Xây dựng hệ thống Tài chính xanh - Kinh nghiệm một số nước trên thế giới và bài học cho Việt Nam

Nội dung text: Xây dựng hệ thống Tài chính xanh - Kinh nghiệm một số nước trên thế giới và bài học cho Việt Nam

1. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ Xây dựng hệ thống Tài chính xanh- Kinh nghiệm một số nước trên thế giới và bài học cho Việt Nam Trần Thị Xuân Anh Nguyễn Thị Lâm Anh Ngô Thị Hằng Trần Anh Tuấn Ngày nhận: 02/05/2019 Ngày nhận bản sửa: 09/05/2019 Ngày duyệt đăng: 17/05/2019 Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh cho thời kỳ 2011- 2020 và tầm nhìn đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 23/9/2012 theo Quyết định số 1393/QĐ-TTg. Để tài trợ cho chiến lược này, theo đánh giá của GIZ (2016), Việt Nam cần ít nhất 30,7 tỷ USD trước năm 2020, tương đương 15% GDP trong năm 2015 và 21,2 tỷ USD cho giai đoạn từ năm 2012 đến 2030. Đây là một thử thách lớn cho nền kinh tế và hệ thống tài chính của Việt Nam do tỷ lệ thâm hụt ngân sách ở mức khá cao 6,1% GDP (2015) và 3,67% (2018). Do vậy, một trong những mục tiêu chính của Chương trình Cải cách Kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh là cải cách khu vực tài chính nhằm thiết lập hệ thống Tài chính xanh (TCX), tạo ra các công cụ và sản phẩm tài chính để huy động vốn cho sự phát triển bền vững ở Việt Nam. Để làm được điều này, việc học hỏi kinh nghiệm của các nước trong khu vực và trên thế giới là cần thiết. Chính vì vậy bài báo này sẽ nghiên cứu kinh nghiệm xây dựng hệ thống tài chính xanh tại các nước Ấn Độ, Singapore và Hàn Quốc để rút ra những bài học cho Việt Nam. Từ khoá: Kinh tế xanh, Tài chính xanh, phát triển bền vững, Hệ thống Tài chính xanh 1. Cơ sở luận triển của xu hướng Kinh tế hợp các công nghệ mới, sản xanh (Green Economy) trên phẩm và dịch vụ tài chính với ài chính xanh (Green thế giới trong những thập kỷ nâng cao hiệu quả năng lượng, finance) là thuật ngữ gần đây. Các nhà nghiên cứu giảm phát thải chất ô nhiễm ra đời gắn với sự phát quan niệm TCX sẽ là sự kết để hỗ trợ tăng trưởng Kinh tế © Học viện Ngân hàng Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng ISSN 1859 - 011X 65 Số 204- Tháng 5. 2019
2. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ xanh theo hướng carbon thấp phái sinh. Ngoài ra, thông qua động các nguồn tài chính cho (Rakić và Mitić, 2012). một quỹ carbon, đầu tư cho thị mục tiêu phát triển Kinh tế Để hiểu rõ về TCX và phạm trường giao dịch phát thải có xanh. vi của TCX, các nhà nghiên thể được thực hiện. cứu cũng đã làm rõ sự khác Tài chính biến đổi khí hậu (1) Các sản phẩm Tài chính biệt giữa Tài chính bền được xem là một khía cạnh xanh (Green financial vững (Sustainable finance); của TCX, tập trung vào các products) Tài chính môi trường nguồn tài chính đầu tư vào các Các công cụ huy động tài (Environmental finance); Tài chương trình hành động nhằm chính cho phát triển Kinh tế chính carbon (Carbon finance) giảm thiểu và thích ứng với xanh, hay các kênh Tài chính và Tài chính biến đổi khí hậu các tác động của biến đổi khí xanh chính chủ yếu gồm có: (climate finance) với TCX hậu. Tuy nhiên, Tài chính biến (i) Công cụ vốn: Quỹ đầu tư (Noh, Hee Jin. 2018). đổi khí hậu không hoàn toàn vốn mạo hiểm, Gọi vốn cộng Cụ thể, Tài chính bền vững giống với TCX, vì nó không đồng, ETF ; (ii) công cụ nhằm mục tiêu tạo ra giá trị tính đến các rủi ro môi trường nợ: Tín dụng xanh, trái phiếu kinh tế và xã hội thông qua hoặc các mục tiêu phát triển. xanh, trái phiếu chính quyền các mô hình tài chính, sản Theo đó, TCX bao trùm nhiều địa phương, nợ chuyển đổi ; phẩm và thị trường bền vững chủ đề liên quan đến các hoạt (iii) công cụ phái sinh: sản theo thời gian. Tài chính bền động phát triển môi trường phẩm phái sinh giảm thiểu vững tính đến các khoản đầu bền vững hơn so với Tài chính rủi ro, bảo hiểm, công cụ tư mở rộng hơn và toàn diện biến đổi khí hậu. hoán đổi ; và (iv) Quỹ tài hơn, xem xét không chỉ khía Như vậy, TCX có thể được trợ xanh: hỗ trợ kỹ thuật, quỹ cạnh môi trường, mà cả khía hiểu là tài chính phục vụ cho khí hậu, trợ cấp hoặc các quỹ cạnh xã hội và các vấn đề sự phát triển bền vững của chìm. quản trị. toàn xã hội. TCX bao gồm các Tài chính môi trường là tài dịch vụ tài chính, thể chế, các (2) Các định chế Tài chính chính và đầu tư liên quan đến sáng kiến và chính sách quốc xanh (Green financial môi trường sinh thái (không gia, và các sản phẩm tài chính institutions) khí, nước, đất, ). Tài chính (nợ, vốn chủ sở hữu, bảo Để cung ứng hiệu quả các sản môi trường coi thiệt hại môi hiểm, và tài sản đảm bảo); phẩm TCX nêu trên không thể trường là rủi ro tài chính, theo được thiết kế để thúc đẩy các không nói đến vai trò của các đó, các dự án gây tổn hại hoặc hoạt động bảo vệ môi trường, định chế tài chính. Theo Volz có khả năng gây hại cho môi giảm thiểu và thích ứng với (2018), các định chế tài chính trường đều bị cấm tài trợ hoặc biến đổi khí hậu, nâng cao tham gia vào lĩnh vực TCX không được nhận tài trợ. Khái hiệu quả trong bảo tồn nguồn có thể chia thành hai nhóm: niệm này rộng hơn TCX ở chỗ vốn tự nhiên và huy động các nhóm thứ nhất là các định chế nó tập trung vào bảo vệ môi nguồn lực. tài chính truyền thống phát trường, có thể không đóng Nghiên cứu của Volz (2018) triển và mở rộng sang các góp cho tăng trưởng kinh tế. đã gợi ý hệ thống tài chính sản phẩm TCX; nhóm thứ hai Tài chính carbon cung cấp cho phát triển Kinh tế xanh là các định chế TCX thuần tài chính cho một dự án nhằm bao gồm các trụ cột chính: tuý (“Green-only” financial giảm lượng khí thải carbon Các sản phẩm TCX; Các định institutions). Định chế TCX dioxide và khí thải nhà kính chế TCX; Thị trường TCX và thuần tuý được biết đến đầu (GHG) khác. Thông qua thị Quỹ khí hậu xanh. Đây cũng tiên là Ngân hàng Đầu tư trường giao dịch khí thải, Tài chính là khung tài chính được Xanh (GIB- Green Investment chính carbon có thể được thiết khuyến nghị để các nước căn Bank) được thành lập tại Anh kế theo những cách linh hoạt cứ vào đó xây dựng chiến nhằm hỗ trợ vốn đầu tư xanh trong thị trường giao ngay và lược và đề xuất giải pháp huy cho Chính phủ. Mục tiêu của 66 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
3. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ GIB là tăng hiệu quả của mô số xanh” gồm những cổ phiếu thích hợp. Điều này là do các hình đầu tư công và tư nhân, của các doanh nghiệp hoạt ngân hàng chịu trách nhiệm giảm thiểu những thất bại của động trong lĩnh vực phát triển thanh toán cho các khoản tiền thị trường trong việc điều tiết kinh tế trên nền tảng giảm gửi tiết kiệm của người dân, luồng vốn cho tăng trưởng phát thải carbon. có nghĩa là họ không thể đầu xanh. GIB huy động vốn tư vào các dự án, công cụ đầu thông qua các chiến lược thu (4) Các Quỹ khí hậu xanh tư có rủi ro cao. Do đó, hệ hút vốn từ các quỹ đầu tư mạo (GCF- Green Climate Fund) thống TCX đòi hỏi nhiều loại hiểm, sau đó hỗ trợ vốn đầu Biến đổi khí hậu đe dọa sự công cụ tài chính và Chính tư vào các dự án, chương trình bền vững của trái đất và gây phủ nên tạo ra môi trường và phát triển Kinh tế xanh của ra thiệt hại kinh tế lớn, và do hệ thống thị trường vốn để hỗ cả tư nhân và Chính phủ. Đặc tính cấp bách và nghiêm trọng trợ TCX. Có hai cách tiếp cận biệt, GIB cố gắng hỗ trợ các của biến đổi khí hậu, mục đích để phát triển đầu tư tư nhân doanh nghiệp vừa và nhỏ cải của GCF là đóng góp đáng kể vào Kinh tế xanh: thiện chất lượng công nghệ vào các nỗ lực toàn cầu nhằm Một là, thiết lập một thị sạch, xanh hướng tới thân đạt được các mục tiêu mà trường đầu tư xanh thông qua thiện với môi trường (Noh, cộng đồng quốc tế đặt ra để đầu tư tư nhân. Ở giai đoạn Hee Jin. 2018). đối phó với biến đổi khí hậu. ban đầu, đầu tư công là cần So với các chương trình tài thiết bởi vì ở giai đoạn này, (3) Thị trường Tài chính xanh chính khí hậu khác, GCF có đầu tư tư nhân không khả thi (Green financial market) tiềm năng phát triển thành một do có rủi ro cao. Sau khi hình Thông qua các thị trường cơ chế có thể vận hành toàn thành và thương mại hóa thị TCX, nguồn vốn được huy diện và có hệ thống quỹ biến trường xanh, đầu tư tư nhân động cho các doanh nghiệp đổi khí hậu lớn nhất thế giới, có động lực để tự phát triển đầu tư xanh, thúc đẩy ngành và nếu thành công, quy mô trên thị trường xanh. kinh tế chuyển dịch theo của quỹ sẽ rất đáng kể (Noh, Hai là, tìm kiếm sự hợp tác hướng xanh hóa và hướng tới Hee Jin. 2018). công tư, chẳng hạn như mô sự phát triển bền vững của Để xây dựng được hệ thống hình Quỹ của Quỹ (Fund of nền kinh tế. Cơ bản hiện nay, TCX nói trên, nghiên cứu fund của Hàn Quốc) và mô thị trường TCX phát triển của Hee Jin Noh (2014a) cho hình Yozma (Israel). gồm: (i) Thị trường carbon: rằng Chính phủ cần đóng vai Mua bán phát thải carbon hay trò quan trọng trong việc hỗ 2. Nghiên cứu kinh nghiệm giới hạn và giao dịch carbon trợ tài chính cho ngành công một số nước trên thế giới là một dạng của mua bán phát nghiệp xanh ở giai đoạn đầu thải, nhằm vào lượng phát thải kinh doanh. Tuy nhiên, các 2.1. Hàn Quốc carbon (tính theo đơn vị tấn Chính phủ có những hạn chế hay đơn vị tương đương lượng về ngân sách và hệ thống làm Chính phủ Hàn Quốc chính khí thải CO2). (ii) Thị trường việc không hiệu quả, do đó thức đưa ra Kế hoạch 5 năm chứng khoán xanh: gồm thị việc tài trợ liên tục và hiệu lần thứ nhất về Tăng trưởng trường cổ phiếu, trái phiếu và quả từ các Chính phủ là khó xanh vào năm 2009- một chỉ số chứng khoán xanh. Thị khả thi. Chính vì vậy, các chương trình mang tính hệ trường chứng khoán Nasdaq Chính phủ nên giới thiệu và thống và hiệu quả hướng tới là thị trường tiên phong trong khuyến khích đầu tư quỹ tư Chiến lược Tăng trưởng xanh việc xây dựng và công bố cổ nhân vào các ngành công của Quốc gia, và Chính phủ phiếu xanh và bộ chỉ số chứng nghiệp xanh. Hơn nữa, từ góc sau đó cũng đã công bố kế khoán xanh trong lĩnh vực độ tài chính tư nhân, tài trợ hoạch 4 năm lần thứ 2 vào năng lượng sạch được biết đến nợ từ ngân hàng không phải là năm 2014. Chương trình như các “chỉ số xanh”. “Chỉ một hình thức đầu tư tư nhân hành động gần đây nhất là Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 67
4. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ Kế hoạch chủ động chuẩn bị được xem như một kênh huy cung cấp các khoản vay lãi trước biến đổi khí hậu, được động vốn hấp dẫn đối với các suất thấp cho việc lắp đặt thiết công bố vào tháng 12/2016. công ty bởi lãi suất vay thấp bị, sản xuất, và vận hành. Quy Để hỗ trợ thực hiện và đạt hơn so với lãi suất vay từ các mô của khoản hỗ trợ tài chính được mục tiêu của các chương khoản tín dụng thông thường. này là 100 tỷ won vào năm trình hành động phòng, chống Quy trình đánh giá tín dụng 2016, trong đó 92,2 tỷ won biến đổi khí hậu ở trên, hệ được thực hiện cẩn trọng sau dành cho việc lắp đặt các thiết thống TCX tại Hàn Quốc đã khi kiểm tra tính hợp lệ của bị và 7,8 tỷ won trong việc và đang được khuyến khích, hồ sơ vay, sau đó các công ty sản xuất xanh và vận hành. thúc đẩy và phát triển theo các đủ điều kiện sẽ được vay từ Tổng quy mô của các khoản trụ cột chính sau: quỹ. Tuy nhiên, hỗ trợ từ phía trợ cấp Chính phủ cho ngành Chính phủ chỉ dưới hình thức năng lượng tái tạo đã lên tới (1) Các quỹ tài trợ bảo vệ môi cho vay, không phải là đầu tư. 1,8 nghìn tỷ won (55.084 dự trường Do đó, Bộ Môi trường có thể án) (KEA, 2017; Oh, 2018). Quỹ Khí hậu xanh hay quỹ nên cân nhắc hình thức hỗ trợ Chính phủ cũng hỗ trợ tài Bảo vệ môi trường được thông qua đầu tư để chủ động chính cho các công trình nhà biết đến với tên gọi Quỹ môi khuyến khích, tăng cường ở và nhà cao tầng xanh. Nhà trường Nhà nước (State- công tác quản lý môi trường ở xanh là những ngôi nhà owned enviromental fund) tại của các doanh nghiệp (Oh, thân thiện với môi trường, sử Hàn Quốc. Thông qua quỹ 2018). dụng ít năng lượng, tối thiểu này, Bộ Môi trường Hàn Quốc Ngoài ra, Chính phủ cung cấp hoá nhu cầu sử dụng nhiên sẽ thực hiện cấp các khoản tín các khoản hỗ trợ tài chính, liệu hoá thạch cũng như tối dụng cho ngành công nghiệp khoản vay không từ nguồn thiểu hoá việc tạo ra GHGs môi trường gồm năng lượng Quỹ môi trường nhà nước, và các nguyên, nhiên liệu gây mới và năng lượng tái tạo. cho các đơn vị sẵn sàng lắp ô nhiễm môi trường, thông Khoản vay, kỳ hạn vay, hạn đặt và sử dụng các thiết bị tạo qua việc tăng cường sử dụng mức vay cho từng công ty ra năng lượng tái tạo và các các nguồn năng lượng mới thay đổi theo mục đích của đơn vị sản xuất các thiết bị và nguồn năng lượng tái tạo khoản vay. Kênh tín dụng này năng lượng tái tạo. Chính phủ như điện năng lượng mặt trời Bảng 1. Các khoản vay từ Quỹ môi trường nhà nước Nội dung cho vay Lãi suất vay Kỳ hạn khoản vay Hạn mức vay/ công ty (Tỷ won) - Kỳ hạn trả chậm: 3 năm 3 Tài trợ phát triển - Kỳ hạn thanh toán: 4 năm 1 ngành công nghiệp Cố định - Kỳ hạn trả chậm: 2 năm 0,5 môi trường - Kỳ hạn thanh toán: 3 năm 0,5 Quỹ cải thiện vấn đề - Kỳ hạn trả chậm: 3 năm 5 Cố định môi trường - Kỳ hạn thanh toán: 4 năm - Kỳ hạn trả chậm: 3 năm 2,5 Tài trợ phát triển Linh hoạt, thay - Kỳ hạn thanh toán: 7 năm 1 ngành công nghiệp tái đổi theo quý - Kỳ hạn trả chậm: 2 năm 0,5 chế - Kỳ hạn thanh toán: 3 năm 0,5 Tài trợ lắp đặt thiết bị Linh hoạt, thay - Kỳ hạn trả chậm: 5 năm 3 tạo khí gas tự nhiên đổi theo quý - Kỳ hạn thanh toán: 10 năm Lưu ý: Kỳ hạn trả chậm (deferment period)- giai đoạn mà bên đi vay không phải trả lãi và hoàn trả bất kỳ phần gốc nào cho bên cho vay Nguồn: Oh (2018) và loan.keiti.re.kr (truy cập ngày 12/12/2017) 68 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
5. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ Bảng 2. Hỗ trợ tài chính cho ngành năng lượng tái tạo Mục đích Hạn mức vay Kỳ hạn vay Tỷ lệ hỗ trợ (tỷ won) Sản xuất xanh và 10 - Kỳ hạn vay trả chậm: 5 năm SME: 90% thiết bị xanh - Kỳ hạn vay thanh toán trong nhiều kỳ: 10 năm Rác thải và sinh học 10 - Kỳ hạn trả chậm: 5 năm Công ty trung gian: 70% Thiết bị gia đình 0.1 - Kỳ hạn thanh toán trong nhiều kỳ: 10 năm Vận hành 1 - Kỳ hạn vay trả chậm: 1 năm Công ty lớn: - Kỳ hạn vay thanh toán trong nhiều kỳ: 2 năm 40% (tối đa) Nguồn: Oh (2018) Bảng 3. Thống kê các định chế tài chính Hàn Quốc tham gia vào các Chương trình Tài chính xanh quốc tế Thoả Số tổ chức tham gia ký kết thuận Quốc tế Hàn Quốc 2008 2009 2008 2009 Đơn vị tham gia chính GRI Asiana, Hyundai Motors, KDB, Korea Land > 960 tổ chức 1290 35 53 Reporting Corporation UNEP/FI 176 định chế tài chính 180 8 8 Woori Bank, KB, Korea EXIM Bank Mirae Asset Global Investment, NH-CA UN PRI > 524 tổ chức 697 9 14 Asset Management, Eco-Frontier UN Global 6.500 tổ chức 7.500 151 169 IBK, Daewoo Securities, KDB, Woori Bank Compact Mirae Asset Global Investment, KB, KDB CDP 475 định chế tài chính 534 15 16 Asset Nguồn: Noh (2009, 2010) (solar photovoltaic), nhiệt Korea EXIM bank và con số thiểu việc sử dụng nguồn năng năng lượng mặt trời (solar này vẫn tiếp tục gia tăng qua lượng hạt nhân. Ngoài ra, mô thermal), năng lượng địa nhiệt các năm (Noh 2009, 2010). hình huy động vốn TCX cho (geothermal), (Oh, 2018). Các định chế tài chính khác, các dự án xanh thông qua các đặc biệt là các công ty tài quỹ đầu tư được triển khai và (2) Định chế Tài chính xanh chính trong nước như Tập phát triển rất mạnh tại Hàn Bên cạnh việc xây dựng các đoàn Tài chính Shinhan, Tập Quốc. Tới năm 2017, Quỹ quỹ tài trợ môi trường, Hàn đoàn Tài chính KB và Công Hưu trí nhà nước (National Quốc cũng khuyến khích các ty Quản lý tài sản KDB, đã Pension Service- NPS) đã đầu tổ chức, định chế tài chính nỗ lực thành lập các quỹ đầu tư 200 tỷ won vào hai quỹ đầu trong và ngoài nước tham gia tư để tài trợ cho các dự án tư vốn tư nhân xanh (Green vào lĩnh vực TCX. Ngay từ về nguồn năng lượng mới và Private Equity Funds- PEFs) khi kế hoạch 5 năm lần thứ năng lượng tái tạo, đặc biệt là để đầu tư vào các cơ sở hạng nhất về Tăng trưởng xanh khi Chính phủ đang cố gắng tầng xanh nội địa như các nhà được ban hành, đã có 8 định gia tăng thị phần của nguồn máy điện năng lượng tái tạo, chế tài chính tham gia cung năng lượng mới và năng lượng các thiết bị xử lý rác thải ; cấp sản phẩm tín dụng xanh, tái tạo (tới 20%) trong tổng Hiệp hội Hỗ trợ Kỹ sư và trong đó có các ngân hàng nguồn năng lượng quốc gia, Nghiên cứu Hàn Quốc (Korea chính như Woori Bank, KB, đồng thời hạn chế và giảm Scientits and Engineers Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 69
6. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ Mutual-Aid Association- USD trái phiếu xanh nhằm 01/2015 hướng tới việc giảm SEMA) đã đầu tư 40 tỷ won tài trợ tài chính cho việc mua thiểu GHGs một cách hiệu vào một quỹ đầu tư xanh có các phương tiện sử dụng động quả tại các ngành nghề khác NPS là nhà đầu tư lớn nhất cơ hybrid vào năm 2016; Tập nhau trong nền kinh tế. Theo (Oh, 2018). đoàn quốc tế Hanjin (Hanjin Luật Giao dịch phát thải (ETS International Corporation) act) được ban hành và có hiệu (3) Thị trường Tài chính cũng đã phát hành 300 triệu lực vào năm 2012, các công xanh USD trái phiếu xanh vào ty có mức độ phát thải GHG Thị trường trái phiếu xanh: năm 2017 để đầu tư vào các bình quân 3 năm vượt 25.000 Khác với các quốc gia đã công trình thân thiện với môi tấn CO2 (tCO2e) sẽ được chỉ thực hiện phát hành trái phiếu trường (Sáng kiến trái phiếu định là đối tượng ETS (ETS xanh, trái phiếu xanh tại Hàn khí hậu, 2018). Thêm vào objects)- đơn vị tham gia Quốc không phải là trái phiếu đó, trái phiếu xanh tại Hàn chương trình giao dịch phát Chính phủ (thậm chí, tháng Quốc đang phát triển theo xu thải. Tính tới tháng 01/2015, 3/2018, Bộ Tài chính và Chiến hướng mở rộng mức độ bao 525 công ty thuộc 25 ngành lược Hàn Quốc cũng đã tuyên phủ từ góc độ phát hành trái tham gia hệ thống giao dịch bố hiện chưa có kế hoạch phát phiếu xanh phục vụ cho các phát thải với vai trò đối tượng hành trái phiếu xanh Chính hoạt động, công tác, dự án ETS, và con số này đã đạt 549 phủ), mà là trái phiếu doanh môi trường sang tài trợ tài vào tháng 01/2017 (Kim & nghiệp, trái phiếu phát hành chính cho các công tác, không Shim, 2017). Bộ Tài chính và đại chúng tài trợ cho các dự chỉ môi trường, mà còn là xã Chiến lược Hàn Quốc thường án môi trường hoặc năng hội và quản trị. Do đó trái tái phân bổ lượng phát thải lượng tái tạo, vì vậy quy mô phiếu xanh tại Hàn Quốc còn GHG cho các chủ thể tham gia vốn thường tương đối nhỏ. được coi là trái phiếu ESG Chương trình Giao dịch phát Các định chế tài chính công (Environment, social, and thải theo định kì 5 năm một đóng vai trò quan trọng trong governance). lần dưạ trên tổng lượng khí việc phát hành trái phiếu xanh Thị trường giao dịch phát thải GHG trong 5 năm. Theo thu hút nguồn lực tài chính thải: Chính phủ Hàn Quốc Oh (2018), trên thị trường cho nhiều dự án xanh. Trong chính thức triển khai thực giao dịch phát thải Hàn Quốc, khối tư nhân, công ty tài chính hiện Chương trình Giao dịch giá của mỗi đơn vị hạn mức Huyndai (Huyndai Capital) phát thải (Emission Trading phát thải (Korean Allowance cũng đã phát hành 500 triệu Scheme- ETS) vào tháng Unit- KAU) đã tăng khoảng Bảng 4. Các phương án phát hành trái phiếu xanh tại Hàn Quốc STT Tổ chức phát hành Ngày phát hành Quy mô(triệu USD) Niêm yết 20/2/2013 500 1 Korea Exim Bank SGX 2/2/2016 400 2 Huyndai Capital 7/3/2016 500 SGX 3 Korea Development Bank 27/6/2017 300 SGX 4 Hanjin International 25/9/2017 300 SGX 5 Korea Exim Bank 8/3/2018 400 TPEx, SGX 6 Korea Water Resources Corporation 8/3/2018 300 SGX 7 Korea Development Bank 29/5/2018 300 tỷ won KRX Ghi chú: SGX- Sở giao dịch chứng khoán Singapore, TPEx- Sở giao dịch chứng khoán Đài Loan, KRX- Sở giao dịch chứng khoán Hàn Quốc Nguồn: Oh (2018) 70 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
7. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ 3,6 lần so với giá khởi điểm, Chính phủ Ấn Độ xác định 2017, các doanh nghiệp quốc từ mức 7.860 won/KAU việc xây dựng cơ sở hạ tầng doanh và doanh nghiệp tư (02/2015) tới mức 28.000 phục vụ phát triển kinh tế là nhân đã phát hành tổng cộng won/KAU (6/2018). Điều này nhiệm vụ trọng yếu vì hoạt lượng trái phiếu trị giá 3,9 tỷ cho thấy, theo thời gian, áp động này giúp góp phần tạo USD, cao gấp 2,5 lần so với lực giảm thiểu phát thải GHG ra hàng triệu việc làm và nâng năm 2016. Chủ thể phát hành càng trở nên căng thẳng hơn cao khả năng sản xuất của trái phiếu chiếm 51% là các đối với các doanh nghiệp và quốc gia. Chính phủ dự kiến doanh nghiệp quốc danh, 49% giá các đơn vị hạn mức phát nguồn tiền cần tài trợ cho chủ thể phát hành là các doanh thải được dự đoán sẽ còn tiếp việc phát triển cơ sở hạ tầng nghiệp tư nhân với công ty tài tục tăng mạnh trong tương lai. tính đến 2040 khoảng gần 4,5 chính phi ngân hàng là thành Mặc dù đã đạt được những nghìn tỷ USD. Trong đó, gần phần chủ đạo. 68% tổng giá trị thành công nhất định trong 200 tỷ USD được sử dụng đợt phát hành là dành cho các việc xây dựng và phát triển để xây dựng hệ thống phát dự án năng lượng tái tạo, 21% hệ thống TCX, Chính phủ triển các nguồn năng lượng là dành cho các dự án vận tải Hàn Quốc hiện cũng đang tái tạo với tổng công suất lên ít khí thải, 10% dành cho các phải đối mặt với những rào tới 175GW; 7,7 tỷ USD dành tòa nhà thân thiện môi trường cản, thách thức không nhỏ. cho phát triển hệ thống đường và năng lượng hiệu quả. Các Rào cản lớn nhất đối với việc sắt nội đô trong những đại quy định liên quan đến hoạt thúc đẩy TCX tại Hàn Quốc đô thị; 667 tỷ USD dành cho động phát hành và đầu tư trái chính là sự thiếu quan tâm chương trình phát triển các phiếu xanh tại thị trường Ấn của công chúng đối với tăng phương tiện giao thông chạy Độ được xây dựng và quản lý trưởng xanh, tầm quan trọng bằng điện và hỗ trợ xây dựng bởi Sở giao dịch chứng khoán của thị trường carbon và các những ngôi nhà thân thiện với Ấn Độ (SEBI) trong năm sảm phẩm TCX chưa được môi trường với chi phí khoảng 2017 (Trái phiếu và biến đổi đề cao. Nhìn chung, công gần 1 nghìn tỷ USD (Acharya, khí hậu, 2017; Sáng kiến trái chúng nói chung và các doanh 2018). Để đáp ứng nhu cầu phiếu biến đổi khí hậu 2018). nghiệp nói riêng, dù có thể tài trợ vốn cho các dự án trên, Tuy nhiên, Chính phủ Ấn Độ hiện sự quan tâm tới vấn đề mặc dù chưa hình thành hệ đang gặp phải những khó khăn môi trường nhưng vẫn đề cao thống TCX chính thức, song nhất định trong việc phát triển lợi nhuận và tăng trưởng kinh Chính phủ Ấn Độ từng bước thị trường Trái phiếu xanh tế hơn. Các công ty Hàn Quốc xây dựng và phát triển các trụ (Kumar và cộng sự, 2018). với lượng phát thải GHG lớn, cột tài chính tạo nguồn lực Thứ nhất, đầu tư vào Trái đã tham gia ETS chưa chủ cho phát triển Kinh tế xanh phiếu xanh hiện nay vẫn phải động trong việc xây dựng các gồm: chịu mức thuế thu nhập từ chương trình cụ thể của đơn * Trái phiếu xanh: Trái phiếu hoạt động đầu tư tài chính là vị mình về vấn đề cắt giảm xanh được coi là công cụ 5%, do vậy làm cho công cụ lượng phát thải GHG. Ngoài huy động vốn quan trọng cho này trở nên chưa thực sự hấp ra, thị trường trái phiếu xanh các dự án liên quan đến môi dẫn với nhà đầu tư, đặc biệt là của Hàn Quốc còn tương đối trường. Ấn Độ hiện nay nằm các quỹ đầu tư nước ngoài. Cơ nhỏ trong khi nhu cầu vốn để trong danh sách 10 quốc gia quan quản lý đang đưa ra đề thực hiện các mục tiêu quốc phát hành trái phiếu xanh xuất là sẽ giảm mức thuế này gia về nguồn năng lượng lớn nhất trên thế giới. Trái về ngưỡng 2,5% với kỳ vọng mới và năng lượng tái tạo lại phiếu xanh lần đầu được phát điều đó có thể gia tăng sức tương đối lớn. hành tại Ấn Độ năm 2015 và hấp dẫn của trái phiếu. tính đến tháng 10/2018, tổng Thứ hai, Trái phiếu xanh là 2.2. Ấn Độ lượng huy động đạt được 6,5 những công cụ nợ dài hạn, do tỷ USD. Trong đó, riêng năm vậy khó có thể kỳ vọng nhiều Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 71
8. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ từ sự tham gia của các ngân với môi trường. Việc đưa vào điện Reva (Mohd & Kaushal, hàng trong việc đầu tư vào thị trường loại hình dịch vụ 2018). trái phiếu, bởi vì nếu đầu tư bảo hiểm dành cho các tài sản - Ngân hàng hợp tác Ấn Độ quá nhiều vào trái phiếu, các xanh sẽ làm hạn chế rủi ro của triển khai thêm các hoạt động ngân hàng sẽ gặp phải rủi ro nhà đầu tư, thúc đẩy hơn nữa ưu đãi lãi suất vay nếu như về chênh lệch kỳ hạn giữa tài hoạt động tài trợ vốn cho các người dân mua các sản phẩm sản và nguồn vốn. Cụ thể, các dự án thuộc diện này (Mohd bình nóng lạnh, máy bơm dự án xanh thường cần nguồn & Kaushal, 2018). nước, hệ thống chiếu sáng vốn tài trợ dài hạn từ 10- 15 * Tín dụng xanh: TCX thông sử dụng năng lượng mặt trời năm, trong khi nguồn tiền gửi qua kênh tín dụng xanh được (Mohd & Kaushal, 2018). huy động từ các ngân hàng thực hiện dưới hình thức các - Ngân hàng quốc doanh chủ yếu với kỳ hạn từ 1- 2 khoản vay ưu đãi dành cho PunJab đưa ra các sản phẩm năm. các sản phẩm xanh, chẳng hạn vay trung hạn cho người dân Thứ ba, Trái phiếu xanh hiện như nhà thân thiện với môi để xây dựng hầm khí biogas, nay không thu hút được lượng trường, xe ô tô chạy nhiên liệu hệ thống chiếu sáng sử dụng tiền đầu tư từ các quỹ hưu trí, có thể tái tạo. Một số phương năng lượng mặt trời. Trong bảo hiểm bởi vì theo quy định án tín dụng xanh điển hình có hoạt động tín dụng xanh, hiện hiện hành, các quỹ này chỉ thể kể đến như: nay RBI đưa ra hạn mức 150 được phép đầu tư vào các trái - Ngân hàng Trung ương Ấn triệu rupee (khoảng 2,2 triệu phiếu xếp hạng AAA. Các quỹ Độ (RBI) đưa ra các khoản USD) là giá trị vay tối đa dành hưu trí chính là trung gian tài vay với lãi suất ưu đãi dành cho một khách hàng đi vay chính đang quản lý một lượng cho các hộ gia đình vay để đầu tư vào các dự án năng tiền rất lớn trong xã hội, do đó mua nhà theo dự án “Green lượng tái tạo. Căn cứ vào tình nếu như không thu hút được housing”, trong đó các ngôi hình hiện tại, giá trị hạn mức tiềm lực tài chính từ các quỹ nhà được chứng nhận bởi tổ trên là rất nhỏ so với nhu cầu này, khả năng mở rộng và chức chuyên nghiệp và cơ cần thiết để xây dựng một dự phát triển các sản phẩm trái quan Chính phủ là đã đáp ứng án thông thường, do vậy trong phiếu xanh tại thị trường trong được các tiêu chuẩn sạch với tương lai mức hạn mức trên nước sẽ trở nên rất khó khăn. môi trường. Năm 2016, RBI nên điều chỉnh lên cỡ khoảng * Bảo hiểm xanh: Bên cạnh cũng đã đưa vào hoạt động 7 tỷ rupee (khoảng 100 triệu Trái phiếu xanh, sản phẩm cho vay tín dụng xanh là một USD), mức đầu tư này khá Bảo hiểm xanh cũng được trong những hoạt động ưu tiên phù hợp cho một dự án điện cung cấp cho người dân, các trong chính sách hoạt động cỡ 100MW, và như vậy có thể doanh nghiệp bởi hai tổ chức của các ngân hàng thương mại thu hút thêm các nguồn tài trợ lớn là HSBC và công ty bảo (NHTM), do vậy các khoản (Mohd & Kaushal, 2018). hiểm Allianz. Sản phẩm bảo vay tài trợ cho các tài sản * Chứng khoán hoá: Ấn Độ hiểm này chi trả cho người xanh bắt đầu có sự gia tăng phát triển mạnh các sản phẩm mua mức bồi thường cao hơn đáng kể (Mohd & Kaushal, chứng khoán hóa dựa trên các khoảng 5% so với mức chi 2018). khoản tín dụng xanh. Trước trả của những sản phẩm bảo - Ngân hàng ICICI của Ấn 2016, chứng khoán hóa gặp hiểm thông thường, với mức Độ cung cấp khoản vay với các nút thắt rào cản pháp lý, phí chỉ cao hơn một chút so mức lãi suất chỉ bằng một chính sách thuế không ưu đãi với sản phẩm thông thường. nửa lãi suất vay mua ô tô và rào cản với các nhà đầu tư Một sản phẩm chủ yếu hiện thông thường nếu như khách nước ngoài. Tuy nhiên, đạo đang được bán trên thị trường hàng lựa chọn sản phẩm ô Luật Tài chính 2016 sửa đổi là bảo hiểm cho những ngôi tô sử dụng nhiên liệu có thể đã giải quyết được các tồn tại nhà được xây dựng theo tái tạo như là Civic Hybrid trên, tạo nền tảng căn bản cho những tiêu chuẩn thân thiện của Honda, Tata Indicar, xe sự tham gia mở rộng của nhà 72 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
9. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ đầu tư nước ngoài. Hiện nay, SEITs). Về bản chất, những trợ mục tiêu tăng trưởng xanh phần lớn các giao dịch chứng nhà đầu tư chứng chỉ quỹ là và chống biến đổi khí hậu với khoán hóa dựa trên các khoản nguồn tài trợ vốn quan trọng quy mô và tính đa dạng trong vay thế chấp nhà đất, vay mua cho những doanh nghiệp đang các kênh TCX còn tương xe. Sau những cải cách chính phát triển dự án lắp đặt pin đối hạn chế, song với nhận sách cởi mở, các khoản vay năng lượng mặt trời trên mái định, tăng trưởng xanh là xu tài trợ cho các dự án xanh như nhà. Dự báo trong 5 năm tới, hướng chung trong tương lai năng lượng tái tạo, phương chứng chỉ quỹ SEITs có thể của mọi quốc gia, Singapore tiện vận chuyển thân thiện với huy động được lượng vốn 1 tỷ đang hướng tới mục tiêu phát môi trường đã được chứng USD. Công cụ thứ hai là trái triển quốc gia trở thành trung khoán hóa, tạo động lực cấp phiếu năng lượng bền vững tâm phát hành trái phiếu xanh tín dụng cho các NHTM vì lúc (Sustainable Energy Bonds- trong khu vực và quốc tế này rủi ro chênh lệch kỳ hạn SEBs) phục vụ cho các dự án trong thời gian tới. Đồng thời, sẽ được giảm thiểu đáng kể năng lượng sạch, năng lượng Singapore cũng cho rằng các thông qua việc chứng khoán tái tạo (Hill, 2017). quốc gia nên tạo môi trường hóa các khoản vay (Patzdorf, Thêm vào đó, Chính phủ Ấn thuận lợi hỗ trợ phát triển 2018). Độ thực hiện đánh thuế vào TCX nhằm kết nối cho các * Nguồn Tài chính xanh khác: các sản phẩm gây ô nhiễm nhu cầu TCX giữa các quốc Năm 2014, Chính phủ Ấn Độ môi trường, xây dựng quỹ gia trong khu vực, thu hẹp khả thành lập Trung tâm sáng kiến năng lượng sạch đầu tư vào năng và cơ hội tăng trưởng Tài chính xanh là một tổ chức các dự án xanh. Chẳng hạn, xanh cho các quốc gia trong bao gồm sự kết hợp của các thuế đánh lên 1 tấn than tăng khu vực. cơ quan Chính phủ và các tổ gấp đôi từ mức 50 rupee/tấn Hiện tại, với thị trường TCX chức tư nhân với nỗ lực nhằm lên 100 rupee/tấn vào năm mới ở giai đoạn sơ khai và xây dựng, phát triển, thu hút 2014, năm 2015 thuế tiếp tục phần lớn các định chế tài nguồn vốn đầu tư cho các nhân đôi lên 200 rupee/tấn và chính tại Singapore (chiếm dự án phát triển kinh tế thân từ 2016 đến nay đang dừng lại 73% trong số các định chế tài thiện với môi trường. Thành tại mức 400 rupee/tấn. Việc chính Singapore được khảo viên của Trung tâm sáng kiến đánh thuế nặng vào các sản sát) vẫn đang ở trong giai TCX bao gồm những tổ chức phẩm gây ô nhiễm môi trường đoạn khai thác và tìm hiểu về hàng đầu như Bộ Năng lượng là một điều kiện cần thiết để TCX (Viện các vấn đề quốc mới và năng lượng tái tạo, Bộ tạo ra các nguồn lực giúp cải tế Singapore, 2017), nên các Tài chính, Cơ quan phát triển tạo lại hệ sinh thái sau khi kênh TCX chính thức tại năng lượng tái tạo quốc gia, những mỏ than được khai thác Singapore chủ yếu tập trung Ngân hàng phát triển Châu xong, và đóng góp một phần ở mảng trái phiếu xanh và Á (ADB), Ngân hàng HSBC nguồn lực tài chính cho các chứng khoán vốn xanh với Ấn Độ, Ngân hàng Kfw, Yes dự án xanh khác (Quỹ năng quy mô tương đối hạn chế. Bank, Ngân hàng Thế giới lượng bền vững Shakti và EY, * Trái phiếu xanh: Cơ (WB), các cơ quan phát triển 2018). quan Tiền tệ Singapore của Chính phủ Pháp, Anh và (the Monetary Authority of Chính phủ Mỹ. Từ khi thành 2.3. Singapore Singapore’s- MAS, tương lập đến nay, Trung tâm sáng đương với NHTW quốc kiến TCX đã xây dựng và Mặc dù tới thời điểm hiện gia), năm 2017 đã triển khai tung ra thị trường hai công tại, TCX còn đang là vấn đề Chương trình tài trợ Trái cụ tài chính mới. Công cụ tương đối mới tại Singapore phiếu xanh (Green Bond thứ nhất là chứng chỉ quỹ tín và Chính phủ mới chỉ có một Grant Scheme), và động thái thác đầu tư năng lượng Mặt số chính sách và chương trình này được đánh giá là một trời (Solar Investment Trusts- cụ thể liên quan tới TCX hỗ trong những động thái điều Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 73
10. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ hành đáng chú ý nhất từ phía vốn (the International Capital Tổ chức phát hành với nhiều các nhà chính sách nhằm Market Association’s Green phương án phát hành trái thúc đẩy phát triển phân Bond Principles- GBP), Tiêu phiếu xanh được phép đăng ký khúc TCX trong hệ thống tài chuẩn trái phiếu khí hậu (the hỗ trợ chi phí nhiều lần, theo chính, và cho thấy được bước Climate Bond Standard) từ từng đợt phát hành độc lập đi quan trọng của Singapore Sáng kiến trái phiếu khí hậu (Ferris và Spence, 2018). trong việc hỗ trợ phát triển (the Climate Bond Initiatives), Như vậy, có thể thấy, chương TCX trong thời gian tới. Cụ hoặc Bộ tiêu chuẩn trái phiếu trình trợ cấp phát hành trái thể, MAS thông báo chương xanh ASEAN (ASEAN Green phiếu xanh của MAS là chính trình tài trợ các tổ chức phát Bond Standards) do Diễn đàn sách chiến lược mang tính hành trái phiếu xanh thông các thị trường vốn ASEAN điểm nhấn nhằm thúc đẩy tài qua việc hỗ trợ chi phí thẩm ban hành dựa trên GBP. trợ bền vững trong lĩnh vực tài định phương án phát hành Trong toàn bộ chương trình chính của Singapore, thu hút trái phiếu xanh. Chương trình phát hành trái phiếu xanh, các tổ chức phát hành trong hỗ trợ chi phí này được áp một đơn vị trung gian (đơn nước và quốc tế phát hành trái dụng trong vòng 3 năm, từ vị đánh giá độc lập từ bên phiếu ở Singapore và niêm yết 01/6/2017 tới 31/5/2020, và ngoài) sẽ thực hiện báo cáo trên SGX, góp phần đa dạng được áp dụng với các tổ chức đánh giá phương án phát hành hoá hàng hoá và thúc đẩy sự phát hành (doanh nghiệp và tổ trái phiếu xanh ở một số điểm phát triển thị trường trái phiếu chức tín dụng) thoả mãn các như: (i) Phương án sử dụng nội địa nói riêng và thị trường điều kiện do MAS đưa ra, đơn vốn huy động từ phát hành tài chính nói chung. Hiện tại cử như: trái phiếu xanh; (ii) các quy vẫn còn tương đối sớm để - Trái phiếu xanh được phát trình mà tổ chức phát hành khẳng định những hiệu ứng và hành bằng đồng Singapore trái phiếu xanh sử dụng để tác động tích cực của Chương (SGD) và được niêm yết trên đánh giá và lựa chọn các dự trình này đối với việc phát Sở giao dịch chứng khoán án xanh; (iii) các quy trình triển và gia tăng thị phần trái Singapore (SGX), tổ chức mà tổ chức phát hành sử dụng phiếu xanh Singapore trên thị phát hành không nhất thiết để quản lý và theo dõi việc trường toàn cầu, nhưng nhà phải là công ty Singapore giải ngân vốn huy động từ đầu tư quan tâm tới sản phẩm (có thể là tổ chức phát hành trái phiếu xanh; (iv) khung này tại Singapore đang không nội địa hoặc nước ngoài) chương trình báo cáo chi ngừng tăng lên trong thời gian và chương trình không bao tiết dự án của tổ chức phát qua (Ferris và Spence, 2018). gồm các tổ chức phát hành hành tới nhà đầu tư (được tài * Chứng khoán vốn xanh trái phiếu quốc tế (sovereign trợ bằng vốn huy động trái (Green Equities): Bắt đầu từ issuers). phiếu). Và theo chương trình tháng 01/2018, các công ty - Giá trị phát hành ít nhất đạt hỗ trợ chi phí của MAS, sau cổ phần niêm yết trên SGX 200 triệu SGD và kỳ hạn ít khi phương án phát hành trái sẽ phải lập các báo cáo phát nhất là 3 năm và trái phiếu phiếu xanh hoàn tất, thì tổ triển bền vững theo Khung không được thu hồi trong chức phát hành sẽ nộp hồ sơ tiêu chuẩn được quốc tế vòng 3 năm đó. xin trợ cấp chi phí lên MAS công nhận. Các thông tin - Doanh nghiệp phải thực hiện (trong vòng 3 tháng kể từ thời về Môi trường, Xã hội và và nộp báo cáo đánh giá độc điểm phát hành) và toàn bộ Quản trị công ty (ESG - lập hoặc báo cáo xếp hạng 100% chi phí liên quan tới Environmental, Social and tín nhiệm theo các tiêu chuẩn công tác đánh giá độc lập thực corporate Governance) đáng phát hành trái phiếu xanh hiện bởi tổ chức đánh giá bên tin cậy trong báo cáo này sẽ được quốc tế công nhận, ví ngoài sẽ được hoàn lại cho cung cấp nguồn thông tin đầu dụ: Bộ Nguyên tắc trái phiếu tổ chức phát hành với mức vào cho việc xác định các xanh của Hiệp hội thị trường trần hỗ trợ là 100.0000 SGD. công ty niêm yết có đạt mức 74 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
11. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ độ phát triển xanh nhất định các dự án xanh. Và do đó, trái lớn trong việc hỗ trợ các kênh hay không, hay nói cách khác, phiếu xanh trở nên kém hấp TCX và trái phiếu xanh cũng cổ phiếu của các công ty này dẫn với phần đa nhà đầu tư như mục đích phát triển thị có được đánh giá là cổ phiếu Châu Á, dẫn tới tổ chức phát trường TCX. xanh hay không. Kết quả đánh hành cũng sẽ cân nhắc vấn đề giá mức độ phát triển bền có nên phát hành trái phiếu 3. Bài học cho Việt Nam vững và phát triển xanh có thể xanh thay vì trái phiếu thông được coi như một hình thức thường. Thêm vào đó, các Cùng với việc phê duyệt bảo đảm cho các sản phẩm công ty niêm yết cũng chưa Chiến lược quốc gia về tăng và dịch vụ mà tổ chức phát chủ động trong việc đưa các trưởng xanh thời kỳ 2011- hành đang cung cấp, và theo nhân tố ESG vào việc định 2020 và tầm nhìn đến năm đó góp phần gia tăng giá trị hướng kinh doanh và quản trị 2050 ngày 25/9/2012, giải doanh nghiệp. Các công bố doanh nghiệp, cũng như chưa pháp “Huy động nguồn lực thông tin và báo cáo phát triển thực sự công khai, minh bạch thực hiện chiến lược tăng bền vững còn giúp các công trong việc thực hiện báo cáo trưởng xanh” cũng được Thủ ty quản lý tài sản có thêm phát triển bền vững theo các tướng Chính phủ quy định, thông tin đánh giá trong quá nhân tố ESG (Viện các vấn đề trong đó chỉ rõ “Ban hành trình đưa ra quyết định đầu quốc tế Singapore, 2017). cơ chế, chính sách khuyến tư và đa dạng hoá danh mục Một trở ngại khác đó là mối khích các tổ chức tài chính, đầu tư, đặc biệt trong việc cân lo ngại về việc huy động trái các doanh nghiệp, nhất là nhắc đầu tư theo hướng giảm phiếu xanh là một kênh “tẩy DNNVV triển khai các hoạt thiểu nguy cơ phơi nhiễm rủi não xanh” (Green washing), động sản xuất kinh doanh theo ro từ các công ty có tình hình nghĩa là phương án phát hành tiêu chí tăng trưởng xanh”. quản lý môi trường kém hiệu trái phiếu xanh góp phần gia Ngày 20/3/2014, “Kế hoạch quả (Viện các vấn đề quốc tế tăng hình ảnh cho các tổ chức hành động quốc gia về tăng Singapore, 2017). phát hành về các dự án xanh trưởng xanh giai đoạn 2014- Sự thành công của các phương và quản trị môi trường mà tổ 2020” chính thức được ban án huy động vốn thông qua chức phát hành dự kiến thực hành, trong đó quy định về phát hành trái phiếu xanh hiện từ nguồn huy động vốn các nguồn vốn thực hiện các trên thị trường chứng khoán trái phiếu, trong khi trên thực hoạt động gồm: Vốn từ NSNN Singapore cũng như sự hỗ trợ tế, có thể tổ chức phát hành trong Chương trình hỗ trợ từ Chương trình trợ cấp Trái sẽ không thực sự chú trọng ứng phó với biến đổi khí hậu; phiếu Xanh của MAS và yêu thực hiện các dự án xanh, và Từ nguồn lực của các doanh cầu báo cáo phát triển bền sau đó sẽ có thể làm giảm nghiệp; Từ cộng đồng và từ vững từ SGX được kỳ vọng lòng tin của nhà đầu tư đối nguồn viện trợ của quốc tế. sẽ thúc đẩy sự phát triển của với các phương án phát hành Đồng thời, Nhà nước sẽ ưu thị trường TCX và trái phiếu trái phiếu xanh sau đó. Điều tiên và dành kinh phí thoả xanh Singapore, song thách này chủ yếu xuất phát từ việc đáng từ ngân sách trung ương thức đối với phân khúc thị các công cụ và đơn vị cung và ngân sách địa phương để trường tiềm năng này vẫn còn. cấp thông tin và dữ liệu về tác thực hiện Kế hoạch hành Cụ thể, quy mô nhà đầu tư động của các dự án xanh tới động tăng trưởng xanh, đặc trên thị trường TCX nói chung môi trường trong dài hạn còn biệt cho nâng cao hiệu quả sử và trái phiếu xanh nói riêng tương đối kém phát triển và dụng năng lượng và phát triển còn tương đối hạn chế và đang ở giai đoạn sơ khai. Bên năng lượng tái tạo. Nhà nước phần đa còn quan điểm các cạnh đó, các doanh nghiệp và cũng sẽ tạo cơ sở pháp lý trái phiếu xanh hiện tại đang ngành tài chính vẫn còn đang khuyến khích các tổ chức tài có mức lợi suất kém ưu đãi chờ đợi các tín hiệu mạnh hơn chính, các doanh nghiệp đầu so với đặc tính rủi ro cao của từ các nhà đầu tư có tổ chức tư nguồn lực để thực hiện các Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 75
12. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ hoạt động của Kế hoạch hành dùng xanh, sản xuất xanh, tích nghiệp xanh chi tiết tới từng động tăng trưởng xanh cực đầu tư xanh, mà còn của ngành, công nghệ, loại hình và Như vậy có thể thấy ở thời các định chế tài chính trong quy mô doanh nghiệp. điểm hiện tại, Việt Nam đã việc xây dựng, phát triển, thực Thứ ba, trong giai đoạn đầu đưa Tăng trưởng xanh từ hiện triển khai từng bước các của quá trình phát triển TCX, Chiến lược thành động lực sản phẩm TCX hỗ trợ quá các sản phẩm và chương trình quan trọng cho tăng trưởng trình hình thành và phát triển hỗ trợ TCX của nhà nước và bền vững. Thông qua chiến thị trường TCX tại Việt Nam. tín dụng xanh từ các NHTM lược tăng trưởng xanh đặt ra Thứ hai, việc phát triển cơ lớn là cần thiết để định hướng mục tiêu và mốc thời gian sở hạ tầng pháp lý TCX là thị trường và khuyến khích sự khác nhau trong kế hoạch cần thiết và đóng vai trò quan tham gia của các nhà đầu tư hành động, thể hiện sự cam trọng trong việc hỗ trợ phát trong nước và quốc tế trong kết mạnh mẽ của Việt Nam triển Tài chính xanh tại mỗi việc triển khai các sản phẩm trong thực hiện Mục tiêu thiên nền kinh tế. Cụ thể, kinh đầu tư xanh, trái phiếu xanh niên kỷ. Chính vì vậy, ngày nghiệm từ các thị trường trái trong các giai đoạn sau đó. càng nhiều đối tác phát triển phiếu xanh phát triển như Hàn Bên cạnh đó, các chính sách đã tham gia Liên minh xanh Quốc, Trung Quốc hay thị ưu đãi thuế đối với các doanh với Việt Nam (như UNDP, trường sơ khai tại Singapore nghiệp xanh, các chương KOICA, GIZ, Belgium, EU, cho thấy việc phát triển cơ sở trình, dự án đầu tư xanh cũng ADB, USAID, WB). Tuy hạ tầng pháp lý cần tập trung tương đối cần thiết trong nhiên, nhìn vào hệ thống TCX vào: việc khuyến khích các doanh hiện nay ở Việt Nam có thể + Các yêu cầu về vấn đề môi nghiệp quan tâm tới các vấn thấy, ngoài mảng tín dụng trường cần được đưa vào các đề bảo vệ môi trường. Kinh xanh đang được một số định quy định đầu tư, cho vay, xếp nghiệm của Ấn Độ cũng cho chế tài chính triển khai, các hạng tín nhiệm và chế độ kế thấy ưu đãi thuế đối với công kênh khác hiện vẫn khá mờ toán, theo đó yêu cầu các định cụ đầu tư như trái phiếu xanh nhạt và yếu. Việc phát triển chế tài chính xác định được có thể được xem như một giải một khuôn khổ chính sách, các vấn đề về môi trường pháp hữu hiệu trong việc thúc các công cụ, sản phẩm và thị cũng như trách nhiệm của bên đẩy hoạt động đầu tư và thị trường TCX là cần thiết để cho vay đối với vấn đề môi trường trái phiếu xanh, từ đó dòng vốn được rót đúng và trường; đưa các nhân tố môi đem lại nguồn TCX cho các đủ. Bài học kinh nghiệm từ trường vào các quy trình kế doanh nghiệp, dự án xanh. các quốc gia như Ấn Độ, Hàn toán và xếp hạng tín nhiệm. Thứ tư, nghiên cứu, triển Quốc, Singapore cho thấy: + Công bố thông tin của khai, xây dựng và phát triển Thứ nhất, Chính phủ cần phải doanh nghiệp về vấn đề môi thị trường giao dịch phát thải định hướng rõ ràng về quan trường: Đưa thông tin môi carbon. Thị trường giao dịch điểm TCX là điều tất yếu, trường trở thành yêu cầu công phát thải carbon phát triển sẽ cũng như xây dựng lộ trình bố thông tin và yêu cầu niêm không chỉ tạo động lực thúc phát triển các kênh TCX phù yết của doanh nghiệp; chuyển đẩy các doanh nghiệp, thành hợp, khả thi, theo các giai dần từ cơ chế công bố thông phần tham gia trên thị trường, đoạn chiến lược phát triển tin tự nguyện sang hình thức nâng cao hiệu quả quản lý xanh. Điều này đặc biệt quan bắt buộc. vấn đề môi trường của doanh trọng trong việc định hướng + Cấp phép cho các ngành, nghiệp, mà còn đem lại cho quan điểm, nhận thức về phát doanh nghiệp, công nghệ xanh các doanh nghiệp có hiệu quả triển xanh, tăng trưởng xanh để hướng dẫn cho các hoạt quản lý vấn đề môi trường tốt và TCX của không chỉ công động đầu tư và cho vay liên nguồn hỗ trợ tài chính thông chúng, doanh nghiệp, và các quan: Giới thiệu các chương qua việc giao dịch hạn mức nhà đầu tư trong hành vi tiêu trình Chứng nhận Doanh phát thải carbon với các doanh 76 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
13. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ nghiệp khác trên thị trường, đánh giá doanh nghiệp xanh, giá, và đầu tư để cung cấp các tiến tới giảm dần sự hỗ trợ dự án xanh, thông qua đó góp dịch vụ TCX). TCX từ các chương trình hỗ phần thúc đẩy đầu tư xanh, tín (iv) Giáo dục người tiêu dùng trợ của nhà nước. dụng xanh và huy động vốn và công chúng đầu tư về TCX Thứ năm, ngoài các giải pháp thông qua trái phiếu xanh. để tăng cường nhận thức về chính trên, Chính phủ và các Đồng thời việc cung cấp sự cần thiết của tăng trưởng cơ quan liên quan cần có nguồn thông tin xanh công xanh, rủi ro môi trường, bong những chính sách cụ thể trong khai có thể làm giảm mối lo bóng xanh và các vấn đề khác. việc định hướng xây dựng và ngại của các nhà đầu tư, cũng Truyền thông các tác động khuyến khích phát triển các như công chúng về tính nhất tích cực trong dài hạn về khía khía cạnh khác như: quán của các dự án xanh cũng cạnh môi trường và kinh tế (i) Các chỉ số xanh (Chỉ số như rủi ro “Greenwashing” của việc triển khai thực hiện doanh nghiệp xanh- Green mà thị trường TCX mới nổi tại các kế hoạch cụ thể của tăng Enterprise Index; Chỉ số rủi ro Singapore đang đối mặt. trưởng xanh, TCX. (carbon) xanh- Green (carbon) (ii) Tổ chức xếp hạng tín (v) Tổ chức các hội thảo, tọa Risk Index; theo Noh, 2009) nhiệm cho các doanh nghiệp đàm về TCX trong nước và và hệ thống lưu trữ thông tin xanh. trong khu vực nhằm học hỏi xanh nhằm cung cấp nguồn (iii) Đào tạo nhân lực gồm kinh nghiệm từ các quốc gia thông tin xanh phù hợp và chuyên gia về TCX (đào tạo khác ■ chất lượng cho các quy trình chuyên gia nghiên cứu, đánh Tài liệu tham khảo 1. Acharya (2018), Building a Green Finance Market for India, truy cập ngày 29/12/2018, hvPVP2xHjqBlp0joSaYdSJ/Opinion Building-a-green-finance-market-for-India.html 2. Ferris và Spence, 2018, MAS Green Bond Grant Scheme, Debt Capital Market- Global Insights 2018, truy cập ngày 29/12/2018, 3. GIZ (2016), Cải cách khu vực Tài chính xanh tại Việt Nam, Chương trình hợp tác Đức- Deutsche Zusammenarbett, truy cập ngày 29/12/2018, Reform%20in%20Vietnam.pdf 4. Hill (2017), New Finance Instruments Will Help Fund India’s Green Infrastructure Targets, truy cập ngày 29/12/2018, 5. Kim & Shim (2017), Diagnosis and improvements of Korean Emission Trading Scheme. Irregular Research Report 17-04. Korea Energy Economics Institute. 6. Korea Energy Agency- KEA (2017), Korea Energy Agency Handbook 7. Kumar và cộng sự (2018), Innovate Pathways to Sustainable Finance in India, truy cập ngày 29/12/2018, yesbank.in/pdf/innovative_pathways_finance_india_pdf 8. Ministry of environment, Korean. Truy cập ngày 12/12/2017, MasterId=522&boardId=353793 9. Mohd & Kaushal (2018), Green Finance: A Step towards Sustainable Development, Journal of Finance and Accounting Volume 5, Issue 1, Pg: 59 – 74 10. Noh, Hee Jin (2010). Financial Strategy to Accelerate Innovation for Green Growth. Retrieved on Dec 25, 2018 from: https:// www.oecd.org/sti/ind/45008807.pdf 11. Noh, Hee Jin (2014a). Financial Strategies to Activate Green Company Eco Systems. Seoul: KCMI. 12. Noh, Hee Jin (2018), Financial strategy to accelerate green growth, ADBI Working paper series, truy cập ngày 29/12/2018 13. Noh, Hee-Jin (2009). Developing Green Finance in Korea. Retrieved on Dec 25, 2018 from: KMFileDir/128885690596726250_KCMI%20Developing%20Green%20Finance%20in%20Korea.pdf 14. Oh (2018), Green Finance in the Republic of Korea: Barriers and Solutions, ADBI Working paper series, truy cập ngày 29/12/2018, 15. Patzdorf (2018), India: Green Securitisation, the next wave in financing of green assets- New Briefing Paper, truy cập ngày 29/12/2018, paper Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 77
14. THỰC TIỄN & KINH NGHIỆM QUỐC TẾ 16. Quỹ năng lượng bền vững Shakti và EY (2018), Discussion Paper on Carbon Tax Structure for India, truy cập ngày 29/12/2018, Report.pdf 17. Rakić và Mitić (2012), Green Banking: Green Financial Products with Special Emphasis on Retail Banking Products. Sremska Kamenica: Educons University, truy cập ngày 29/12/2018, Green_Banking_-Green_Financial_Products_with_Special_Emphasis_on_Retail_Banking_Products 18. Sáng kiến trái phiếu khí hậu (2018), Korea Climate Bond Market- Overview and Opportunities, truy cập ngày 29/12/2018, 19. Trái phiếu biến đổi khí hậu (2018), Climate Bonds State of the Market Report Points to Huge India Green Growth Potential, truy cập ngày 29/12/2018, market_report_020918_final.pdf 20. Trái phiếu và biến đổi khí hậu (2017), Bonds and Climate Change, The State of the Market, truy cập ngày 29/12/2018, https:// www.climatebonds.net/files/files/CB-HSBC-2017-India-Final-01.pdf 21. Viện các vấn đề quốc tế Singapore và Tổ chức môi trường Liên Hợp Quốc (2017), Collaborative initiative for Green Finance in Singapore, Báo cáo tháng 11/2017, truy cập ngày 29/12/2018, Collaborative-Initiative-for-Green-Finance-in-Singapore.pdf 22. Volz. U(2018), Fostering green finance for sustainable development in Asia, ADBI Working paper series, truy cập ngày 29/12/2018 Thông tin tác giả Trần Thị Xuân Anh, Tiến sĩ Email: anhttx@hvnh.edu.vn Nguyễn Thị Lâm Anh, Tiến sĩ Email: nguyenlamanh@hvnh.edu.vn Ngô Thị Hằng, Thạc sĩ Email: ngothihang.taichinh@gmail.com Trần Anh Tuấn, Thạc sĩ Email: trantuan@hvnh.edu.vn Khoa Tài chính, Học viện Ngân hàng Summary Building a green financial system - Experience of some countries in the world and lessons for Vietnam The “National strategy on green growth for the period 2011-2020 with the vision to 2050” was approved by the Prime Minister according to Decision No. 1393/QD-TTg on 23/9/2012. To provide finance for this strategy, according to GIZ (2015), Vietnam needs at least 30.7 billion USD by 2020, which is equivalent to 15% of GDP in 2015, and 21.2 billion USSD for the period from 2012 to 2030. This presents big challenges for the Vietnamese economy and financial system due to the country’s significant budget deficit rates, e.g. 6.1% of GDP in 2015, and 3.67% of GDP in 2018. Therefore, one of the main objectives of the Macroeconomic Reform Program/Green Growth Program is to reform the green financial sector, which specifically aims at establishing a green financial system, create financial instruments and products to mobilize capital for sustainable development in Vietnam. To achieve these objectives, it is very important for Vietnam to learn from the experiences of other countries in the region and around the world. Thus, this article focuses on studying experiences in several countries (including India, Singapore, and Korea) in order to draw valuable lessons for Vietnam. Key words: Green economy; Green finance; Sustainable development; Green financial system Anh Thi Xuan Tran, PhD. Anh Thi Lam Nguyen, PhD. Hang Thi Ngo, Ma. Tuan Anh Tran, Ma. Organization of all: Finance Faculty, Banking Academy 78 Số 204- Tháng 5. 2019 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng
15. TỔNG HỢP TIN TỨC Chỉ số giá tiêu dùng tháng 4 trần 65% GDP được Quốc hội chiếu để xác định tỷ giá VND/ Nghiêm Xuân Thành, Chủ và 4 tháng đầu năm cho phép vào cuối năm 2016). USD gồm CNY, SGD (đô la tịch Hội đồng Quản trị Ngân Tổng hợp từ Trí thức trẻ, VOV Đây là lần đầu tiên kể từ năm Singapore), KRW (đồng Won hàng Ngoại thương Việt Nam Số liệu của Tổng cục Thống 2010, S&P nâng xếp hạng tín Hàn Quốc) và TWD (Đài tệ) (Vietcombank) cho biết, năm kê ngày 29/4 cho biết Chỉ nhiệm quốc gia cho Việt Nam. đã suy yếu trong cùng kỳ nay Vietcombank chính thức số giá tiêu dùng (CPI) tháng Đầu tháng 4, Standard & so với USD. Thậm chí ngay lên kế hoạch mở chi nhánh tại 4/2019 tăng 0,31% so với Poor›s (S&P) cũng nâng xếp cả USD cũng bị chiến tranh Úc. Trước đó, Vietcombank tháng trước, CPI bình quân hạng quốc gia dài hạn của thương mại làm suy yếu đi so đã khai trương ngân hàng con 4 tháng đầu năm 2019 tăng Việt Nam từ BB- lên BB, với với nhiều đồng tiền chủ chốt 100% vốn tại Lào trong năm 2,71% so với cùng kỳ năm triển vọng ổn định. Xếp hạng khác trên thế giới, với chỉ số 2018. Và sau khi đã được Cục 2018, CPI tháng 4/2019 tăng tín nhiệm ngắn hạn được giữ đô la suy giảm từ 97,69 điểm Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) 1% so với tháng 12/2018 và nguyên ở B. xuống còn 97,52 trong hơn chấp thuận hồ sơ, dự kiến vào tăng 2,93% so với cùng kỳ Chính phủ ban hành Kế nửa tháng qua. Ngược lại, tháng 7 tới Vietcombank sẽ năm trước. Lạm phát cơ bản hoạch hành động giải quyết các đồng tiền còn lại trong rổ trở thành NHTM đầu tiên của tháng 4/2019 tăng 0,09% so những rủi ro rửa tiền, tài trợ tham chiếu cho tỷ giá VND/ Việt Nam được lập văn phòng với tháng trước và tăng 1,88% khủng bố USD gồm JPY (yên Nhật), đại diện tại Mỹ. Cũng tại phiên so với cùng kỳ năm trước. Tổng hợp từ Trí thức trẻ/ VGP Baht (bạt Thái Lan) và EUR lại họp đại hội đồng cổ đông Lạm phát cơ bản bình quân Ngày 02/5, Phó Thủ tướng mạnh lên so với USD. Chuyên thường niên 2019 vừa qua, 4 tháng đầu năm nay tăng Chính phủ Vương Đình Huệ gia kinh tế tài chính Phan Ngân hàng Sài Gòn- Hà Nội 1,84% so với bình quân cùng vừa ký Quyết định số 474/QĐ- Minh Ngọc dự báo, trong dài (SHB) đã trình cổ đông thông kỳ năm 2018. TTg ban hành Kế hoạch hành hạn hơn (tính đến, ví dụ, cuối qua kế hoạch thành lập ngân Tháng 4/2019, Sở Giao dịch động giải quyết những rủi ro năm nay) VND sẽ tiếp tục yếu hàng con 100% vốn đầu tư Chứng khoán Hà Nội (HNX) rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đi ở mức độ vừa phải so với của SHB, hoặc góp vốn đầu đã tổ chức 16 phiên đấu thầu, đoạn 2019- 2020. Mục tiêu USD (một cách có chủ ý của tư vào một TCTD tại Bờ Biển huy động được tổng cộng của Kế hoạch là hoàn thiện cơ NHNN). Luỹ kế từ đầu năm Ngà, để mở rộng sự hiện diện 12.576 tỷ đồng trái phiếu chế phòng, chống rửa tiền và đến 17/4/2019, NHNN đã vào thị trường Châu Phi. Chính phủ (TPCP), giảm tài trợ khủng bố ở Việt Nam; mua được 8,35 tỷ USD từ các Nếu những kế hoạch mới 11,9% so với tháng 3/2019, kiểm soát, giảm thiểu rủi ro TCTD nâng dự trữ ngoại hối nói trên được các cơ quan trong đó, tất cả trái phiếu huy rửa tiền, tài trợ khủng bố được nhà nước lên khoảng 67 tỷ có thẩm quyền phê duyệt và động được là do Kho bạc xác định từ kết quả đánh giá USD. được triển khai, phạm vi thị Nhà nước phát hành. Theo rủi ro quốc gia về rửa tiền Vốn điều lệ toàn hệ thống trường của các ngân hàng Bộ Tài chính, ước giải ngân và tài trợ khủng bố giai đoạn ngân hàng tăng hơn 63% thương mại Việt Nam sẽ bắt thanh toán nguồn vốn đầu tư 2012- 2017; đáp ứng các sau 7 năm đầu được mở rộng, thay vì công 4 tháng đầu năm 2019 chuẩn mực quốc tế về phòng, Theo BizLIVE chủ yếu tập trung ở khu vực là 68.548,497 tỷ đồng, đạt chống rửa tiền và tài trợ khủng NHNN vừa có báo cáo gửi Đông Dương những năm qua. 16,45% so với kế hoạch Quốc bố; đồng thời phục vụ đánh Quốc hội về việc thực hiện Hệ số an toàn vốn (CAR) hội giao và đạt 18,67% so kế giá đa phương của nhóm Nghị quyết số 113/2015/QH13 của hệ thống ngân hàng hoạch Thủ tướng Chính phủ Châu Á- Thái Bình Dương về của Quốc hội khóa XIII và các chưa đáng tin giao. Đặc biệt giải ngân vốn chống rửa tiền (APG) về cơ Nghị quyết của Quốc hội về Theo Trí thức trẻ ngoài nước chỉ là 1.186,565 chế phòng, chống rửa tiền và hoạt động chất vấn tại Kỳ họp Đây là đánh giá của Kiển toán tỷ đồng, đạt 2,5% kế hoạch tài trợ khủng bố đối với Việt thứ 2, 3, 4, 5, Quốc hội khóa Nhà nước trong báo cáo gửi Quốc hội giao và đạt 4,14% Nam trong năm 2019. XIV. Theo đó, công tác cơ Quốc hội mới đây Kiểm toán kế hoạch Thủ tướng Chính Theo đó, Ngân hàng Nhà cấu lại các TCTD đã đạt được cho rằng hệ số an toàn vốn phủ giao. nước Việt Nam (NHNN) có những kết quả quan trọng (CAR) toàn hệ thống chưa Fitch nâng triển vọng tín nhiệm vụ rà soát, nghiên cứu theo đúng mục tiêu, lộ trình đề đáng tin cây. Loại trừ các nhiệm quốc gia Việt Nam lên việc chỉnh sửa Luật phòng ra tại ề án, tạo sự ổn định, an ngân hàng yếu kém và các mức ‘tích cực’ chống rửa tiền đối với các quy toàn của hệ thống các TCTD, ngân hàng được NHNN mua Theo NĐH định về nhận biết, cập nhật thể hiện ở nhiều mặt. Đến 0 đồng; một số NHTM đầu tư Ngày 9/5, tổ chức xếp hạng thông tin khách hàng, phân cuối tháng 3/2019, vốn điều lệ trái phiếu chéo lẫn nhau, làm tín nhiệm Fitch Ratings thông loại rủi ro khách hàng; nghiên của toàn hệ thống đạt 578,9 «cải thiện ảo» hệ số CAR; báo nâng triển vọng tín nhiệm cứu, bổ sung các quy định nghìn tỷ đồng, tăng 0,45% nhiều NHTM phân loại nợ quốc gia Việt Nam từ mức “ổn của pháp luật liên quan đến so với cuối năm 2018 và tăng không đúng làm ảnh hưởng định” lên “tích cực”. Mức xếp cấp phép hoạt động, mở chi 63,5% so với cuối năm 2011. đến lợi nhuận, tác động giảm hạng của Việt Nam vẫn duy nhánh, thu hồi giấy phép hoạt Vốn chủ sở hữu của toàn hệ hệ số CAR. trì ở “BB”. Lý do để Fitch nâng động nhằm giảm thiểu mức độ thống đạt 792,6 nghìn tỷ đồng, Kiểm toán Nhà nước còn chỉ tín nhiệm đến từ ghi nhận Việt dễ bị tổn thương trước hoạt tăng 4,2% so với cuối năm ra những tồn tại của ngành Nam có sự cải thiện về quản động rửa tiền đối với các tổ 2018 và 20,1% so với cuối ngân hàng (đến cuối năm lý kinh tế. Điều này thể hiện chức tín dụng (TCTD), các tổ năm 2017. Đến nay, đã có 2017) như một số TCTD tăng trong việc củng cố bộ đệm chức tài chính 07 NHTM được NHNN công trưởng tín dụng vượt mức bên ngoài từ thặng dư tài Rủi ro với tỷ giá đang tăng nhận đạt chuẩn Basel II, gồm: cho phép của NHNN, còn khoản vãng lai, mức nợ chính lên Vietcombank, VIB, OCB, MB, các TCTD vi phạm quy định phủ giảm, tốc độ tăng trưởng Tổng hợp từ Trí thức trẻ, VPBank, TPBank, ACB. về giới hạn góp vốn, mua cổ kinh tế cao và lạm phát ổn Vneconomy NHNN đã hoàn thành việc phê phần nắm giữ cổ phần của định. Theo đánh giá của Fitch, Những ngày qua, tỷ giá đồng duyệt phương án cơ cấu lại hơn 02 TCTD khác. Kiểm Chính phủ Việt Nam đã thành USD/VND liên tục được gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn toán cũng chỉ ra rằng VAMC công trong việc đưa nợ Chính NHNN điều chỉnh và tỏ rõ ý 2017-2020 của 4/4 NHTM chưa thực hiện vai trò trong phủ từ mức 53% GDP năm định (chấp nhận) để VND yếu Nhà nước; đang tích cực phối việc mua nợ và xử lý nợ xấu. 2016 xuống khoảng 50,5% đi trong một chừng mực nhất hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Tài VAMC đã không thẩm định giá GDP vào cuối năm 2018. Tổ định trong năm so với USD chính, Bộ Kế hoạch đầu tư để mua (giá mua bằng dư nợ trừ chức này kỳ vọng nợ Chính như được thể hiện qua động xử lý vấn đề tăng vốn cho các (-) dự phòng rủi ro do TCTD phủ của Việt Nam sẽ tiếp tục thái nâng giá mua vào USD ngân hàng này theo chỉ đạo tự xác định); không kiểm tra, giảm xuống còn khoảng 46% và thiết lập tỷ giá mua USD của Thủ tướng Chính phủ. đánh giá khách hàng vay, tính GDP vào năm 2020. Nợ công forward cao hơn tỷ giá spot Ngân hàng Việt tiếp tục trung thực, chính xác của hồ của Việt Nam theo tính toán mấy tháng trước đây, cũng lên kế hoạch mở tầm “xuất sơ, tài liệu và tài sản đảm bảo của Fitch cũng giảm xuống như điều chỉnh tăng liên tục ngoại” của khoản nợ VAMC cũng còn khoảng 58% GDP vào tỷ giá trung tâm mặc dù không Theo BizLIVE xử lý nợ xấu sau khi mua chủ cuối năm 2018 (trong bối cảnh có mấy áp lực điều chỉnh. Tại đại hội đồng cổ đông yếu thông qua việc ủy quyền chỉ tiêu nợ công tiệm cận mức 4 trong số 8 đồng tiền tham thường niên 2019, ông lại cho các TCTD bán nợ. Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng Số 204- Tháng 5. 2019 79