Bài giảng Đợt cấp Copd chẩn đoán - Xử trí và dự phòng

Nội dung text: Bài giảng Đợt cấp Copd chẩn đoán - Xử trí và dự phòng

1. ĐỢT CẤP COPD CHẨN ĐOÁN- XỬ TRÍ VÀ DỰ PHÒNG PGS.TS.BS. Vũ Văn Giáp Tổng thƣ ký Hội Hô hấp Việt Nam Giám đốc Trung tâm đào tạo- Chỉ đạo tuyến PGĐ Trung tâm Hô hấp-Bệnh viện Bạch Mai Giảng viên cao cấp- Bộ môn Nội-ĐH Y Hà Nội
2. NỘI DUNG TRÌNH BÀY • Nguyên nhân gây đợt cấp Phần I COPD • Chẩn đoán đợt cấp COPD Phần II • Kháng sinh điều trị đợt cấp Phần III COPD
3. COPD LÀ BỆNH LÝ ĐA THÀNH PHẦN
4. TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA COPD COPD Viêm ở phổi Tăng tiết nhầy Suy yếu chức năng Đợt cấp làm sạch chất nhầy Tiếp tục Phì đại tuyến dƣới niêm mạc hút thuốc Đợt cấp Tắc nghẽn đƣờng thở Phá hủy phế nang Thiếu oxy máu Đợt cấp GOLD guidelines 2011. Available from: TỬ VONG
5. ĐỢT CẤP COPD LÀ GÌ? . Tình trạng biến đổi từ giai đoạn bệnh ổn định trở nên xấu đột ngột vƣợt quá những giao động hàng ngày của các triệu chứng: ho, khó thở, khạc đờm, đòi hỏi phải thay đổi điều trị thƣờng quy của bệnh nhân COPD.
6. HẬU QUẢ CỦA ĐỢT CẤP CNHH Suy giảm, Viêm đƣờng bẫy khí tăng hô hấp tăng Nguy cơ NKBV Bệnh nhân với đợt cấp thƣờng xuyên Giảm chất lƣợng Tử vong tăng cuộc sống Wedzicha JA and Seemungal TA. Lancet 2007; 370: 786–796
7. NGUYÊN NHÂN GÂY ĐỢT CẤP  Nhiễm trùng (70 - 80%): virus, vi khuẩn  Không do nhiễm trùng (20 – 30%) • Do dùng thuốc: an thần, chẹn beta giao cảm... • Sử dụng oxy không đúng cách • Tắc mạch phổi • Ô nhiễm môi trường: khói thuốc lá, thuốc lào.... • Mệt cơ do: giảm kali, phospho, corticoids... • Các bệnh kèm theo: suy tim, tiểu đường.... • Chấn thương ngực, phẫu thuật ngực bụng • 1/3 không rõ nguyên nhân
8. CÁC TÁC NHÂN GÂY NHIỄM TRÙNG • Với ~50% trường hợp do nhiễm • Nhiễm vi rút : chiếm khoảng 30% vi khuẩn nguyên nhân các đợt cấp – Rhinovirus -- Các nhóm VK thường gặp là : – Influenza • Haemophilus influenzae • Moraxella catarrhalis – Parainfluenza • Staphylococcus aureus – Respiratory syncytial virus • Streptococcus pneumoniae (RSV) – Một số chủng VK hay gặp (trong các – Human metapneumomia ca nặng có nhiều đợt cấp) virus • Pseudomonas aeruginosa – Picornaviruses • Gram-negative baccili – Coronavirus – Một số chủng vi khuẩn ít gặp – Adenovirus • Chlamydia pneumoniae • Mycoplasma pneumoniae • Enterobacteriaceae Sethi S et al. CHEST 2000; 117: 380S–385S; Miravitlles M et al. Arch Bronchopneumol 2004; 40: 315–325; Papi A et al. Am J Respir Crit Care Med 2006; 173: 1114–1121; Sykes A et al. Proc Am Thorac Soc 2007; 4: 642–646; Rohde G et al. Thorax 2003; 58: 37–42; Martinez FJ. Proc Am Thorac Soc 2007; 4: 647–658; Sapey E and Stockley RA. Thorax 2006; 61: 250–258
9. VI KHUẨN THEO MỨC ĐỘ ĐỢT CẤP Nhóm A Nhóm B Nhóm C Đợt cấp COPD nhẹ: Đợt cấp COPD trung Đợt cấp COPD trung Không có bệnh kèm bình – nặng bình – nặng theo Cần nhập viện Cần nhập viện Không cần nhập viện Ko có nguy cơ nhiễm có nguy cơ nhiễm P. aeruginosa P. aeruginosa H. influenzae H. influenzae H. influenzae S. pneumoniae S. pneumoniae S. pneumoniae M. catarrhalis M. catarrhalis M. catarrhalis (M. pneumoniae) (M. pneumoniae) (C. pneumoniae) (C. pneumoniae) (M. pneumoniae) Viruses Viruses (C. pneumoniae) Cộng với Enterobacteriaceae Viruses Enterobacteriaceae Cộng với P. aeruginosa Hurst JR et al. New Engl J Med 2010; 363: 1128–1138
10. PHÂN BỐ VI KHUẨN THEO MỨC ĐỘ NẶNG CỦA COPD Nhóm A: S. pneumoniae/S. aureus Nhóm B: H. influenzae/M. catarrhalis 70 Nhóm C: P. aeruginosa/Pseudomonas spp.* 63 60 P=0.016 phân bố vi khuẩn giữa các nhóm , kiểm định 2 50 47 40 40 33 30 30 27 23 23 Bệnh nhân (%) 20 13 10 0 GOLD Gđ II GOLD Gđ III GOLD Gđ IV FEV1 ≥50% mức dự đoán FEV1 >30–<50% mức dự đoán FEV1 30% mức dự đoán n=30 n=30 n=52 *Các chủng khác bao gồm Serratia marcesens, Klebsiella pneumoniae, Eller J et al. CHEST 1998; 113: 1542–1548 Proteus vulgaris, Escherichia coli, Citrobacter spp., Enterobacter spp., GOLD guidelines, 2011. Available from: Stenotrophomonas maltophilia