Bài giảng Thực thi chính sách - Bài 3: Khung lý thuyết về thực thi chính sách

Nội dung text: Bài giảng Thực thi chính sách - Bài 3: Khung lý thuyết về thực thi chính sách

1. Bài 3: Khung lý thuyết về thực thi chính sách Thực thi Chính sách Nguyễn Xuân Thành Học kỳ Thu, 2018
2. Các mô hình thế hệ thứ nhất Cuộc cạnh tranh giữa cách tiếp cận từ dưới lên và từ trên xuống Biến số Quan điểm từ trên xuống Quan điểm từ dưới lên Người ra quyết định và làm Người làm chính sách Cán bộ cơ sở chính sách Khởi điểm Văn bản ban hành Vấn đề trục trặc Cơ chế Chính thức Chính thức và phi chính thức Quá trình Thuần túy hành chính Kết nối, bao gồm cả hành chính Quyền hạn Tập trung Phi tập trung Kết quả Mang tính chuẩn đoán Mang tính mô tả Quyền tự định Cán bộ cấp trên Cán bộ cấp dưới
3. Hai khía cạnh của chính sách ảnh ưởng đến thực thi (Van Meter & Van Horn, 1975) Lớn Thêm chiều thứ ba? Mức độ Khả năng giám sát tuân thủ thay đổi và chế tài (dễ hay khó) Nhỏ Thấp Cao Đồng thuận về mục tiêu
4. Thách thức thực thi chính sách: Mô hình 3 chiều Lớn Khả năng giám sát Dễ tuân thủ và chế tài Khó Thay đổi Nhỏ Thấp Cao Đồng thuận về mục tiêu
5. Mô hình Van Meter & Van Horn về thực thi chính sách từ trên xuống Liên hệ giữa các tổ chức với nhau và các hoạt động chế tài Tiêu chuẩn và mục tiêu Quyền định đoạt và Chính Đặc điểm của phản ứng của Kết quả sách các tổ chức thực thi người thực thi Nguồn lực Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị
6. Mục tiêu và tiêu chuẩn • Đề cập trong văn bản ban hành. • Phát biểu của người làm chính sách • Nhưng nhiều trường hợp, phải được suy luận ra. Liên hệ giữa các tổ chức với nhau và các hoạt động chế tài TiêuTiêu chuẩn và và mụcmục tiêu Quyền định đoạt và Chính Đặc điểm của phản ứng của Kết quả sách các tổ chức thực thi người thực thi Nguồn lực Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị
7. Nguồn lực • Tài chính • Nhân sự • Tài nguyên Liên hệ giữa các tổ chức với nhau và các hoạt động chế tài Tiêu chuẩn và mục tiêu Quyền định đoạt và Chính Đặc điểm của phản ứng của Kết quả sách các tổ chức thực thi người thực thi NguồnNguồn lựclực Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị
8. Truyền thông và chế tài • Truyền thông mục tiêu và tiêu chuẩn của chính sách • Tính nhất quán của truyền thông • Cơ chế và quy trình áp đặt bởi cấp trên để cấp dưới thực thi đúng với mục tiêu và tiêu chuẩn của chính sách. • Hướng dẫn, tập huấn • Hỗ trợ kỹ thuật • Cơ chế thưởng, phạt (khuyến khích) • Cơ chế báo cáo, giám sát Liên hệ giữa cáccác tổtổ chức với nhau vàvà cáccác hoạt hoạt động chế tàitài Tiêu chuẩn và mục tiêu Quyền định đoạt và Chính Đặc điểm của phản ứng của Kết quả sách các tổ chức thực thi người thực thi Nguồn lực Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị
9. Đặc điểm của tổ chức thực thi • Năng lực của tổ chức • Quy mô của tổ chức • Nguồn lực của tổ chức • Bộ máy và cơ chế kiểm soát trong nội bộ tổ chức • Sức mạnh chính trị của tổ chức • Sức sống của tổ chức • Mức độ mở của cơ chế truyền thông trong tổ chức • Các mỗi liên kết chính thức và phi chính thức với các cơ quan hoạch định về chế tài tài thực thi chính sách Liên hệ giữa các tổ chức với nhau và các hoạt động chế tài Tiêu chuẩn và mục tiêu Đặc điểm của Quyền định đoạt và Chính Đặc điểm của phản ứng của Kết quả sách cáccác tổ tổ chức chức thựcthực thithi người thực thi Nguồn lực Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị
10. Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị • Nguồn lực kinh tế trong khu vực thực thi chính sách có đủ để triển khai thành công hay không? • Ý kiến người dân, sự ủng hộ của xã hội đối với chính sách • Giới tinh hoa ủng hộ hay phản đối • Mức độ chia rẽ giữa các đảng phái chính trị, hay trong nội bộ một đảng • Các nhóm lợi ích ủng hộ và phản đối chính sách Liên hệ giữa các tổ chức với nhau và các hoạt động chế tài Tiêu chuẩn và mục tiêu Quyền định đoạt và Chính Đặc điểm của phản ứng của Kết quả sách các tổ chức thực thi người thực thi Nguồn lực CácCác điều kiện kiện kinh kinh tế, xã tế, xã hộihội và và chính chính trị trị
11. Quyền định đoạt và phản ứng của người thực thi • Hiểu và nhận thức về chính sách • Chiều hướng phản ứng • Cường độ của phản ứng Liên hệ giữa các tổ chức với nhau và các hoạt động chế tài Tiêu chuẩn và mục tiêu Quyền địnhđịnh đoạt đoạt và và Chính Đặc điểm của phản ứng của các tổ chức thực thi phản ứng của Kết quả sách ngngườiười thực thực thi thi Nguồn lực Các điều kiện kinh tế, xã hội và chính trị
12. Mô hình Lipsky về thực thi chính sách từ dưới lên Street-level Bureaucrats (cán bộ cơ sở) • Quyết định họ đưa ra • Thói quen họ tạo dựng Thực thi Chính sách • Các công cụ họ sử dụng để đối phó chính sách với áp lực và sự bất trắc của công việc Thương lượng Thỏa hiệp
13. Các mô hình thế hệ thứ hai Dung hòa và kết hợp cách tiếp cận từ dưới lên và từ trên xuống Biến số Quan điểm từ trên xuống Quan điểm từ dưới lên Người ra quyết định và làm Người làm chính sách Cán bộ cơ sở chính sách Khởi điểm Văn bản ban hành Vấn đề trục trặc Cơ chế Chính thức Chính thức và phi chính thức Quá trình Thuần túy hành chính Kết nối, bao gồm cả hành chính Quyền hạn Tập trung Phi tập trung Kết quả Mang tính chuẩn đoán Mang tính mô tả Quyền tự định Cán bộ cấp trên Cán bộ cấp dưới
14. Elmore (1982 & 1985) kết hai cách tiếp cận • Người thiết kế phải lựa chọn các công cụ chính sách và người thực thi phải triển khai các công cụ này dựa vào: Cấu trúc động cơ khuyến khích của các nhóm bị chi phối bởi chính sách. • Từ trên xuống: – Mục tiêu rõ ràng – Các chương trình, công cụ và nguồn lực cần triển khai để đạt mục tiêu – Tiêu chí để đánh giá • Từ dưới lên: – Hành vi sẽ bị điều chỉnh ở cấp thấp nhất – Các chương trình, chương trình, công cụ và nguồn lực cần triển khai để thanh đổi hành vi (lần lượt từ dưới lên trên)
15. Richard E. Matland (1995): Mô hình ‘Ambiguity & Conflict’ Mức độ xung đột lợi ích Xung đột cao Xung đột thấp Không rõ Thực thi một cách Thực thi thí Mức độ rõ ràng hình thức điểm ràng về mục tiêu và công cụ Thực thi với sự Thực thi thuần Rõ ràng hậu thuẫn của hệ túy bằng bộ thống chính trị máy hành chính
16. Thomas and Grindle (1990): Mô hình tương tác về thực thi cải cách chính sách • Sánh kiến cải cách chính sách có thể được thay đổi hay bị đảo chiều tại mọi bước của quá trình chính sách bởi áp lực từ nhóm có liên quan và phản ứng của nhà hoạch định và/hay người thực thi.