›
›

Bài giảng Thất nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên

pdf 9 trang Đức Chiến 04/01/2024 1640
Download
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Thất nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_that_nghiep_va_ty_le_that_nghiep_tu_nhien.pdf

Nội dung text: Bài giảng Thất nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên

  1. XÁC NH THT NGHIP • Các loi tht nghip • Vn  tht nghip luôn c chia làm hai loi. • Vn  dài hn và vn  ngn hn: • T l tht nghip t nhiên • T l tht nghip chu k Tht nghip và T l 2288 Tht nghip T nhiên Bài ging ca TS Phm Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western XÁC NH THT NGHIP XÁC NH THT NGHIP • T l Tht nghip T nhiên • Tht nghip Chu k • T l tht nghip t nhiên luôn t n ti th m chí • Tht nghip chu k phn ánh nhng bin ng t trong dài hn. nm này qua nm khác ca tht nghip quanh t l • Nó là lng tht nghip mà nn kinh t thông t nhiên ca nó. thng có. • Nó liên quan n nhng bin ng trong ngn hn ca chu k kinh doanh. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western XÁC NH THT NGHIP Tht nghip  c o l ng th nào? • Mô t Tht nghip • Tht nghip c o lng bi Cc Thng kê • Ba câu hi c bn: Lao ng (BLS). • Chính ph có th o lng t l tht nghip ca nn kinh • Hàng tháng h iu tra ngu nhiên 60.000 h gia t nh th nào? ình.        • Có nh ng v n nào n y sinh khi nhìn vào s li u th t • Cuc iu tra này c gi là iu tra Dân s Hin nghip? ti. • Ngi tht nghip thông thng không tìm c vic làm trong bao lâu? Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
  2. Tht nghip  c o l ng th nào? Tht nghip  c o l ng th nào? • D a trên nhng câu tr li i vi các phiu • BLS coi mt cá nhân là ngi trng thành nu hi, BLS phân loi m i ngi trng thành vào anh ta ho"c cô ta ln hn 16 tu#i. mt trong ba loi sau: • Có vic • Tht nghip • Không n!m trong l c lng lao ng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tht nghip  c o l ng th nào? Tht nghip  c o l ng th nào? • Mt cá nhân c coi là có vic nu anh ta • Mt cá nhân c coi là tht nghip nu anh ta ho"c cô ta dành ph$n ln tu$n trc ó th c ho"c cô ta b% tm thi cho ngh& vic, ang tìm hin mt công vic c tr lng. vic, ho"c ang i ngày bt $u mt công vic mi. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tht nghip  c o l ng th nào? Tht nghip  c o l ng th nào? • Mt cá nhân không thuc c hai loi trên, ví d • L c lng Lao ng nh sinh viên dài hn, ngi ni tr, ho"c • Lc lng lao  ng là t#ng s lao ng, bao g m c ngi v hu, không n!m trong l c lng lao có vic và tht nghip. ng. • BLS %nh ngh'a l c lng lao ng là t#ng s ngi có vic và tht nghip. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
  3. Hình 1 Phân tách T ng Dân s trong nm 2001 Tht nghip  c o l ng th nào? • T l tht nghip c tính là ph$n trm ca l c lng lao ng không có vic làm. Có vic Lc l ng lao ng (135,1 triu) (141,8 triu) Dân s So nguoi that nghiep Tr ng thành Ty le that nghiep= ×100 (211,9 triu) Luc luong lao dong Tht nghip (6,7 triu) Không nm trong lc l ng lao ng (70,1 triu) Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright © 2004 South-Western Bng 1 Th tr ng lao ng theo các nhóm Tht nghip  c o l ng th nào? nhân chng khác nhau • T l tham gia vào lc lng lao  ng là ph$n trm dân s trng thành tham gia vào l c lng lao ng. Ty le tham gia va luc luong lao dong Luc luong lao dong = ×100 Dan so truong thanh Copyright © 2004 South-Western Copyright©2004 South-Western      Hình 3 T l Tham gia vào Lc l ng Lao ng Hình 2 T l Th t nghi p t 1960 ca Nam và N t 1950 T l tham gia vào lc l ng lao ng (%) % lc l ng 100 lao ng 10 T l tht nghip Nam 80 8 6 60 T l Tht nghip T nhiên 4 40 N 2 20 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning 3
  4. T l Tht nghip có o l ng cái chúng ta Nhng ng i tht nghip không tìm  c mong mu n không? vic trong bao lâu? • Rt khó phân bit mt ngi tht nghip và mt • H$u ht thi gian tht nghip là ngn. ngi không n!m trong l c lng lao ng. • H$u ht tht nghip quan sát c ti mi thi • Nh ng lao  ng n n chí, nhng ngi mun im u mang tính dài hn. làm vic nhng t b tìm vic sau khi tìm kim • H$u ht các vn  tht nghip ca nn kinh t không thành công, không c phn ánh trong là do nhng lao ng mi không có vic làm s liu v tht nghip. trong mt khong thi gian dài. • Nhng ngi khác có th khai r!ng h tht nghip  nh n h tr tài chính, m"c dù h không tìm vic. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao li luôn có mt s ng i tht nghip? Ti sao li luôn có mt s ng i tht nghip? • Trên mt th% trng lao ng lý tng, tin • Tht nghip t m th i phn ánh tht nghip do lng s( iu ch&nh  cân b!ng cung và c$u ngi lao ng c$n có thi gian  tìm c lao ng, m bo mi lao ng u c s) vic. Nói cách khác, nhng ngi lao ng c$n dng. có thi gian  tìm kim nhng công vic phù hp nht vi s thích và k* nng ca h. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti sao li luôn có mt s ng i tht nghip? TÌM VIC • Tht nghip c cu là tht nghip do s lng • Tìm vic vic làm trên mt s th% trng lao ng không • quá trình trong ó ngi lao ng tìm nhng công  cho mi cá nhân mun có nó. vic phù hp vi s thích và k* nng ca h. • xut hin do các cá nhân có k* nng c$n có thi gian  tìm c nhng công vic phù hp. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
  5. Ti sao Mt s Tht nghip Tm th i là TÌM VIC không th tránh khi • Loi tht nghip này khác vi các loi tht • Nhng ngi tht nghip ang tìm vic là nghip khác. không th tránh khi do nn kinh t luôn luôn • Nó không phi là do tin lng cao hn m+c tin thay #i. lng cân b!ng. • Nhng thay #i v thành ph$n ca c$u gia các • Nó là do ngi lao ng c$n có thi gian  tìm ngành ho"c khu v c c gi là s d%ch chuyn c công vic “phù hp”. khu v c. • Ngi lao ng c$n có thi gian tìm kim công vic  nhng khu v c mi. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic • Các chng trình ca chính ph có th làm thay • Các t# ch+c vic làm v n hành bi chính ph #i thi gian tìm c vic làm mi ca ngi cung cp thông tin v vic làm  ngi lao lao ng. ng tìm c vic nhanh chóng hn. • Nhng chng trình này bao g m: • Các t# ch+c vic làm v n hành bi chính ph • Các chng trình ào to công cng • Bo him tht nghip Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic • Các chng trình ào to công cng nh!m gim • Bo him tht nghip là mt chng trình ca quá trình chuyn #i t nhng ngành suy thoái chính ph bo v mt ph$n thu nh p ca ngi sang nhng ngành phát trin và giúp cho nhng lao ng khi h b% tht nghip. nhóm yu th thoát khi ói nghèo. • Giúp ngi lao ng ph$n nào tránh c mt vic. • Chi tr ph$n nào tin lng cho ngi lao ng b% sa thi trong mt khong thi gian gii hn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
  6. Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic • B o him tht nghip làm tng s ngi tht • Tht nghip c cu xy ra khi lng cung lao nghip tìm vic. ng vt quá lng c$u lao ng. • Nó làm gim n l c tìm vic ca ngi tht • Tht nghip c cu thông thng c dùng  nghip. gii thích cho tht nghip có thi gian dài hn. • Nó có th làm tng c hi tìm c vic làm phù hp ca ngi lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chính sách Công cng và Quá trình Tìm vic LUT V TIN LNG TI THI U • Ti sao li có Tht nghip C cu? • Khi tin lng ti thiu c n %nh cao hn • Lu t v tin lng ti thiu m+c cân b!ng cung c$u thì nó to ra tht • Công oàn nghip. • Tin lng hiu qu Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 4 Tht nghip do ti!n l"ng cao h"n #  m c cân b ng CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH Tin l ng        Cung • Công oàn là m t hi p h i ng i lao ng àm Th$ng d lao ng = lao ng Tht nghip phán vi gii ch v tin lng và các iu kin Ti!n l"ng t i thiu làm vic. • Trong nhng nm 1940 và 1950, khi công oàn W E  thi k &nh cao, khong 1/3 l c lng lao ng M' n!m trong các t# ch+c công oàn. C%u • Công oàn là mt t# ch+c c quyn (cartel)  lao ng in hình c gng s) dng s+c mnh th% trng ca nó. 0 LD LE LS L ng lao ng Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright © 2004 South-Western 6
  7. CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH • Tin trình mà công oàn và các doanh nghip • Bãi công s( c t# ch+c nu công oàn và tho thu n v các iu khon vic làm c gi doanh nghip không th tho thu n c vi là àm phán tp th. nhau. • Bãi công phn ánh tình trng công oàn t# ch+c rút lao ng khi doanh nghip. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH CÔNG OÀN VÀ ÀM PHÁN TP TH • Bãi công mang li li ích cho mt s lao ng • B!ng cách hot ng nh cartel vi kh nng và gây thit li cho mt s lao ng khác. bãi công ho"c nu không gây chi phí cao i • Nhng lao ng thuc công oàn (ngi trong vi gii ch, các công oàn luôn t c tin cuc) có li t vic àm phán t p th, trong khi lng cao hn m+c cân b!ng cho các thành nhng lao ng không thuc công oàn (ngi viên ca h. ngoài cuc) li ch%u mt s chi phí. • Các lao ng thuc công oàn có tin lng cao hn khong t 10 n 20% so vi các lao ng không thuc công oàn. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Công oàn là t t hay xu cho n!n kinh t ? Công oàn là t t hay xu cho n!n kinh t ? • Nhng ngi phê phán l p lu n r!ng các t# • Nhng ngi ng h công oàn cho r!ng công ch+c công oàn gây ra s phân b# lao ng oàn là thuc gii c$n thit i vi s+c mnh th% thiu hiu qu và thiu công b!ng. trng ca các doanh nghip thuê lao ng. • Tin lng cao hn m+c cnh tranh làm gim lng • H cho r!ng công oàn là quan trng giúp cho c$u lao ng và gây ra tht nghip. các doanh nghip phn +ng mt cách hiu qu • Mt s lao ng c li vi chi phí ca các lao hn i vi các mi quan tâm ca ngi lao ng khác. ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
  8. LÝ THUY&T V TIN LNG HIU QU' LÝ THUY&T V TIN LNG HIU QU' • Tin lng hiu qu các doanh nghip tr cao • Mt doanh nghip có th thích tr tin lng hn m+c tin lng cân b!ng nh!m tng nng cao hn m+c cân b!ng vì nhng lý do sau: sut ca ngi lao ng. • S+c kho, ca ngi lao ng: Nhng lao ng c • Lý thuyt v tin lng hiu qu cho r!ng các tr lng cao hn có kh-u ph$n n tt hn và do doanh nghip hot ng mt cách hiu qu hn v y có nng sut cao hn. nu tin lng cao hn m+c cân b!ng. • Thay #i công vic ca ngi lao ng: Lao ng c tr lng cao hn s( gim mong mun tìm công vic khác. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western LÝ THUY&T V TIN LNG HIU QU' Tóm t(t ch"ng • Mt doanh nghip có th thích tr tin lng • T l tht nghip là ph$n trm nhng ngi cao hn m+c cân b!ng vì nhng lý do sau : mun làm vic nhng không có vic làm. • N l c ca ngi lao ng: Tin lng cao hn s( • Cc Thng kê Lao ng tính toán s liu này thúc -y ngi lao ng c gng hn. hàng tháng. • Cht lng lao ng: Tin lng cao hn thu hút • T l tht nghip là mt thc o không hoàn nhng lao ng có cht lng cao hn. ho v tình trng không có vic làm. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm t(t ch"ng Tóm t(t ch"ng • . nn kinh t M', h$u ht mi ngi tht • Mt lý do gây tht nghip là ngi lao ng c$n nghip u tìm c vic làm sau mt khong có thi gian tìm c nhng công vic phù hp thi gian ngn. nht vi s thích và k* nng ca h. • H$u ht tht nghip quan sát c ti mi thi • Mt lý do th+ hai ti sao nn kinh t ca chúng im là do mt s ngi tht nghip trong ta luôn có mt s ngi tht nghip là do lu t nhng khong thi gian dài. v tin lng ti thiu. • Lu t v tin lng ti thiu làm tng lng cung lao ng và làm gim lng c$u lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8
  9. Tóm t(t ch"ng • Mt lý do th+ ba gây tht nghip ó là do s+c mnh th% trng ca các t# ch+c công oàn. • Mt lý do th+ t gây tht nghip c a ra bi lý thuyt v tin lng hiu qu. • Tin lng cao hn có th ci thin s+c kho, ca ngi lao ng, gim s thay #i công vic ca ngi lao ng, tng n l c ca ngi lao ng, và làm tng cht lng ngi lao ng. Copyright © 2004 South-Western 9