Bài giảng về môn học Môi trường

122 trang vanle 2340

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng về môn học Môi trường", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_ve_mon_hoc_moi_truong.pdf

Nội dung text: Bài giảng về môn học Môi trường

Bài giảng môn học môi trường
ĐẠI CƯƠNG VỀ MÔI TRƯỜNG MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Trình bày đượckháiniệm và phân loạivề môi trường. 2. Trình bày 4 đặc điểmbảnchấthệ thống vµ 3 chứcnăng môi trường. 3. Giảithíchph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ nh÷ng ho¹t ®éng cña con ng−êi nh»m môc tiªu nµy.
KHÁI NIỆM CHUNG VỀ MÔI TRƯỜNG 1. ĐỊNH NGHĨA Có nhiều định nghĩavề môi trường. z Luậtbảovệ môi trường VN: “môi trường bao gồmcácyếutố tự nhiên và yếu tố nhân tạo quan hệ mậtthiếtvới nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đờisống, sảnxuất, sự tồntại, phát triểncủa con ngườivà thiên nhiên.” 2. MÔI TRƯỜNG SỐNG
PHÂN LOẠI MÔI TRƯỜNG Phân loại hoá lý. Phân loạisinhhọc Phân loại theo nội dung nghiên cứu
BẢN CHẤT HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG 1. Tính cấutrúc -Từ nhiềuphầntử hợp thành -Hoạt động củamỗiphầntửđược quy định theo những quy tắc ảnh hưởng lẫn nhau. 2. Tính cân bằng động - Các phầntử tạo nên sự cân bằng củacả hệ thống - Khi có thay đổi bên trong, hệ sẽ thiếtlập cân bằng mới
BẢN CHẤT HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG 3. Tính mở - Là mộthệ thống mở tiếpnhậnvậtchất, năng lượng, thông tin vào, ra. - Tính mở về không gian và thời gian. 4. Tính tựđiềuchỉnh - Khả năng tự thích nghi của các phân tử khicóthayđổi bên ngoài - Khả năng này liên quan đến tác động từ bên ngoài của con người đếnmôitrường
CHỨC NĂNG CỦA MÔI TRƯÒNG 1. Không gian sống của con người -Dânsố tăng - Chấtlượng cuộcsống đòi hỏităng 2. Cung cấp tài nguyên - Bao gồmvậtchất, năng lượng, tri thức, thông tin - Tài nguyên tái tạo được - Tài nguyên không tái tạo được 3. Không gian chứaphế thải Phế thảichưahoặc đãxử lý được đưa vào môi trường dướinhiềuhìnhthức
Tµi nguyªn kh«ng t¸i t¹o ®−îc: Nguån tµi nguyªn h÷u h¹n, sÏ mÊt ®i hoÆc kh«ng gi÷ l¹i tÝnh chÊt ban ®Çu sau mét qu¸ tr×nh sö dông. Tµi nguyªn t¸i t¹o ®−îc: Tµi nguyªn ®−îc cung cÊp liªn tôc vµ v« tËn, cã thÓ duy tr× hoÆc tù bæ sung khi qu¶n lý chóng thÝch hîp.
TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG 1. TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ - Đặtmục tiêu mứcsống vậtchấtvàtinhthầncủa dân chúng. - Phát triểnkinhtế là yếutố cầnthiết để đạtmục tiêu trên. - Thể hiện thông qua GDP.
2. PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Khái niệm: Là sự phát triển lành mạnh đáp ứng được nhu cầuhiệntại và không xâm phạm đến lợiíchcácthế hệ tương lai. - Chỉ số phát triển con người HDI đomức độ phát triểnbềnvững. Bao gồmnhiềuchỉ số khác. - Phát triểnbềnvững rấtphứctạp, khó khăn.
3. QUAN HỆ PHÁT TRIỂN VÀ MÔI TRƯỜNG • Phát triển kinh tế bằng mọi giá: những nước nghèo, lạchậu: chấpnhận hy sinh môi trường. • Những nước đã phát triển:Chỉ bảovệ môi trường, không phát triểnkinhtế. • Phát triển cân nhắc đếnyếutố môi trường: 1phần giá trị thặng dư bù đắp phát triểnmôi trường.
Hoạt động của con người bảovệ môi trường
HÓA HỌC KHÍ QUYỂN Mụctiêuhọctập 1. Tr×nh bµy thµnh phÇn, cÊu t¹o, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn khÝ quyÓn vµ c©n b»ng n¨ng l−îng trªn tr¸i ®Êt. 2. Nªu mét sè ph¶n øng ho¸ häc chÝnh cña cña mét sè thµnh phÇn c¬ bản trong KQ
CẤU TẠO KHÍ QUYỂN Chiều cao (km) 110 90 50 10 0 0K
C¸c khÝ sinh ra tõ ho¹t ®éng cña nói löa cã chøa H2 , h¬i n−íc, CO, NH3 , CH4 hυ + O3 , O2 (tõ ph©n huû cña ozon), hîp chÊt hữuc¬chøaN choqu¸trình sèng chØ tån t¹i trong n−íc (líp n−íc hÊp thô bít nhiÖt) ↓ vi khuÈn yÕm khÝ ph¸t triÓn ↓ z Phản øng quang hîp sinh ra oxy: thùc vËt h¹ ®¼ng ↓ Hình thµnh sù sèng trªn c¹n, hÖ thùc vËt næi Oxy khuyÕch t¸n lªn tÇng bình l−u Sù sèng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù tån t¹i trong mt
CÂN BẰNG NĂNG LƯỢNG TRÊN TRÁI ĐẤT
HợpchấtcủaN Sự hình thành và phân huỷ củahợpchấtNOX * HO + N2O5 HNO3 * NO2 NO3 NO2 + O3 + OH* N2O NO HNO2 NO2
HợpchấtcủaC 1. alkan R- CH3 : * * R- CH3 + OH → R - CH2 + H2O + Q quyÕt ®Þnh tèc ®é p/−, t¸c dông víi O2 vµ NO t¹o RCHO * R - CH3 RCH2 * + HO + O2 * RCHO RCH2O2 HOO* + NO * O2 RCH2O R* + HCHO
HợpchấtcủaC * 2. alken R - CH = CH2 : p/− víi gèc OH nh− alkan ; RCHO bÞ oxy hãa tiÕp t¹o CO2 hoÆc PAN (peroxyl alkyl nitrat) CH3COOONO2 * * CH3-CHO + hν CH3CO CH3CO2O CH3COO2NO2 + O2 + NO2 3. Hydrocarbon th¬m, vÝ dô: * * C6H6 + OH → C6H5OH + H * * C6H6 + OH → C6H5 + H2O * * C6H5 -CH2 - R + OH → C6H5 -CH2OH + R
Ô NHIỄM KHÍ QUYỂN MMỤỤCC TIÊUTIÊU HHỌỌCC TTẬẬPP 1. Tr×nh bµy vÒ vÒ mét sè c¸c chÊt « nhiÔm khÝ quyÓn: nguån gèc, nguyªn t¾c xö lý. 2. Giải thÝch nguyªn nh©n vµ t¸c ®éng cña mét sè hiÖn t−îng « nhiÔm m«i tr−êng toµn cÇu 3. ĐÒ nghÞ mét vµi biÖn ph¸p giảm thiÓu « nhiÔm m«i tr−êng khÝ quyÓn
Nguån « nhiÔm khÝ quyÓn Nguån thiªn nhiªn ∗ Nói löa: − Nham th¹ch nãng, khãi bôi, − KhÝ ®ång hµnh: H2 S , CH4 , SOX , . . ∗ Ch¸y rõng: bôi vµ khÝ ∗ B·o bôi: ®Êt c¸t tõ sa m¹c, muèi biÓn tõ ®¹i d−¬ng ∗ Qu¸ trình sinh häc: thèi rữa ®éng TV.
Nh©n t¹o ∗ C«ng nghiÖp CO , CO2 ∗ Giao th«ng vËn tải SOX , NOX ∗ N«ng nghiÖp CmHn Ph©n lo¹i ∗ ¤ nhiÔm s¬ cÊp ∗ ¤ nhiÔm thø cÊp
C¸c chÊt « nhiÔm khÝ quyÓn 1. Hîp chÊt N: NOX ( NO vµ NO2 ) vµ NH3 * §èt cã kh«ng khÝ + O2 + O2 N2 NO NO2 > 1200 0C ∗ Phản øng quang hãa + O3 NO NO2 + O2 * RCH3 RCH2
zNO: c¹nh tranh O2 víi Hemoglobin → bÖnh h« hÊp, ®au ®Çu, co giËt zNO2: kÝch thÝch niªm m¹c, x©m nhËp vµo m¸u (hh, tiªu hãa), nguy hiÓm tim, gan, phæi (15- 50 ppm) zNH3: Mïi → viªm ®−êng hh, loÐt gi¸c m¹c, ®éc cÊp tÝnh G©y bÖnh tr¾ng l¸, ®èm l¸, lïn c©y DÔ tan/H2O → ngé ®éc SV/ n−íc
Kiểm soát NOX: - Khống chế nhiệt độ trong khi đốtnhiênliệu, giảmlượng NO. - §èt nhiÒu giai ®o¹n (khèng chÕ l−îng oxy d− hoÆc thiÕu) - Thay nguyªn nhiªn liÖu - Hấpthụ khí thảiNOx bằng H2SO4 hoặchỗnhợpCa(OH)2 + Mg(OH)2
2. SOX vµ H2S - Nguån tù nhiªn 67%, nh©n t¹o 33% - Lo¹i S tr−íc khi ®èt -XölýSOx trong khÝ th¶i + H2O H - KhÝ thảiSO2 HSO3 - H2Ci 2S ↓ - − 2 - H2 Ci ( HSO3 . H2 Ci ) - H2S
zSO2 nÆng h¬n kh«ng khÝ: gÇn mÆt ®Êt, dÔ tan trong n−íc → dÔ t¸c ®éng ng−êi vµ SV: Khã thë, ho, viªm loÐt h« hÊp §éc ®èi víi thùc vËt DÔ t¹o mï, gi¶m tÇm nh×n zCã SO3 ph¶n øng sinh lý m¹nh h¬n → co th¾t phÕ qu¶n → chÕt ng−êi zH2S : nhøc ®Çu khã chÞu (5 ppm) Th©m nhËp m¹ch m¸u → viªm phæi (500 ppm) vµ tö vong (900 ppm)
3. Khí CO zNguồngốc: tự nhiên và nhân tạo zT¸c ®éng víi con ng−êi nh− CO HbO2 + CO → HbCO + O2 zKiểm soát khí CO - Cảitiến động cơ - Dùng vi sinh vật
4. Khãi quang hãa C m Hn + O3 + NO −−−−→ RCHO + NO2 + PAN R − CHO + HO* R − C*O + O2 R − C O + NO2 RC O * OONO2 OO (PAN)
Hạt • Nguồngốc: tự nhiên và nhân tạo • Phân loại: theo ®−êng kÝnh h¹t • Loạibỏ hạt: phụ thuộckíchthướchạt - Buồng lắng: loạicáchạtlớn d> 20 mcm - Buồng lọc: loạihạtnhỏ, mịn h¬n
Lç thñng tÇng ozon DÉn xuÊt halogen Tån t¹i HÖ sè z CFC 11 ( C Cl3 F) 65 năm1, 0 z CFC 12 ( CCl 2 F2 ) 130 năm0, 9 z Halon 1211 ( CBr Cl F2) 25 năm3, 0 z Halon 1311 ( CBr F3 ) 110 năm7, 8 z CH3 Br 1,5 năm
Ph¶n øng CFC víi ozon * C F2 Cl 2 + hν Cl CF2 Cl * * * CF 2 Cl * Cl + O3 O2 + O Cl O * O2
PhæhÊpthôcñaCO2 vµ h¬i n−íc trong khÝ quyÓn c− êng ®é cöa sæ khÝ quyÓn (7 – 12 µ m) 4 10 15 20 25 λ (µ m) CO2 vïng 1 : 2,7 4,3 µ m yÕu vïng 2 : 13 − 18 µ m m¹nh H 2 O vïng 1 : 4 8 µ m yÕu vïng 2 : ≥ 18 µ m m¹nh
BiÓu ®å thay ®æi nhiÖt ®é toµn cÇu n¨m 1856 - 2005
MƯA ACID Mưaaxitlàsảnphẩmcủasự ô nhiễm công nghiệp: - Thay đổi thành phầnnước sông hồ, giếtchếtcác loài cá và những sinh vật khác, - Hoµ tan c¸c kim lo¹i nÆng trong ®Êt vµ n−íc lµm c©y trång dÔ hÊp thu, - Lµm h− hángc«ngtrình lé thiªn. Thí nghiệm: S2- trong các cơnmưaacid lắng đọng có thể làm giảm quá trình sinh CH4 tới 30% nhê VK ănS2- trong đầm. Năm 2004, giảmlượng sinh methane từ 175 xuống còn 160 triệutấn. L−îng CH4 gi¶m gãp phÇn gi¶m hiÖu øng nhµ kÝnh
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TOÀN CẦU Sa m¹c ho¸, mÊt rõng, ph¸ huû hÖ sinh th¸i
NhiÖt®éTB cñatr¸i®Êttăng 0,60C/TK 20. Mùc n−íc biÓn tăng 0,1 - 0,2 m/ TK 20, tăng 0,3 m / TK 21 → ngËp lôt vïng ®Êt thÊp. Ngậplụt ở nam Dacca - Bangladesh
zL−îng m−a vµ giã thay ®æi bÊt th−êng → thiªn tai → Đãi nghÌo → di c−. zGia tăng khoảng c¸ch giµu nghÌo z CÊu tróc XH, tËp qu¸n thay ®æi
T¸c ®éng « nhiÔm khÝ quyÓn zT¸c ®éng tíi søc kháe con ng−êi: - HiÖu øng ng¾n h¹n: biÓu hiÖn l©m sµng vµi ngµy (tuÇn) biÕn ®æi theo m«i tr−êng - HiÖu øng dµi ngµy: ph¸t bÖnh sau khi ph¬i nhiÔm m¹n tÝnh do « nhiÔm kh«ng khÝ zMét sè thèng kª WHO: 60%/ 2,2 triÖu ca tö vong (TE 30 tuæi 6-11%; tim m¹ch vµ h« hÊp ë ng−êi giµ.
biÖn ph¸p gi¶m thiÓu « nhiÔm khÝ quyÓn 1. Quy ho¹ch khu c«ng nghiÖp vµ d©n c− 2. Theo dâi, kiÓm so¸t, kiÓm to¸n nguån th¶i. Xö lý chÊt th¶i. 3. B¶o vÖ m«i tr−êng tù nhiªn. 4. Nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý.
THIẾT BỊ XỬ LÝ Ô NHIỄM
Mét sè chÝnh s¸ch toµn cÇu NÕu kh«ng kiÓm so¸t, nång ®é CO2 tõ 367 ppm t¨ng 490 hoÆc 1260 ppm vµo 2100. z HiÖp −íc thay ®æi khÝ hËu (185 thµnh viªn th«ng qua 1992): æn ®Þnh khÝ nhµ kÝnh vµ giíi h¹n møc ph¸t th¶i. z NghÞ ®Þnh th− Kyoto: 2008 - 2012: ph¸t th¶i khÝ nhµ kÝnh gi¶m 5% so víi møc ph¸t th¶i n¨m 1990 z Giíi h¹n møc ph¸t th¶i trung h¹n vµ dµi h¹n Khã kh¨n thùc hiÖn: ph¸t triÓn ktÕ, d©n sè , nhu cÇu nl−îng t¨ng
Nguån n¨ng l−îng míi Năng lượng hạt nhân z Nl h¹t nh©n sx 1 triÖu zNhiÖt ®iÖn sx 1 triÖu KW KW CÇn 30 tÊn nguyªn liÖu CÇn 2,5 triÖu tÊn than nh−ng kh«ng dïng oxy chuÈn/ n¨m trong kh«ng khÝ CÇn tµu träng t¶i 10000 tÊn ChÊt th¶i sinh ra: vËn chuyÓn: 250.000 tÊn xØ Kh«ng bôi than Kh«ng th¶i SOx , Bôi, th¶i SOx , NOx NOx C¸c kim lo¹i ®éc Cd, Hg Mét sè chÊt phãng x¹ U, Th ph¸t t¸n vµo KQ
El nĩno và La nina zHiệntượng: nhiệt độ nướcbiển Thái Bình Dương thay đổi zNguyên nhân: cường độ tín phong zTác động: thờitiếtbấtthường: lượng mưa, sự khô hạn trong lục địa, lượng cá đánh bắt
Ho¸ häc ®Þa quyÓn Môc tiªu häc tËp: 1. Tr×nh bµy ®−îc cÊu t¹o, thµnh phÇn ®Þa quyÓn 2. Ph©n tÝch hiÖn t−îng « nhiÔm ®Þa quyÓn 3. So s¸nh c¸c ph−¬ng ph¸p xö lý chÊt th¶i r¾n « nhiÔm ®Þa quyÓn 4. Tr×nh bµy vai trß rõng ®èi víi ®Êt
CÊu tróc §Þa quyÓn - Thuyết TĐ hình thành từ vụ nổ Bigbang: quả cầulạnh, không có khí quyển - Vỏ trái đất: vỏ cứng mỏng, cấutạophứctạp, thành phầnvàđộ dày không đồng nhất, phụ thuộc địalý. Vỏ trái đấtgồm: vỏ lục địavàvỏđạidương
THÀNH PHẦN ĐỊA QUYỂN zPhứctạp: nhiềuSiO2 và Al Thành phần luôn thay đổi do tác động bên ngoài (các quá trình phong hóa)
- Đất: lớp ngoài cùng củathạch quyển, chịu tác động nước, không khí, sinh vậtvàhình thành khoáng, không khí, mùn . - Đất: mt sống củacon người, SV cạn biến đổi, p/hủy VC và HC cư trú ĐV, TV đất - Đặc tính của đất: độ phì nhiêu
THÀNH PHẦN ĐẤT 4 thành phần: chấtvôcơ, hữucơ, nước và khí, chấtdinhdưỡng z Chấtvôcơ: hạt silicat kích thước khác nhau, z Chấthữucơ: quyết định độ phì nhiêu, là sảnphẩm phân hủy ĐV và TV (lưu ý PAH) z Nước và khí: nướchòatan chấtdd Khí : liên quan phân hủyhiếu, yếmkhí z Chấtdinhdưỡng: vi lượng và đalượng
NGUỒN GỐC Ô NHIỄM ĐẤT 1. Do c«ng nghiÖp: nhiÒu chÊt th¶i r¾n vµ láng. ∗ LuyÖn kim, khai th¸c than, As : ung thư, ngoài da Cr : độc ĐV, TV; ung thư Cu : độc, rốiloạnthần kinh, thiếumáu Pb : giảm thông minh, tác động tủy, máu, thận ∗ S¶n xuÊt n¨ng l−îng: tro bôi vµo khÝ quyÓn b· lß (phÇn th¶i nãng ch¶y) ∗ C«ng nghiÖp hãa häc. C¸c ngµnh s¶n xuÊt cña c«ng nghiÖp hãa häc − Acid sulfuric tõ pirit − Acid phosphoric tõ apatit − Ph©n bãn phosphat
Nguån gèc « nhiÔm ®Êt 2. Do n«ng nghiÖp, sinh häc. − Thuốc BVTV d− l−îng − Ph©n bãn trong ®Êt − T¸c nh©n sinh häc: vi khuÈn, ký sinh trïng, vius g©y bÖnh cho ng−êi 3. Do th¶m ho¹ - Th¶m ho¹ ®Þa h×nh Lë ®Êt, tr−ît ®Êt, nøt ®Êt do Lò bïn, lò ®¸, lò quÐt m−a b·o HiÖn t−îng ph¸ rõng, ®èt rõng du canh lµm t¨ng röa tr«i, xãi mßn. du c− − Phãng x¹, chiÕn tranh
∗ R¸c ®« thÞ cã thÓ t¸i chÕ sö dông: nhùa, ph©n h÷u c¬ ∗ R¸c th−êng ch«n lÊp chó ý xö lý n−íc r¸c, ph©n huû yÕm khÝ sinh CH4 vµ NH3. - B·i chÊt th¶i: l−u gi÷ ngoµi trêi nªn ®¬n gi¶n vµ rÎ tiÒn nhÊt nh−ng chÞu ¶nh h−ëng cña thêi tiÕt nhÊt. Mét sè chÊt th¶i cã thÓ trë nªn ®éc h¬n. - Hè ch«n chÊt th¶i: ChÊt th¶i ®−îc tiÒn xö lý gi¶m ®éc hè ch«n lÊp ®−îc che ch¾n. - Nhµ chøa chÊt th¶i: lµ c«ng tr×nh kiªn cè h¬n cã m¸i che, hÖ thèng tho¸t n−íc
* ChÊt th¶i nguy hiÓm cã 1 trong nh÷ng tÝnh chÊt sau: ¨n mßn, ch¸y næ, tÝch luü sinh häc, bÒn trong m«i tr−êng, g©y bÖnh. Th−êng xö lý ®Æc biÖt b»ng nhiÖt ph−¬ng ph¸p xö lý CTR b»ng thiªu ®èt buång ®èt buång läc: Chấtthải läc khÝ vµ chÊt r¾n tro buång s¬ chÕ lß quay: bay h¬i
RỪNG VÀ CÂY XANH Vai trß cña rõng ∗ Tiªu thô CO2 , t¹o chÊt h÷u c¬ vµ O2 ∗ Cung cÊp nguyªn liÖu gç, nhiªn liÖu ∗ §iÒu hoµ khÝ hËu: Gi¶m nhiÖt ®é mïa hÌ ∗ §iÒu hoµ dßng ch¶y, ∗ Ch¾n giã b·o, b¶o vÖ d©n c−, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ∗ Rõng quan hÖ chÆt chÏ víi ®Êt, chèng lò, lôt . Tµi nguyªn ®Êt vµ rõng VN
HÓA HỌC THỦY QUYỂN Môc tiªu häc tËp 1. Tr×nh bµy ®−îc mét sè tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña n−íc tù nhiªn. 2. Gi¶i thÝch ®−îc vai trß cña khí, vi sinh vËt ®èi víi c¸c ph¶n øng x¶y ra trong m«i tr−êng n−íc. 3. §¸nh gi¸ nguån tµi nguyªn n−íc cña ViÖt nam
1. TÍNH CHẤT, ĐẶC ĐIỂM NƯỚC zLà dung dịch điệnly zNhiệt hóa hơilớn zNhiệt dung riêng lớn : bốc hơi chậm →ổn định, điều hòa khí hậu & bảo vệ cơ thể zTổng lượng nước: 1,454 tỷ km3 : Chuyểntừ dạng này sang dạng khác, Nơi này sang nơi khác Thời gian luân hồi: dài hoặcngắn
Vòng tuầnhoànnước trong tự nhiên
∗ N−íc ngät TÝnh chÊt, nhiÖt ®é thay ®æi Líp trªn: lu«n tiÕp xóc víi kh«ng khÝ, c©n b»ng ®éng Líp gi÷a: diÔn ra nhiÒu ph¶n øng Líp ®¸y : trao ®æi chÊt hßa tan víi trÇm tÝch, ph©n hñy yÕm khÝ
∗ N−íc biÓn − NhiÖt ®é TB 50C (0 - 300C), 200 atm (1 - 1000 atm) − C©n b»ng phøc t¹p − pH ®Öm 8,1 ± 0,2 . TÝnh pH n−íc biÓn dùa: + HÖ cacbonat + HÖ B(OH)3 -B(OH)4 + Silicat + K+ , Ca2+ H+ + silicat trÇm tÝch pha n−íc − pE + 0,5O2 (k) + 2H + 2e H2O + lg K = lg[H2O] - 0,5lg PO2 -2lg[H] - 2lgae = 4,15 pE = 20,8 - pH
2. THÀNH PHẦN HÓA HỌC TRONG NƯỚC ∗ C¸c ion hoµ tan: 0,1% 1% DS ngät lî mÆn − N−íc biÓn NaCl 0,5M + MgSO4 0,05M + vi lượng − N−íc s«ng hå : thành phầnphứctạp, thay đổi theo: + Thêi gian, ®Þa ®iÓm + BiÕn ®éng ®Þa chÊt, ®Þa hãa + §é s©u cña n−íc + Ph©n vïng
∗ C¸c khÝ hoµ tan: Chñ yÕu oxy vµ CO2 Tu©n theo ®Þnh luËt Henry - Oxy: ®Þnh luËt trªn Hµm l−îng thay ®æi theo chiÒu s©u líp n−íc: do khuyÕch t¸n tõ kh«ng khÝ, tõ gi÷a c¸c líp n−íc, ph¶n øng ph©n hñy 0 25 C : DOmax = 8 mg/l t0 t¨ng , DO gi¶m - CO2 : d¹ng tån t¹i phô thuéc vµ duy tr× pH Hµm l−îng phô thuéc yÕu tè vËt lý vµ loµi thñy sinh
∗ C¸c phøc KL tan trong n−íc : − Hîp chÊt tæng hîp: EDTA, citrat, poly phosphat − C¸c chÊt humic: s¶n phÈm tõ sù ph©n hñy cña TV, l¾ng ®äng vµ dÔ t¹o phøc bÒn víi kim lo¹i humic + OH - Humin (kh«ng tan) + H+ acid humic , Acid fulvic Lµ bé khung C chøa vßng th¬m, phenol,dÔ t¹o phøc víi nhiÒu KL ∗ C¸c chÊt r¾n: V« c¬ và H÷u c¬:
3. ThµnhphÇnsinhhäctrongnước ∗ Vi khuÈn (Bacteria): que, cÇu, xo¾n − Thùc vËt, ®¬n bµo, kh«ng mµu : 0,5 - 5 mm − Vai trß: ph©n huû chÊt h÷u c¬ ®Ó lµm s¹ch n−íc + dÞ d−ìng (heterotrophic) : 3 nhãm oxy hãa chÊt h÷u c¬: hiÕu khÝ (aerobes), kþ khÝ (anaerobes), tïy khÝ (facultative) + tù d−ìng (autotrophic) xóc t¸c oxy hãa chÊt v« c¬
∗ Siªu vi (virus) − KÝch th−íc nhá 20 - 100 nm − X©m nhËp vµo tÕ bµo vËt chñ ký sinh ®Ó tæng hîp protein vµ acid nucleicc cña virus míi. ∗ T¶o − Thùc vËt næi ®¬n gi¶n nhÊt − Cã Clorophyl ®ãng vai trß quan träng trong quang hîp − Tù d−ìng, xö dông c¸c chÊt v« c¬ ®Ó ph¸t triÓn
4. Phản ứng nhờ vi khuẩntrongnước 4.1. Vi khuÈn dÞ d−ìng ∗ HiÕu khÝ [ CH2O] + O2 CO2 + H2O + E ∗ Kþ khÝ - [CH2O] + NO3 CO2 + N2 + E 2- [ CH2O ] + SO4 CO2 + H2S + E [ CH2O] R − COOH + CO2 + H2O + E CH4 + CO2 + CO2 ↑ + 8H + 8e CH4 ↑ + 2H2O + E
4. 2. Vi khuÈn tù d−ìng + - + 2NH4 + 3O2 2 NO2 + 4H + 3H2O + E 2- - NO + O2 2NO3 + E (VK Nitrobater) + + 3(CH2O) + 2N2 + 3H2O + 4H 3 CO2 + 4NH4 (VK Rhizobium) + - NH3 + 3/2 O2 H + NO2 + H2O (VK nitromonas) − Oxy hãa s¾t 2+ + 3 + 4Fe + 4H + O2 4Fe + 2H2O + E (VK Ferrobacillus) − Oxy hãa H2S - 2- + HS + 4H2O SO4 + 9H + 8e + E
¤ nhiÔm m«i tr−êng n−íc Môc tiªu häc tËp 1. Giíi thiÖu sù « nhiÔm n−íc 2. Tr×nh bµy c¸c nguyªn nh©n chÝnh lµm « nhiÔm m«i tr−êng n−íc 3. Tr×nh bµy c¸c chØ tiªu chÊt l−îng n−íc vµ ý nghÜa cña nã 4. Nªu c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ nguån n−íc vµ xö lý n−íc bÞ « nhiÔm
1. Ô NHIỄM NƯỚC zHiếnchương châu Âu: Sự biến đổi nói chung củacon người đốivới chấtlượng nước, làm nhiễmbẩnnướcvà gây nguy hiểm cho con người, CN, NN, nuôi cá, nghỉ ngơi, giải trí, ĐV nuôi và các loài hoang dã
z Từ điển bách Khoa VN :hiện tượng làm bẩn nguồn nước do các loại hoá chất độc hại, các loại vi khuẩn gây bệnh, virut, kí sinh trùng phát sinh từ các nguồn thải khác nhau như chất thải công nghiệp từ các nhà máy sản xuất, các loại rác thải của các bệnh viện, các loại rác thải sinh hoạt bình thường của con người hay hoá chất, thuốc trừ sâu, phân bón hữu cơ sử dụng trong sản xuất nông nghiệp được đẩy ra các ao, hồ, sông, suối hoặc ngấm xuống nước dưới đất mà không qua xử lí hoặc với khối lượng quá lớn vượt quá khả năng tự điều chỉnh và tự làm sạch của các loại ao, hồ, sông, suối
zChất ô nhiễm: Tích lũyvàgiải phóng từ SV trong nước Tích lũyvàtraođổivớilớp đáy nước Luân chuyểntừ không khí, đất, Hình thành vòng tuần hoàn ô nhiễmmt zDấuhiệu ô nhiễmnước: Màu sắc, mùi, độ đục, . zKhả năng tự làm sạch củanước: quá trình vật lý, sinh hóa
2. CÁC NGUYÊN NHÂN Ô NHIỄM NƯỚC Các nguyên nhân nhân tạo: zNướcthải đôthị: sinh hoạt+ dịch vụ Thành phần phong phú, Lưulượng không đều zNướcthảiNN - 3- Thành phần nhiềuNO3 , PO4 .: Hiệntượng phú dưỡng Gây độc cho con người
zNướcthải CN: phụ thuộcloạihình - Dầumỏ: ít phân hủySH, ngăncản khuyếch tán oxy, tích lũy trong tế bào, mô, gây ung thư - Tẩyrửa: tạo keo, huyền phù nên giảmhoạt tính sinh học, khó xử lý nước. - Chấthữucơ: bền, khó phân hủy - Kim loại: vô hiệu hóa liên kết trong enzym, ngăncản TĐC (lk vớiNH2, COOH - Ô nhiễm nhiệt: thủy sinh chết
3. HẬU QUẢ Ô NHIỄM NƯỚC Khủng hoảng nướcsạch - Nhu cầunướcsạch tăng - Dân số không tiếpcậnnướcsạch (20%) - Lây lan bệnh truyền nhiễm - Căng thẳng sắctộc Biếnmất các loài thủy sinh
4. C¸c th«ng sè c¬ b¶n ®¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc Th«ng sè hãa häc (®a l−îng) * pH: * Màu sắc: do chấtrắnvôcơ lơ lửng hoặcchấtHC. Đobằng so màu. Ảnh hưởng đếnkhả năng truyền ánh sáng. * Độ đục: do các chấtlơ lửng, khó xử lý nước. * Mùi vị: do các chấthữucơ phân hủy. Đơnvịđo bằng độ pha loãng. * Chấtrắn: SS vàDS
∗ DO − §Æc ®iÓm: biến đổi ngµy vµ ®ªm, chiÒu s©u líp n−íc.à − Gi¸ trÞ DO: sù trao ®æi gi÷a kh«ng khÝ vµ n−íc, do quang hîp, ho¹t ®éng cña SV − X¸c ®Þnh Ph−¬ng ph¸p Winkler: Alcali - Iodid §iÖn hãa
∗ BOD5 - §Þnh nghÜa − C¸c ®iÒu kiÖn : + kh«ng cã chÊt ®éc øc chÕ VK, + ®ñ dinh d−ìng cÇn VK ph¸t triÓn + nÕu cÇn ®−a thªm VK vµo mÉu. -C¸ch®o − ý nghÜa: ®¸nh gi¸ møc ®é nhiÔm bÈn chÊt HC TCVN BOD5 < 4 mg/ l n−íc mÆt ≤ 20 mg/l n−íc th¶i c«ng nghiÖp A
∗ COD : oxy hãa l−îng chÊt h÷u c¬ trong n−íc − X¸c ®Þnh + + CnHaObNc + [O] + H n CO2 + H2O + NH4 − ý nghÜa: Tû sè COD/ BOD5 cµng lín th× cã nhiÒu chÊt h÷u c¬ kh«ng ph©n huû vi sinh ®−îc. COD (TCVN) < 10 mg/ l n−íc mÆt < 50 mg/l n−íc th¶i c«ng nghiÖp
- - ∗ NH3, NO2 , NO3 ∗ S¾t vµ mangan − Fe vµ Mn trong m«i tr−êng N−íc ngÇm cã Fe2+ vµ Mn2+ do ®iÒu kiÖn yÕm khÝ +VK 2+ 4Fe(OH)3↓ + 8H 4Fe + O2 + 10H2O +VK 2+ 6MnO2 + 12H Mn + 3O2 + 6H2O − X¸c ®Þnh + Víi Fe3+, t¹o phøc mµu víi o. phenantrolin 2+ - 2- + Víi Mn oxy hãa thµnh MnO4 b»ng S2O8
Th«ng sè vi sinh N−íc mÆt : coliform 5000 MPN / 100 ml N−íc ngÇm : coliform 3 MPN/ 100ml. Fecal coli : kh«ng
Mét sè kü thuËt xö lý n−íc §Þnh l−îng mét sè thµnh phÇn, §¸nh gi¸ s¬ bé chÊt l−îng n−íc → lùa chän biÖn ph¸p thÝch hîp kü thuËt vµ kinh phÝ. 1.§«ng tô, keo tô z §Æc ®iÓm ph−¬ng ph¸p: z Cã 4 ph−¬ng ph¸p ®Ó lµm keo tô n−íc : - thªm c¸c ion d−¬ng kh«ng hydrat hãa vµo n−íc, - hÊp phô ion hydrat hãa, - thªm h¹t keo hydroxyd Al vµ Fe ®Ó t¹o keo, - thªm phÌn t¹o chuçi t¨ng kÝch th−íc b«ng cÆn.
z PhÌn nh«m hoÆc phÌn s¾t ®−îc sö dông nhiÒu:hiÖu qu¶ t−¬ng ®èi vµ chi phÝ Ýt. z PhÌn nh«m Al2(SO4)3. 14H2O: thuû ph©n t¹o Al2O3.nH2O PhÌn s¾t t¹o tña Fe(OH)3 .C¸c b«ng tña nµy hÊp phô c¸c h¹t l¬ löng, l¾ng xuèng. z Yªó tè quyÕt ®Þnh hiÖu suÊt qu¸ tr×nh lµ pH: phÌn nh«m: pH 5-9 do tÝnh chÊt l−ìng tÝnh cña Al. phÌn s¾t: pH > 10. z Sö dông thªm c¸c chÊt trî keo tô nguån gèc thùc vËt
2. Läc n−íc z Nguyªn t¾c: gi÷ c¸c h¹t l¬ löng trong n−íc nhê líp vËt liÖu xèp (c¸t vµng, than antraxit ) vµ cho n−íc thÊm qua. z Cã 2 c¸ch läc n−íc: ®−îc ph©n lo¹i theo tèc ®é läc. - Läc nhanh: kÝch th−íc h¹t vËt liÖu lín tèc ®é dßng 1,5.10-3 m/ s. Th−êng xö lý s¬ bé hoÆc xö lý n−íc Ýt « nhiÔm. Thêi gian vËn hµnh nhanh, Ýt tèn kÐm - Läc chËm : líp vËt liÖu mÞn tèc ®é dßng chËm 0,15 .10-3 m/s ¸p dông: qui m« nhá trong hé gia ®×nh hoÆc lµm s¹ch thø cÊp møc ®é c«ng nghiÖp. §Çu t− nhiÒu h¬n, mÊt nhiÒu thêi gian h¬n, chÊt l−îng n−íc tèt h¬n. z Läc: ®¬n gi¶n, dÔ ¸p dông. CÇn röa läc
3. Lµm mÒm kÕt hîp lµm ngät n−íc z Nguyªn t¾c lµm mÒm: lo¹i muèi Ca vµ Mg 2- - T¹o tña víi CO3 b»ng Na2CO3 råi lo¹i ®i - Ph¹m vi sö dông: z KÕt hîp víi lµm ngät n−íc: lo¹i muèi khái n−íc: - Trao ®æi ion: lÇn l−ît qua cét cationit vµ anionit - ThÈm thÊu ng−îc: nhê ¸p lùc vµo nước lín h¬n ¸p suÊt thÈm thÊu, H2O từ muèi thÊm qua mµng b¸n thÊm. - §iÖn thÈm tÝch: t¸c dông cña ®iÖn tr−êng lµm c¸c ion muèi trong n−íc di chuyÓn vÒ ®iÖn cùc tr¸i dÊu. Ph¹m vi øng dông: hÑp, cã gi¸ thµnh cao.
4. Lo¹i S¾t vµ mangan z Nguyªn t¾c: S¾t vµ Mangan (II) d¹ng hoµ tan ®−îc kÕt tña vµ t¸ch khái n−íc. z Kü thuËt xö lý. - Lµm tho¸ng tù nhiªn: t¨ng bÒ mÆt tiÕp xóc cña n−íc víi kh«ng khÝ 2+ Fe + O2 → Fe(OH)3 ↓ 2+ Mn + O2 → MnO2 ↓ - Oxy hãa b»ng khÝ clor 2Fe(HCO3)2 + Cl2 + Ca(HCO3)2 + 6H2O → + - 2Fe(OH)3 ↓ + CaCl2 + 6H + 6HCO3 z N−íc phôc vô CN : Fe < 0,3 mg/ l , Mn < 0,05 mg/l N−íc uèng : Fe < 0,1 mg/l
5. Xö lý n−íc b»ng ph−¬ng ph¸p sinh häc * Nguyªn t¾c: ph©n huû c¸c hîp chÊt h÷u c¬ nhê ho¹t ®éng cña c¸c VSV * ThiÕt bÞ - C¸nh ®ång läc: VSV/lớp đÊt dµy v« c¬ hãa hîp chÊt h÷u c¬/n−íc th¶i. KÕt hîp sau 1 thêi gian Æ sö dông c¸nh ®ång cho môc ®Ých kh¸c - BÓ Aeroten: VSV hiÕu khÝ oxy hãa chÊt h÷u c¬. Ph¶i cung cÊp khÝ b»ng c¸ch sôc hoÆc khuÊy trén - BÓ metan: VSV ph©n hñy yÕm khÝ. * Ph¹m vi sö dông
6. Khö trïng Nguyªn t¾c: Lo¹i bá hoÆc tiªu diÖt vi sinh khái n−íc Cã 2 lo¹i t¸c nh©n khö trïng: vËt lý vµ ho¸ häc 6.1. T¸c nh©n vËt lý: nhiÖt ®é, tia UV, mµng läc d = 0,2 mm. ∗ ChiÕu tia UV VK + tia UV → acid nucleic cña VK bÞ biÕn ®æi Vïng UV diÖt VK m¹nh nhÊt 200 - 280 nm - HiÖu suÊt phô thuéc: ®é ®ôc, mµu cña n−íc vµ ®Æc ®iÓm VK - ThiÕt bÞ: ®Ìn thuû ng©n ch©n kh«ng
¦u ®iÓm - Mïi vÞ vµ thµnh phÇn n−íc kh«ng thay ®æi, kh«ng cã s¶n phÈm phô nh− clor - Thêi gian khö trïng ng¾n, kh«ng cã nguy c¬ qu¸ liÒu - ThiÕt bÞ ho¹t ®éng kh«ng phøc t¹p, an toµn - VËn hµnh ®¬n gi¶n, rÎ tiÒn Nh−îc ®iÓm -N−íc cã thÓ bÞ nhiÔm khuÈn l¹i ( VK håi phôc) - T¹p chÊt h÷u c¬ vµ mét sè muèi tan hÊp thô UV → gi¶m hiÖu suÊt - - -N−íc chøa NO3 cã KN thµnh NO2 - HiÖu suÊt thÊp khi ®é truyÒn qua < 80%
∗ Khö trïng b»ng vi läc - Nguyªn t¾c: gièng nh− läc ,d lç läc tõ 0,2-0,3µm - ThiÕt bÞ: nÕn läc (tõ diatomit, ®Êt sÐt,phô gia ®−îc thiªukÕtcã®éxèpcao). Mét nÕn cã thÓ läc ®Õn 50 m3 n−íc: vÖ sinh ®Þnh kú, n−íc ®Çu vµo s¹ch ¦u ®iÓm - TÝnh linh ho¹t cao - Thµnh phÇn kho¸ng cña n−íc kh«ng ®æi - Gi¸ thµnh thÊp Nh−îc ®iÓm -N−íc dÔ nhiÓm khuÈn trë l¹i khi l−ugi÷l©u - ChØ thÝch hîp víi qui m« nhá.
6.2. T¸c nh©n ho¸ häc ∗ Khö trïng b»ng clor - Nguyªn t¾c: Clor hoµ vµo n−íc → thuû ph©n Cl2 + H2O → HClO + HCl (1) Cl+ + 2e → Cl- (2) Cl+ ph¶n øng víi enzym cña VK lµm mÊt kh¶ n¨ng oxy hãa glucose, g©y hiÖn t−îng ph¸t triÓn mÊt c©n b»ng cña VK - HiÖu qu¶ phô thuéc: tèc ®é khuyÕch t¸n qua mµng tÕ bµo VK, B¶n chÊt tiÓu ph©n (HOCl, OCl- , Cloramin) , Nång ®é chÊt khö trïng Thêi gian tiÕp xóc NhiÖt®évµpH Chñng lo¹i vi khuÈn
∗ Khö trïng b»ng ozon - Nguyªn t¾c: ozon oxy ho¸, ph¸ huû cÊu tróc VSV - ThiÕt bÞ: thiÕt bÞ t¹o ozon kh«ng khÝ (®· lo¹i bôi,lo¹i 90% ®é Èm) → buång phãng ®iÖn thÕ 3000 - 20 000V. Mét phÇn oxy → O3 Sôc khÝ ozon vµo nguån n−íc cÊp. - Khö trïng n−íc uèng th−êng dïng 0,5 - 1,5 mg, l−îng d− sau 5 phót 0,2 - 0,4 mg/ l.
¦u ®iÓm - Tèc ®é vµ t¸c dông ozon h¬n clor - Kh«ng cã s¶n phÈm phô ®éc h¹i - - 2- - Oxy hãa Fe(II), Mn (II), CN , NO2 , S vµ c¸c chÊt h÷u c¬ lo¹i mµu, mïi cña n−íc - Ph¸ huû phøc Fe, Mn víi c¸c chÊt h÷u c¬ ; - Keo tô chÊt h÷u c¬ tan Nh−îc ®iÓm - Ph©n huû nhanh → kh«ng cã ozon d− khi vËn chuyÓn n−íc ®Õn n¬i tiªu thô → dÔ bÞ nhiÔm trïng l¹i - Gi¸ thiÕt bÞ cao, tiªu thô ®iÖn nhiÒu, l¾p ®Æt vËn hµnh phøc t¹p → chi phÝ lín - Ozon ®éc, nguy hiÓm → biÖn ph¸p an toµn, kiÓm so¸t nång ®é.
1: Xiphon vào 2: khoang nước 1 4: Xiphon ra 3: khoang nước 2 5: Ozon thoát ra phân hủy nhiệt
B¶o vÖ nguån n−íc - KiÓm so¸t chÊt l−îng nguån n−íc cÊp: gi¸m s¸t : c¬ së s¶n xuÊt, khu d©n c− - KiÓm so¸t nguån n−íc th¶i vµ xö lý hiÖu qu¶: dÊu hiÖu « nhiÔm ban ®Çu, theo dâi c¸c th«ng sè vÒ thµnh phÇn cña n−íc, xö lý kÞp thêi. - TuÇn hoµn, t¸i sö dông n−íc hîp lý: tuÇn hoµn n−íc tèi −u ®Ó tiÕt kiÖm ngay t¹i c¬ së sx. Cã thÓ t¸i sö dông nguån n−íc th¶i nÕu ®¹t yªu cÇu. - Phèi hîp qu¶n lý hiÖu qu¶ nguån n−íc: KÕt hîp chÝnh s¸ch kinh tÕ víi b¶o vÖ nguån n−íc, X©y dùng c¸c nguån l−u tr÷ vµ ®iÒu hoµ l−ul−îng, Khai th¸c n−íc cã môc ®Ých vµ kÕ ho¹ch cô thÓ.
CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TRONG CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 1. NƯỚC CẤP SỬ DỤNG Yêu cầutùyvàomục đích sử dụng: -Chữa bệnh: phòng mổ, chạy thận -Sảnxuấtdượcphẩm -Chămsócsứckhỏe,
CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TRONG CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 1. NƯỚC CẤP SỬ DỤNG - Nước tinh khiết để sản xuất thuốc: tiệt trùng, không nhiễm vi sinh vật, tiểu phân, chất hữu cơ, ion, độ dẫn điện < 5µs/cm . - Nước pha tiêm: tiệt trùng và apyrogene. - Nước pha loãng dung dịch đặc để hemodialyse: tương tự nước tinh khiết. - Nước dùng cho irrigation: tiệt trùng như nước pha tiêm và nội độc tố vi khuẩn < 0,5 UI/mL
CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TRONG CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 1. NƯỚC CẤP SỬ DỤNG Yêu cầuvàbiện pháp kỹ thuật thay đổi: Nước dùng trong y tế có yêu cầu riêng, khắt khe. Về cơ bảnmộthệ thống thiếtbị xử lý nước sạch dùng trong y tế bao gồmcáccôngđoạn: Nguồnnước ► lọc đalớp, ►lọc than hoạt tính, ►trao đổi ion (cation và anion), ►lọc tinh, ►thẩmthấungược, ► tiệt trùng .
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2. NƯỚC THẢI Căncứ vào đặc điểm dây chuyềnsảnxuất/ sử dụng để xác định đặctrưng nướcthải: Sản xuất đông dược, Chứa phần dư tân dược nguyên liệu: động, thực vật, hóa chất. PTN nghiên cứu tổng hợp, Bao gói, tẩy rửa -kiểm tra chất luợng - hóa dược, mỹ phẩm Chứa phần dư thuốc, hóa chất. Cơ sở y tế Nước tẩy rửa, sàn, khám chữa bệnh dụng cụ
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2.1. Nướcthải Xí nghiệpdượcphẩmTW 25 Qui trình sảnxuất của1 xưởng thuốcviên Anh (chị) nêu các đặc trưng củanướcthảitừ xí nghiệpdượcphẩm trên ?
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2.1. Nướcthải Xí nghiệpdượcphẩmTW 25 •Nướcthảisinhhoạt: từ phòng hành chính/quảnlýÆ xả trựctiếpvàohệ thống chung TP: •Nướcthảisảnxuất: xử lý sơ bộ Æ hệ TCXT B thống chung TP 5,5-9 -Nướcthảitừ vệ sinh 100 nhà xưởng, thiếtbị: 2m3/ngày 60 -Nướctắmrửa, giặt 6 quầnáolaođộng: 50 9,93m3/ngày 100
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2.1. Nướcthải Xí nghiệpdượcphẩmTW 25 10% và 5%
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2. NƯỚC THẢI 2.2. Ví dụ: Công ty Colgate Dây chuyền sảnxuất kem đánh răng . Sảnxuất nhiềusản phẩm khác
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2.2. Nướcthải Công ty Colgate - Thành phần, tính chất, lưulượng nướcthảibiến động lớn - BOD, COD, SS rấtlớn Æ Tỉ lệ BOD5/COD biến động lớn. - Tỉ lệ BOD5/COD củamộtsố mẫu 0,4 – 0,6 Æ khả năng xử lý sinh học.
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 2.2. Nướcthải Công ty Colgate Đề xuất hệ thống khác
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 3. KHÍ THẢI Tõ qu¸ tr×nh: - h¬i dung m«i chiÕt xuÊt d−îc liÖu, - h¬i dung m«i tæng hîp hãa d−îc, - PTN kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm. Xö lý : hÖ thèng hót mïi, Sö dông vËt liÖu hÊp phô trong èng khãi (hoÆc c¸c hãa chÊt nÕu cÇn)
MÔI TRƯỜNG - CÔNG NGHIỆP DƯỢC PHẨM / Y TẾ / HÓA DƯỢC 4. CHẤT THẢI RẮN Chñ yÕu: - b· d−îc liÖu sau chiÕt xuÊt , - PTN kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm: chai lä, bao gãi hãa chÊt. Xö lý : thu gom Æ xö lý nh− chÊt th¶i nguy hiÓm.
KHÁI QUÁT MÔI TRƯỜNG VIỆT NAM Môc tiªu häc tËp 1. Nªu tæng qu¸t tình hình m«i tr−êng n−íc ta 2. §Ò xuÊt nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr−êng.
Mét sè vÊn ®Ò mt cÇn ®−îc quan t©m ë n−íc ta 1. ¸p lùc d©n sè t¨ng: Dù b¸o 2020, kho¶ng 110 triÖu ng−êi. -DiÖntÝch®Êtc− tró vµ canh t¸c bÞ gi¶m theo ®Çu ng−êi. - Møc sèng t¨ng → ph¸t triÓn CSHT, tiªu thô l−¬ng thùc, thùc phÈm, n¨ng l−îng. - Tµi nguyªn kh«ng t¸i t¹o ®−îc kh«ng håi phôc . -Lượng chấtthải> KN tự phânhủycủamt
- Thay ®æi lín vÒ c¬ cÊu cña x· héi: Sè l−îng ng−êi s¶n xuÊt NN gi¶m, Lao ®éng t¹i nhµ m¸y, qu¶n lý, t¨ng , Chênh lệch giàu nghèo lớn. Æ C¬ cÊu x· héi thay ®æi dÉn ®Õn suy nghÜ, nhËn thøc, v¨n hãa thay ®æi.
TÁC ĐỘNG DÂN SỐ ĐẾN MÔI TRƯỜNG I = C. P. E zI: gia tăng dân số và yếutố liên quan dân số tác động đếnmôitrường zC: gia tăng tiêu thụ tài nguyên/ người zP: gia tăng tuyệt đối dân số zE: gia tăng 1 đơnvị tài nguyên bị khai thác
2. M«i tr−êng bÞ t¸c ®éng nÆng nÒ - DiÖn tÝch trång trät gi¶m, - NN th©m canh t¨ng n¨ng suÊt. T¸c ®éng cña con ng−êi thay ®æi chu tr×nh vËt chÊt, n¨ng l−îng cã thÓ ph¸ bá mét sè ®Æc tÝnh vèn cã cña c©y trång. - Rõng nhiÖt ®íi, rõng giµ: c©y gç cæ thô, c©y thuèc quý dÇn biÕn mÊt, mÊt ®i - Rõng ngËp mÆn bÞ ph¸ ®Ó nu«i thuû s¶n. ĐÊt liÒn bị x©m thùc - Khai th¸c c¸t hoÆc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn g©y s¹t lë, biÕn ®æi sinh th¸i .
-L−îng n−íc cÊp thµnh thÞ ®¹t 1/2 tiªu chuÈn mçi ng−êi. SÏ thiÕu n−íc s¹ch nÕu kh«ng t¸i sö dông n−íc (c¸c nhu cÇu ®ßi hái chÊt l−îng thÊp h¬n). - N¨m 2030, khai th¸c kho¶ng 100 tû m3 n−íc/ n¨m (tr÷ l−îng n−íc mÆt 880 tû m3/ n¨m). -N−íc ngÇm khai th¸c kh«ng quy ho¹ch g©y lón ®Êt, ®ang bÞ « nhiÔm côc bé. - Dßng th¶i ®æ trùc tiÕp vµo hÖ thèng tho¸t n−íc chung kh«ng qua xö lý g©y « nhiÔm diÖn réng (« nhiÔm cöa s«ng, vïng biÓn) - ¤ nhiÔm biÓn tõ khai th¸c, vËn chuyÓn dÇu má sÏ th−êng xuyªn x¶y ra h¬n trong t−¬ng lai.
3. Søc khoÎ céng ®ång Sè l−îng ng−êi chÕt do « nhiÔm khÝ quyÓn t¨ng lªn ThiÕu n−íc s¹ch, thùc phÈm lµ nguyªn nh©n g©y tö vong ë c¸c n−íc kÐm ph¸t triÓn. 4. C«ng t¸c qu¶n lý m«i tr−êng - NhËn thøc, ý thøc b¶o vÖ mt cña ®¹i bé phËn - HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý theo dâi chÊt l−îng m«i tr−êng ®ang h×nh thµnh vµ dÇn tõng b−íc hoµn thiÖn. Tuy nhiªn ch−a theo kÞp xu thÕ ph¸t triÓn kinh tÕ. -§Çut− cho b¶o vÖ mt, kÕt qu¶ ch−a kh¶ quan.
§−a ra mét vµi gi¶i ph¸p ∗ Gióp ®ì nh©n d©n mét sè mÆt ®Ó lµm thay ®æi ®êi sèng vËt chÊt: - Thay ®æi tËp qu¸n du canh, du c− -H−íng dÉn, chuyÓn giao kü thuËt trång trät, canh t¸c míi hiÖu qu¶ cao, khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, x©y dùng VAC. - Hç trî vÒ vèn, tiªu thô s¶n phÈm. - X©y dùng ý thøc b¶o vÖ m«i tr−êng cho ®¹i bé phËn d©n chóng. Cã c¸c h×nh thøc gi¸o dôc, tuyªn truyÒn, nªu g−¬ng, xö ph¹t r¨n ®e d−íi mäi h×nh thøc.
∗ C¸c biÖn ph¸p vÒ mÆt hµnh chÝnh, ph¸p lý, kü thuËt: 1/ TiÕn hµnh §TM: phßng ngõa « nhiÔm m«i tr−êng. Dù b¸o vµ ®¸nh gi¸ ¶nh h−ëng 2/ ThuÕ m«i tr−êng: chi phÝ båi th−êng cho mt sinh th¸i. 3/ KHKT mµu xanh: KHKT lµm cho con ng−êi m·i sinh tån, ph¸t triÓn. ThiÕt bÞ khèng chÕ « nhiÔm, kü thuËt s¶n xuÊt s¹ch vµ ph−¬ng thøc thao t¸c s¶n xuÊt s¹ch. KHKT cao, cã tÝnh chiÕn l−îc, lµ con ®−êng c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi bÒn v÷ng.
4/ GDP mµu xanh GDP truyÒn thèng ®¸nh gi¸ tæng l−îng c¬ b¶n nhÊt ®o møc s¶n xuÊt cña 1 n−íc hay 1 khu vùc. Ch−a hîp lý: ch−a tÝnh ®Õn gi¸ ph¶i tr¶ cho m«i tr−êng khi ph¸t triÓn kinh tÕ. N¨m 1995, WB: c¸ch tÝnh míi tæng hîp: vèn cña thiªn nhiªn, vèn lµm ra vµ vèn vÒ nh©n lùc. C¸ch tÝnh GDP tÝnh ®Õn khÝa c¹nh m«i tr−êng: gäi lµ GDP xanh. 5/ Sö dông c¸c nguån n¨ng l−îng míi: h¹t nh©n, mÆt trêi, giã, thuû triÒu.