Bài giảng Quy hoạch sử dụng đất

94 trang vanle 2530

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Quy hoạch sử dụng đất", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_quy_hoach_su_dung_dat.pdf

Nội dung text: Bài giảng Quy hoạch sử dụng đất

Baøi giaûng QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Taøi lieäu duøng cho: S.V ngaønh Ñòa tin hoïc (Geomatics), Ñaïi hoïc Baùch khoa Tp.HCM. Thaùng 02-2006 1 NOÄI DUNG BAØI GIAÛNG Phaàn I : PHÖÔNG PHAÙP LUAÄN Chöông 1: Moät soá vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà QHSDÑ Chöông 2: Moät soá phöông phaùp chính xaây döïng QHSDÑ Phaàn II : NOÄI DUNG, PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN Chöông 3: Nhöõng quy ñònh chung vaø quy trình cô baûn laäp QHSDÑ Chöông 4: Phöông phaùp thöïc hieän caùc noäi dung QHSDÑ Phaàn III : TÍNH DÖÏ TOAÙN LAÄP, ÑIEÀU CHÆNH QUY HOAÏCH, KEÁ HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 2 1
PHAÀN I: Chöông 1: MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT ÑAI 1. Nhaän thöùc khoa hoïc veà ñaát ñai 2. Nhöõng vaán ñeà chung veà quy hoaïch 3. Lyù luaän cô baûn veà quy hoaïch söû duïng ñaát 4. Cô sôû phaùp lyù cuûa quy hoaïch söû duïng ñaát 5. Quan heä giöõa QHSDÑ vôùi caùc QH khaùc 3 Chöông 1: I.1. Nhaän thöùc khoa hoïc veà ñaát ñai 1.1.1. Ñaát ñai-Tö lieäu saûn xuaát ñaëc bieät: Ñaát ñai laø tö lieäu saûn xuaát: Vöøa laø ñoái töïông lao ñoäng: laø moâi tröôøng ñeå xaây döïng nhaø xöôûng, laép ñaët maùy moùc, Vöøa laø phöông tieän lao ñoäng: cho coâng nhaân ñöùng, duøng ñeå gieo troàng, nuoâi gia suùc, Tính chaát ñaëc bieät cuûa ñaát ñai: Ñaëc ñieåm taïo thaønh: coù tröôùc lao ñoäng (caùc TLSX khaùc laø Kq cuûa LÑ) Khoâng ñoàng nhaát: khoâng ñoàng nhaát veà chaát löôïng Khoâng theå thay theá Haïn cheá veà soá löôïng Coá ñònh vò trí Tính vónh cöûu Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 4 2
Chöông 1: I.1. Nhaän thöùc khoa hoïc veà ñaát ñai 1.1.2. Vai troø cuûa ñaát ñai trong saûn xuaát cuûa xaõ hoäi Ngaønh phi noâng nghieäp : laø vaät mang; saûn phaåm taïo ra khoâng phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm ñoä phì cuûa ñaát, Ngaønh Noâng nghieäp : Laø ñoái töôïng lao ñoäng: luoân chòu taùc ñoäng trong quaù trình saûn xuaát nhö caøy, böøa, Laø phöông tieän lao ñoäng: söû duïng ñeå troàng troït, chaên nuoâi, Quaù trình saûn xuaát NN luoân phuï thuoäc vaøo ñoä phì nhieâu cuûa ñaát Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 5 Chöông 1: I.1. Nhaän thöùc khoa hoïc veà ñaát ñai 1.1.3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söû duïng ñaát Ñieàu kieän töï nhieân: Vò trí, khí haäu, ñaát ñai Ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi: Chính saùch: Luaät, Nghò ñònh, Daân soá lao ñoäng: chaát löôïng lao ñoäng, maät ñoä daân soá, Kinh teá: cô caáu kinh teá, phaân boá saûn xuaát, Cô sôû haï taàng Khoa hoïc kyõ thuaät Yeáu toá khoâng gian: coá ñònh vò trí vaø baát bieán veà dieän tích => söû duïng tieát kieäm, hieäu quaû cao vaø laâu beàn. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 6 3
Chöông 1: I.2. Nhöõng vaán ñeà chung veà quy hoaïch 1.2.1. Quy hoaïch laø böôùc trieån khai tieáp theo, sau böôùc xaùc ñònh chieán löôïc phaùt trieån KT-XH toaøn quoác. CHIEÁN LÖÔÏC QUY HOAÏCH KEÁ HOAÏCH PHAÙT P.TRIEÅN KT-XH PHAÙT TRIEÅN TRIEÅN MUÏC TIEÂU CHIEÁN LÖÔÏCCHIEÁN TIEÂU MUÏC NHIEÄM VUÏ VAØ PHÖÔNG PHÖÔNG VAØ VUÏ NHIEÄM KEÁ HOAÏCH HAØNG NAÊM HAØNG HOAÏCH KEÁ CHIEÁN LÖÔÏC VEÀ THÔØI THÔØI VEÀ LÖÔÏC CHIEÁN THÖÙC CUÛA C. LÖÔÏC C. CUÛA THÖÙC KEÁ HOAÏCH 5 NAÊM 5 HOAÏCH KEÁ VUØNG, LAÕNH THOÅ LAÕNH VUØNG, QH PHAÙT TRIEÅN TRIEÅN PHAÙT QH QH PHAÙT TRIEÅN TRIEÅN PHAÙT QH NGAØNH NGAØNH GIAN Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 7 Chöông 1: I.2. Nhöõng vaán ñeà chung veà quy hoaïch 1.2.2.Caùc loaïi quy hoaïch Quy hoaïch Toång theå kinh teá xaõ hoäi : laø luaän chöùng phaùt trieån KT-XH, toå chöùc khoâng gian caùc hoaït ñoäng KT-XH hôïp lyù theo ngaønh vaø laõnh thoå ñeå thöïc hieän muïc tieâu phaùt trieån KT-XH. Quy hoaïch ngaønh : luaän chöùng löïc choïn phöông aùn phaùt trieån vaø phaân boá ngaønh hôïp lyù treân phaïm vi caû nöôùc vaø vuøng laõnh thoå. QH ngaønh goàm: QH phaùt trieån heä thoáng ñoâ thò, QHSDÑ, QH caùc ngaønh Keát caáu haï taàng, QH noâng nghieäp, QH coâng nghieäp, quy hoaïch caùc nhaønh kinh teá kyõ thuaät quan troïng, Quy hoaïch xaây döïng : toå chöùc khoâng gian, heä thoáng coâng trình KT haï taàng ñoâ thò (cuï theå QH vuøng laõnh thoå, QH ngaønh). Quy hoaïch cuï theå: Löïa choïn ñòa ñieåm boá trí caùc coâng trình vaø toå chöùc khoâng gian toång theå treân moät laõnh thoå xaùc ñònh trong töøng thôøi kyø; laø böôùc cuï theå hoùa QH laõnh thoå, QH ngaønh. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 8 4
Chöông 1: I.2. Nhöõng vaán ñeà chung veà quy hoaïch 1.2.3. Vai troø cuûa coâng taùc QH Neàn Kinh teá cuûa quoác gia toàn taïi nhö moät heä thoáng, chuû nhaân ñieàu khieån laø Nhaø nöôùc ( thoâng qua quy hoaïch vaø chính saùch ). Nguoàn löïc cho phaùt trieån coù giôùi haïn, söï huy ñoäng vaø phaân boå nguoàn löïc ñoøi hoûi phaûi coù söï can thieäp vaø quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc ( thoâng qua quy hoaïch vaø chính saùch ). Söï cheânh leäch veà trình ñoä phaùt trieån vaø möùc soáng daân cö giöõa caùc vuøng ñoøi hoûi phaûi coù söï ñieàu tieát vaø quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc (thoâng qua quy hoaïch vaø chính saùch ). Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 9 Chöông 1: I.2. Nhöõng vaán ñeà chung veà quy hoaïch 1.2.4. Haïn cheá cuûa coâng taùc QH: Caùc caên cöù laäp QH coøn thieáu cô sôû khoa hoïc vaø thöïc tieãn; Trình ñoä ngöôøi laäp vaø caû ngöôøi thaåm ñònh, pheâ duyeät coøn haïn cheá; Phöông phaùp laäp quy hoaïch chaäm ñoåi môùi: Xaây döïng QH chæ caên cöù vaøo chæ tieâu keá hoaïch töø caáp treân giao, coøn duy yù chí, aùp ñaët. Döï baùo caùc taùc ñoäng töø beân ngoaøi coøn haïn cheá. Tính phaùp lyù cuûa quy hoaïch khoâng cao: Quaù trình thöïc hieän chöa baùm saùt vaøo quy hoaïch Ngöôøi daân ít tuaân thuû theo quy hoaïch Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 10 5
Chöông 1: I.3. Lyù luaän cô baûn veà quy hoaïch söû duïng ñaát 1.3.1. Khaùi nieäm cuûa QHSDÑ: Khaùi nieäm QHSDÑ: laø heä thoáng caùc bieän phaùp kinh teá, kyõ thuaät vaø chính saùch cuûa Nhaø nöôùc veà toå chöùc söû duïng vaø quaûn lyù ñaát ñai ñaày ñuû, khoa hoïc, hôïp lyù coù hieäu quaû cao nhaát thoâng qua vieäc phaân boå quyõ ñaát ñai vaø toå chöùc söû duïng ñaát . Tính ñaày ñuû: moïi loaïi ñaát ñeàu ñöôïc ñöa vaøo söû duïng Tính hôïp lyù: caùc ñaëc ñieåm tính chaát tuï nhieân, dieän tích phuø hôïp vôùi yeâu caàu vaø muïc ñích söû duïng. Tính khoa hoïc: aùp duïng caùc thaønh töïu khoa hoïc vaø caùc bieän phaùp tieân tieán Tính hieäu quaû: ñaùp öùng ñoàng boä 3 lôïi ích kinh teá-xaõ hoäi-moâi tröôøng Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 11 Chöông 1: I.3. Lyù luaän cô baûn veà quy hoaïch söû duïng ñaát 1.3.2.Ñaëc ñieåm cuûa QHSDÑ Tính lòch söû-xaõ hoäi: Thuùc ñaåy LLSX vaø QHSX=> QHSDÑ laø moät boä phaän cuûa phöông thöùc saûn xuaát. Tính toång hôïp: Toâng hôïp toaøn boä nhu caàu söû duïng ñaát; ñieàu hoaø caùc maâu thuaãn caùc ngaønh-lónh vöïc Tính daøi haïn: Caên cöù vaøo döï baùo daøi haïn veà phaùt trieån KT-XH töø ñoù boá trí söû duïng ñaát phuø hôïp trong cho gia ñoaïn pt KT-XH. Tính chieán löôïc vaø chæ ñaïo vó moâ Tính chính saùch Tính khaû bieán: khi KT-XH, KH-KT, thay ñoåi thì QHSDÑ khoâng coøn phuø hôïp => phaûi ñieàu chænh. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 12 6
Chöông 1: I.3. Lyù luaän cô baûn veà quy hoaïch söû duïng ñaát 1.3.3. Caùc loaïi hình QH, KH söû duïng ñaát QHSDÑ theo laõnh thoå: Caû nöôùc, tænh, huyeän, Xaõ QHSDÑ theo ngaønh: QH Toång theå KT-XH QHSDÑ noâng nghieäp; QHSDÑ chuyeân duøng; QHSDÑ ôû ñoâ thò QH SD ñaát ñai QHSD ñaát caùc ngaønh Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 13 Chöông 1: I.4. Cô sôû phaùp lyù cuûa QHSDÑ Nhaø nöôùc quaûn lyù ñaát ñai thoâng qua QH vaø phaùp luaät. QHSDÑ ñöôïc duyeät laø cô sôû ñeå quaûn lyù Nhaø nöôùc veà ñaát ñai (caên cöù ñeå giao ñaát, thu hoài ñaát, ) QHSDÑ ñöôïc laäp ôû 4 caáp (caû nöôùc, tænh, huyeän, Xaõ), UBND caùc caáp coù traùch nhieäm laäp QHSDÑ cho ñòa phöông mình. => Söû duïng ñaát hieäu quaû cao vaø ñuùng phaùp luaät caàn thieát phaûi laäp QHSDÑ Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 14 7
Chöông 1: I.5. Quan heä giöõa QHSDÑ vôùi QH khaùc 1.5.1. Quan heä giöõa QHSDÑ cuûa ñôn vò haønh chaùnh caáp treân vaø QHSDÑ cuûa ñôn vò haønh chaùnh caáp döôùi QHSDÑ ñöôïc thöïc hieän ôû 4 caáp: Caû nöùôc, Tænh, Huyeän, xaõ. Chæ tieâu phaân boå quyõ ñaát cho caùc ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc laø chæ tieâu ñònh höôùng (chæ tieâu naøy seõ ñöôïc tính toaùn laïi trong quaù trình laäp QHSDÑ cuûa caáp tröïc thuoäc). QHSDÑ cuûa ñôn vò haønh chaùnh (ÑVHC) caáp döôùi laø caên cöù ñeå ñieàu chænh, boå sung QHSDÑ cuûa ÑVHC caáp treân. QHSDÑ cuûa ÑVHC caùc caáp cuøng hôïp thaønh heä thoáng QHSDÑ hoaøn chænh. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 15 Quan heä giöõa QHSDÑ caùc caáp QHSDÑ Toaøn quoác QHSDÑ caáp tænh QHSDÑ Caáp Huyeän QHSDÑ caáp Xaõ Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 16 8
Nhieäm vuï cuûa QHSDÑ töøng caáp haønh chaùnh CAÛ NÖÔÙC Ñieàu hoøa quan heä söû duïng ñaát giöõa caùc (ñaõ hoaøn thaønh) Ngaønh, Tænh, Tp thuoäc Trung Öông CAÁP TÆNH Cuï theå QHSDÑ caáp toaøn quoác, keát hôïp (ÑVHC tröïc thuoäc TW) vôùi nhu caàu phaùt trieån KT-XH cuûa Tænh CAÁP HUYEÄN Treân cô sôû QHSDÑ caáp Tænh giaûi quyeát (ÑVHC tröïc thuoäc tænh) caùc maâu thuaãn veà quan heä ñaát ñai. CAÁP XAÕ Giaûi quyeát raát cuï theå, gaén chaët vôùi vôùi muïc tieâu phaùt trieån KT-XH cuûa Xaõ (ÑVHC tröïc thuoäc huyeän) (QHSDÑ chi tieát) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 17 Chöông 1: I.5. Quan heä giöõa QHSDÑ vôùi QH khaùc 1.5.2. Quan heä giöõa quy hoaïch söû duïng ñaát vôùi quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. QHTT KT-XH cung caáp caên cöù khoa hoïc cho vieäc xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Ñònh höôùng chuyeån dòch cô caáu cuûa caùc ngaønh kinh teá: Noâng nghieäp, Coâng nghieäp, dòch vuï. Ñònh höôùng phaùt trieån Cô sôû haï taàng: Giao thoâng, Tröôøng hoïc, y teá, QHSDÑ döïa vaøo ñònh höôùng phaùt trieån KT-XH ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong QH TT KT-XH ñeå boá trí söû duïng ñaát ñai moät caùch hôïp lyù nhaèm thuùc ñaåy KT-XH phaùt trieån. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 18 9
Chöông 1: I.5. Quan heä giöõa QHSDÑ vôùi QH khaùc 1.5.3. Quan heä giöõa quy hoaïch söû duïng ñaát vôùi quy hoaïch phaùt trieån Noâng nghieäp. QHSDÑ: döï baùo yeâu caàu söû duïng ñaát cho ngaønh Noâng nghieäp ôû möùc ñoä “vó moâ”: Ñaát caây haøng naêm Ñaát caây laâu naêm Ñaát troàng röøng Ñaát nuoâi troàng thuûy saûn Treân cô sôû ñoù QH NN ñi vaøo boá trí söû duïng ñaát chi tieát ñeán töøng loai caây, con vaø cô caáu muøa vuï QH Noâng nghieäp: ñöa ra caùc giaûi phaùp (veà voán, nguoàn nhaân löïc, KHCN, ) ñeå ngaønh NN phaùt trieån ñaït ñeán caùc chæ tieâu veà ñaát ñai (ñaây cuõng laø caên cöù ñeå boá trí ñaát ñai trong QHSDÑ). QHSDÑ vaø QHNN coù quan heä qua laïi voâ cuøng maät thieát vôùi nhau . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 19 Chöông 1: I.5. Quan heä giöõa QHSDÑ vôùi QH khaùc 1.5.4. Quan heä giöõa quy hoaïch söû duïng ñaát vôùi quy hoaïch ñoâ thò. QH ñoâ thò ñònh ra tính chaát, quy moâ, xaây döïng ñoâ thò, xaùc ñònh caùc boä phaän hôïp thaønh ñoâ thò. QH ñoâ thò boá trí caùc khu vöïc cho caùc döï aùn, toå chöùc vaø saép xeáp caùc noäi dung xaây döïng ñoâ thò: Khu trung taâm haønh chaùnh Khu thöông maïi dòch vuï vaø du lòch Khu coâng nghieäp, Cuïm daân cö, QHSDÑ xaùc ñònh vò trí, quy moâ caùc loaïi ñaát trong caùc döï aùn xaây döïng ñoâ thò, QHSDÑ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho xaây döïng vaø phaùt trieån ñoâ thò . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 20 10
Chöông 1: I.5. Quan heä giöõa QHSDÑ vôùi QH khaùc 1.5.5. Quan heä giöõa quy hoaïch söû duïng ñaát vôùi quy hoaïch caùc ngaønh (ñaát chuyeân duøng) QH ngaønh: Giao thoâng, Xaây döïng, Du lòch, giaùo duïc, thuûy lôïi,Theå thao, khoaùng saûn QH caùc ngaønh laø cô sôû vaø boä phaän hôïp thaønh QHSDÑ : treân cô sôû ñònh höôùng phaùt trieån caùc ngaønh QHSDÑ boá trí ñaát ñai ñeå phaùt trieån ngaønh. QH ngaønh chòu söï chæ ñaïo khoáng cheá cuûa QHSDÑ : Quy moâ söû duïng ñaát cuûa caùc ngaønh seõ ñöôïc ñieàu hoøa trong QHSDÑ. Khoâng coù söï sai khaùc theo khoâng gian vaø thôøi gian ôû cuøng moät khu vöïc cuï theå: ñoái töôïng ñöôïc xaùc ñònh trong QH ngaønh cuõng seõ ñöôïc boá trí trong QHSDÑ theo vò trí vaø thôøi gian trieån khai. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 21 Chöông 2 NHÖÕNG PHÖÔNG PHAÙP CHÍNH XAÂY DÖÏNG QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT ÑAI 1. PP keát hôïp ñònh tính vaø ñònh löôïng 2. PP töø treân xuoáng vaø töø döôùi leân (Top down –Bottom up) 3. PP caân baèng töông ñoái 4. PP phaân tích döï baùo 5. Toái öu hoùa caùc baøi toaùn veà toå chöùc laõnh thoå 22 11
Chöông 2: 2.1. Phaân tích keát hôïp ñònh tính vaø ñònh löôïng Phaân tích ñònh tính : döï baùo moái quan heä töông hoå giöõa phaùt trieån KTXH vôùi söû duïng ñaát. Phaân tích hieän traïng söû duïng ñaát phaùt hieän nhöõng thaønh töïu vaø toàn taïi caàn khaéc phuïc ñeå phaùt trieån. Taêng tyû troïng ngaønh CN trong cô caáu KTeá -> ñaát XD khu CN, TTCN . Ñeán naêm 2010 phuû soùng ÑTDÑ toaøn huyeän -> ñaát xaây döïng traïm phaùt soùng. Phaân tích ñònh löôïng : töø nhöõng phaân tích ñònh tính löôïng hoùa caùc moái quan heä giöõa söû duïng ñaát vaø phaùt trieån KTXH. Vduï: Ñeán naêm 2010 taát caû caùc tröôøng caáp 1 ñeàu ñaït chuaån quoác gia: töø ñaây löôïng hoùa ñeå tính ra dieän tích ñaát cho xaây döïng caùc tröôøng caáp 1. Trong QHSDÑ: caàn thieát tieán haønh keát hôïp p.t ñònh tính vaø ñònh löôïng Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 23 Chöông 2: 2.2. Töø treân xuoáng vaø töø döôùi leân (Top down –Bottom up) Töø treân xuoáng : phaân tích toång theå treân phaïm vi töông ñoái roäng moái quan heä giöõa söû duïng ñaát ñai vôùi caùc yeáu toá aûnh höôûng. Baûo toàn caùc di tích kieán truùc coå treân toaøn quoác, khi ñoù QHSDÑ seõ boá trí khu baûo toàn di tích kieán truùc ôû nhöõng nôi coù KT coå (khoâng boá trí caùc ñoái töôïng khaùc laøm phaù vôõ caûnh quang). Töø döôùi leân : ñöôïc thöïc hieän vôùi caùc ñoái töôïng SDÑ mang tính cuïc boä ôû töøng khu vöïc, töøng ngaønh, Töø treân xuoáng vaø töø döôùi leân : Phaân tích töø treân xuoáng xaùc ñònh muïc tieâu chieán löôïc (ñònh höôùng lôùn), treân cô sôû ñoù cuï theå hoaù caùc muïc tieâu ñeå hoaøn thieän vaø toái öu hoùa quy hoaïch (töø döôùi leân). Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 24 12
Chöông 2: 2.3. Phöông phaùp caân baèng töông ñoái QHSDÑ laø thieát laäp moät heä thoáng caân baèng töông ñoái trong söû duïng ñaát. QHSDÑ = F(Töï nhieân, KT, XH, MTröôøng, thôøi gian). Moät trong caùc yeáu toá: TN, KT, XH, MT thay ñoåi thì QHSDÑ cuõng thay ñoåi ñeå xaùc ñònh laïi söï caân baèng môùi . Söï maát caân ñoái trong SDÑ luoân ñöôïc ñieàu chænh Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 25 Chöông 2: 2.4. Caùc phöông phaùp phaân tích vaø döï baùo 2.4.1. Khaùi nieäm chung: Hieän töôïng Caùc hieän xaõ hoäi töôïng K.Teá Caùc yeáu toá khaùc: KHKT, Theå cheá Chính trò Boä maùy Nhaø nöôùc Taùc ñoäng beân ngoaøi Xaùc ñònh roõ söï taùc ñoäng caùc yeáu toá ñeán tieán trình vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa hieän töôïng KT-XH trong ñieàu kieän cuï theå, töø ñoù ñöa ra ñöôïc caùc yù töôûng khaùc nhau veà söï vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa hieän töôïng ñoù. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 26 13
Chöông 2: . 2.4. Caùc phöông phaùp phaân tích vaø döï baùo 2.4.2. Trình töï döï baùo söû duïng ñaát: Caùc yeáu toá Caùc yeáu toá taùc ñoäng taùc ñoäng trong quaù trong töông lai khöù Söû duïng • Döï baùo söû duïng ñaát thöïc ñaát hieän theo trình töï: - Ñaùnh giaù bieán ñoäng ñaát ñai (quaù khöù) - Ñaùnh giaù HT söû duïng ñaát (hieän Caùc yeáu toá taùc ñoäng hieän taïi) taïi - Döï baùo p.trieån KT-XH vaø tieàm naêng ñaát ñai (töông lai) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 27 Chöông 2: 2.4. Caùc phöông phaùp phaân tích vaø döï baùo 2.4.3. Phaân tích xu theá: Phaân tích xu theá lieân quan ñeán chuoãi soá lieäu nhieàu naêm, do ñoù seõ söû duïng soá lieäu haøng naêm ñeå phaân tích. y y: giaù trò bieán quan saùt y=ax+b x: thôøi gian a, b: thoâng soá x Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 28 14
Chöông 2: 2.4. Caùc phöông phaùp phaân tích vaø döï baùo 2.4.3. Phaân tích xu theá Ví duï: y=3,9x+16,3 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 29 Chöông 2: 2.4. Caùc phöông phaùp phaân tích vaø döï baùo 2.4.4. Hoài quy tuyeán tính Muïc ñích tìm moái quan heä tuyeán tính giöõa caùc chuoãi soá, töø ñoù döï baùo ñöôïc bieán caàn nghieân cöùu (bieán phuï thuoäc) döïa vaøo moät hay nhieàu bieán khaùc (bieán ñoäc laäp). y= 3x+10 y: giaù trò saûn löôïng x: ñaàu tö •*Töø ñaây ta coù theå döï baùo bieán y khi bieán x thay ñoåi. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 30 15
Chöông 2: 2.5. Toái öu hoùa caùc baøi toaùn veà toå chöùc laõnh thoå (Baøi toaùn Quy hoaïch tuyeán tính) Moâ hình Tìm Xj (j=1,2, , n) sao cho: Haøm muïc tieâu (object function): n Xj: dieän tích x × c → max(min) ∑ j j Cj: giaù trò saûn xuaát, laõi, j =1 Raøng buoäc (constraints) chi phí, . n aij : lao ñoäng/ha, ∑ x j × aij <= bi (, i = 2,1 , , n) j =1 bij: toång lao ñoäng (hoaëc toång dieän tích) Xj ≥ 0 Duøng caùc chöông trình maùy tính nhö QBS +, LINGO, SOLVER (Excel), ñeå giaûi baøi toaùn, keát quaû tìm ñöôïc giaù trò dieän tích cuûa bieán Xj Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 31 Chöông 2: 2.5. Toái öu hoùa caùc baøi toaùn veà toå chöùc laõnh thoå Ví duï: Coù 7 vuøng ñaát, saûn xuaát 5 loaïi caây troàng (LUT1-5), lôïi nhuaän/ha ñaõ cho (baûng sau). Boá trí dieän tích caùc loaïi caây troàng sao cho toång lôïi nhuaän laø cao nhaát; do ñieàu kieän veà thò tröôøng neân chæ boá trí dieän tích caùc loaïi caây troàng haïn cheá nhö sau: Dieän tích LUT1<=100ha; Dieän tích LUT2<=200ha; Dieän tích LUT3<=200ha; Dieän tích LUT4<=300ha; Dieän tích LUT5<=200ha. Ñ.v.t: trieäu ñoàng/ha Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 32 16
Chöông 2: 2.5. Toái öu hoùa caùc baøi toaùn veà toå chöùc laõnh thoå Laäp moâ hình( duøng solver trong excel ñeå giaûi ): Goïi Xij: laø dieän tích boá trí caây i treân vuøng j (i=1, ,5; j=1, 7) Goïi Cij laø lôïi nhaän caây i saûn xuaát treân vuøng j (i=1, ,5; j=1, 7) Haøm muïc tieâu (object function) 7 ∑ Xij *Cij − > max Baøi toaùn seõ ñöôïc giaûi i=1 trong phaàn boá trí söû Raøng buoäc: duïng ñaát Xij ≥ 0 m ∑ X ij ≤ Si ;i = 2,1 , n Sj: dieän tích cuûa vuøng (supply) j=1 n ∑ X ij ≤ SLUTj ; j = 2,1 , m Si: yeâu caàu giôùi haïn veà dieän tích i=1 (demand) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 33 PHAÀN III NOÄI DUNG PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT ÑAI Chöông 3: Nhöõng quy ñònh chung vaø quy trình (noäi dung) laäp QHSDÑ CHöông 4: Phöông phaùp thöïc hieän caùc noäi dung QHSDÑ 34 17
Chöông 3 NHÖÕNG QUY ÑÒNH CHUNG VAØ QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT 1. Nhöõng quy ñònh chung 2. Quy trình cô baûn laäp QHSDÑ 35 Chöông 3: I. NHÖÕNG QUY ÑÒNH CHUNG Vieäc laäp QHSDÑ thöïc hieän theo phaùp luaät hieän haønh: Ñieàu 23, 25, 27 cuûa Luaät ñaát ñai naêm 2003 (26/11/2003). Chöông II (Ñieàu 12 ñeán Ñieàu 29) Nghò ñònh soá: 181/2004/NÑ- CP (29/10/2003) cuûa Chính phuû veà thi haønh Luaät ñaát ñai naêm 2003 Thoâng tö 30/2004/TT-BTNMT (01/11/2004) cuûa boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng veà vieäc höôùng daãn laäp, ñieàu chænh vaø thaåm ñònh quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát. QÑ 04/2005/QÑ-BTNMT (30/6/2005): Quy trình laäp quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát. QHSDÑ ñaõ ñöôïc pheâ duyeät phaûi ñöôïc raø soaùt, boå sung sau 5 naêm. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 36 18
Chöông 3: I. NHÖÕNG QUY ÑÒNH CHUNG Khi laäp QHSDÑ phaûi phaân boå ñaát ( theå hieän nhu caàu SDÑ) cho caùc ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc. Trong QHSDÑ chæ tieâu phaân boå quyõ ñaát cho caùc ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc laø chæ tieâu ñònh höôùng. Baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát coù cuøng tyû leä vôùi baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát. Baûn ñoà QHSDÑ chi tieát caáp xaõ ñöôïc laäp treân baûn ñoà ñòa chính ( neáu chöa coù BÑ ñòa chính thì laäp treân baûn ñoà duøng ñeå laäp soå muïc keâ hoaëc caùc loaïi baûn ñoà khaùc phuø hôïp vôùi ñòa phöông ). Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 37 Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ 1. Coâng taùc chuaån bò 2. Ñieàu tra thu thaäp thoâng tin 3. Nghieân cöùu toång hôïp caùc chuyeân ñeà (Ñieàu kieän töï nhieân, KT-XH, HT söû duïng ñaát, ñònh höôùng phaùt trieån vaø nhu caàu söû duïng ñaát, ) 4. Xaây döïng phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát. 5. Hoaøn taát hoà sô vaø thuû tuïc phaùp lyù Ghi chuù: noäi dung chi tieát xem QÑ 04/2005/QD-BTNMT(30/6/2005) cuûa Boä TN&MT ban haønh quy trình laäp vaø ñieàu chænh quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 38 19
Chöong 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.1. Coâng taùc chuaån bò Khaûo saùt, ñieàu tra sô boä laäp vaø trình duyeät ñeà cöông, döï toaùn. Xaùc ñònh phöông aùn kyõ thuaät vaø keá hoaïch thöïc hieän: Xaây döïng keá hoaïch chi tieát trieån khai caùc noäi dung coâng vieäc, Chuaån bò nguoàn löïc ñeå thöïc hieän QHSDÑ. Saûn phaåm: Ñeà cöông vaø döï toaùn ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn pheâ duyeät . Caùc vaên baûn phaùp lyù lieân quan ñeán coâng taùc QHSDÑ (vaên baûn chæ ñònh thaàu, hôïp ñoàng, pheâ duyeät döï toaùn ) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 39 Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.2. Ñieàu tra thu thaäp thoâng tin Muïc tieâu: Tìm hieåu veà soá löôïng vaø chaát löôïng nguoàn taøi lieäu; Phaân tích ñaùnh giaù ñieàu kieän töï nhieân, thöïc traïng phaùt trieån KT-XH gaây aùp löïc ñoái vôùi ñaát ñai, quaù trình khai thaùc vaø söû duïng ñaát ñai, Noäi dung coâng vieäc: Ñieàu tra thu thaäp thoâng tin (baûn ñoà, baùo caùo, soá lieäu, ) veà caùc vaán ñeà sau: Ñieàu kieän töï nhieân: Ñaát, nöôùc, khí haäu, thuûy vaên, caûnh quan moâi tröôøng, Ñieàu kieän kinh teá -xaõ hoäi Tình hình quaûn lyù vaø söû duïng ñaát ñai Caùc vaên baûn phaùp quy, chính saùch quaûn lyù söû duïng ñaát. Caùc quy hoaïch vaø döï aùn treân ñòa baùn QH Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 40 20
Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.2. Ñieàu tra thu thaäp thoâng tin Phaân loaïi, toång hôïp vaø chænh lyù thoâng tin: Xaây döïng heä thoáng bieåu toång hôïp Tính toaùn caùc chæ tieâu thoáng keâ Chænh lyù taøi lieäu vaø baûn ñoà, . Saûn phaåm: Caùc taøi lieäu veà ñieàu kieän töï nhieân taøi nguyeân thieân nhieân, KT- XH, caûnh quan vaø moâi tröôøng, Caùc loaïi baûn ñoà: baûn ñoà ñòa hình, hieän traïng söû duïng ñaát ñai, baûn ñoà ñaát, xaây döïng, giao thoâng, thuûy lôïi, Keát quûa ñieàu tra boå xung: hieäu quaû söû duïng ñaát, xoùi moøn ñaát ñai, tình hình ngaäp nöôùc, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 41 Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.3. Nghieân cöùu toång hôïp caùc chuyeân ñeà . Muïc tieâu: xaùc laäp cô sôû ñeå xaây döïng phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát. Noäi dung coâng vieäc: Ñaùnh giaù ñieàu kieän töï nhieân kinh teá xaõ hoäi coù lieân quan ñeán QHSDÑ: caùc nguoàn taøi nguyeân, caûnh quan moâi tröôøng, phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá, cô sôû haï taàng, Ñaùnh giaù hieän traïng quaûn lyù -söû duïng ñaát vaø bieán ñoäng ñaát ñai Ñaùnh giaù tieàm naêng ñaát ñai: ñaùnh giaù thích nghi ñaát ñai vaø xaùc ñònh tieàm naêng khai thaùc söû duïng theo caùc muïc ñích. Ñònh höôùng phaùt trieån KT-XH vaø nhu caàu söû duïng ñaát theo caùc muïc ñích, caùc ngaønh, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 42 21
Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.3. Nghieân cöùu toång hôïp caùc chuyeân ñeà . Saûn phaåm: Caùc baùo caùo chuyeân ñeàà vaø baûn ñoà: Ñieàu kieän töï nhieân kinh teá xaõ hoäi. Hieän traïng quaûn lyù-söû duïng ñaát ñai vaø bieán ñoäng ñaát ñai. Tính thích nghi ñaát ñai vaø tieàm naêng ñaát ñai. Ñònh höôùng phaùt trieån KT-XH vaø nhu caàu söû duïng ñaát. Baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát, baûn ñoà taøi nguyeân ñaát ñai, vaø caùc baûn ñoà chuyeân ñeà (thoå nhöôõng, thuûy lôïi, ) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 43 Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.4. Xaây döïng phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát . Muïc tieâu: Phaân boå, khoanh ñònh cuï theå vò trí ñaát ñai treân ñòa baøn quy hoaïch cho caùc muïc ñích söû duïng, caùc ngaønh, caùc ñôn vò. Noäi dung coâng vieäc: Ñieàu chænh vaø caân ñoái chæ tieâu söû duïng ñaát theo caùc muïc ñích, caùc ngaønh, caùc ñôn vò, Xaây döïng phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát ñai: khoanh ñònh cho töøng muïc ñích söû duïng: noâng nghieäp, phi noâng nghieäp, Xaây döïng keá hoaïch söû duïng ñaát qua caùc giai ñoaïn cuûa kyø quy hoaïch. Bieân soaïn baùo caùo toång hôïp, hoøan thieän soá lieäu vaø baûn ñoà. Saûn phaåm: Baùo caùo toång hôïp quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát ñai (keøm theo phuï luïc vaø baûn ñoà A4). Baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 44 22
Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.5. Hoaøn taát hoà sô vaø thuû tuïc phaùp lyù . Muïc tieâu:Thaåm ñònh, trình duyeät vaø giao noäp saûn phaåm Noäi duïng coâng vieäc: Baùo caùo qua HÑND ñeå ra Nghò quyeát thoâng qua QHSDÑ Thaåm ñònh: baùo caùo thoâng qua hoäi ñoàng thaåm ñònh QHSDÑ Trình duyeät: soaïn tôø trình xin pheâ duyeät QHSDÑ Pheâ duyeät QHSDÑ: cô quan coù thaåm quyeàn ra quyeát ñònh pheâ duyeät QHSDÑ (UBND tænh pheâ duyeät QHSDÑ caáp huyeän, UBND huyeän pheâ duyeät QHSDÑ caáp xaõ khoâng phaûi laø ñoâ thò, ). Saûn xuaát taøi lieäu vaø giao noäp saûn phaåm. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 45 Chöông 3: II. QUY TRÌNH CÔ BAÛN LAÄP QHSDÑ II.5. Hoaøn taát hoà sô vaø thuû tuïc phaùp lyù . Saûn phaåm: Nghò quyeát thoâng qua QHSDÑ Quyeát ñònh pheâ duyeät QHSDÑ Baùo caùo toång hôïp Baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát Baûn ñoà thoå nhöôõng Baûn ñoà taøi nguyeân ñaát ñai Baûn ñoà thích nghi ñaát ñai Baûn ñoà cô sôû haï taàng Baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát Caùc baûn ñoà chuyeân ñeà Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 46 23
Chöông 4 PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN CAÙC NOÄI DUNG QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT 1. Ñieàu tra thu thaäp thoâng tin cô baûn 2. Ñaùnh giaù ñieàu kieän töï nhieân KT-XH coù lieân quan ñeán SDÑ 3. Ñaùnh giaù tình hình quaûn lyù vaø söû duïng ñaát ñai 4. Ñaùnh giaù thích nghi ñaát ñai phuïc vuï cho QHSDÑ 5. Ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá –xaõ hoäi vaø nhu caàu söû duïng ñaát cuûa caùc ngaønh 6. Xaây döïng phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát 47 Chöông 4: I.ÑIEÀU TRA THU THAÄP CAÙC THOÂNG TIN CÔ BAÛN Soaïn bieåu ñieàu tra cho caùc ban ngaønh vaø ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc: Chuaån bò heä thoáng caùc bieåu maãu ñieàu tra caùc thoâng tin: ñieàu kieän töï nhieân, caùc nguoàn taøi nguyeân, kinh teá-xaõ hoäi, bieán ñoäng ñaát ñai vaø hieän traïng söû duïng ñaát, ñònh höôùng phaùt trieån vaø nhu caàu söû duïng caùc ngaønh, . Laøm vieäc vôùi caùc ngaønh: QHSDÑ caáp tænh thì laøm vieäc vôùi caùc sôû; QHSDÑ caáp huyeän thì laøm vieäc vôùi caùc Phoøng-Ban Laøm vieäc vôùi ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc: QHSDÑ caáp tænh thì laøm vieäc vôùi caùc Huyeän, TX, Tp thuoäc tænh; QHSDÑ caáp huyeän thì laøm vieäc vôùi caùc xaõ, phöôøng, thò traán. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 48 24
Chöông 4: I.1. NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI CAÙC NGAØNH Taøi nguyeân-Moâi tröôøng (ngaønh Ñòa chính cuõ): Baùo caùo toång keát haøng naêm, trong ñoù coù caùc noäi dung: ño ñaïc, caáp giaáy CNQSDÑ, tranh chaáp vaø giaûi quyeát tranh chaáp ñaát ñai, tình hình thöïc hieän quy hoaïch- keá hoaïch söû duïng ñaát, moâi tröôøng, Thu thaäp caùc soá lieäu kieåm keâ ñaát ñai caùc naêm 1995, 2000, 2005 vaø soá lieäu thoáng keâ haøng naêm (tænh, huyeän, xaõ). Caùc loaïi baûn ñoà giaûi thöûa, hieän traïng söû duïng ñaát caùc naêm 1995, 2000, 2005. Caùc döï aùn coù lieân quan ñeán söû duïng ñaát ñai ôû ñòa phöông . Ñònh höôùng söû duïng taøi nguyeân ñaát ñai. Thoáng keâ Nieân giaùm thoáng keâ caùc giai ñoaïn 1990-1995; 1996-2000; 2000-2004 Thu thaäp soá lieäu thoáng keâ veà tình hình KT-XH qua caùc naêm (ít nhaát laø 5 naêm): daân soá, lao ñoäng, tình hình saûn xuaát caùc ngaønh Noâng nghieäp; Coâng nghieäp; Dòch vuï, caùc soá lieäu veà vaên hoùa, giaùo duïc, y teá, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 49 Chöông 4: I.1. NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI CAÙC NGAØNH Giaùo duïc-Ñaøo taïo Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Toång soá hoaïch sinh qua caùc naêm(ít nhaát 5 naêm): HS maãu giaùo, caáp 1, caáp 2, caáp 3, boå tuùc vaên hoùa vaø GDTX. Soá löôïng giaùo vieân caùc caáp: maãu giaùo, caáp 1, caáp 2, caáp 3, boå tuùc vaên hoùa vaø GDTX; trong ñoù GV tröïc tieáp giaûng daïy bao nhieâu? Giaùo vieân töøng boä moân cho töøng caáp? Soá lôùp hoïc, soá phoøng hoïc ôû töøng tröôøng (ñieåm chính, phaân hieäu) treân töøng ñôn vò haønh chaùnh. Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh GD-ÑT trong kyø quy hoaïch: tyû leä trong ñoä tuoåi ñeán lôùp, caùc tieâu chuaån veà söû duïng ñaát (6m 2/hs thaønh thò, 10m 2/hs noâng thoân, ). Ñònh höôùng xaây döïng tröôøng lôùp: caùc tröôøng naâng caáp môû roäng dieän tích treân vò trí cuõ, caùc tröôøng xaây môùi treân vò trí ñaát môùi. Quy hoaïch maïng löôùi tröôøng lôùp (neáu coù) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 50 25
Chöông 4: I.1. NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI CAÙC NGAØNH Noâng nghieäp-PTNT Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Baûn ñoà hieän traïng saûn xuaát noâng nghieäp, baûn ñoà thuûy lôïi (hoà, ñaát, keânh möông), baûn ñoà thoå nhöôõng Dieän tích, naêng suaát, saûn löông caùc loaïi caây troàng Chaên nuoâi: heo, gaø, traâu, boø, dieän tích ñoàng coû cho chaên nuoâi, dieän tích caùc trang traïi chaên nuoâi coâng nghieäp, Dieän tích caùc loaïi röøng, dieän tích ñaát nuoâi troàng thuûy saûn, Caùc quy hoaïch: QH vuøng chuyeân canh luùa, QH vuøng nguyeân lieäu cheø, caø pheâ, Ñònh höôùng chuyeån ñoåi cô caáu caây troàng, vaät nuoâi Chöông trình 135, 393, Quy hoaïch phaùt trieån noâng nghieäp, noâng thoân, thuûy lôïi (neáu coù) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 51 Chöông 4: I.1. NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI CAÙC NGAØNH Haï taàng kinh teá Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Hieän traïng vaø ñònh höôùng phaùt trieån giao thoâng Hieän traïng vaø ñònh höôùng phaùt trieån caùc cuïm coâng nghieäp Hieän traïng vaø ñònh höôùng phaùt trieån caùc khu thöông maïi Hieän traïng vaø ñònh höôùng phaùt trieån ñieän Ñònh höôùng phaùt trieån khoâng gian ñoâ thò (thò traán, trung taâm cuïm xaõ, ) Y teá Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Hieän traïng vaø ñònh höôùng xaây döïng caùc cô sôû y teá: beänh vieän, phoøng khaùm ña khoa khu vöïc, traïm y teá, Toång soá can boä y teá: Baùc só, döôïc só, y só, y taù, nöõ hoä sinh, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 52 26
Chöông 4: I.1. NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI CAÙC NGAØNH Keá hoaïch-taøi chaùnh Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Danh muïc ñaàu tö xaây döïng cô baûn, Cô caáu lao ñoäng laøm vieäc trong caùc ngaønh kinh teá: lao ñoäng noâng nghieäp, coâng nghieäp, dòch vuï? Chaát löôïng lao ñoäng: lao ñoäng sau ñaïi hoïc, ñaïi hoïc, cao ñaúng, THCN, chöa qua ñaøo taïo, Lao ñoäng thieáu vieäc laøm, lao ñoäng thaát nghieäp, Giaù trò saûn xuaát caùc ngaønh noâng nghieäp, coâng nghieäp, dòch vuï GDP vaø cô caáu GDP caùc ngaønh NN-CN-DV theo giaù coá ñònh 1994 vaø theo giaù thöïc teá. Keá hoaïch phaùt trieån kinh teá giai ñoaïn 5 naêm (2000-2005; 2006-2010) Quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi (neáu coù). Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 53 Chöông 4: I.1. NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI CAÙC NGAØNH Böu chính-vieãn thoâng Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Dieän tích caùc böu ñieän trung taâm, böu ñieän vaên hoùa caùc xaõ, caùc traïm vieãn thoâng, Ñònh höôùng phaùt trieån: xaây döïng caùc traïm vieãn thoâng, böu ñieän, Vaên hoùa-theå thao Baùo caùo toång keát haøng naêm cuûa ngaønh (ít nhaát 5 naêm gaàn nhaát). Hieän traïng caùc coâng trình VHTT: saân vaän ñoäng, nhaø vaên hoùa, nhaø sinh hoaït coäng ñoàng, Ñònh höôùng phaùt trieån vaø nhu caàu söû duïng duïng ñaát cho caùc thieát cheá vaên hoùa caáp tænh, huyeän, xaõ, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 54 27
Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Noäi dung chính caàn thaûo luaän vôùi Ñôn vò haønh chaùnh caáp tröïc thuoäc (xaõ, huyeän, tænh) Thu thaäp caùc taøi lieäu hieän traïng (1995-2000-2005). Chænh lyù boå sung baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát naêm gaàn nhaát cuûa töøng ÑVHC ñeå töø ñoù caäp nhaät baûn ñoà hieän traïng caáp caàn quy hoaïch, Thaûo luaän veà phöông höôùng phaùt trieån saûn xuaát vaø nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh tröïc thuoäc. Ñieàu tra veà hieäu quaû caùc loaïi hình söû duïng ñaát . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 55 Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Caùc tö lieäu caàn thu thaäp ñoái vôùi ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc. Baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát naêm gaàn nhaát. Caùc soá lieäu thoáng keâ veà kinh teá xaõ hoäi qua caùc naêm (1995-2000-2005) . Baùo caùo toång keát cuoái naêm cuûa UBND qua caùc naêm (1995-2000-2005) . Nghò quyeát Ñaûng uûy nhieäm kyø gaàn nhaát (2000-2005). Baùo caùo toång keát coâng taùc quaûn lyù ñaát ñai vaø keá hoaïch söû duïng ñaát caùc naêm (ví duï: naêm 1995-2000-2004 vaø keá hoaïch SDÑ naêm 2005). Caùc soá lieäu veà khí haäu (nhieät ñoä, löôïng möa, ) ôû caùc traïm quan traéc trong khu vöïc nghieân cöùu Caùc thoâng tin ñieàu tra (xem bieåu ñieàu tra): Ñieàu tra veà daân soá, lao ñoäng, toång soá hoä (hoä giaøu, khaù, TB,ngheøo) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 56 28
Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra daân soá-lao ñoäng Töø soá lieäu thu thaäp ñöôïc coù theå phaân tích ñöôïc : Hoä saûn xuaát noâng nghieäp: % hoä giaøu, khaù, trung bình, ngheøo Hoä phi noâng nghieäp: % hoä giaøu, khaù, trung bình, ngheøo Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 57 Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñaát xaây döïng caùc coâng trình coâng coäng: Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 58 29
Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh Ngaønh gíao duïc: moãi ñieåm tröôøng noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau (chi tieát töøng ñieåm tröôøng; ñieåm chính, phaân hieäu ñieàu tra rieâng) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 59 Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh Gia thoâng: noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau (chi tieát töøng ñöôøng) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 60 30
Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh Thuûy lôïi & maët nöôùc chuyeân duøng: noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 61 Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh Di tích lòch söû: noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 62 31
Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh An ninh quoác phoøng: noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 63 Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh Ñaát khai thaùc khoaùng saûn vaø nguyeân vaät lieäu xaây döïng: noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 64 32
Chöông 4: I.2.NOÄI DUNG LAØM VIEÄC VÔÙI ÑÔN VÒ HAØNH CHAÙNH TRÖÏC THUOÄC Ñieàu tra veà Nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh Ñaát nghóa trang-nghóa ñòa: noäi dung ñieàu tra nhö baûng sau Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 65 Chöông 4: II. ÑAÙNH GIAÙ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ XAÕ HOÄI LIEÂN QUAN ÑEÁN SÖÛ DUÏNG ÑAÁT 1. Ñieàu kieän töï nhieân 2. Caùc nguoàn taøi nguyeân vaø caûnh quan moâi tröôøng 3. Thöïc traïng phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 66 33
Chöông 4 II.1. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN (1). Vò trí ñòa lyù (ñòa lyù kinh teá): Vò trí ñòa lyù: toaï ñoä ñòa lyù, töù caän, Vò trí so vôùi caùc truïc giao thoâng chính, caùc trung taâm chính trò, KT,Vhoaù Caùc lôïi theá vaø haïn cheá veà vò trí ñòa lyù trong phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. VIEÄT NAM 2; Di ện tích đất li ền : 331.690 km Daân soá : khoaûng 82 trieäu ngöôøi Khí haäu: Nhieät ñôùi gioù muøa Haø Noäi –Tp.HCM: 1.738 km Ñöôøng boä: 86-87 ngaøn km; ñöôøng saét 3.200-3.400km Haøng khoâng: 17 ñöôøng bay quoác teá; 11 ñöôøng bay noäi ñòa Bôø bieån daøi khoaûng 3000km 54 Daân toäc, trong ñoù daân toäc kinh chieám 87% daân soá; GDP taêng 7,5% (2001-2005); 8,4% (naêm 2005) Naêm 2005, cô caáu Kinh teá: CN (41%)-NN (20,9%)-DV (38,1%); Theå cheá kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN; Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 67 Chöông 4 II.1. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN + Vò trí ñòa lyù Vieät Nam Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 68 34
Chöông 4 II.1. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN BAÛN ÑOÀ ÑÒA HÌNH VIEÄT NAM (2). Ñòa hình: Höôùng ñòa hình, caáp ñoä doác, . Phaân tieåu vuøng theo yeáu toá ñoä cao (truõng, baèng, nuùi cao, ) Caùc lôïi theá, haïn cheá cuûa yeáu toá ñòa hình vôùi saûn xuaát vaø söû duïng ñaát ñai. VIEÄT NAM : Ñoài nuùi 66% DTích toaøn quoác, trong ñoù nuùi cao > 500m chieám 30%DT. Hai ñoàng baèng lôùn: ÑBSH, ÑBSCL Ñoàng baèng mieàn trung heïp Taây Baéc thaáp daàn xuoáng Ñoâng Nam Nguoàn: Vieän QHTKNN Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 69 Chöông 4 II.1. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN BAÛN ÑOÀ LÖÔÏNG MÖA (3). Khí haäu: Ñaëc ñieåm vuøng khí haäu vaø caùc muøa trong naêm, Nhieät ñoä (cao, thaáp, TB), naéng, möa, ñoä aåm, Caùc öu theá vaø haïn cheá cuûa khí haäu vôùi saûn xuaát vaø söû duïng ñaát. VIEÄT NAM VN naèm trong vuøng nhieät ñôùi gioù muøa Möa ôû VN: 1.400-2.400mm/naêm Muøa möa töø thaùng 5-10, Mieàn trung 9-12. Löôïng möa trong muøa möa chieám 65- 95%toång möa/naêm. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 70 35
Chöông 4 II.1. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN (4). Thuûy vaên: Heä thoáng löu vöïc, maïng löôùi soâng suoái, Cheá ñoä thuûy vaên: thuûy trieàu, toác ñoä doøng chaûy, Öu theá vaø haïn cheá cuûa thuûy vaên ñeán saûn xuaát vaø söû duïng ñaát VIEÄT NAM Cheá ñoä thuûy vaên thay ñoåi theo muøa cuûa khí haäu. Soâng Hoàng: 1.149km (thuoäc VN: 510km); ÑBSH:1,5 trieäu ha; baét nguoàn töø Vaân Nam (TQ), ñöa nöôùc vaøo khu vöïc 137 tyû m3/naêm. Soâng Mekong: 4.220km (VN: 220km); ÑBSCL: 4 trieäu ha; Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 71 Chöông 4 II.1. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN Ví duï: Thuûy vaên tænh Soùc Traêng Keânh Saintard Soâng Haäu Bieån Ñoâng Soâng Myõ Thanh Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 72 36
Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG BẢN ĐỒ ĐẤT (1). Taøi nguyeân ñaát (soil): Nguoàn goác phaùt sinh vaø ñaëc ñieåm quaù trình hình thaønh Ñaëc ñieåm phaân boá, möùc ñoä taäp trung trong laõnh thoå, Caùc tính chaát ñaëc tröng veà lyù tính, hoùa tính, Khaû naêng söû duïng VI ỆT NAM Coù gaàn 30 loaïi ñaát Ñaát xaùm feralit =50% dtích Ñaát phuø sa=25% dtích Ñaát naâu ñoû =10% dtích Caùc loaïi khaùc =15% dtích ngu ồn: NIAPP Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 73 Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG BAÛN ÑOÀ TRÖÛ LÖÔÏNG NÖÔÙC NGAÀM (2). Taøi nguyeân nöôùc: Nöôùc maët: vò trí nguoàn nöôùc, chaát löôïng nguoàn nöôùc Nöôùc ngaàm: ñoä saâu, chaát löôïng, Moâ dun doøng chaûy döôùi ñaát (l/s km 2) Khaû naêng khai thaùc söû duïng cho saûn xuaát vaø cho sinh hoaït, VIEÄT NAM (theo cuïc Ñòa chaát –khoaùng saûn): Tröõ löôïng ñoäng thieân nhieân nöôùc ngaàm ôû Vieät nam: 48km 3/naêm. Phaân boá: 50% ôû mieàn Trung, 40% ôû mieàn Baéc, 10% mieàn Nam. Nöôùc coù theå khai thaùc cho sinh hoaït vaø saûn xuaát: 6-7km 3/naêm Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 74 37
Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG (3). Taøi nguyeân röøng Dieän tích, phaân boá, tröû löôïng caùc loaïi röøng, Ñaëc ñieåm thaûm thöïc vaät, ñoäng vaät röøng Khaû naêng khai thaùc söû duïng theo quy trình laâm sinh Ví duï veà taøi nguyeân röøng ôû Laâm Ñoàng Röøng ôû Laâm Ñoàng khaù phong phuù veà chuûng loaïi, vöøa coù giaù trò baûo veä moâi tröôøng, vöøa goùp phaàn laøm ñeïp caûnh quan, neân coù vai troø quan troïng trong phaùt trieån maïng löôùi du lòch cuûa Tænh Röøng Laâm Ñoàng coøn laø nôi cö truù cuûa nhieàu loaïi ñoäng vaät quùy hieám nhö Teâ giaùc moät söøng (Rhinocoros), hoå (Pantheratigris), Nai caø tong (cervus eldi), Boø toùt (Bosgaurus) Ñaïi dieän cuûa caùc boä thuù nhö boä aên saâu boï (Insectirora), boä caùnh da (Dermotera), boä linh tröôûng (Primater), boä moùng guoác ngoùn chaün (Artiodactyla) . Chæ rieâng khu baûo toàn Biduop – Nuùi baø ñaõ nhaän bieát ñöôïc 382 loaøi, 95 hoï thuoäc 27 boä. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 75 Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG Tröõ löôïng röøng –tænh Laâm Ñoàng Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 76 38
Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG (4). Taøi nguyeân khoaùng saûn Caùc loaïi khoaùng saûn chính: quaëng, tham ñaù, Vaät lieäu xaây döïng: ñaù granite, ñaù voâi, caùt, seùt gaïch ngoùi Vò trí phaân boá, saûn löôïng, Ví duï: Khoaùng saûn ôû Laâm Ñoàng khaù ña daïng veà chuûng loaïi, nhöõng loaïi coù giaù trò khai thaùc coâng nghieäp goàm coù: boâxit (tröõ löôïng 1,5 tæ taán, quaëng tinh 447 trieäu taán, haøm löôïng Al 2O3 töø 35- 40%), caùc loaïi ñaù xaây döïng vaø oplat (rieâng ñaù Granit tröõ löôïng 100 trieäu m 3), thieác sa khoaùng (tröõ löôïng 100 ngaøn taán) , caùc loaïi vaät lieäu nheï, vaät lieäu laøm goám-söù-gaïch ngoùi (phaân boá roäng, tröõ löôïng lôùn naèm loä thieân) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 77 Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG (5). Taøi nguyeân nhaân vaên: Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån, vaán ñeà toân giaùo, daân toäc, Caùc leã hoäi, phong tuïc taäp quaùn truyeàn thoáng, Di tích lòch söû –vaên hoaù, Khaû naêng khai thaùc cho phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi Ví duï veà taøi nguyeân nhaân vaên ôû Laâm Ñoàng Laâm Ñoàng coù taøi nguyeân nhaân vaên khaù ña daïng, nôi hoäi tuï cuûa nhieàu neàn vaên hoùa cuûa nhieàu daân toäc, vôùi nhieàu di tích lòch söû vaø coâng trình kieán truùc coù gía trò nhö: khu Thaùnh ñòa Baø La Moân ôû Caùt Tieân, khu moä coå cuûa daân toäc Maï, caùc bieät thöï mang phong caùch kieán truùc Phaùp, nhieàu nhaø thôø thieân chuùa giaùo vaø phaät giaùo; coù nhieàu leã hoäi truyeàn thoáng nhö: Leã nghi noâng nghieäp, leã hoäi ñaâm traâu, leã hoäi coàng chieâng; coù nhieàu ngaønh ngheà thuû coâng truyeàn thoáng; keát hôïp vôùi caûnh quan thieân nhieân ngoaïn muïc vaø thô moäng, taïo neân sö haáp daãn maïnh meõ vôùi du khaùch vaø lôïi theá noåi troäi veà phaùt trieån du lòch . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 78 39
Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG (6) Caûnh quan: Caùc loaïi caûnh quang, vò trí phaân boá, öu theá khai thaùc cho muïc ñích du lòch: Ví duï veà Caûnh quan tænh Laâm Ñoàng Laâm Ñoàng coù nhieàu caûnh quan ngoaïn muïc vaø ñoäc ñaùo, keát hôïp vôùi caùc lôïi theá veà vò trí ñòa lyù vaø khí haäu ñaõ taïo neân öu theá noåi troäi veà phaùt trieån du lòch so vôùi caùc tænh khaùc ôû mieàn Nam: 1. Veà thaùc: Ñambri, Thaùc Mô (Baûo Loäc); Boápla, Li Liang (Di Linh); Poâng Gua, Baûo Ñaïi, Gouga, Lieân Khöông (Ñöùc Troïng); Pren, Cam Ly, Ñatanla (Ñaø Laït); Thaùc Neáp, Thaùc Voi, Lieâng Si Nha (Laâm Haø) 2. Veà ñeøo: coù 4 ñeøo noåi tieáng laø : Ngoaïn Muïc, Pren, Baûo Loäc, Phuù Sôn. 3. Caùc caûnh quan, caùc cuïm coâng trình kieán truùc, caùc danh lam thaéng caûnh: röøng caám quoác gia vaø di tích vaên hoùa coå ôû Caùt Tieân, röøng thoâng, vöôøn hoa, hoà Xuaân Höông, hoà Ñan Kia, hoà Tuyeàn Laâm, hoà Nam Phöông, nuùi Langbiang, suoái Tieân, thuûy ñieän Ña Nhim, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 79 Chöông 4 II.2. CAÙC NGUOÀN TAØI NGUYEÂN VAØ CAÛNH QUAN MOÂI TRÖÔØNG (7). Moâi tröôøng Tình traïng moâi tröôøng chung, heä sinh thaùi, caùc taùc nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, caùc giaûi phaùp haïn cheá, khaéc phuïc. Ví duï veà moâi tröôøng ôû tænh Laâm Ñoàng Do coøn giöõ ñöôïc tæ leä che phuû röøng khaù cao vaø treân 70% dieän tích ñaát noâng nghieäp laø caây laâu naêm, maët khaùc caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp gaây oâ nhieãm coøn chöa nhieàu, cuøng vôùi nhieàu coá gaéng cuûa ñòa phöông, neân nhìn chung moâi tröôøng ôû Laâm Ñoàng ñöôïc baûo veä khaù toát. Tuy nhieân, cuõng ñaõ coù nhöõng bieåu hieän caàn phaûi quan taâm nhieàu hôn, nhö tình traïng oâ nhieãm nguoàn nöôùc ôû moät soá khu vöïc thuoäc Ñaø Laït, tình traïng soùi moøn vaø röûa troâi do canh taùc treân ñaát quùa doác, phuïc hoài lai caùc khu vöïc khai thaùc khoaùng saûn cuõng chöa ñöôïc thöïc hieän ñaàu ñuû. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 80 40
Chöông 4 II.3. THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ –XAÕ HOÄI (1) Thöïc traïng phaùt trieån caùc ngaønh vaø lónh vöïc Chuyeån dòch cô caáu, toác ñoä phaùt trieån bình quaân, toång thu nhaäp, Phaùt trieån caùc ngaønh: Noâng nghieäp (khu vöïc I), Coâng nghieäp(khu vöïc II), Dòch vuï (khu vöïc III). Tænh Ñoàng Nai coù toác ñoä chuyeån dòch theo höôùng tích cöïc: tyû troïng ngaønh noâng -laâm nghieäp giaûm, coâng-XD nghieäp taêng: Noâng, laâm nghieäp: 31,8% (1995) xuoáng 17,7% (2003), giaûm 14,1% Coâng nghieäp-XD: 38,7% (1995) leân 56,2% (2003), taêng 17,5% Giai ñoaïn 1995-2003, GDP taêng bình quaân: 12,5%/naêm Naêm 2003, Thu nhaäp bình quaân/ ngöôøi 650-700USD; (toaøn quoác 500- 550 USD) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 81 Chöông 4 II.3. THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ –XAÕ HOÄI Chuyeån dòch cô caáu kinh teá tænh Ñoàng Nai Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 82 41
Chöông 4 II.3. THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ –XAÕ HOÄI GDP vaø giaù trò saûn xuaát caùc ngaønh –tænh Ñoàng Nai Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 83 Chöông 4 II.3. THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ –XAÕ HOÄI (2). Daân soá, lao ñoäng, vieäc laøm vaø möùc soáng daân cö: Daân soá, toång daân soá, cô caáu theo noâng nghieäp-phi noâng nghieäp, theo ñoâ thò, noâng thoân Tyû leä taêng daân soá Thu nhaäp vaø möùc soáng daân cö Daân soá vieät Nam Daân soá 79,7 trieäu (2002) –81 trieäu ngöôøi (2003) trong ñoù Nam 39,7 trieäu ng, Nöõ 41,3 trieäu ng. Daân soá thaønh thò 20,5 trieäu (25%); Noâng thoân 60,5 trieäu (75%) Tyû leä taêng daân soá naêm 2003: 1,3% Tyû leä lao ñoäng coù vieäc laøm: 2% (naêm 2000), 2,6%(2002), 2,7% (2003). Naêm 2002, tyû leä thaát nghieäp 6% (cao nhaát laø vuøng Soâng Hoàng: 6,6%; thaáp nhaát laø vuøng Taây nguyeân 4,9%). Thôøi gian lao ñoäng:75,3% coøn laïi 24,7 thôøi gian khoâng coù vieäc laøm. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 84 42
Chöông 4 II.3. THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ –XAÕ HOÄI (3). Cô sôû haï taàng Ñieän Ñöôøng Tröôøng hoïc Traïm y teá Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 85 Chöông 4 III. ÑAÙNH GIAÙ TÌNH HÌNH QUAÛN LYÙ & SÖÛ DUÏNG ÑAÁT ÑAI 1. Ñaùnh giaù tình hình quaûn lyù ñaát ñai (theo caùc noäi dung quaûn lyù Nhaø nöôùc veà ñaát ñai) 2. Ñaùnh giaù hieän traïng söû duïng ñaát ñai Ñaùnh giaù bieán ñoäng ñaát ñai Ñaùnh giaù hieän traïng söû duïng ñaát. Ñaùnh giaù thöïc hieän QHSDÑ kyø tröôùc (neáu coù) 86 43
Chöông 4: III.1. ÑAÙNH GIAÙ TÌNH HÌNH QUAÛN LYÙ ÑAÁT ÑAI Yeâu caàu caùc noäi dung trong vieäc ñaùnh giaù tình hình quaûn lyù ñaát ñai : Tình hình ño veõ baûn ñoà ñòa chính. Keát quaû caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát Caùc tranh chaáp (neáu coù) vaø tình hình giaûi quyeát tranh chaáp ñaát ñai. Tình hình giao ñaát, caáp ñaát vaø cho thueâ ñaát Caùc toàn taïi trong coâng taùc quaûn lyù ñaát ñai. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 87 Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT YÙ nghóa vaø muïc ñích: Hieän traïng söû duïng ñaát laø taám göông phaûn chieáu hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi leân taøi nguyeân ñaát ñai. Vì vaäy, ñaùnh giaù hieän traïng söû duïng ñaát nhaèm ruùt ra nhöõng öu khuyeát ñieåm cuûa quaù trình söû duïng ñaát, laøm cô sôû khoa hoïc cho vieäc ñeà xuaát söû duïng ñaát trong töông lai . Yeâu caàu: caàn ñaùnh giaù ñuùng hieän traïng söû duïng ñaát cuûa cuûa vuøng nghieân cöùu trong khoaûng 10 naêm trôû laïi ñaây theo caùc moác thôøi gian ñaõ coù (1995-2000-2005), nhaèm tìm ra nhöõng nguyeân nhaân taïo neân söï taêng giaûm, nhöõng maët hôïp lyù vaø baát hôïp lyù ñeå coù bieän phaùp phaùt huy öu theá, khaéc phuïc haïn cheá trong boá trí söû duïng ñaát cho töông lai. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 88 44
Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (1). Phaân tích bieán ñoäng ñaát ñai thôøi kyø tröôùc quy hoaïch 5-10 naêm: Loaïi hình söû duïng ñaát 1995 2000 2005 Taêng/giaûm Toång dieän tích (ha) 1. Nhoùm ñaát Noâng nghieäp 2. Nhoùm ñaát phi noâng nghieäp 3. Nhoùm ñaát chöa söû duïng Tìm ra quy luaät, xu theá, nguyeân nhaân bieán ñoäng, bieän phaùp baûo veä Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 89 Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (2). Phaân tích loaïi hình söû duïng ñaát Loaïi hình söû duïng ñaát ñai ñöôïc xaùc ñònh theo thoâng tö 30/2004/BTNMT(01/11/2004) bao goàm: (1). Nhoùm ñaát Noâng nghieäp: Ñaát troàng caây laâu naêm, ñaát troång caây haøng naêm (trong ñoù ñaát troàng luùa nöôùc?); Ñaát laâm nghieäp; Ñaát nuoâi troàng thuûy saûn Ñaát laøm muoái, (2). Nhoùm ñaát phi noâng nghieäp Ñaát ôû: ñaát ôû ñoâ thò, ñaát ôû noâng thoân Ñaát chuyeân duøng: Ñaát giao thoâng, thuûy lôïi, ñaát xaây döïng CN, (3). Nhoùm ñaát chöa söû duïng Ñaát baèng chöa söû duïng Ñaát ñoài nuùi chöa söû duïng, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 90 45
Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (2). Phaân tích loaïi hình söû duïng ñaát Ñoái vôùi moãi loaïi ñaát seõ phaân tích caùc chæ tieâu: dieän tích, tyû leä (%) so vôùi toaøn boä quõy ñaát Ñaëc ñieåm phaân boá caùc loaïi ñaát treân laõnh thoå, Hieän traïng söû duïng ñaát Vieät Nam 2003 (chia theo vuøng) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 91 Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (2). Phaân tích loaïi hình söû duïng ñaát Phaân tích tính hôïp lyù trong cô caáu söû duïng ñaát Taäp quaùn khai thaùc söû duïng ñaát Möùc ñoä röûa troâi vaø xoùi moøn ñaát, caùc nguyeân nhaân vaø bieän phaùp phoøng ngöøa, Möùc ñoä oâ nhieãm ñaát ñai nguoàn nöôùc Möùc ñoä thích hôïp so vôùi yeâu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi hieän taïi vaø töông lai Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 92 46
Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (3) Phaân tích theo ñoái töôïng söû duïng ñaát: Ñoái töôïng söû duïng ñaát Dtích % Hoä gia ñình caù nhaân UBND caáp xaõ Toå chöùc kinh teá trong nöôùc Cô sôû toân giaùo Doanh nghieäp lieân doanh Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi Ngöôøi Vieät Nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 93 Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (4).Phaân tích hieäu quaû söû duïng ñaát ñai Möùc ñoä khai thaùc söû duïng ñaát ñai: Toång DT ñaát ñai –DT ñaát CSD Tyû leä SDÑ (%)= Toång DT ñaát ñai Toång DT gieo troàng trong naêm Heä soá SDÑ (laàn)= Toång DT caây haøng naêm (DT canh taùc) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 94 47
Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (4).Phaân tích hieäu quaû söû duïng ñaát ñai DT ñaát LN coù röøng +70% DT caây LN Ñoä che phuû (%)= Toång DT ñaát ñai Toång GTSL cuûa LUT i GTSL/ha cuûa LUT i = Toång dieän tích LUT i LUT(Land Use Type): loaïi hình söû duïng ñaát Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 95 Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (5).Hieäu quaû taøi chính caùc loaïi hình söû duïng ñaát noâng nghieäp. Trong phaân tích hieäu quaû taøi chính caùc loaïi hình söû duïng ñaát thöôøng quan taâm ñeán caùc thoâng soá sau: TGTSP(return), Laõi thuaàn (GM), B/C. 1. Toång giaù trò saûn phaåm (return) =Naêng suaát * ñôn giaù 2. Laõi thuaàn (Gross Margin-GM) =TGTSP(return)-chi phí SX(cost) Chi phí saûn xuaát (cost) =Chi phí vaät chaát + chi phí lao ñoäng + chi phí giaùn tieáp + chi phí khaùc. 3. Lôïi ích/chi phí(B/C) =TGTSP(return)/Chi phí(cost) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 96 48
Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Hieäu quaû taøi chính caùc loaïi hình söû duïng ñaát chính ôû Tp. Ñaø Laït Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 97 Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (6). Xaây döïng baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát Ñôn vò Haønh chaùnh Tyû leä baûn ñoà Quy moâ dieän tích 1/1.000 2.000 ha 1/5.000 10.000 ha 1/25.000 500.000 ha Caû nöôùc 1/1.000.000 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 98 49
Chöông 4: III.2. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (6). Xaây döïng baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát Lôùp thoâng tin veà hieän traïng söû duïng ñaát: Keá thöøa soá lieäu kieåm keâ ñaát ñai vaø baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát kyø tröôùc. Treân cô sôû ñoù kieåm tra thöïc ñòa, ñieàu chænh, boå sung ñeå thaønh laäp baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát. Caáu truùc döõ lieäu cuûa lôùp hieän traïng söû duïng ñaát cô baûn nhö sau: Teân tröôøng Kieåu döõ Dieãn giaûi thuoäc tính Lieäu Shape Polygon Kieåu vuøng ID String(10) Maõ soá loaïi ñaát (theo Boä TNMT) LUT String(40) Moâ taû caùc loaïi hình söû duïng ñaát: ñaát noâng nghieäp, ñaát ôû, ñaát chuyeân duøng . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 99 Ví duï: Baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát naêm 2005 huyeän Laâm Haø –tænh Laâm Ñoàng Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 100 50
Chöông 4: IV. ÑAÙNH GIAÙ THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI (Land Evaluation) 1. Giôùi thieäu chung 2. Tieán trình ñaùnh giaù thích nghi ñaát ñai 3. Phaân loaïi khaû naêng thích nghi ñaát ñai 4. Phöông phaùp xaùc ñònh khaû naêng thích nghi ñaát ñai töï nhieân 5. Ñaùnh giaù thích nghi kinh teá 6. ÖÙng duïng GIS trong ñaùnh giaù thích nghi ñaát ñai 7. Ví duï öùng duïng 101 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.1.Ñaùnh giaù ñaát ñai laø gì? Ñaùnh giaù khaû naêng thích nghi ñaát ñai hay coøn goïi laø ñaùnh giaù ñaát ñai (Land Evaluation) coù theå ñöôïc ñònh nghóa nhö sau: “Quaù trình döï ñoaùn tieàm naêng ñaát ñai khi söû duïng cho caùc muïc ñích cuï theå” . Hay laø döï ñoaùn taùc ñoäng cuûa moãi ñôn vò ñaát ñai ñoái vôùi moãi loaïi hình söû duïng ñaát . Theo Stewart (1968): “Ñaùnh giaù khaû naêng thích nghi cuûa ñaát ñai cho vieäc söû duïng ñaát ñai cuûa con ngöôøi vaøo noâng, laâm nghieäp, thieát keá thuûy lôïi, quy hoaïch saûn xuaát.” Hay coù theå noùi khaùc ñi laø: Ñaùnh giaù ñaát ñai nhaèm muïc tieâu cung caáp nhöõng thoâng tin veà söï thuaän lôïi vaø khoù khaên cho vieäc söû duïng ñaát ñai, laøm caên cöù cho vieäc ñöa ra nhöõng quyeát ñònh veà vieäc söû duïng vaø quaûn lyù ñaát ñai moät caùch hôïp lyù (Quy hoaïch söû duïng ñaát). Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 102 51
Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG Trong quaù trình ñaùnh giaù ñaát ñai caàn traû lôøi caùc caâu hoûi sau: Chaát löôïng ñaát ñai cuûa töøng vuøng ñaát nhö theá naøo? (LQ) Caùc loaïi hình söû duïng ñaát (LUTs) naøo ñöôïc choïn cho ñaùnh giaù ñaát ñai? Yeâu caàu söû duïng ñaát (LUR) cuûa caùc LUTs duøng cho ñaùnh giaù ñaát? Khoanh ñaát ñoù thích hôïp vôùi nhöõng LUTs naøo? Cho bieát möùc ñoä thích hôïp cuûa töøng LUT? Cho bieát yeáu toá haïn cheá cuûa khoanh ñaát ñoù ñoái vôùi töøng LUT (neáu coù)? Sau khi ñaùnh giaù ñaát thì nhöõng heä thoáng söû duïng ñaát (LUSs) naøo ñöôïc choïn? Ñeà xuaát söû duïng ñaát moät caùch hôïp lyù? Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 103 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.2. Caùc daïng ñaùnh giaù ñaát ñai: Chia theo möùc ñoä chi tieát Ñaùnh giaù ñaát ñai ñònh tính : Laø ñaùnh giaù ñaát ñai ôû möùc khaùi quaùt, caùc chæ tieâu duøng cho ñaùnh giaù chöa ñöôïc ño ñeám cuï theå vaø chöa löôïng hoùa. Ñaùnh giaù ñaát ñai ñònh löôïng : Laø ñaùnh giaù ñaát ñai ôû möùc chi tieát, caùc chæ tieâu duøng cho ñaùnh giaù ñöôïc ño ñeám chi tieát vaø löôïng hoùa. Ñaùnh giaù ñaát ñai baùn ñònh löôïng : laø möùc ñoä trung gian giöõa ñaùnh giaù ñònh tính vaø ñònh löôïng. Moät soá chæ tieâu duøng cho ñaùnh giaù ñaõ ñöôïng löôïng hoùa. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 104 52
Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.2. Caùc daïng ñaùnh giaù ñaát ñai: Chia theo thôøi gian Ñaùnh giaù ñaát ñai hieän taïi: laø ñaùnh giaù khaû naêng thích nghi ñaát ñai trong ñieàu kieän hieän taïi, khoâng keå tôùi nhöõng taùc ñoäng seõ xaûy ra trong töông lai laøm thay ñoåi chaát löôïng ñaát ñai vaø daãn ñeán thay ñoåi khaû naêng söû duïng ñaát ñai. Ñaùnh giaù ñaát ñai trong töông lai : laø ñaùnh giaù khaû naêng thích nghi coù tính tôùi nhöõng taùc ñoäng trong töông lai seõ xaûy ra laøm thay ñoåi chaát löôïng ñaát ñai vaø khaû naêng söû duïng ñaát ñai. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 105 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.3. Ñaùnh giaù ñaát ñai ñeå laøm gì? Ñaùnh giaù ñaát cho pheùp phaùt hieän caùc tieàm naêng ñaát ñai vaø taøi nguyeân thieân nhieân chöa ñöôïc söû duïng heát hoaëc söû duïng chöa hôïp lyù, ñeå ñöa vaøo saûn xuaát vaø naâng cao hieäu quaû kinh teá. Cuõng trong quaù trình ñaùnh giaù ñaát seõ choïn cho vuøng ñaát moät heä thoáng söû duïng ñaát hôïp lyù vaø beàn vöõng. Ñaùnh giaù ñaát ñai coù yù nghóa quan troïng laø ñöa ra caùc phöông aùn khaéc phuïc vaø xaây döïng caùc bieän phaùp kyõ thuaät söû duïng ñaát cho töøng vuøng ñaát, phuø hôïp vôùi chaát löôïng ñaát ñai. Ñaùnh giaù ñaát ñai laø cô sôû khoa hoïc quan troïng nhaát cho coâng taùc laäp quy hoaïch söû duïng ñaát . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 106 53
Vai troø cuûa ñaùnh giaù ñaát ñai trong coâng taùc QHSDÑ Nguoàn: FAO (1993), Guideline for land-use planning , development series 1, Rome, Italy Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 107 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.4. Moät soá khaùi nieäm Ñaát (Soil, Thoå nhöôõng ): laø lôùp voû traùi ñaát treân ñoù coù nhöõng hoaït ñoäng cuûa sinh vaät. Veà ñoä daày thöôøng ñöôïc quy ñònh töø 120 cm-150 cm. Nhöõng nôi taàng ñaát moûng ñöôïc tính töø lôùp ñaù meï hay taàng cöùng raén maø reã caây khoâng xuyeân ñöôïc trôû leân. Ñaát ñai (Land ): CAÙC ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN COÙ AÛNH HÖÔÛNG TÔÙI CHAÁT LÖÔÏNG ÑAÁT ÑAI Caùc ñaëc tröng veà khí haäu ÑAÁT ÑAI ÑAÁT (LAND) (SOIL) Caùc ñaëc tröng veà nöôc Caùc ñaëc tröng veà ñòa hình, daùng ñaát . . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 108 54
Khoâng khí Loaïi hình söû duïng ñaát Nöùôc maët Khoaùng saûn Nöôùc ngaàm Nguoàn: After Platt, 1966 Ñaát ñai (Land) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 109 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.4. Moät soá khaùi nieäm Ñôn vò ñaát ñai hay coøn ñöôïc goïi laø Ñôn vò baûn ñoà ñaát ñai (Land Mapping Unit-LMU): laø nhöõng vuøng ñaát öùng vôùi moät taäp hôïp nhieàu yeáu toá töï nhieân (ñaát, khí haäu, nöôùc, ) töông ñoái ñoàng nhaát vaø coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán khaû naêng söû duïng ñaát ñai. Tính chaát ñaát ñai (Land Characteristic-LC): laø nhöõng thuoäc tính cuûa ñaát ñai coù theå ño ñaïc hoaëc öôùc löôïng ñöôïc, thöôøng ñöôïc söû duïng laøm phöông tieän ñeå moâ taû caùc chaát löôïng ñaát ñai hoaëc ñeå phaân bieät giöõa caùc ñôn vò ñaát ñai coù khaû naêng thích hôïp cho söû duïng khaùc nhau. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 110 55
Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.4. Moät soá khaùi nieäm Chaát löôïng ñaát ñai (Land Quality-LQ): laø nhöõng thuoäc tính phöùc hôïp phaûn aùnh moái quan heä vaø töông taùc cuûa nhieàu ñaëc tính ñaát ñai (LC). Loaïi hình söû duïng ñaát (Land Use/Utilization Type -LUT): Moät loaïi hình söû duïng ñaát coù theå laø moät loaïi caây troàng hoaëc moät soá loaïi caây troàng trong moät ñieàu kieän kyõ thuaät vaø kinh teá-xaõ hoäi nhaát ñònh. Caùc thuoäc tính cuûa loaïi hình söû duïng ñaát bao goàm caùc thoâng tin veà saûn xuaát, thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, ñaàu tö, lao ñoäng, bieän phaùp kyõ thuaät, yeâu caàu veà cô sôû haï taàng, möùc thu nhaäp v.v Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 111 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.4. Moät soá khaùi nieäm Yeâu caàu söû duïng ñaát (Land Use Requirement - LUR): laø moät taäp hôïp chaát löôïng ñaát duøng ñeå xaùc ñònh ñieàu kieän saûn xuaát vaø quaûn trò ñaát cuûa caùc loaïi hình söû duïng ñaát. Nhö vaäy, yeâu caàu söû duïng ñaát thöïc chaát laø yeâu caàu veà ñaát ñai cuûa caùc loaïi hình söû duïng ñaát. Yeáu toá haïn cheá (Limitation factor): laø chaát löôïng ñaát ñai hoaëc ñaëc tính ñaát ñai coù aûnh höôûng baát lôïi ñeán loaïi hình söû duïng ñaát nhaát ñònh. Chuùng thöôøng ñöôïc duøng laøm tieâu chuaån ñeå phaân caáp caùc möùc thích hôïp. Heä thoáng söû duïng ñaát (Land Use System): Moãi LUT thöïc hieän trong moät ñieàu kieän töï nhieân cuï theå seõ yeâu caàu bieän phaùp caûi taïo ñaát khaùc nhau, yeâu caàu bieän phaùp kyõ thuaät vaø yeâu caàu ñaàu tö khaùc nhau Nghieân cöùu toaøn boä nhöõng vaán ñeà ñoù goïi laø heä thoáng söû duïng ñaát (Land Use System – LUS). Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 112 56
Heä thoáng söû duïng ñaát (Land Use System-LUS) HEÄ THOÁNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT LOAÏI SÖÛ DUÏNG ÑAÁT ÑÔN VÒ ÑAÁT ÑAI (LUT) (LMU) CAÛI TAÏO ÑAÁT (Land improvement) THU NHAÄP (Ouputs) ÑAÀU TÖ (Inputs) YEÂU CAÀU SÖÛ DUÏNG CHAÁT LÖÔÏNG ÑAÁT (LUR) ÑAÁT ÑAI (LQ) (Nguoàn: FAO, Rome, 1983, phoûng theo Dent and Young, 1981, Beek, 1978) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 113 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG Ví duï: Heä thoáng söû duïng ñaát (LUS) treân vuøng ñaát caùt ôû Ñoâng Nam Boä Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 114 57
Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.5. Caùc nguyeân taéc trong ñaùnh giaù ñaát ñai (1) Khaû naêng thích hôïp ñöôïc ñaùnh giaù vaø phaân caáp cho loaïi hình söû duïng ñaát cuï the å: khaùi nieäm khaû naêng thích hôïp chæ coù yù nghóa ñoái vôùi loaïi hình söû duïng ñaát cuï theå (moät thöûa ñaát coù theå thích hôïp cao ñoái vôùi caây troàng naøy nhöng laïi khoâng thích hôïp vôùi caây troàng khaùc). (2) Trong ñaùnh giaù ñaát ñai caàn coù söï so saùnh giöõa chi phí ñaàu tö vaø giaù trò saûn phaåm ñaàu ra ôû caùc loaïi ñaát ñai khaùc nhau : söï khaùc bieät giöõa ñaát toát hay xaáu ñoái vôùi loaïi caây troàng naøo ñoù khoâng nhöõng ñöôïc ñaùnh giaù qua naêng suaát thu ñöôïc, maø coøn phaûi so saùnh möùc ñaàu tö caàn thieát ñeå ñaït naêng suaát mong muoán. Cuøng moät loaïi hình söû duïng ñaát nhöng boá trí ôû caùc vuøng ñaát khaùc nhau thì möùc ñaàu tö vaø thu nhaäp cuõng raát khaùc nhau. (3) Phaûi coù söï keát hôïp ña ngaønh trong ñaùnh giaù ñaát ñai : söï tham gia cuûa nhöõng chuyeân gia trong caùc lónh vöïc nhö thoå nhöôõng, sinh thaùi caây troàng, noâng hoïc, khí haäu hoïc, kinh teá vaø xaõ hoäi hoïc laø raát caàn thieát giuùp cho vieäc ñaùnh giaù bao quaùt vaø chính xaùc. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 115 Chöông 4: IV.1 GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1.5. Caùc nguyeân taéc trong ñaùnh giaù ñaát ñai (4) Trong ñaùnh giaù ñaát ñai caàn phaûi xem xeùt toång hôïp caùc yeáu toá töï nhieân, kinh teá, xaõ hoäi : moät loaïi ñaát ñai thích hôïp vôùi moät loaïi caây troàng naøo ñoù trong moät vuøng naøy coù theå khoâng thích hôïp ôû vuøng khaùc do söï khaùc bieät veà chi phí lao ñoäng, voán, trình ñoä kyõ thuaät cuûa noâng daân v.v (5) Ñaùnh giaù khaû naêng thích hôïp ñaát ñai phaûi döïa treân cô sôû beàn vöõng : ñaùnh giaù khaû naêng thích hôïp phaûi tính ñeán caùc nguy cô xoùi moøn ñaát hoaëc caùc kieåu suy thoaùi ñaát khaùc laøm suy giaûm caùc tính chaát hoaù hoïc, vaät lyù hoaëc sinh hoïc cuûa ñaát . (6) Ñaùnh giaù bao haøm caû vieäc so saùnh hai hoaëc nhieàu kieåu söû duïng ñaát khaùc nhau : coù theå so saùnh giöõa noâng nghieäp vaø laâm nghieäp, giöõa caùc heä thoáng canh taùc hoaëc giöõa caùc caây troàng rieâng bieät. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 116 58
IV.2. TIEÁN TRÌNH ÑAÙNH GIAÙ ÑAÁT ÑAI (1) Xaùc ñònh Muïc tieâu (2)Ñ.kieän Töï nhieân (3) Ñ.kieän KT-XH (4) TN Ñaát ñai (5) Söû duïng ñaát (land resource) (land use) (6) Ñoái chieáu LQ/LC vaø LUR LMU (LQ/LC) LUT (LUR, K.teá) Xem xeùt: KT-XH vaø moâi tröôøng (Phoûng theo FAO, 1976; D.Dent and A.Young, 1981) (7) Khaû naêng thích nghi ñaát ñai; ñeà xuaát SDÑ Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 117 Chöông 4: IV.2. TIEÁN TRÌNH ÑAÙNH GIAÙ ÑAÁT ÑAI Caùc böôùc thöïc hieän ñaùnh giaù ñaát ñai ñöôïc trình baøy trong sô ñoà (trang tröôùc) (1).Thaûo luaän ban ñaàu veà noäi dung, phöông phaùp; laäp keá hoaïch; phaân loaïi vaø xaùc ñònh caùc nguoàn taøi lieäu coù lieân quan, töø ñoù laäp keá hoaïch nghieân cöùu. (2) Thu thaäp vaø keá thöøa caùc taøi lieäu chuyeân ngaønh coù lieân quan ñeán ñaát vaø söû duïng ñaát nhö: khí haäu, ñòa chaát, ñòa hình ñòa maïo, thoå nhöôõng vaø caùc soá lieäu thoáng keâ veà hieän traïng söû duïng ñaát. (3) Ñieàu tra thöïc ñòa veà hieän traïng söû duïng ñaát vaø hieäu quaû saûn xuaát cuûa caùc loaïi hình söû duïng ñaát nhaèm muïc ñích löïa choïn loaïi hình söû duïng ñaát coù trieån voïng, phuø hôïp vôùi muïc tieâu phaùt trieån, ñieàu kieän sinh thaùi vaø boái caûnh kinh teá-xaõ hoäi cuûa vuøng nghieân cöùu. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 118 59
Chöông 4: IV.2. TIEÁN TRÌNH ÑAÙNH GIAÙ ÑAÁT ÑAI Caùc böôùc thöïc hieän ñaùnh giaù ñaát ñai (4) Treân cô sôû nghieân cöùu caùc yeáu toá moâi tröôøng töï nhieân lieân quan ñeán saûn xuaát noâng nghieäp ñeå phaân laäp vaø xaùc ñònh chaát löôïng hoaëc tính chaát ñaát ñai (LQ/LC) coù aûnh höôûng maïnh meõ ñeán söû duïng ñaát. Tieán haønh khoanh ñònh caùc ñôn vò ñaát ñai treân baûn ñoà (Land Mapping Units). (5) Caên cöù treân yeâu caàu sinh thaùi cuûa caây troàng vaø ñaëc ñieåm cuûa moâi tröôøng töï nhieân ñeå xaùc ñònh caùc yeâu caàu veà ñaát ñai (LUR) cuûa caùc loaïi hình söû duïng ñaát ñöôïc ñaùnh giaù. (6) So saùnh giöõa söû duïng ñaát (land use) vaø taøi nguyeân ñaát ñai (land resources), trong ñoù ñoái chieáu giöõa LQ/LC vaø LUR cuûa caùc loaïi hình söû duïng ñaát ñeå xaùc ñònh caùc möùc thích hôïp ñaát ñai cho caùc loaïi hình söû duïng ñaát ñöôïc choïn. (7) Döïa treân keát quaû ñaùnh giaù thích hôïp ñaát ñai ñeå ñeà xuaát boá trí söû duïng ñaát. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 119 Chöông 4: IV.3. PHAÂN LOAÏI KHAÛ NAÊNG THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 120 60
Chöông 4: IV.3. PHAÂN LOAÏI KHAÛ NAÊNG THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI Caáu truùc toång quaùt cuûa phaân loaïi khaû naêng thích nghi ñaát ñai goàm 4 caáp: Boä (Orders): phaûn aùnh caùc loaïi thích nghi. Trong boä phaân ra laøm 2 möùc: thích nghi (S) vaø khoâng thích nghi (N). Lôùp (Classes): phaûn aùnh möùc ñoä thích nghi cuûa boä. Lôùp phuï (Sub-classes): phaûn aùnh nhöõng giôùi haïn cuï theå cuûa töøng ñôn vò ñaát ñai vôùi töøng loaïi hình söû duïng ñaát. Nhöõng yeáu toá naøy taïo ra söï khaùc bieät giöõa caùc daïng thích nghi trong cuøng moät lôùp. Ñôn vò (Units): phaûn aùnh nhöõng söï khaùc bieät veà yeâu caàu quaûn trò cuûa caùc daïng thích nghi trong cuøng moät lôùp phuï. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 121 Chöông 4: IV.3. PHAÂN LOAÏI KHAÛ NAÊNG THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI Boä thích nghi ñaát ñai ñöôïc chia laøm 3 lôùp: S1 (thích nghi cao), S2 (thích nghi trung bình), S3 (thích nghi keùm). S1: Thích nghi cao (Highly Suitable): Ñaát ñai khoâng coù caùc haïn cheá coù yù nghóa ñoái vôùi vieäc thöïc hieän laâu daøi moät loaïi söû duïng ñaát ñöôïc ñeà xuaát, hoaëc chæ coù nhöõng haïn cheá nhoû khoâng laøm giaûm naêng suaát hoaëc taêng möùc ñaàu tö quaù möùc coù theå chaáp nhaän ñöôïc. S2: Thích nghi trung bình (Moderately Suitable): Ñaát ñai coù nhöõng haïn cheá maø coäng chung laïi ôû möùc trung bình ñoái vôùi vieäc thöïc hieän moät loaïi hình söû duïng ñaát ñöôïc ñöa ra; caùc giôùi haïn seõ laøm giaûm naêng suaát hoaëc lôïi nhuaän vaø laøm gia taêng yeâu caàu ñaàu tö. ÔÛ möùc naøy vaãn lyù töôûng maëc duø chaát löôïng cuûa noù thaáp hôn haïng S1. S3: Thích nghi keùm (Marginally Suitable): Ñaát ñai coù nhöõng giôùi haïn maø coäng chung laïi laø nghieâm troïng ñoái vôùi moät loaïi hình söû duïng ñaát ñöôïc ñöa ra, tuy nhieân vaãn khoâng laøm ta phaûi boû loaïi söû duïng ñaõ ñònh. Phí toån saûn xuaát cao nhöng vaãn coù laõi. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 122 61
Chöông 4: IV.3. PHAÂN LOAÏI KHAÛ NAÊNG THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI Boä khoâng thích nghi ñaát ñai ñöôïc chia laøm 2 lôùp: N1 (khoâng thích nghi hieän taïi) vaø N2 (khoâng thích nghi vónh vieãn). N1: Khoâng thích nghi hieän taïi (Currently Not Suitable): Ñaát ñai khoâng thích nghi vôùi loaïi hình söû duïng ñaát naøo ñoù trong ñieàu kieän hieän taïi. Nhöõng giôùi haïn ñoù coù theå khaéc phuïc ñöôïc baèng nhöõng ñaàu tö lôùn trong töông lai. Ví duï: Moät ñôn vò ñaát ñai, hieän taïi khoâng coù töôùi neân khoâng thích nghi vôùi troàng 3 vuï luùa, nhöng khi ñaàu tö xaây döïng heä thoáng thuûy lôïi, cung caáp ñuû nöôùc töôùi thì ñaát trôû thaønh thích nghi, thaäm chí thích nghi cao cho troàng 3 vuï luùa. N2: Khoâng thích nghi vónh vieãn (Permanently Not Suitable): Ñaát khoâng thích nghi vôùi loaïi hình söû duïng ñaát caû trong hieän taïi vaø töông lai, vì coù giôùi haïn raát nghieâm troïng maø con ngöôøi khoâng coù khaû naêng laøm thay ñoåi. Ví duï: Moät ñôn vò ñaát ñai coù haïn cheá nghieâm troïng veà ñoä doác lôùn ( treân 15 0) vôùi loaïi hình troàng 3 vuï luùa-maøu, trong töông lai khoâng theå laøm thay ñoåi ñoä doác. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 123 Chöông 4: IV.4. PHÖÔNG PHAÙP XAÙC ÑÒNH KHAÛ NAÊNG THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI TÖÏ NHIEÂN (physical suitability) Giöõa thích nghi töï nhieân vaø tính chaát ñaát ñai (LC) coù moái quan heä haøm soá: SLMU, LUT = f LUT ({LC} LMU ) Trong ñoù: f LUT : Haøm soá xeùt thích nghi döïa treân LC cuûa töøng LMU . SLMU, LUT : Thích nghi cuûa töøng LUT treân töøng LMU S = { S1, S2, S3, N}. {LC} LMU : Tính chaát ñaát ñai cuûa LMU Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 124 62
Chöông 4: IV.4. PHÖÔNG PHAÙP XAÙC ÑÒNH KHAÛ NAÊNG THÍCH NGHI ÑAÁT ÑAI TÖÏ NHIEÂN (physical suitability) Phöông phaùp haïn cheá lôùn nhaát (maximum limitation method): f LUT ({LC} LMU ) = Min (thích nghi thaáp nhaát) taïi LC i { LC i } ∈ {LUR} LUT { LC i } laø yeáu toá haïn cheá lôùn nhaát Khi ñoù: S LMU, LUT = f LUT ({LC i}LMU ) {LUR} LUT : laø caùc yeâu caàu söû duïng ñaát cuûa LUT Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 125 Chöông 4: IV.5. ÑAÙNH GIAÙ THÍCH NGHI KINH TEÁ (Economic Land Evaluation) Taïi sao phaûi ñaùnh giaù thích nghi kinh teá ? Cung caáp caùc thoâng tin ñònh löôïng ñeå so saùnh caùc LUS coù cuøng möùc ñoä thích nghi töï nhieân. Moät trong nhöõng cô sôû ñeå löïa choïn PA söû duïng ñaát toái öu. Ñaùnh giaù thích nghi kinh teá cho nhöõng ñoái töôïng naøo? Caùc LUS coù thích nghi: S1, S2, S3 Caùc LUS khoâng thích nghi töï nhieân (N) thì khoâng xem xeùt veà maët kinh teá. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 126 63
Chöông 4: IV.5. ÑAÙNH GIAÙ THÍCH NGHI KINH TEÁ (Economic Land Evaluation) Quan heä giöõa Naêng suaát vaø Tính chaát ñaát ñai (LC): Möùc ñoä khaéc nghieät cuûa LC naøo laøm haïn cheá ñeán naêng suaát (giaûm thu nhaäp) vaø taêng chi phí thì möùc ñoä thích nghi kinh teá giaûm (David G.Rossiter, 1996): Yield LMU (Out, LUT) =f (Out, LUT) ({LC} LMU ) Trong ñoù: - Yield LMU (out, LUT) : naêng suaát cuûa heä thoáng söû duïng ñaát - f(Out, LUT) : haøm soá bieåu dieãn saûn phaåm ñaàu ra cuûa LUS - {LC} LMU : tính chaát ñaát ñai. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 127 Chöông 4: IV.5. ÑAÙNH GIAÙ THÍCH NGHI KINH TEÁ (Economic Land Evaluation) Quan heä giöõa chi phí saûn xuaát vaø LC: •CLMU, LUT = f LUT ({LC} LMU ) • Trong ñoù: - CLMU, LUT : chi phí saûn xuaát cuûa LUT treân töøng LMU - fLUT : haøm chi phí cuûa LUT treân LMU - {LC} LMU : tính chaát ñaát ñai Coù 2 loaïi chi phí: + Chi phí S1: chi phí caàn thieát cho saûn xuaát LUT + Chi phí taêng theâm: chi phí ñeå khaéc phuïc haïn cheá cuûa {LC} LMU Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 128 64
Chöông 4: IV.5. ÑAÙNH GIAÙ THÍCH NGHI KINH TEÁ (Economic Land Evaluation) Tính toaùn caùc chæ tieâu kinh teá: 1. TGTSP (Return) = Yield LMU (Out, LUT) * Price 2. Laõi thuaàn (GM)= Return - CLMU, LUT 3. B/C = Return/ C LMU, LUT + Phaân caáp caùc giaù trò cuûa töøng chæ tieâu ñeå ñaùnh giaù thích nghi: S1, S2, S3. + N1: thích nghi töï nhieân nhöng khoâng thích nghi kinh teá, + N2: Khoâng thích nghi töï nhieân Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 129 Chöông 4: IV.6. ÖÙNG DUÏNG GIS TRONG ÑAÙNH GIAÙ ÑAÁT ÑAI (1) Xaây döïng cô sôû döõ lieäu: Trong ñaùnh giaù khaû naêng thích nghi ñaát ñai, nguoàn döõ lieäu chính caàn xaây döïng laø taøi nguyeân ñaát ñai (land resources) vaø söû duïng ñaát (land use) : (a). Cô sôû döõ lieäu veà hieän traïng söû duïng ñaát (Land use database): (i) Söû duïng caùc baûn ñoà hieän traïng ñaõ coù (baûn ñoà giaáy) ñeå soá hoaù vaø löu tröõ trong GIS; (ii) Xaây döïng baèng caùc tö lieäu vieãn thaùm. Sau ñoù khaûo saùt thöïc ñòa ñeå ñieàu chænh cho phuø hôïp vôùi hieän traïng. Trong lôùp hieän traïng söû duïng ñaát, caùc loaïi hình söû duïng ñaát (LUT) seõ ñöôïc xaùc ñònh vaø laáy noù laøm ñoái töôïng trong ñaùnh giaù ñaát ñai (FAO, 1976). Xaùc ñònh yeâu caàu söû duïng ñaát (LUR): Thoâng thöôøng yeâu caàu söû duïng ñaát ñöôïc xeùt tröïc tieáp theo caùc tính chaát cuûa caùc ñôn vò ñaát ñai. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 130 65
Chöông 4: IV.6. ÖÙNG DUÏNG GIS TRONG ÑAÙNH GIAÙ ÑAÁT ÑAI (1) Xaây döïng cô sôû döõ lieäu: (b). Cô sôû döõ lieäu veà taøi nguyeân ñaát ñai (Land resources database): Döõ lieäu veà taøi nguyeân ñaát ñai ñöôïc xaây döïng tuøy theo ñieàu kieän thöïc teá cuûa vuøng nghieân cöùu (tyû leä, döõ lieäu saün coù, ), bao goàm caùc nhoùm thoâng tin chính sau: Nhoùm döõ lieäu veà thoå nhöôõng (loaïi ñaát, taàng daøy, gley, ñaù loä ñaàu, ) Nhoùm döõ lieäu veà ñòa hình ( ñoä doác, ñoä cao, ) Nhoùm döõ lieäu veà khí haäu (möa, nhieät ñoä, boác hôi, ) Nhoùm döõ lieäu veà thuûy vaên ( ngaäp luõ, khaû naêng töôùi/tieâu) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 131 Chöông 4: IV.6. ÖÙNG DUÏNG GIS TRONG ÑAÙNH GIAÙ ÑAÁT ÑAI (2) Xaây döïng baûn ñoà ñôn vò ñaát ñai (LMU): Choàng xeáp caùc lôùp thoâng tin chuyeân ñeà ñeå xaây döïng baûn ñoà ñôn vò ñaát ñai (Land Mapping Unit -LMU) Thoå nhöôõng OVERLAY Ñoä doác Baûn ñoà ñôn vò Ñaát ñai Taàng daøy Khaû naêng töôùi Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 132 66
Moâ hình öùng duïng GIS trong ñaùnh giaù ñaát ñai CSDL GIS Veà ñaát ñai HT söû duïng ñaát (1) GIS Overlay LUTs ñöôïc choïn ñeå ñaùnh giaù ñaát ñai (2) Ñoái chieáu LQ/LC Baûn ñoà ñôn vò ñaát ñai Expert LUR cuûa LUT (4) vôùi LUR LMU: LQ/LC, (3) Ma traän Keát quaû ñaùnh giaù thích nghi ñaát ñai (5) GIS Baùo caùo Baûng bieåu Baûn ñoà thích nghi Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 133 Chöông 4: IV.7 VÍ DUÏ ÖÙNG DUÏNG Öùng duïng phöông phaùp ñaùnh giaù ñaát ñai cuûa FAO vaøo ñaùnh giaù ñaát ñai huyeän Laâm Haø-tænh Laâm Ñoàng. (a). Löïa choïn caùc loaïi hình söû duïng ñaát coù trieån voïng ñeå ñöa vaøo ñaùnh giaù khaû naêng thích nghi ñaát ñai: Caùc loaïi hình söû duïng ñaát Naêng suaát (*) (LUT) Taán/ha/naêm LUT 1: Caø pheâ 2,9 LUT 2: Caây aên quaû 8,0 LUT 3: Daâu taèm 30,0 LUT 4: Cheø 17,2 LUT 5: 2 vuï luùa 9,7 LUT 6: 2 vuï luùa –maøu 11,5 LUT 7: 1 vuï luùa 5,3 LUT 8: Maøu, CNHN 11,2 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 134 67
Chöông 4: IV.7. VÍ DUÏ ÖÙNG DUÏNG (b). CSDL veà taøi nguyeân ñaát ñai: Caên cöù vaøo ñieàu kieän thöïc teá cuûa huyeän Laâm Haø vaø yeâu caàu sinh thaùi cuûa caùc loaïi hình söû duïng ñaát ñaõ choïn tham gia ñaùnh giaù ñaát. Caùc tính chaát ñaát ñai ñöôïc löïa choïn ñeå xaây döïng baûn ñoà ñôn vò ñaát ñai (LMU) bao goàm: Loaïi ñaát (soil): phaân caáp thaønh 8 loaïi Ñoä doác (slope): phaân caáp thaønh 4 möùc Taàng daøy (depth): phaân caáp thaønh 3 möùc Khaû naêng töôùi (irrigation): phaân caáp thaønh 2 möùc Ñaù loä ñaàu (rock): phaân caáp thaønh 2 möùc Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 135 Chöông 4: IV.7. VÍ DUÏ ÖÙNG DUÏNG Caáu truùc döõ lieäu cuûa caùc lôùp thoâng tin chuyeàn ñeà Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 136 68
Chöông 4: IV.7. VÍ DUÏ ÖÙNG DUÏNG (c). Xaây döïng baûn ñoà ñôn vò ñaát ñai: choàng xeáp (overlay) 5 lôùp thoâng tin chuyeân ñeà ñöôïc baûn ñoà ñôn vò ñaát ñai coù 48LMUs 48LMU Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 137 Baûng yeâu caàu söû duïng ñaát (d) Xaùc ñònh yeâu caàu söû duïng ñaát cuûa töøng LUT Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 138 69
Chöông 4: IV.7. VÍ DUÏ ÖÙNG DUÏNG Ñoái chieáu tính chaát ñaát ñai cuûa LMU vôùi yeâu caàu söû duïng ñaát theo nguyeân taéc haïn cheá lôùn nhaát: Ví duï xeùt thích nghi LUT 1 treân LMU 1 Xeùt thích nghi cho töøng tính chaát döïa vaøo baûng yeâu caàu söû duïng ñaát (trang tröôùc) 1. LMU 1 = So 1 Sl 1 De 3 Ro 1 Ir 1 2. Tnghi = S2 S1 S1 S1 S1 3. Thích nghi thaáp nhaát (haïn cheá lôùn nhaát ) laø S2 do ñoù: Keát quaû ñaùnh giaù thích nghi LUT 1 treân LMU 1 laø S2 (class) Yeáu toá haïn cheá laø ñaát (So): Sub-class Cuï theå laø nhoùm ñaát So 1 (Ps: phuø sa): Unit Caùch vieát thoâng thöôøng : S2/So/So 1 Unit Class Sub-class Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 139 Chöông 4: IV.7. VÍ DUÏ ÖÙNG DUÏNG Töông töï ñoái chieáu yeâu caàu söû duïng ñaát (LUR) cuûa töøng LUT vôùi tính chaát cuûa töøng LMU ta ñöôïc keát quaû nhö sau : Xeùt cho taát caû 48LMU Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 140 70
Chöông 4 V. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ XAÕ HOÄI VAØ NHU CAÀU SÖÛ DUÏNG ÑAÁT 1. Muïc tieâu phaùt trieån kinh teá -xaõ hoäi trong kyø quy hoaïch 2. Ñònh höôùng phaùt trieån vaø nhu caàu söû duïng ñaát caùc ngaønh 3. Ñònh höôùng xaây döïng keát caáu haï taàng 4. Ñònh höôùng phaùt trieån khoâng gian ñoâ thò, phaùt trieån caùc khu daân cö noâng thoân. 141 Chöông 4: V.1. MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI (1). Veà phaùt trieån kinh teá:Döï baùo caùc chæ tieâu kinh teá chính trong kyø quy hoaïch (thoâng thöôøng döïa theo: NQ, QH toång theå KTXH, ) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 142 71
Chöông 4: V.1. MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI (2) Phaùt trieån Daân soá, lao ñoäng Döï baùo phaùt trieån daân soá: Neáu goïi N 0 laø daân soá naêm hieän traïng Toác ñoä taêng daân soá bình quaân/naêm: k (%) Khi ñoù: N1 = N 0+N 0k = N 0(1+k) 2 N2 = N 1+N 1k = N 1(1+k) = N 0(1+k) t Nt = N 0 x (1+k) ; (N t: daân soá naêm thöù t) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 143 Chöông 4: V.1. MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI • (2) Phaùt trieån Daân soá, lao ñoäng Döï baùo daân soá phi noâng nghieäp: rt rt Pn=P 0e (gB 0e –S/Q) αβ : Pn Daân soá phi NN cuûa ñoâ thò ôû naêm ñònh hình P0: Daân soá phi NN naêm hieän taïi r : tyû leä taêng daân soá töï nhieân t : soá naêm döï baùo g: Tyû leä lao ñoäng trong daân soá noâng nghieäp B0: Daân soá NN hieän taïi S : Toång dieän tích ñaát canh taùc theo quy hoaïch Q: Bình quaân dieän tích ñaát canh taùc/lao ñoäng NN theo QH α: Tyû leä lao ñoäng di chuyeån vaøo ñoâ thò/soá dö lao ñoäng NN β : Heä soá bình quaân lao ñoäng kieám ñöôïc vieäc laøm ôû ñoâ thò e : heä soá logarit töï nhieân (heä soá Ne’pe) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 144 72
Chöông 4: V.1. MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI (3) Phaùt trieån giaùo duïc-Ñaøo taïo: Muïc tieâu ñaøo taïo: tyû leä hoïc sinh trong ñoä tuoåi ñeán lôùp ôû caùc caáp, keát hôïp vôùi ñònh möùc ñaát cho hoïc sinh (6m 2/hs ñoâ thò, 10m 2/hs noâng thoân) -> tính ra dieän tích ñaát cho giaùo duïc. Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc: Tyû leä lao ñoäng qua ñaøo taïo ôû caùc naêm trong quy kyø quy hoaïch, töø ñoù tính ra ñöôïc nhu caàu ñaøo taïo -> ñònh höôùng boá trí ñaát cho xaây döïng caùc TT daïy ngheà, TT. GDTX, . (4) Y teá: Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh y teá -> boá trí ñaát ñeå xaây döïng caùc BV, phoøng khaùm ña khoa, Traïm y teá, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 145 Chöông 4: V.1. MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI (3).Vaên hoùa, thoâng tin, TDTT: Muïc tieâu phaùt trieån Nhu caàu xaây döïng caùc thieát cheá vaên hoùa cho caùc ñôn vò haønh chaùnh tröïc thuoäc (Ví duï: ñeán naêm 2010 taát caû caùc xaõ ñeàu phaûi coù saân vaän ñoäng vaø khu vaên hoùa theå thao. Khi ñoù, trong phöông aùn QH boá trí ñaát cho nhöõng xaõ naøo chöa coù SVÑ: 1,5ha/SVÑ; vaø khu VHTT: 1ha/khu VH) (4). Möùc soáng daân cö, xoùa ñoùi giaûm ngheøo Naâng cao möùc soáng daân cö, xoùa ñoùi giaûm ngheøo: Caùc chöông trình vaø caùc döï aùn öu tieân caàn boá trí ñaát. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 146 73
Chöông 4: V.2. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN & NHU CAÀU SÖÛ DUÏNG ÑAÁT CAÙC NGAØNH (1) Ngaønh Noâng-laâm nghieäp Troàng troït: Döï baùo veà thò tröôøng caùc loaïi noâng saûn chính; Xaùc ñònh caây troàng muõi nhoïn, Ñònh höôùng phaùt trieån töøng loaïi caây troàng (quy moâ dieän tích, saûn löông); ñòa baøn boá trí, Chaên nuoâi: Tyû troïng chaên nuoâi trong noäi boä ngaønh noâng nghieäp Caùc vaät nuoâi chính: Heo, Boø, gaø, Quy moâ phaùt trieån chaên nuoâi (nuoâi CN, Trang traïi, ) Hoä gia ñình, chaên nuoâi CN -> boá trí ñaát chaên nuoâi Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 147 Chöông 4: V.2. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN & NHU CAÀU SÖÛ DUÏNG ÑAÁT CAÙC NGAØNH (1) Ngaønh Noâng-laâm nghieäp Nuoâi troàng thuyû saûn: Döï baùo thò tröôøng caùc maët haøng thuyû saûn chính: Toâm, caù Ba sa, Xaùc ñònh quy moâ dieän tích: thuyû saûn nöôùc ngoït, TS nöôùc maëm, Theå loaïi: Toâm, caù, Laâm nghieäp Quan ñieåm söû duïng ñaát röøng: Haïn cheá vieäc chuyeån ñaát röøng sang SX noâng nghieäp, Dieän tích: caùc loaïi röøng Dieän tích caùc loaïi ñaát coù theå chuyeån sang troàng röøng, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 148 74
Chöông 4: V.2. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN & NHU CAÀU SÖÛ DUÏNG ÑAÁT CAÙC NGAØNH (2) Ngaønh Coâng nghieäp-TTCN Ñònh höôùng phaùt trieån: Chieán löôïc phaùt trieån coâng nghieäp: Toaøn quoác, Vuøng kinh teá, Tænh, huyeän Loaïi hình phaùt trieån coâng nghieäp: Ñieän töû, cheá bieán, may maëc, hoaù chaát, Moái lieân heä veà maët khoâng gian giöõa khu vöïc nghieân cöùu vôùi caùc khu coâng nghieäp ñaõ coù vaø khu CN döï kieán phaùt trieån Khoâng gian phaùt trieån coâng nghieäp: quy hoaïch xaây döïng caùc khu coâng nghieäp treân ñòa baøn Phaùt trieån caùc cuïm CN, TTCN caáp xaõ Phaùt trieån caùc laøng ngheà Toång dieän tích ñaát cho phaùt trieån CN-TTCN trong kyø quy hoaïch: Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 149 Chöông 4: V.2. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN & NHU CAÀU SÖÛ DUÏNG ÑAÁT CAÙC NGAØNH (3) Ngaønh Dòch vuï-Du lòch Veà Dòch vuï: + Trung taâm thöông maïi, Chôï, traïm xaêng daàu, + Maïng löôùi böu chính vieãn thoâng, + Taøi chính, tín duïng, ngaân haøng, + Coâng vieân phaàn meàm, khu coâng ngheâ cao, Veà Du lòch: + Ñònh höôùng phaùt trieån du lòch: Tieàm naêng phaùt trieån du lòch trong kyø quy hoaïch, soá löôïng khaùch, + Nhöõng ñieåm ñaëc saéc cuûa du lòch ñòa phöông (vuøng ñang N/C) + Quy moâ dieän tích caùc ñieåm du lòch, Nhu caàu söû duïng ñaát: Dòch vuï:? ha; Du lòch: ?ha Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 150 75
Chöông 4: V.3. ÑÒNH HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG KEÁT CAÁU HAÏ TAÀNG (1) Giao thoâng Ñöôøng thuyû: Ñònh höôùng phaùt trieån, boá trí dieän tích xaây döïng Beán phaù, beán taøu thuyû, beán ñoø (dieän tích Soâng: tính vaøo ñaát maët nöôùc chuyeân duøng) Ñöôøng saét: Ñònh höôùng phaùt trieån, naâng caáp vaø môû môùi caùc tuyeán ñöôøng saét, dieän tích chieám ñaát cuûa caùc tuyeán ñöôøng saét? Dieän tích caùc nhaø ga? Ñöôøng boä: Ñònh höôùng phaùt trieån, caáp kyõ thuaät (maët, neàn, loä giôùi) caùc loaïi ñöôøng: Quoác loä, Ñöôøng tænh, Ñöôøng huyeän, Ñöôøng lieân xaõ, Ñöôøng trong caùc khu daân cö, Beán xe, baõi ñaäu xe Toång dieän tích chieám ñaát cuûa caùc coâng trình giao thoâng? Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 151 Chöông 4: V.3. ÑÒNH HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG KEÁT CAÁU HAÏ TAÀNG (2) Thuyû lôïi Ñònh höôùng phaùt trieån: Thoâng thöôøng döïa theo QH thuyû lôïi vaø keát quaû laøm vieäc vôùi Ngaønh quaûn lyù tröïc tieáp (Sôû/phoøng NN). Hoà ñaäp: Döï kieán quy moâ dieän tích chieám ñaát cuûa maët nöôùc hoà, dieän tích töôùi, Heä thoáng keânh möông phuïc vuï cho töôùi tieâu treân ñòa baøn N/C Traïm bôm nöôùc: dieän tích chieám ñaát (3). Thuyû ñieän Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh ñieän Quy moâ caùc coâng trình thuyû ñieän: Dieän tích Hoà chöùa, dieän tích caùc traïm bieán aùp, Toång dieän tích ñaát thuyû lôïi vaø maët nöôùc chuyeân duøng(thuyû ñieän): Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 152 76
Chöông 4: V.3. ÑÒNH HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG KEÁT CAÁU HAÏ TAÀNG (4). Tröôøng hoïc: Treân cô sôû ñònh höôùng phaùt trieån giaùo duïc (ôû muïc I), tính toaùn ñöôïc soá hoïc sinh caùc caáp vaø Nhu caàu söû duïng ñaát cuûa ngaønh GD. Döï kieán xaây döïng tröôøng hoïc caùc caáp: maàm Non, TH, THCS, PTTH Döï keán xaây döïng trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân Xaây döïng trung taâm giaùo duïc coäng ñoàng (moãi xaõ 1 trung taâm). Toång dieän tích ñaát cho ngaønh giaùo duïc. (5) Caùc cô sôû y teá: Dieän tích xaây döïng Beänh vieän Dieän tích xaây döïng Phoøng khaùm ña khoa khu vöïc Dieän tích xaây döïng traïm y teá Toång dieän tích ñaát y teá Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 153 Chöông 4: V.3. ÑÒNH HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG KEÁT CAÁU HAÏ TAÀNG (6). Vaên hoaù-theå thao: Ñoái vôùi caáp Huyeän (xaây döïng taïi trung taâm huyeän –Thò traán) + Trung taâm theå thao: Saân vaän ñoäng, saân thi ñaáu ña naêng, + Coâng vieân, nhaø vaên hoaù thieáu nhi, Ñeán naêm 2010 moãi xaõ phaûi coù: + Saân vaän ñoäng: 1,2-1,5ha + Khu vaên hoaù: dieän tích bình quaân 0,5ha Moãi trung taâm cuïm xaõ phaûi xaây döïng caùc thieát cheá veà vaên hoaù nhö thò traán (vì töông lai caùc trugn taâm cuïm xaõ seõ phaùt trieån thaønh thò töù hoaëc thò traán) Toång dieän tích ñaát VH-TT Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 154 77
Chöông 4: V.3. ÑÒNH HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG KEÁT CAÁU HAÏ TAÀNG (7). Nghóa trang-nghóa ñòa: Caùc nghóa ñòa bò di dôøi Caùc nghóa ñòa xaây döïng môùi Toång dieän tích caùc nghóa ñòa (8) Baõi xöû lyù chaát thaûi Baõi xöû lyù chaát thaûi raén cho caùc khu coâng nghieäp 2 Traïm trung chuyeån raùc ôû caùc xaõ (3000-5000m /traïm/xaõ) Caùc traïm xöû lyù nöôùc thaûi, Toång dieän tích cho xaây döïng caùc coâng trình xöû lyù chaát thaûi Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 155 Chöông 4: V.3. ÑÒNH HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG KEÁT CAÁU HAÏ TAÀNG (9). Truï sôû cô quan, trung taâm haønh chaùnh Trung taâm haønh chaùnh caáp huyeän: UBND, Huyeän uyû, khoái caùc phoøng ban Truï sôû caùc xaõ: dieän tích cho xaây döïng truï sôû xaõ, 2 Truï sôû aáp: moãi xaõ xaây döïng 1 truï sôû aáp dieän tích BQ: 200-500m Trong tröôøng hôïp caùc xaõ döï kieán thaønh laäp môùi: boá trí ñaát cho xaây döïng trung taâm haønh chaùnh xaõ khoaûng 5 ha/xaõ. Toång dieän tích ñaát truï sôû cô quan vaø trung taâm haønh chaùnh:?ha Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 156 78
Chöông 4: V.4. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN KHOÂNG GIAN ÑOÂ THÒ & XAÂY DÖÏNG CAÙC KHU DAÂN CÖ (10). Phaùt trieån caùc khu ñoâ thò Quy hoaïch khoâng gian phaùt trieån caùc ñoâ thi (Sôû xaây döïng), döï kieán phaùt trieån caùc thò xaõ, thò traán, thò töù treân ñòa baøn nghieân cöùu. Quy moâ daân soá Toång Dieän tích khu trung taâm ñoâ thò Dieän tích caùc khu chöùc naêng, Döï kieán xaây döïng caùc khu daân cö noâng thoân: Quan ñieåm phaùt trieån daân cö noâng thoân: phaùt trieån thaønh cuïm theo caùc truïc ñöôøng (ñeå thuaän lôïi cho vieäc toå chöùc caùc coâng trình coâng coäng: tröôøng, ñieän, Vaên hoaù, Ñaëc bieät chuù troïng ñeán an ninh quoác phoøng.) Xaùc ñònh quy moâ caùc tuyeán daân cö (Soá khaåu, soá hoä), dieän tích bình quaân veà ñaát ôû 300m 2/hoä. Toång dieän tích ñaát ôû (Ñoâ thò: ?ha; Noâng thoân: ?ha) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 157 Chöông 4: Vi. XAÂY DÖÏNG PHÖÔNG AÙN QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT 1. QHSDÑ phi noâng nghieäp 2. QHSDÑ Noâng nghieäp 3. Xaây döïng caùc phöông aùn söû duïng ñaát 4. Löïa choïn phöông aùn thöïc hieän 5. Xaây döïng baûn ñoà QHSDÑ 6. Tính toaùn chu chuyeån ñaát ñai 7. Phaân kyø QHSDÑ 8. Laäp keá hoaïch söû duïng ñaát 158 79
Chöông 4: VI.1. QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT PHI NOÂNG NGHIEÄP Quy hoaïch ñaát Phi noâng nghieäp (ñaát chuyeân duøng vaø ñaát ôû) : Treân cô sôû ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi (Phaùt trieån caùc ngaønh; Xaây döïng keát caáu haï taàng vaø vaät chaát kyõ thuaät; Khoâng gian phaùt trieån caùc khu daân cö ñoâ thò vaø noâng thoân, ) Xaây döïng lôùp döõ lieäu veà quy hoaïch vaø tính toaùn ñöôïc nhu caàu söû duïng ñaát phi noâng nghieäp (ñaát chuyeân duøng vaø ñaát ôû) trong thôøi kyø quy hoaïch. Döõ lieäu khoâng gian Döõ lieäu thuoäc tính code Coâng trình Dieän tích 1 1 Khu coâng nghieäp 200 ha 2 2 Khu daân cö 100 ha Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 159 Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP Quy hoaïch ñaát laâm nghieäp: Döïa vaøo keát quaû ñaùnh giaù ñaát ñai (nhöõng vuøng coù ñoä doác cao, khoù khaên veà nöôùc töôùi, caây troàng cho hieäu quaû thaáp neân chuyeån sang troàng röøng), ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh laâm nghieäp (keá hoaïch veà troàng röøng) vaø phaân ñònh ranh giôùi ñaát noâng laâm ñeå xaây döïng baûn ñoà quy hoaïch vaø tính toaùn quy moâ dieän tích ñaát laâm nghieäp. Quy hoaïch söû duïng ñaát noâng nghieäp: Choàng xeáp lôùp thoâng tin quy hoaïch cuûa caùc loaïi ñaát: Chuyeân duøng; Ñaát ôû; Ñaát laâm nghieäp vaø Baûn ñoà hieän traïng -> Taùch ra lôùp döõ lieäu quy hoaïch ñaát noâng nghieäp (töø ñoù tính quy moâ toång dieän tích ñaát noâng nghieäp). Keát hôïp vôùi keát quaû ñaùnh giaù ñaát ñai (baûn ñoà, ma traän keát quaû ñaùnh giaù ñaát ñai), laäp moâ hình baøi toaùn quy hoaïch tuyeán tính (LP) giaûi ñeå tìm ra phöông aùn söû duïng ñaát toái öu. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 160 80
Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP QH C.Duøng G QH Ñaát ôû R. giôùi ñaát NN I S QH Ñaát L.Nghieäp BÑ thích nghi Hieän traïng Baøi toaùn Toái öu (LP ) Phöông aùn söû duïng ñaát NN: + Baûn ñoà + Baùo caùo, soá lieäu Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 161 Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP Moâ hình baøi toaùn quy hoaïch tuyeán tính Val (n,m) laø giaù trò veà hieäu quaû kinh teá /1ha gieo troàng LUT m treân LMU n Goïi X (n,m) laø dieän tích dieän tích LUT m coù theå boá trí treân LMU n (ñaây laø aån soá phaûi tìm) Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 162 81
Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP Moâ hình baøi toaùn quy hoaïch tuyeán tính n m → max + Haøm muïc tieâu : ∑ ∑ X i ,( j ) * Val i,( j ) (toång giaù trò saûn xuaát lôùn nhaát) i=1 i=1 n m ≤ + Heä raøng buoäc veà ñaát: ∑ ∑ X i,( j) S i i=1j = 1 n m + Raøng buoäc veà lao ñoäng: * ≤ ∑ ∑ X i,( j) lb i,( j) L i=1j = 1 * S i laø dieän tích LMU i ( i=1, , n ) coù theå boá trí söû duïng vaøo muïc ñích noâng nghieäp. * L: toång ngaøy coâng lao ñoäng coù theå huy ñoäng * ld (i,j): laø nhu caàu lao ñoäng/1ha cuûa LUTj treân LMU i Ngoaøi ra coøn coù theå coù nhieàu raøng buoäc khaùc tuyø theo tình hình cuï theå cuûa vuøng nghieân cöùu. Moãi muïc tieâu laø 1 phöông aùn söû duïng ñaát . Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 163 Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP Ví duï: • Coù 7 vuøng ñaát, saûn xuaát 5 loaïi caây troàng (LUT1-5), lôïi nhuaän/ha ñaõ cho (baûng sau). Boá trí dieän tích caùc loaïi caây troàng sao cho toång lôïi nhuaän laø cao nhaát; do ñieàu kieän veà thò tröôøng neân chæ boá trí dieän tích caùc loaïi caây troàng haïn cheá nhö sau: Dieän tích LUT1<=100ha; Dieän tích LUT2<=200ha; Dieän tích LUT3<=200ha Dieän tích LUT4<=300ha; Dieän tích LUT5<=200ha. Sj Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 164 82
Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP Laäp moâ hình: Goïi Xij: laø dieän tích boá trí caây i treân vuøng j (i=1, ,5; j=1, 7) Goïi Cij laø lôïi nhaän caây i saûn xuaát treân vuøng j (i=1, ,5; j=1, 7) Haøm muïc tieâu (object function) 5 7 ∑ ∑ Xij *Cij − > max i=1 j=1 Raøng buoäc: Xij ≥ 0 7 5 ∑ ∑ ≤ X ij S j Sj: dieän tích cuûa vuøng (supply) j=1 i =1 5 7 ≤ S : yeâu caàu giôùi haïn veà dieän tích (demand) ∑ ∑ X ij S i i i=1 j =1 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 165 Chöông 4: VI.2.QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP Keát quaû (giaûi baèng solver trong excel): Boá trí dieän tích caùc loaïi caây troàng ôû caùc vuøng ñaát nhö baûng sau: Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 166 83
Chöông 4: VI.3.XAÂY DÖÏNG CAÙC PHÖÔNG AÙN SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Toång hôïp keát quaû boà trí söû duïng ñaát: Phi noâng nghieäp: ñaát chuyeân duøng vaø ñaát ôû Ñaát Noâng nghieäp: ñaát laâm nghieäp vaø ñaát noâng nghieäp Phöông aùn khai thaùc ñaát chöa söû duïng vaøo caùc muïc ñích khaùc Keát quaû thu ñöôïc: caùc phöông aùn söû duïng ñaát ñeán naêm ñònh hình Loaïi ñaát Hieän Quy hoaïch Traïng PA.I PA.II PA.III 1. Nhoùm Ñaát NN 2. Nhoùm ñaát phi NN 3. Ñaát chöa söû duïng Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 167 Chöông 4: VI.4. LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG AÙN THÖÏC HIEÄN (1) Ñaùnh giaù tính khaû thi cuûa caùc phöông aùn: Möùc ñoä phuø hôïp vôùi QHSDÑ caáp treân Khaû naêng ñieàu tieát nhu caàu söû duïng ñaát cuûa caùc ngaønh Khaû naêng toå chöùc thöïc hieän (2).So saùnh Hieâu quaû kinh teá caùc phöông aùn Giaù trò saûn xuaát Hieâu quaû ñaàu tö Tieát kieäm ñaát ñai (3). Hieäu quaû xaõ hoäi caùc phöông aùn Khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu löông thöïc, thöïc phaåm, . Taùc ñoäng cuûa caùc coâng trình giao thoâng, xaây döïng Giaûi quyeát vieäc laøm, (4). Taùc ñoäng moâi tröôøng caùc phöông aùn Khaû naêng caûi thieän moâi tröôøng Baûo veä taøi nguyeân ñaát vaø nöôùc, khaû naêng xoùi moøn, möùc ñoä oâ nhieãm khoâng khí, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 168 84
Chöông 4: VI.4. LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG AÙN THÖÏC HIEÄN Tham khaûo yù kieán chuyeân gia ñeå xaây döïng ma traän so saùnh caëp, duøng phaàn meàm Expert Choice ñeå tính troïng soá cuûa caùc yeáu toá (chæ choïn tröôøng hôïp coù tyû soá nhaát quaùn <10%) Caùc phöông aùn Tính khaû Hieäu quaû Hieäu quaû Taùc ñoäng . thi kinh teá xaõ hoäi moâi tröôøng Tính khaû thi 1 aij Hieäu quaû kinh teá 1/aij 1 Hieäu quaû xaõ hoäi 1 Taùc ñoäng moâi 1 tröôøng 1 n ∑Wi =1 i=1 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 169 Chöông 4: VI.4. LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG AÙN THÖÏC HIEÄN Caùc phöông aùn Tính khaû Hieäu Hieäu quaû Taùc ñoäng . thi quaû kinh xaõ hoäi moâi tröôøng teá Troïng soá W1 W2 W3 W4 Wn Phöông aùn I C11 C12 C13 C14 C1n Phöông aùn II C21 C22 C23 C24 C2n Phöông aùn III C31 C32 C33 C34 C3n Cin : laø ñieåm ñaùnh giaù cuûa PA i öùng vôùi yeáu toá n (C in caøng lôùn thì möùc thích hôïp caøng cao), tính chæ soá thích hôïp Si cuûa töøng PA vaø so saùnh ñeå choïn PA coù Si cao nhaát. n Si = ∑W j ×Cij (; i = )3,2,1 j=1 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 170 85
Chöông 4: VI.5.XAÂY DÖÏNG BAÛN ÑOÀ QHSDÑ (theo PA choïn) Baûn ñoà QHSDÑ: Laø thaønh quaû quan troïng cuûa quaù trình laäp QHSDÑ, trong ñoù phaûn aûnh phöông höôùng vaø toaøn boä noäi dung cuûa söû duïng ñaát ñai trong töông lai. Tyû leä: cuøng tyû leä vôùi baûn ñoà hieän traïng, caáu truùc döõ lieäu nhö sau: Teân tröôøng Kieåu döõ Dieãn giaûi thuoäc tính Lieäu Shape Polygon Kieåu vuøng ID_HT String(10) Maõ soá loaïi ñaát hieän traïng LUT_HT String(40) Moâ taû caùc loaïi hình söû duïng ñaát hieän traïng. ID_QH String(10) Maõ soá loaïi ñaát quy hoaïch LUT_QH String(40) Moâ taû caùc loaïi hình söû duïng ñaát quy hoaïch DTICH Nember(10,4) Dieän tích tính theo m2 Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 171 Chöông 4: VI.6. TÍNH TOAÙN CHU CHUYEÅN ÑAÁT ÑAI Treân cô sôû baûn ñoà QHSDÑ, tính toaùn chu chuyeån ñaát ñai nhö sau: If ID_HT<>ID_QH then S (Dieän tích)= DTICH; “Dieän tích chu chuyeån töø loaïi hình LUT_HT sang loaïi hình LUT_QH vôùi dieän tích laø”, S; Endif Ví duï baûng chu chuyeån ñaát ñai: Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 172 86
Chöông 4: VI.7. PHAÂN KYØ QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Phaân chia caùc chæ tieâu söû duïng ñaát theo muïc ñích söû duïng. Dieän tích ñaát phaûi chuyeån muïc ñích söû duïng Dieän tích phaûi thu hoài Keá hoaïch khai thaùc ñaát chöa söû duïng ñöa vaøo söû duïng cho caùc muïc ñích trong keá hoaïch söû duïng ñaát kyø ñaàu vaø kyø cuoái. Laäp keá hoaïch söû duïng ñaát chi tieát cho töøng naêm trong kyø ñaàu. Keá hoaïch söû duïng ñaát kyø cuoái. Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 173 Chöông 4: VI.8. LAÄP KEÁ HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (1). Laäp keá hoaïch söû duïng ñaát kyø ñaàu (seõ ñöôïc laäp trong PA aùn quy hoaïch) Cuï theå hoaù söû duïng ñaát töøng naêm trong 5 naêm kyø ñaàu ñeán töøng ñôn vò haønh chaùnh caáp döôùi tröïc tieáp. Döï kieán thu ngaân saùch töø giao ñaát, cho thueâ ñaát, chuyeån muïc ñích söû duïng ñaát, caùc loaïi thueá lieân quan ñeán ñaát ñai vaø caùc khoaûn chi vieäc ñeàn buø. (2). Keá hoaïch söû duïng ñaát 5 naêm kyø cuoái (coù 2 tröôøng hôïp): + Laäp keá hoaïch söû duïng ñaát coù ñieàu chænh quy hoaïch + Laäp keá hoaïch söû duïng ñaát khoâng ñieàu chænh quy hoaïch Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 174 87
NOÄI DUNG ÑIEÀU CHÆNH QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT (Laäp keá hoaïch söû duïng ñaát coù ñieàu chænh quy hoaïch) Ngoaøi caùc noäi dung gioáng nhö QHSDÑ, caàn nghieân cöùu caùc noäi dung sau: Phaân tích, ñaùnh giaù möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá laøm thay ñoåi cô caáu söû duïng ñaát trong kyø quy hoaïch: Ñieàu kieän töï nhieân: söï thay ñoåi so vôùi döï baùo kyø QH tröôùc Ñieàu kieän kinh teá-xaõ hoäi: coù ñieàu chænh gì so vôùi döï baùo trong QHSDÑ kyø tröôùc. Ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän quy hoaïch söû duïng ñaát kyø tröôùc ñeán thôøi ñieåm ñieàu chænh Nhöõng chæ tieâu thöïc hieän hieän theo QHSDÑ kyø tröôùc Caùc chæ tieâu ñaõ thöïc hieän khoâng theo QHSDÑ kyø tröôùc Caùc chæ tieâu phaùt sinh caàn ñieàu chænh trong thôøi gian coøn laïi Xaây döïng phöông aùn ñieàu chænh QHS DÑ (soá lieäu vaø baûn ñoà) Caùc giaûi phaùp thöïc hieän thöïc hieän phöông aùn ñieàu chænh QHSDÑ Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 175 PHAÀN III: DÖÏ TOAÙN LAÄP & ÑIEÀU CHÆNH QUY HOAÏCH, KEÁ HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Döï toaùn tính theo quyeát ñònh 10/2005/QÑ-BTNMT (24/10/2005) cuûa boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng: 1. Döï toaùn caáp tænh 2. Döï toaùn caáp huyeän 3. Döï toùan caáp xaõ 176 88
I. CAÙC CAÊN CÖÙ PHAÙP LYÙ Nghò ñònh soá 204/2004/NÑ-CP ngaøy 14/12/2004 cuûa Chính phuû veà cheá ñoä tieàn löông ñoái vôùi caùn boä coâng chöùc, vieân chöùc vaø löïc löôïng vuõ trang. Thoâng tö soá 01/2005/TTLT-BNV-BTC ngaøy 05/01/2005 veà vieäc höôùng daãn chuyeån xeáp löông cuõ sang löông môùi ñoái vôùi caùn boä coâng chöùc, vieân chöùc. Thoâng tö soá 30/2004/TT-BTNMT, ngaøy 01 thaùng 11 naêm 2004 veà vieäc höôùng daãn laäp, ñieàu chænh vaø thaåm ñònh quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát. Quyeát ñònh 10/2005/QÑ-BTNMT (24/10/2005) cuûa boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng veà ñònh möùc kinh teá-kyõ thuaät laäp vaø ñieàu chænh quy hoaïch keá hoaïch söû duïng ñaát Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 177 II. KINH PHÍ Tính döï toaùn caáp tænh Coâng thöùc: MT = M tb x Kkt x Kds x Ks x Khc x Kñt Mtb : Kinh phí trung bình cho 1 Tænh (Dieän tích: 500.000ha) Kkt : heä soá aùp löïc veà kinh teá Kds : heä soá aùp löïc veà daân soá, Ks : heä soá quy moâ dieän tích, Khc : heä soá ñôn vò haønh chaùnh, Kñt : heä soá aùp löïc veà ñoâ thò, Lecture note: ThS. Leâ Caûnh Ñònh 178 89