Sinh hóa học - Chương III: Pritein và amino acid

Nội dung text: Sinh hóa học - Chương III: Pritein và amino acid

1. PGS,TS.NGUYEÃN PHÖÔÙC NHUAÄN Ch ng III – PROTEIN & AMINO ACID 1. Ñaïi cöông : Ñònh nghóa; Vai troø A 2. Amino acid : ÑN; Tính chaát & Phaân loaïi 3. Caáu taïo : Peptide vaø caùc baäc caáu truùc cuûa phaân töû A protein. 4. Moät soá tính chaát quan troïng cuûa protein 5. Phaân loaïi AOA Lôùp protein ñôn giaûn Lôùp protein phöùc taïp MUÏC TIEÂU 1. I C NG 1. Ñònhnghóa vaø vai troø sinh hoïc cuûa protein.
   NH NGH A 2. Thuoäc vaø vieát ñöôïc coâng thöùc caáu taïo cuøa 20 amino acid • - “Protein” bt ngu n t ch “protos” : ch yu, ñaàu thöôøng gaëp trong protein thieân. tieân. - Theo quan ñieåm hoùa hoïc : protein laø lôùp chaát höõu cô 3. Moâ taû caùc kieåu lieân keát trong caáu truùc phaân töû protein (LK • truøng phaân töï nhieân vôùi caùc ñôn phaân laø caùc ααα-amino peptide, LK hydrogen, LK disulfite ) vaø trình baøy caùc baäc acid . Chuùng coù 2 ñaëc ñieåm : caáu truùc cuûa phaân töû protein vaø yù nghóa cuûa chuùng. . Phaân töû troïng lôùn →→→ ñaïi phaân töû 4. Mt s tính chaát : tính hoøa tan (traïng thaùi keo), keát tuûa, bieán . Luoân chöùa nitrogen vôùi tyû leä töông ñoái oån ñònh tính vaø tính ñaëc tröng sinh vaät hoïc cuûa protein. khoaûng 16%. 5. Vai troø sinh hoïc cuûa caùc nhoùm protein ñôn giaûn vaø phöùc taïp; →→→ Tyû leä % protein = SL N x 6,25 x 100 cô cheá hoaït ñoäng trao ñoåi khí cuûa hemoglobin . - Theo quan ñieåm SVH : protein laø lôùp chaát höõu cô mang söï soáng 1
2. 
   VAI TROØ 2. AMINO ACID  Protein raát ña daïng veà maët caáu truùc, tính ñaëc hieäu loaøi raát cao →→→ chuùng tham gia vaøo taát caû caùc bieåu hieän cuûa söï soáng :
   ÑÒNH NGHÓA : laø acid höõu cô trong ñoù coù 1 H ôû Cααα – Söï vaän ñoäng vaø ñaùp nhaän kích thích, cuûa goác alkyl ñöôïc theá bôûi nhoùm amine (NH 2). Neáu coù nhoùm amine thöù 2 thì thöôøng chuùng n m ôû C xa nhaát – Söï sinh tröôûng, phaùt duïc vaø sinh saûn, so vôùi nhoùm -COOH. Amino acid laø ñôn vò caáu taïo cuûa – Söï di truyeàn vaø bieán dò, protein. – Söï trao ñoåi chaát khoâng ngöøng vôùi moâi tröôøng xung quanh.  Caùc protein caáu truùc : tham gia caáu taïo moïi teá baøo, moâ baøo.  Caùc protein phi caáu truùc (coù hoaït tính sinh hoïc) : enzyme (xuùc ααα ααα OO taùc sinh hoïc); khaùng theå (chöùc naêng baûo veä), hormone (ñieàu hoøa OO sinh hoïc) . Acid höõu cô ααα Amino acid  Bò oxy hoùa →→→ cung caáp khoaûng 10-15% nhu caàu naêng löôïng.
   TÍNH CHAÁT  Tính löôõng tính vaø ñieåm ñaúng ñieän - Tính hoaït quang : do amino acid coù ít nhaát moät C* baát ñoái (ngoaïi tröø glycine) →→→ chuùng coù tính hoaït OO OO OO quang (quay maët phaúng tia phaân cöïc cuûa aùnh saùng) vaø toàn taïi döôùi hai daïng ñoàng phaân quang hoïc D vaø O L (trong t nhieân gaëp chuû yeáu daïng L) ao Ao Ao O eo O O O Ñieän tích toång soá phuï thuoäc pH moâi tröôøng vaø soá O O O nhoùm –NH 2 vaø -COOH trong phaân töû. O O ÔÛ trò soá pH maø taïi ñoù amino acid trung hoøa ñieän tích eaee ee ee ( = 0) thì goïi ñoù laø ñieåm ñaúng ñieän (pI) 2
3. CAÙC AMINO ACID TH NG G P TRONG
   PHAÂN LOAÏI O T NHIEÂÊN - THEO CAÁU TAÏO HOÙA HOC : oa Chia laøm 5 nhoùm (B.3.2, T.52) Aae Aa A - THEO VAI TROØ SINH HOÏC Aaae aaaa A - Caùc amino acid thieát yeáu (khoâng thay theá ñöôïc). ee - Caùc amino acid khoâng thieát yeáu (thay theá ñöôïc). Aaa A  Protein coù giaù trò dinh döôõng hoaøn toaøn (coù nguoàn ua a u goác ñoäng vaät nhö : thòt, tröùng, söõa – chöùa ñaày ñuû caùc eaae e amino acid thieát yeáu) e  Protein coù giaù trò dinh döôõng khoâng hoaøn toaøn – e Chöùa khoâng ñaày ñuû caùc amino acid thieát yeáu, thöôøng oeue e ñoù laø caùc protein coù nguoàn goác thöïc vaät. e oa OAAOA eue eu eoe e STT o Aaae A I Aminoacid t/ tính (monoamino monocarboxylic oe o acid uae 01 GLYCINE H-CH-COOH Ae A (Amino acetic a.) ee e Gly [G] NH 2 eoe 02 ALANINE Ala [A] CH 3-CH-COOH ae a (ααα-amino propionic acid) NH oa 2 03 VALINE Val [V] CH oe 3 CH -CH-COOH (ααα-amino isovaleric uae a ua acid) CH 3 a NH 2 3
4. STT o STT o 04 LEUCINE Leu [L] CH 3-CH-CH 2-CH-COOH III AMINO ACID A U HU NH (ααα-amino isocapronic acid) CH NH 3 2 08 CYSTEINE Cys [C] CH - CH-COOH 05 ISOLEUCINE Ile [I] (ααα-amino 2 (ααα-amino βββ-methyl CH 3-CH 2-CH- CH-COOH βββ-mercapto SH NH 2 valeric acid) propionic acid) CH 3 NH 2 II O O 09 METHIO- Met CH 2-CH 2-CH-COOH NINE [M] S.CH NH (ααα-amino 3 2 06 SERINE Ser [S] CH 2-CH-COOH (ααα-amino βββ-hydroxyl -thiomethyl butyric propionic acid) OH NH 2 acid) 07 THREONINE Thr [T] CH 3-CH -CH-COOH (ααα-amino βββ-hydroxyl butyric acid) OH NH 2 STT u u o STT u u o IV AMINOACID MONO AMINO DICARBOXYLIC IV AMINOACID DIAMIN MONOCARBOXYLIC A.ASPARTIC HOOC-CH -CH-COOH 10 Asp [D] 2 HN-CH -CH -CH - CH-COOH ααα-amino succinic acid 12 ARGININE (ααα- Arg [R] 2 2 2 NH 2 amino -guanidine C=NH NH 2 ASPARAGINE valerianic acid Asn [N] H N-C-CH -CH-COOH NH (amid ca ααα-amino 2 2 2 succinic acid) O NH 2 LYSINE 13 Lys [K] CH 2-CH 2-CH 2-CH 2-CH-COOH A.GLU TAM IC (ααα -diamino 11 Glu [E] HOOC-CH 2-CH 2- CH-COOH NH NH (ααα-amino glutaric caproic acid) 2 2 NH acid) 2 GLUTAMINE HYDROXY- Gln H2N-C-CH 2-CH 2- CH-COOH 14 (amid ca ααα-amino LYSINE CH 2-CH-CH 2-CH 2- CH-COOH glutaric acid) [Q] O NH 2 NH 2 OH NH 2 4
5. STT u u o STT u u o AMINO ACID V 18 HISTIDINE His [H] N -CH 2-CH-COOH (ααα-amino 15 PHENYL- Phe [F] - CH - CH-COOH NH ALANINE 2 βββ-imizazolyl 2 propionic acid) NH (ααα-amino NH 2 βββ-phenyl propionic a 19 PROLINE Pro [P] 16 TYROSINE Tyr [Y] (pyrrolidine OH -CH 2-CH-COOH COOH (ααα-amino ααα-carboxylic acid) NH βββ-hydroxyphenyl NH 2 propionic acid) 20 HYDROXY- 17 TRYPTO- Trp [W] -CH -CH-COOH PHAN 2 PROLINE HO (ααα-amino NH 2 (-hydroxy βββ-indolyl propionic NH pirrolidine COOH acid) ααα-carboxylic acid) NH O 3. CAÁU TAÏO ư ee 3.1. PEPTIDE OO - Khi nhoùm ααα-amine cuûa AA naøy keát hôïp vôùi nhoùm ααα- carboxyl cuûa AA ñöùng keá caän (khöû p/t nöôùc) seõ taïo ra u u LK peptide , nhieàu AA keát hôïp vôùi nhau taïo thaønh O O chuoãi daøi polypeptide. O - Lieân keát peptide →→→ Sô ñoà chuoãi polypeptide - Caùch bieåu dieãn : ñaàu N ? Ñaàu C? O O - Danh phaùp? - Moät soá peptide trong töï nhieân coù vai troø sinh hoïc quan ee troïng : - Caùc hormone : oxytocine, vasoprescine . - Caùc khaùng sinh, noäi ñoäc toá vi khuaån, - Glutathione. e A 5
6. 3.2. CAÁU TRUÙC PHAÂN TÖÛ PROTEIN  CAÁU TRUÙC BAÄC NHAÁT Laø caáu truùc cuûa chuoãi polypeptide, trong ñoù caùc Caùc baäc caáu truùc cuûa phaân töû protein : amino acid ni vi nhau bi LK peptide vaø chuùng ñöôïc saép  Caáu truùc baäc I : bieåu thò thöù töï AA trong chuoãi polypeptide xeáp theo moät trình töï nhaát ñònh ñaëc tröng rieâng cho (LK peptide ), hoaëc nhieàu chuoãi polypeptide vaø vò trí LK töøng loaïi phaân töû protein . Chính traät töï amino acid disulfide (neáu coù hieän dieän). quyeát ñònh tính ñaëc tröng sinh vaät hoïc cuûa phaân töû  Caáu truùc baäc II : bieåu thò söï xoaén cuûa chuoãi polypeptide. LK protein. hydrogen laø löïc chuû yeáu oån ñònh caáu truùc xoaén (α-helix & β- - Söôøn peptide sheet)  Caáu truùc baäc III : bieåu thò söï xoaén vaø gaäp khuùc cuûa chuoãi H2N-CH-CO NH-CH-CO . NH-CH-COOH polypeptide. LK disulfide ñoùng vai troø quan troïng trong vieäv duy trì caáu truùc baäc III. - Goác beân R : goác alkyl cuûa caùc amino acid taïo caáu  Caáu truùc baäc IV : bieåu thò söï keát hôïp cuûa nhieàu chuoãi truùc khoâng gian phöùc taïp vaø taïo hoaït tính sinh polypeptide coù caáu truùc baäc III trong p/t. hoïc cuûa phaân töû protein. Proteins are linear polymers - Lieân keát peptide coù theå hoã bieán : of amino acids • H R1 R2 • - C- N - →→→ - C = N – ＋＋＋ ＋＋＋ NH 3 C COO NH 3 C COO ーーー ＋＋＋ ーーー ＋＋＋ • O OH H H A carboxylic acid • - Vôùi 20 loaïi amino acid coù theå taïo 2 x 10 18 toå hôïp H O H O condenses with an amino 2 2 group with the release of a • →→→ 19 tyû protein khaùc nhau. R R R water 1 2 3 • - Chæ caàn thay ñoåi moät amino acid trong polypeptide NH ＋＋＋ C CO NH C CO NH C CO 3 thì seõ laøm thay ñoåi tính chaát sinh vaät hoïc cuûa protein. H Peptide H Peptide H bond bond The amino acid Thí duï trong beänh hoàng caàu löôõi lieàm : do moät thay ñoåi F T D sequence is called as nhoû trong gene →→→ Glu bò thay theá bôûi Val. A G S K A N G S primary structure 6
7. CAÁU TRUÙC BAÄC HAI Laø keát caáu cuoän xoaén trong khoâng gian cuûa chuoãi polypeptide : caùc AA töï nhieân ñeàu baát ñoái neân chuùng coù khaû naêng quay töï do quanh moái lieân keát cuûa Cααα→→→ xu höôùng hình thaønh caáu truùc xoaén : Daïng xoaén loø xo : αααe Gaáp neáp xeáp lôùp : βββee - Löïc oån ñònh cho caáu truùc baäc II laø lieân keát hydrogen hình thaønh giöõa nhoùm NH (+) vaø C=O (-) khi khoaûng caùch giöõa chuùng 2,79 ±±± A CAÁU TRUÙC BAÄC NHAÁT CUÛA PHAÂN TÖÛ PROTEIN (Moät ñôn vò peptide laø moät khoái saép xeáp cuûa 4 nguyeân töû Moãi voøng xoaén chöùa 3,6 goác AA → AA N , H , C & O. Khoaûng caùch caùc noái tính baèng A0) Moâ hình caáu Moâ hình caáu truùc baäc II truùc baäc II xeáp αααe lôùp βββ 7
8. Basic structural units of proteins: Secondary structure α-helix β-sheet Secondary structures , α-helix and β-sheet, have regular CAÙC KIEÅU KEÁT CAÁU BAÄC HAI TRONG hydrogen-bonding patterns. PHAÂN TÖÛ PROTEIN  Trong t nhieân chuoãi polypeptide cuûa phaân töû protein coù th tn ti ôû nhieàu daïng caáu truùc khaùc nhau : . Chæ moät daïng ααα-helix; . Caû 2 daïng caáu truùc xen nhau : daïng ααα (bieåu dieãn baèng hình truï) vaø daïng xeáp lôùp βββ (bieåu dieãn baèng hình muõi teân); . Caùc protein daïng sôïi chæ coù daïng xeáp lôùp βββ, ñoù laø caùc protein bieán tính töï nhieân (khoâng cho traïng thaùi keo, khoâng chòu taùc duïng thuûy phaân cuûa enzyme tieâu hoùa ). CAÁU TRUÙC BAÄC NHAÁT (CHUOÃI POLYPEPTIDE) VAØ CAÙC DAÏNG BAÄC HAI CUÛA PROTEIN 8
9.  Moät daïng caáu truùc sôïi ñaëc bieät : collagen , coù nhieàu trong toå chöùc gaân, suïn, da, xöông vaø raêng. ÔÛ khoaûng 40 oC collagen →→→ gelatin.  TP AA cuûa collagen chuû yeáu laø (Gly-Pro-Hyp ); moãi sôïi goàm 3 chuoãi ααα-helix, trong töøng chuoãi khoâng coù LK H, moãi chuoãi ñöôïc oån ñònh nhôø löïc ñaåy giöõa caùc voøng pyrrolidone cuûa Pro vaø Hyp; giöõa 3 chuoãi coù LK H vaø caû caùc caàu disulfide ñoàng hoùa trò beàn vöõng →→→ gaân raát dai, khoù tieâu hoùa. CAÁU TRUÙC BAÄC BA Laø daïng caáu truùc khoâng gian 3 chieàu cuûa chuoãi polypeptide , oe u ae eeau ou u u a (1)- Noái tónh ñieän (2)- Noái hydrogen : (3)- Noái disulfid : lieân keát giöõa 2 nguyeân töû sulfur cuûa cysteine trong voøng xoaén ααα-helix. (4)- Noái kî nöôùc : xaûy ra giöõa 2 nhaân voøng chi hoaøn hay goác beân R khoâng phaân cöïc. (5)- Löïc Val der Waals : löïc naøy xaûy ra giöõa moïi phaân töû coù khoaûng caùch 1-2 laàn ñöôøng kính phaân töû. CAÙC CAÀU NOÁI TRONG CAÁU TRUÙC BAÄC BA CUÛA PROTEIN 9
10. Three -dimensional structure of proteins o phaân töû cuõng raát ua o a o u a ñaå o o a →→→ o u eo u a o o oe a uau a ee u o u Tertiary a u o structure a oe Quaternary structure aooaueae u o a u a a o a oe oo a u ơ u truùc baäc ba hoaøn chænh, toå hôïp naøy oån ñònh nhôø caùc LK (-S-S-) vaø caùc löïc phuï khaùc.  Raát nhieàu protein phaûi ôû daïng caáu truùc baäc boán môùi theå hieän ñöôïc hoaït tính sinh hoïc. ooae oeae uae ae 10
11. U TRUÙC OA Laø nhöõng vuøng coù caáu truùc töông ñoái hoaøn chænh trong phaân töû protein, laø nôi thöïc hieän chöùc naêng lieân keát, chöùc naêng laép raùp caùc phaân töû protein. Caùc domain taïo khaû naêng töông taùc linh hoaït giöõa caùc ñaïi phaân töû trong quùa trình hoaït ñoäng cuûa chuùng. CAÁU TRUÙC PHAÂN TÖÛ COLLAGEN (a) VAØ Hb - ααα βββ Summary • Proteins are key players in our living systems. • Proteins are polymers consisting of 20 kinds of amino acids. • Each protein folds into a unique three-dimensional structure defined by its amino acid sequence. • Protein structure has a hierarchical nature. • Protein structure is closely related to its function. • Protein structure prediction is a grand challenge of computational biology. 11
12. 4. MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT QUAN TROÏNG CUÛA 5. PHAÂN LOAÏI PROTEIN 5.1. CAÙC PROTEIN ÑÔN GIAÛN  Troïng löôïng phaân töû cao TP phaân töû chæ bao goàm caùc amino acid
    ALBUMIN &GLOBULIN  Protein coù traïng thaùi keo Löu yù caùc tieåu phaàn albumin vaø globulin huyeátthanh –  Tính löôõng tính vaø ñieåm ñaúng ñieän Albumin laø nguoàn V/C cô baûn t/g xaây döïng haàu heát moïi loaïi caáu truùc cuûa teá baøo, moâ baøo, chuùng ñöôïc toång hôïp  Tính ñaëc tröng sinh vaät hoïc töø gan. - Chöùc naêng : giöõ aùp löïc keo cuûa maùu, - Ñieàu hoøa TÑC giöõa maùu vaø dòch gian baøo, - Vaän chuyeån caùc chaát dinh döông (khoaùng, acid beùo, moät soá vitamin ) • GLOBULIN
    PROTAMINE VAØ HISTONE  ααα-Glo : ααα1& ααα2, coù trong lipoprotein, glucoprotein, t/g Laø nhöõng protein coù tính kieàm vì trong p/t chöùa chuyeån hoùa glucid, lipid. nhieàu AA kieàm tính diamine (Lys Arg ). Histone coù  βββ-Glo :t/g vaän chuyeån vaø chuyeån hoùa kim loaïi : trong nhaân tb, lieân keát vôùi DNA →→→ NST. transferrin (saét), seruloplasmin (ñoàng) Protamine coù nhieàu trong tinh dòch, tröùng caù  γγγ-Glo : l/q lôùp globulin mieãn dòch - immunoglobulin (Ig)
    PROLAMINE VAØ GLUTELINE IgA (ααα) Laø nhöõng protein thöïc vaät, khoâng tan trong nöôùc, IgM (µµµ) hoaø tan trong alcohol 70 – 80 0. IgG (γγγ)
    SCLEROPROTEIN IgD (δδδ) Laø caùc protein daïng sôïi, bieán tính töï nhieân, khoâng IgE (εεε) bò thuûy phaân bôûi enzyme tieâu hoùa protein. : collagen, elastin; keratin (trong toùc, loâng); fibroin (trong tô taèm ) 12
13. oae o oe a a u ao oaeea o u a ao o a a →→→ oaeo a a i nm mt kho ng 1,5% kh i lng) a o a a a o ea o a o a o o a a ua o a a c u oaeAa ea e
    PHOSPHOPROTEIN 5.2. CAÙC PROTEIN PHÖÙC TAÏP Chuoãi polypeptide LK vôùi H3PO 4 qua nhoùm OH cuûa TP phaân töû : ngoaøi caùc amino acid coøn coù caùc nhoùm Ser. Lieân quan nhieàu vôùi caùc chaát dinh döôõng cuûa ñoäng gheùp. Tuyø theo baûn chaát hoùa hoïc cuûa nhoùm gheùp, ngöôøi vaät non : caseinogen trong söõa, ovovitelin trong loøng ta phaân protein phöùc taïp thaønh 5 nhoùm chính. ñoû tröùng, ictulin trong tröùng caù
    GLUCOPROTEIN  Phosphoprotein : protein + - Nhoùm gheùp laø glucid (caùc hexose hoaëc hexosamine )  Glucoprotein : protein + glucid teân chung mucopolysaccharide ; coù theå gaëp ôû traïng  Lipoprotein : protein + lipid thaùi töï do nhö a.hyaluronic, a.chondroitinsulfuric - Chöùc naêng : chaát ciment gaén keát teá baøo, moâ baøo;  Chromoprotein : protein + h/c hemin + kim lo i u chaát nhaâøy giaûm ma saùt trong nieâm dòch, dòch bao khôùp  Nucleoprotein : protein + nucleic acid : osteomucoid (xöông), mucine (nöôùc boït), ovomucoid (tröùng) 13
14. 
    LIPOPROTEIN O O O O  Nhoùm gheùp laø lipid hay daãn xuaát cuûa lipid (lecithin, cholesterol, acid phosphatidic ). O  Chöùc naêng : tham gia caáu taïo vaùch teá baøo vaø caùc loaïi O O maøng sinh hoïc (xem laïi chöông Lipid). T/p caáu truùc O maøng quyeát ñònh tính baùn thaám vaø tính haáp phuï ñaëc O hieäu cuûa maøng; ñoùng vai troø quan troïng trong daãn truyeàn xung ñoäng thaàn kinh.
    CHROMOPROTEIN HEMOGLOBIN (Hb) Chroma = maøu saéc • Hb = Globin + HEME Globin : 4 chuoãi polypeptide : Laø lôùp protein coù maøu saéc vì trong TP nhoùm gheùp coù 2 chuoãi ααα (2 x 141 AA) caùc nguyeân töû kim loaïi. Chuùng lieân quan ñeán caùc quaù 2 chuoãi βββ (2 x 146 AA) trình hoâ haáp trao ñoåi khí : Moãi chuoãi keát hôïp vôùi moät HEME ñeå v/c 1 O 2. - Hemoglobin trong maùu : v/c vaø trao ñoåi O vaø CO giöõa Ngöôøi ta xaùc ñònh nhieàu loaïi Hb khaùc nhau : 2 2 - HbF (fetal Hb) : Hb cuûa baøo thai; ph i vaø moâ baøo; - HbA (adult Hb) : Hb cuûa ngöôøi tröôûng thaønh; - HbS : Hb cuûa beänh nhaân thieáu maøu hoàng caàu löôõi lieàm - Myoglobin : döï tröõ O2 trong cô; (Glu ôû vò trí 6 cuûa chuoãi βββ theá bôûi Val); Chlorophill chaát dieäp luïc, t/g quang hôïp ôû thöïc vaät; - - HbC : Hb cuûa beänh nhaân thieáu maøu hoàng caàu hình bia - Caùc enzyme : caùc flavoprotein (FP) (Glu ôû vò trí 6 cuûa chuoãi βββ theá bôûi Lys). 14
15. • Kyù hieäu Hb theo chuoãi peptide : A A = A 6Glu • - HbA = ααα2 βββ2 ααα2 βββ2 A S A 6Val • - HbS = ααα2 βββ2 = ααα2 βββ2 A C = A 6Lys • - HbC = ααα2 βββ2 ααα2 βββ2 u eaea eooA A A ααα βββ 15
16. e u o ee eae oyeeo oo 16
17. Lieân keát GLOBIN – HEME :  Fe 2+ cuûa heme noái vôùi 4 N cuûa 4 voøng pyrrole bôûøi 2 LK phoái trí vaø 2 LK coäïng hoùa trò  Moãi chuoãi polypeptide cuûa globin keát hôïp vôùi 1 heme qua 2 LK phoái trí giöõa Fe 2+ cuûa heme vaø N cuûa nhaân imidazone cuûa His, trong ñoù moät vò trí coù theå bò chieám bôûi O2 ñeå taïo thaønh HbO 2 (luùc naøy saét vaãn coù hoùa trò 2) →→→ moãi p/t Hb v/c 4 O 2.  Tính chaát quan troïng nhaát cuûa Hb laø khaû naêng keát hôïp vôùi caùc chaát khí, ñaëc bieät laø oxygen. Söï lieân keát cuûa heme vôùi chaát khí naøo laø phuï thuoâc vaøo aùp suaát rieâng CAÁU TRUÙC MONOMER CUÛA HEMOGLOBIN cuûa chaát khí ñoù. (cu a m u ee ee  OeooO O  ao eooO O  e e O  ao eooOOO OAOO O A O 17
18. u oo u ee AAee u oo 18