Bài giảng Thất nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên

pdf 9 trang Đức Chiến 04/01/2024 350
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Thất nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_that_nghiep_va_ty_le_that_nghiep_tu_nhien.pdf

Nội dung text: Bài giảng Thất nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên

  1. XÁC NH THT NGHIP • Các loi tht nghip • Vn  tht nghip luôn c chia làm hai loi. • Vn  dài hn và vn  ngn hn: • T l tht nghip t nhiên • T l tht nghip chu k Tht nghip và T l 2288 Tht nghip T nhiên Bài ging ca TS Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western XÁC NH THT NGHIP XÁC NH THT NGHIP • T l Tht nghip T nhiên • Tht nghip Chu k • T l tht nghip t nhiên luôn t n ti th m chí • Tht nghip chu k phn ánh nhng bin ng t trong dài hn. nm này qua nm khác ca tht nghip quanh t l • Nó là lng tht nghip mà nn kinh t thông t nhiên ca nó. thng có. • Nó liên quan n nhng bin ng trong ngn hn ca chu k kinh doanh. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western XÁC NH THT NGHIP Tht nghip  c o l ng th nào? • Mô t Tht nghip • Tht nghip c o lng bi Cc Thng kê • Ba câu hi c bn: Lao ng (BLS). • Chính ph có th o lng t l tht nghip ca nn kinh • Hàng tháng h iu tra ngu nhiên 60.000 h gia t nh th nào? ình.        • Có nh ng v n nào n y sinh khi nhìn vào s li u th t • Cuc iu tra này c gi là iu tra Dân s Hin nghip? ti. • Ngi tht nghip thông thng không tìm c vic làm trong bao lâu? Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
  2. Tht nghip  c o l ng th nào? Tht nghip  c o l ng th nào? • D a trên nhng câu tr li i vi các phiu • BLS coi mt cá nhân là ngi trng thành nu hi, BLS phân loi m i ngi trng thành vào anh ta ho"c cô ta ln hn 16 tu#i. mt trong ba loi sau: • Có vic • Tht nghip • Không n!m trong l c lng lao ng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tht nghip  c o l ng th nào? Tht nghip  c o l ng th nào? • Mt cá nhân c coi là có vic nu anh ta • Mt cá nhân c coi là tht nghip nu anh ta ho"c cô ta dành ph$n ln tu$n trc ó th c ho"c cô ta b% tm thi cho ngh& vic, ang tìm hin mt công vic c tr lng. vic, ho"c ang i ngày bt $u mt công vic mi. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tht nghip  c o l ng th nào? Tht nghip  c o l ng th nào? • Mt cá nhân không thuc c hai loi trên, ví d • L c lng Lao ng nh sinh viên dài hn, ngi ni tr, ho"c • Lc lng lao  ng là t#ng s lao ng, bao g m c ngi v hu, không n!m trong l c lng lao có vic và tht nghip. ng. • BLS %nh ngh'a l c lng lao ng là t#ng s ngi có vic và tht nghip. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
  3. Hình 1 Phân tách T ng Dân s trong nm 2001 Tht nghip  c o l ng th nào? • T l tht nghip c tính là ph$n trm ca l c lng lao ng không có vic làm. Có vic Lc l ng lao ng (135,1 triu) (141,8 triu) Dân s So nguoi that nghiep Tr ng thành Ty le that nghiep= ×100 (211,9 triu) Luc luong lao dong Tht nghip (6,7 triu) Không nm trong lc l ng lao ng (70,1 triu) Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright © 2004 South-Western Bng 1 Th tr ng lao ng theo các nhóm Tht nghip  c o l ng th nào? nhân chng khác nhau • T l tham gia vào lc lng lao  ng là ph$n trm dân s trng thành tham gia vào l c lng lao ng. Ty le tham gia va luc luong lao dong Luc luong lao dong = ×100 Dan so truong thanh Copyright © 2004 South-Western Copyright©2004 South-Western      Hình 3 T l Tham gia vào Lc l ng Lao ng Hình 2 T l Th t nghi p t 1960 ca Nam và N t 1950 T l tham gia vào lc l ng lao ng (%) % lc l ng 100 lao ng 10 T l tht nghip Nam 80 8 6 60 T l Tht nghip T nhiên 4 40 N 2 20 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning 3
  4. T l Tht nghip có o l ng cái chúng ta Nhng ng i tht nghip không tìm  c mong mu n không? vic trong bao lâu? • Rt khó phân bit mt ngi tht nghip và mt • H$u ht thi gian tht nghip là ngn. ngi không n!m trong l c lng lao ng. • H$u ht tht nghip quan sát c ti mi thi • Nh ng lao  ng n n chí, nhng ngi mun im u mang tính dài hn. làm vic nhng t b tìm vic sau khi tìm kim • H$u ht các vn  tht nghip ca nn kinh t không thành công, không c phn ánh trong là do nhng lao ng mi không có vic làm s liu v tht nghip. trong mt khong thi gian dài. • Nhng ngi khác có th khai r!ng h tht nghip  nh n h tr tài chính, m"c dù h không tìm vic. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao li luôn có mt s ng i tht nghip? Ti sao li luôn có mt s ng i tht nghip? • Trên mt th% trng lao ng lý tng, tin • Tht nghip t m th i phn ánh tht nghip do lng s( iu ch&nh  cân b!ng cung và c$u ngi lao ng c$n có thi gian  tìm c lao ng, m bo mi lao ng u c s) vic. Nói cách khác, nhng ngi lao ng c$n dng. có thi gian  tìm kim nhng công vic phù hp nht vi s thích và k* nng ca h. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao li luôn có mt s ng i tht nghip? TÌM VIC • Tht nghip c cu là tht nghip do s lng • Tìm vic vic làm trên mt s th% trng lao ng không • quá trình trong ó ngi lao ng tìm nhng công  cho mi cá nhân mun có nó. vic phù hp vi s thích và k* nng ca h. • xut hin do các cá nhân có k* nng c$n có thi gian  tìm c nhng công vic phù hp. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
  5. Ti sao Mt s Tht nghip Tm th i là TÌM VIC không th tránh khi • Loi tht nghip này khác vi các loi tht • Nhng ngi tht nghip ang tìm vic là nghip khác. không th tránh khi do nn kinh t luôn luôn • Nó không phi là do tin lng cao hn m+c tin thay #i. lng cân b!ng. • Nhng thay #i v thành ph$n ca c$u gia các • Nó là do ngi lao ng c$n có thi gian  tìm ngành ho"c khu v c c gi là s d%ch chuyn c công vic “phù hp”. khu v c. • Ngi lao ng c$n có thi gian tìm kim công vic  nhng khu v c mi. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic • Các chng trình ca chính ph có th làm thay • Các t# ch+c vic làm v n hành bi chính ph #i thi gian tìm c vic làm mi ca ngi cung cp thông tin v vic làm  ngi lao lao ng. ng tìm c vic nhanh chóng hn. • Nhng chng trình này bao g m: • Các t# ch+c vic làm v n hành bi chính ph • Các chng trình ào to công cng • Bo him tht nghip Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic • Các chng trình ào to công cng nh!m gim • Bo him tht nghip là mt chng trình ca quá trình chuyn #i t nhng ngành suy thoái chính ph bo v mt ph$n thu nh p ca ngi sang nhng ngành phát trin và giúp cho nhng lao ng khi h b% tht nghip. nhóm yu th thoát khi ói nghèo. • Giúp ngi lao ng ph$n nào tránh c mt vic. • Chi tr ph$n nào tin lng cho ngi lao ng b% sa thi trong mt khong thi gian gii hn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
  6. Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic • B o him tht nghip làm tng s ngi tht • Tht nghip c cu xy ra khi lng cung lao nghip tìm vic. ng vt quá lng c$u lao ng. • Nó làm gim n l c tìm vic ca ngi tht • Tht nghip c cu thông thng c dùng  nghip. gii thích cho tht nghip có thi gian dài hn. • Nó có th làm tng c hi tìm c vic làm phù hp ca ngi lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic LUT V TIN LNG TI THI U • Ti sao li có Tht nghip C cu? • Khi tin lng ti thiu c n %nh cao hn • Lu t v tin lng ti thiu m+c cân b!ng cung c$u thì nó to ra tht • Công oàn nghip. • Tin lng hiu qu Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 4 Tht nghip do ti!n l"ng cao h"n #  m c cân b ng CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH Tin l ng        Cung • Công oàn là m t hi p h i ng i lao ng àm Th$ng d lao ng = lao ng Tht nghip phán vi gii ch v tin lng và các iu kin Ti!n l"ng t i thiu làm vic. • Trong nhng nm 1940 và 1950, khi công oàn W E  thi k &nh cao, khong 1/3 l c lng lao ng M' n!m trong các t# ch+c công oàn. C%u • Công oàn là mt t# ch+c c quyn (cartel)  lao ng in hình c gng s) dng s+c mnh th% trng ca nó. 0 LD LE LS L ng lao ng Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright © 2004 South-Western 6
  7. CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH • Tin trình mà công oàn và các doanh nghip • Bãi công s( c t# ch+c nu công oàn và tho thu n v các iu khon vic làm c gi doanh nghip không th tho thu n c vi là àm phán tp th. nhau. • Bãi công phn ánh tình trng công oàn t# ch+c rút lao ng khi doanh nghip. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH • Bãi công mang li li ích cho mt s lao ng • B!ng cách hot ng nh cartel vi kh nng và gây thit li cho mt s lao ng khác. bãi công ho"c nu không gây chi phí cao i • Nhng lao ng thuc công oàn (ngi trong vi gii ch, các công oàn luôn t c tin cuc) có li t vic àm phán t p th, trong khi lng cao hn m+c cân b!ng cho các thành nhng lao ng không thuc công oàn (ngi viên ca h. ngoài cuc) li ch%u mt s chi phí. • Các lao ng thuc công oàn có tin lng cao hn khong t 10 n 20% so vi các lao ng không thuc công oàn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Công oàn là t t hay xu cho n!n kinh t ? Công oàn là t t hay xu cho n!n kinh t ? • Nhng ngi phê phán l p lu n r!ng các t# • Nhng ngi ng h công oàn cho r!ng công ch+c công oàn gây ra s phân b# lao ng oàn là thuc gii c$n thit i vi s+c mnh th% thiu hiu qu và thiu công b!ng. trng ca các doanh nghip thuê lao ng. • Tin lng cao hn m+c cnh tranh làm gim lng • H cho r!ng công oàn là quan trng giúp cho c$u lao ng và gây ra tht nghip. các doanh nghip phn +ng mt cách hiu qu • Mt s lao ng c li vi chi phí ca các lao hn i vi các mi quan tâm ca ngi lao ng khác. ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
  8. LÝ THUY&T V TIN LNG HIU QU' LÝ THUY&T V TIN LNG HIU QU' • Tin lng hiu qu các doanh nghip tr cao • Mt doanh nghip có th thích tr tin lng hn m+c tin lng cân b!ng nh!m tng nng cao hn m+c cân b!ng vì nhng lý do sau: sut ca ngi lao ng. • S+c kho, ca ngi lao ng: Nhng lao ng c • Lý thuyt v tin lng hiu qu cho r!ng các tr lng cao hn có kh-u ph$n n tt hn và do doanh nghip hot ng mt cách hiu qu hn v y có nng sut cao hn. nu tin lng cao hn m+c cân b!ng. • Thay #i công vic ca ngi lao ng: Lao ng c tr lng cao hn s( gim mong mun tìm công vic khác. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western LÝ THUY&T V TIN LNG HIU QU' Tóm t(t ch"ng • Mt doanh nghip có th thích tr tin lng • T l tht nghip là ph$n trm nhng ngi cao hn m+c cân b!ng vì nhng lý do sau : mun làm vic nhng không có vic làm. • N l c ca ngi lao ng: Tin lng cao hn s( • Cc Thng kê Lao ng tính toán s liu này thúc -y ngi lao ng c gng hn. hàng tháng. • Cht lng lao ng: Tin lng cao hn thu hút • T l tht nghip là mt thc o không hoàn nhng lao ng có cht lng cao hn. ho v tình trng không có vic làm. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm t(t ch"ng Tóm t(t ch"ng • . nn kinh t M', h$u ht mi ngi tht • Mt lý do gây tht nghip là ngi lao ng c$n nghip u tìm c vic làm sau mt khong có thi gian tìm c nhng công vic phù hp thi gian ngn. nht vi s thích và k* nng ca h. • H$u ht tht nghip quan sát c ti mi thi • Mt lý do th+ hai ti sao nn kinh t ca chúng im là do mt s ngi tht nghip trong ta luôn có mt s ngi tht nghip là do lu t nhng khong thi gian dài. v tin lng ti thiu. • Lu t v tin lng ti thiu làm tng lng cung lao ng và làm gim lng c$u lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8
  9. Tóm t(t ch"ng • Mt lý do th+ ba gây tht nghip ó là do s+c mnh th% trng ca các t# ch+c công oàn. • Mt lý do th+ t gây tht nghip c a ra bi lý thuyt v tin lng hiu qu. • Tin lng cao hn có th ci thin s+c kho, ca ngi lao ng, gim s thay #i công vic ca ngi lao ng, tng n l c ca ngi lao ng, và làm tng cht lng ngi lao ng. Copyright © 2004 South-Western 9