Máy cắt lớp điện toán i - Nguyên lý của chụp cắt lớp điện toán

pdf 53 trang vanle 2280
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Máy cắt lớp điện toán i - Nguyên lý của chụp cắt lớp điện toán", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfmay_cat_lop_dien_toan_i_nguyen_ly_cua_chup_cat_lop_dien_toan.pdf

Nội dung text: Máy cắt lớp điện toán i - Nguyên lý của chụp cắt lớp điện toán

  1. NGUYÊN LÝ CỦA CHỤP CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN BS.NGUYỄN QUÝ KHOÁNG BS.NGUYỄN QUANG TRỌNG KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH BỆNH VIỆN AN BÌNH–TP.HCM November 7, 2015 1
  2. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 2
  3. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 3
  4. LỊCH SỬ  1895:W.C.Roengent khám phá ra tia X.  1972: Phát minh ra máy CT scanner.  1979: Godfrey N.Hounsfield và Allan MacLeod được trao giải Nobel y học.  1989: Ra đời thế hệ CT xoắn ốc.  1992: Ra đời thế hệ CT đa lát cắt. BasesNovember physiques 7, 2015 des rayons X –CERF 2001- Solacroup,Boyer,Le Marec,Schouman Claeys.4
  5. LỊCH SỬ W.C.ROENTGEN (1845-1923) 17/01/1896 1895,ROENGENT khaùm phaù ra TIA X November 7, 2015 5
  6. LỊCH SỬ 1972, HOUNSFIELD phát minh ra máy CT SCANNER November 7, 2015 6
  7. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 7
  8. NGUYÊN LÝ MÁY CT QUI ƯỚC-CONVENTIONAL CT BasesNovember physiques 7, 2015 des rayons X –CERF 2001- Solacroup,Boyer,Le Marec,Schouman Claeys.8
  9. NGUYÊN LÝ MÁY CT QUI ƯỚC-CONVENTIONAL CT November 7, 2015 9
  10. NGUYÊN LÝ MÁY CT QUI ƯỚC-CONVENTIONAL CT November 7, 2015 10
  11. NGUYÊN LÝ MÁY CT QUI ƯỚC-CONVENTIONAL CT BasesNovember physiques 7, 2015 des rayons X –CERF 2001- Solacroup,Boyer,Le Marec,Schouman Claeys.11
  12. NGUYÊN LÝ MÁY CT QUI ƯỚC-CONVENTIONAL CT November 7, 2015 12 Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998
  13. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 13
  14. NGUYÊN LÝ MÁY CT XOẮN ỐC-SPIRAL CT BasesNovember physiques 7, 2015 des rayons X –CERF 2001- Solacroup,Boyer,Le Marec,Schouman Claeys.14
  15. NGUYÊN LÝ SO SÁNH GIỮA CT QUY ƯỚC & CT XOẮN ỐC November 7, 2015 15 Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998
  16. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 16
  17. NGUYÊN LÝ MÁY CT ĐA LÁT CẮT-MULTISLICE CT November 7, 2015 17
  18. NGUYÊN LÝ MÁY CT ĐA LÁT CẮT-MULTISLICE CT BasesNovember physiques 7, 2015 des rayons X –CERF 2001- Solacroup,Boyer,Le Marec,Schouman Claeys.18
  19. NGUYÊN LÝ MÁY CT ĐA LÁT CẮT-MULTISLICE CT November 7, 2015 19
  20. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 20
  21. KỸ THUẬT  CT qui ước,CT xoắn ốc hoặc MSCT.  Trước đây khi chưa có MSCT thì với CT xoắn ốc người ta có kỹ thuật HRCT-High resolution CT-khảo sát vùng cần quan tâm với các lát cắt mỏng từ 1-2mm cho ra hình ảnh với độ phân giải cao. November 7, 2015 21
  22. KỸ THUẬT CONVENTIONAL CT (Lát HIGH-RESOLUTION CT (Lát cắt dày 10mm) cắt dày 2mm) November 7, 2015 22
  23. KỸ THUẬT KHÍ PHẾ THŨNG CONVENTIONAL CT (Lát HIGH-RESOLUTION CT (Lát cắt dày 10mm) cắt dày 2mm) November 7, 2015 23
  24. KỸ THUẬT Lát cắt dày 5mm Lát cắt dày 1mm NỐT ĐƠN ĐỘC Ở PHỔI November 7, 2015 24 Jacques Rémy. Imagerie Thoracique.2003
  25. KỸ THUẬT LÁT CẮT MỎNG: THẤY ĐƯỢC VÁCH LÁT CẮT DÀY: THẤY ĐƯỢC LIÊN TIỂU THÙY VÀ ĐỘNG MẠCH MẠCH MÁU PHỔI TRUNG TÂM TIỂU THÙY November 7, 2015 25
  26. KỸ THUẬT ĐẬM ĐỘ – X QUANG QUI ƯỚC November 7, 2015 26 Dalia Megiddo,M.D et al. Chest X-ray interpretation. Academia Medica,Jerusalem,ISRAEL.
  27. KỸ THUẬT ĐẬM ĐỘ – CT SCANNER  Khí: -1000 HU  Mỡ: -50 to -100 HU  Nước: 0 HU  Máu: 40-60 HU  Nốt không calci hóa: 60-160 HU  Nốt calci hóa: > 200 HU  Xương: 1000 HU November 7, 2015 27 Sanjay Manocha, MD et al.Solitary Pulmonary Nodule.Last Updated: January 15, 2003
  28. KỸ THUẬT ĐẬM ĐỘ – CT SCANNER NỐT CALCI HÓA: BÓNG MỜ TRUNG THẤT SAU - GRANULOMA 30HU: LIPOMA November 7, 2015 28
  29. KỸ THUẬT  Không chích thuốc cản quang:  Khảo sát được các đậm độ của tổn thương (matrice) nhờ đó chẩn đoán được mô học của một số tổn thương.  Chích thuốc cản quang:  Không cần thiết nếu chỉ khảo sát nhu mô.  Cần nhưng không bắt buộc để khảo sát trung thất.  Bắt buộc để khảo sát khối u,sự xâm lấn của khối u vào mạch máu,khảo sát bệnh lý màng phổi. November 7, 2015 29
  30. KỸ THUẬT  Cửa sổ nhu mô và cửa sổ trung thất.  Cửa sổ nhu mô: Khảo sát tổn thương cây KPQ,nhu mô và mạch máu phổi.  Cửa sổ trung thất: Khảo sát sự xâm lấn vào trung thất và các tổn thương thành ngực.  Cửa sổ xương khi cần thiết. November 7, 2015 30
  31. KỸ THUẬT CỬA SỔ TRUNG THẤT CỬA SỔ NHU MÔ November 7, 2015 31
  32. KỸ THUẬT CỬA SỔ TRUNG THẤT: CỬA SỔ NHU MÔ: U PHỔI XÂM LẤN TRUNG THẤT GIÃN PHẾ QUẢN November 7, 2015 32
  33. KỸ THUẬT  Với máy MSCT việc khảo sát toàn bộ lồng ngực chỉ trong một lần nín thở duy nhất.  Các lát cắt đã đạt đến độ dày chỉ 1mm do vậy hình ảnh thu được có độ nét rất cao.  Cùng với các phần mềm xử lý mạnh chúng ta có thể tái tạo các hình ảnh coronal 2D,sagittal 2D,3 chiều (3D) với chất lượng khá hoàn hảo.  Các ảnh tái tạo được ứng dụng nhiều trong chẩn đoán bệnh lý mạch máu, chụp phế quản ảo,nội soi phế quản ảo, đo thể tích khối u November 7, 2015 33
  34. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 34
  35. CHỈ ĐỊNH CT NGỰC  Khảo sát các bất thường phát hiện trên X quang quy ước (đánh giá được toàn bộ các Hội chứng của lồng ngực).  Phát hiện di căn sớm,phân loại các giai đoạn ung thư.  Có thể phân biệt được tổn thương viêm và u,lành tính và ác tính.  Hướng dẫn sinh thiết. November 7, 2015 35
  36. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 36
  37. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Click here ! November 7, 2015 37
  38. MỘT SỐ ỨNG DỤNG November 7, 2015 38
  39. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Nốt đơn độc ở ngoại vi phổi Tái tạo 3D: DỊ DẠNG ĐỘNG-TĨNH (P) MẠCH November 7, 2015 39 Le nodule pulmonaire à l’heure du dépistage. G.Ferretti et al.JFR 2003.
  40. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Click here ! November 7,Nội 2015 soi phế quản ảo (Virtual bronchoendoscopy)-Bình thường. 40
  41. MỘT SỐ ỨNG DỤNG NỘI SOI THỰC NỘI SOI ẢO HẸP KHÍ QUẢN SAU ĐẶT ỐNG (post-intubation) November 7, 2015 41 Alain Blum.Scanographie volumique multicoupe.MASSON.
  42. MỘT SỐ ỨNG DỤNG November 7, 2015 42 Jacques Rémy. Imagerie Thoracique.2003
  43. MỘT SỐ ỨNG DỤNG November 7, 2015 Weissleder et al.Diagnostic Imaging Expert.1998 43
  44. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Bờ nhẵn đều: Lành tính Bờ dạng gai:Ác tính November 7, 2015 D.Anthoine.L’Imagerie Thoracique 44
  45. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Bờ dạng gai,co kéo màng phổi, Rigler notch sign Bronchogenic carcinoma / November 7, 2015 Emphysema 45 Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998
  46. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Nốt đơn độc phổi (P) với calcification ở trung tâm:TUBERCULOMA November Le7, 2015 nodule pulmonaire à l’heure du dépistage. G.Ferretti et al.JFR 2003. 46
  47. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Nốt đơn độc phổi (P) với 3 đậm độ Calcification + Mỡ + Mô HAMARTOMA November 7, 2015 Weissleder et al.Diagnostic Imaging Expert.199847 Le nodule pulmonaire à l’heure du dépistage. G.Ferretti et al.JFR 2003.
  48. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Bờ không đều,calci hoá lấm tấm Epidermoid carcinoma. November 7, 2015 48 Jacques Rémy. Imagerie Thoracique.2003
  49. MỘT SỐ ỨNG DỤNG BẮT THUỐC MẠNH ÁC TÍNH November 7, 2015 49 Abid Irshad, MD et al .Lung Cancer, Small Cell.Last Updated: May 9, 2003
  50. MỘT SỐ ỨNG DỤNG Hướng dẫn sinh thiết xuyên Nốt đơn độc có D:7mm. thành ngực HAMARTOCHONDROMA November Le7, 2015 nodule pulmonaire à l’heure du dépistage. G.Ferretti et al.JFR 2003. 50
  51. DÀN BÀI 1.Lịch sử. 2.Nguyên lý hoạt động của các thế hệ máy CT scanner: -Máy CT quy ước. -Máy CT xoắn ốc. -Máy CT đa lát cắt. 3.Kỹ thuật CT scanner ngực. 4.Chỉ định CT scanner ngực. 5.Một số ứng dụng. 6.Kết luận. November 7, 2015 51
  52. KẾT LUẬN  CT scanner là 1 phương tiện khảo sát hình ảnh rất có giá trị trong chẩn đoán các bệnh lý lồng ngực.  Bao giờ cũng phải có phim X quang quy ước trước khi chỉ định CT.  Cần kết hợp các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác cùng với lâm sàng và cận lâm sàng. November 7, 2015 52
  53. CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý THEO DÕI CỦA QUÝ BÁC SĨ November 7, 2015 53