Tài liệu Cảnh giác dược trong gây mê hồi sức

Nội dung text: Tài liệu Cảnh giác dược trong gây mê hồi sức

1. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 CẢNH GIÁC DƯỢC TRONG GÂY MÊ HỒI SỨC TS.BSCKII. Phạm Văn Đông TK. GMHS - BVCR NHA TRANG, T7. 18.7.2018 NỘI DUNG I. ĐẶT VẤN ĐỀ - “CẢNH GIÁC DƯỢC LÀ GÌ” II. KHÁI NIỆM VÔ CẢM VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS IV. CẢNH GIÁC DƯỢC TRONG GMHS V. KẾT LUẬN 2 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 1
2. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 I. ĐẶT VẤN ĐỀ 3 I. ĐẶT VẤN ĐỀ • Cảnh giác dược là môn khoa học và các hoạt động liên quan đến việc phát hiện, đánh giá, nghiên cứu và phòng tránh tác dung có hại của thuốc (ADR) và các vấn đề liên quan đến thuốc. (WHO) • Tất cả các can thiệp y khoa đều có nguy cơ nhưng gây mê thường được coi là đặc biệt nguy hiểm, mặc dù nguy cơ của gây mê là nhỏ. 4 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 2
3. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 II. KHÁI NIỆM VÔ CẢM VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP 5 II. KHÁI NIỆM VÔ CẢM VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP VÔ CẢM VÔ CẢM: Mất cảm giác ± Mất ý thức ± Dãn cơ ± An thần. • Vô cảm là phương pháp ngăn chặn hoặc cắt đứt các xung động của dẫn truyền thần kinh hướng tâm, làm giảm, mất toàn bộ cảm nhận đau một cách tạm thời. 6 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 3
4. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 II. KHÁI NIỆM VÔ CẢM VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP VÔ CẢM GÂY MÊ GÂY TÊ TOÀN DIỆN PHỐI HỢP Làm BN mất Tiêm hoặc Gây mê tri giác và xịt thuốc tê phối hợp: cảm giác vào vùng PT, làm liệt dùng nhiều đau tạm thời hoặc mất loại thuốc bằng dược cảm giác (HH, TM, chất, có hồi đau tạm phục. thời, có hồi Tê ) phục 7 II. KHÁI NIỆM VÔ CẢM VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP VÔ CẢM Tiền mê: an thần Thoát mê/ Hồi tỉnh Dẫn mê/khởi mê Có thể cần kiểm - Thuốc mê hô hấp soát sau phẫu thuật - Thuốc tĩnh mạch - Đau - Opioids - Buồn nôn/ nôn Duy trì mê - Thuốc dãn cơ - Ho - Thuốc mê hô hấp - Thuốc mê tĩnh mạch - Opioids - Thuốc dãn cơ - Thuốc khác 1. Gelb W, et al. In: Miller RD, ed. Miller's Anesthesia. 7th ed. 2009: Chapter 39. 2. Brown EN, et al. NEJM. 2010; 363:2638-50. Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 4
5. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS 9 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS • Nguy cơ là một khái niệm biểu thị một tác động tiêu cực tiềm ẩn, hiện tại hay sự kiện trong tương lai. • Nguy cơ là một phần của cuộc sống cho dù chúng ta có thích hay không [2](Keeney RL, 1995). • Các can thiệp y khoa đều có nguy cơ nhưng gây mê thường là đặc biệt nguy hiểm. • Nhiều cách để dự đoán và định lượng các nguy cơ, đòi hỏi phải có sự “CỞI MỞ” từ đó thông tin được chia sẻ. => Khuyến khích “BÁO CÁO SỰ CỐ - TAI BIẾN - BIẾN CHỨNG” 10 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 5
6. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS Gây mê là một quá trình tổng hợp nhiều yếu tố, nhiều loại thuốc được dùng => nhiều nguy cơ có thể xảy ra: • Buồn nôn – nôn • Mê sảng, yếu cơ • Sốt, rét run (có khi chiếm tới 1/2bn sau PT) • Các phản ứng nghiêm trọng khác 11 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS Gây tê thường an toàn nhưng có một số ít nguy cơ và biến cố như: • Hạ huyết áp Ở Pháp: từ 1995 – 2006, có khoảng 727bn có biểu • Dị ứng da hiện tác dung có hại của • Đau đầu thuốc tê: • Tổn thương thần kinh • 8,7% tuổi < 18 • Ngô độc thuốc tê • Lidocaine: 36% • Sốc phản vệ • Bupivacain: 35,4%. 12 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 6
7. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS • Hơn 90% các ca tử vong xảy ra khi phẫu thuật không trực tiếp gây ra bởi gây mê (London: Department of Health, 2002). • Có sự chấp nhận chung rằng gây mê bây giờ an toàn hơn so với 30 năm trước, Viện Y học Hoa Kỳ ủng hộ điều này (Committee on Quality of Health Care in America IOM). 13 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS ASA Đặc điểm Tử vong PPCs Adjusted OR(95% CI) I Khỏe mạnh 0 -0,3% Referent II Bệnhhệ thống, không giới hạn hoạt động 0,3 -1,4% 1,4 (0,9-2,1) III Bệnhhệ thống nặng có giới hạn hoạt động 1,8 -5,4% 3,3 (2,2-4,9) IV Bệnh hệthống nặng –thường xuyên đe dọa tính mạng 7,8 -25% 6,6 (4,3-10,0) V Hấp hối–khó sống quá 24g dù có hay không PT 9,4 -57,8% NA E Phụlục thêm bao hàm PT cấp cứu Gấp2-5 lần Yếu tố quan trọng • Thời gian PT • > 80t nguy cơ độc lập, không có trong ASA: • Diễn biến bệnh là ngẫu cộng mỗi tuổi TV tăng • Tuổi > 75 nhiên hay có liên quan 5% • PT phức tạp đến bệnh lý hiện tại. 14 Anesthesia and Perioperative Care of High-Risk patient, 3th, Cambridge University Press (2002) 2009 Anand Lakshminarasimhachar, MBBS, FRCA, Gerald W. Smetana, MD; Preoperative Evaluation – Estimation of Pulmonary Risk. Preoperative Evaluation; MARCH 2016. Volume 34. Number 1; 71-88 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 7
8. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS Tổng kết 1 năm PT-BVCR CHI TIẾT 2015 2016 2017 Mổ Chương trình 11.420 11.630 11.615 Mổ Cấp cứu 15.981 16.744 17.870 Mổ Theo yêu cầu 9.293 9.838 11.084 L6B1 (TMH và TM) 797 802 1575 Mổ tại khoa Phỏng 1.667 1.936 1939 TỔNG SỐ 39.158 40.950 44.017 15 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS Người thầy thuốc Page 16 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 8
9. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS Người thầy thuốc Page 17 III. CÁC NGUY CƠ LIÊN QUAN TỚI GMHS Người thầy Methamphelamine (ma túy đá) thuốc • Bán hủy: 12 – 34 giờ • Ảo giác – loạn thần cấp • Nặng: hôn mê, suy HH, suy đa tạng • Test nhanh nước tiểu, • Điều trị: chủ yếu triệu chứng - Kích thích: an thần - Loạn thần: aminazin - Hồi sức hô hấp - Hồi sức tim mạch • BN: “thông tin từ các báo” - Uống 10mg (500ml) - Loạn thần, ngưng HH, TH Page 18 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 9
10. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 IV. CẢNH GIÁC DƯỢC TRONG GMHS 19 IV. CẢNH GIÁC DƯỢC TRONG GMHS • Năm 2017 FDA đã đưa ra một cảnh báo về một số thuốc được dung: [thuốc mê toàn thân hay thuốc an thần “kéo dài > 3g” hoặc lặp lại trong phẫu thuật ở trẻ em nhỏ hơn 3 tuổi, phụ nữ 3 tháng cuối thai kì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của trẻ”. 20 Steven Ganzberg. The FDA Warning on Anesthesia Drugs. Anesth Prog. 2017; 64(2): 57-58). Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 10