nhng nhân t quyt Tng cung Tng cung dài hn AS2 ngn hn AS  nh tng cung làm d ch chuyn ng tng cung 1 sang trái: • Sn lng gim xung d i mc sn lng t nhiên. B • Tht nghip tng. P2 A • Mc giá tng. P 3. . . . và mc giá t!ng. Tng cu 0 Y2 Y S n lng 2. . . . khin cho sn lng gim . . . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hi'u ng c a s d"ch chuy%n tng cung Hi'u ng c a s d"ch chuy%n tng cung • L
   m phát i kèm suy thoái • Phn ng Chính sách i v i Suy thoái S d ch chuyn bt li c a tng cung gây ra suy thoái • Các nhà ho
   ch  nh chính sách có th i phó v i i kèm l
   m phát. suy thoái theo mt trong nhng cách sau: • Sn lng gim và giá c tng. • Không làm gì c và i giá c và tin l#ng iu ch%nh. • Các nhà ho
   ch  nh chính sách - nhng ngi có th tác • Hành ng b"ng cách tng tng cu thông qua vic s$ ng n tng cu – không th cùng lúc lo
   i b. c hai d ng chính sách tài khoá và tin t. hiu ng bt li này. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8
9. Hình 11 Thích nghi s d"ch chuy%n b+t li  c a t ng cung Tóm tt chng 1. Khi tng cung ngn hn gim . . . Mc • Mi xã hi u tri qua nhng bin ng kinh giá t ng!n h
   n quanh xu h ng dài h
   n. Tng cung Tng cung  dài h n AS2 ngn hn AS • Nhng bin ng này là không thng xuyên và hu nh không th d báo. P 3 C 2. . . . các nhà hoch "nh  • Khi các cuc suy thoái xy ra, GDP thc t và P2 chính sách thích nghi s A gim sút này bng cách      3. . . . nó P m& rng tng cu . . . các th c o khác v thu nh p, chi tiêu, và s n khin cho mc giá xut gim, tht nghip tng. t!ng cao 4. . . . nhng sn lng AD2 hn n
   a . . . c duy trì ti mc   t nhiên T ng c u, AD1 0 Sn lng S n lng t nhiên Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm tt chng Tóm tt chng • Các nhà kinh t phân tích nhng bin ng kinh • 'ng tng cu dc xung vì ba lý do: hiu t trong ng!n h
   n s$ d ng mô hình tng cu và ng c a ci, hiu ng lãi sut, và hiu ng t tng cung. giá. • Theo mô hình tng cu và tng cung, sn lng • Bt k s kin hay chính sách nào làm thay i hàng hoá và d ch v và mc giá chung iu tiêu dùng, u t, chi tiêu chính ph , hay xut ch%nh  cân b"ng tng cu và tng cung. kh(u ròng t
   i mt mc giá nht  nh s* làm d ch chuyn ng tng cu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm tt chng Tóm tt chng • Trong dài h
   n, ng tng cung là th,ng ng. • Các s kin làm thay i kh nng sn xut c a • Trong ng!n h
   n, ng tng cung dc lên. nn kinh t s* làm d ch chuyn ng tng !
   • Có ba lý thuyt gii thích s dc lên c a ng cung ng n h n. tng cung ng!n h
   n: lý thuyt v s nhn thc • V trí c a ng tng cung ng!n h
   n c-ng ph sai lm, lý thuyt tin l#ng cng nh!c, và lý thuc vào mc giá k vng. thuyt giá c cng nh!c. • Mt lý do có th gây ra nhng bin ng kinh t là s d ch chuyn c a tng cu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 9
10. Tóm tt chng • Mt nguyên nhân có th gây ra nhng bin ng kinh t là s d ch chuyn c a tng cung. • L
    m phát i kèm suy thoái là thi k sn lng gim và giá c tng. Copyright © 2004 South-Western 10