Lắp ráp và cài đặt máy tính - Bài 6: Thiết bị lưu trữ lưu trữ và các chuẩn giao tiếp

pdf 103 trang vanle 2280
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Lắp ráp và cài đặt máy tính - Bài 6: Thiết bị lưu trữ lưu trữ và các chuẩn giao tiếp", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdflap_rap_va_cai_dat_may_tinh_bai_6_thiet_bi_luu_tru_luu_tru_v.pdf

Nội dung text: Lắp ráp và cài đặt máy tính - Bài 6: Thiết bị lưu trữ lưu trữ và các chuẩn giao tiếp

  1. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: MH/MĐ: LẮP RÁP VÀ CÀI ĐẶT MÁY TÍNH Bài 1: LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN MÁY TÍNH Bài 2: LINH KIỆN CẤU THÀNH BỘ MÁY TÍNH Bài 3: BO MẠCH CHỦ VÀ HỆ THỐNG BUS Bài 4: BỘ NHỚ CHÍNH - RAM Bài 5: BỘ XỬ LÝ (CPU) VÀ NHỮNG ĐẶC TRƯNG CÔNG NGHỆ Bài 6: THIẾT BỊ LƯU TRỮ LƯU TRỮ VÀ CÁC CHUẨN GIAO TIẾP. Bài 7: BỘ NGUỒN - PSU Bài 8: XÂY DỰNG HỆ THỐNG MÁY TÍNH Bài 9: HỆ THỐNG XUẤT NHẬP CƠ BẢN - BIOS Bài 10: CÀI ĐẶT HỆ ĐIỀU HÀNH MÁY TÍNH Bài 11: CÀI ĐẶT DRIVER THIẾT BỊ Bài 12: CÀI ĐẶT ỨNG DỤNG Bài 13: SAO LƯU VÀ PHỤC HỒI DỮ LIỆU Bài 14: LAPTOP – NHỮNG ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN BÁO CÁO ĐỒ ÁN CUỐI MÔN THI CUỐI MÔN
  2. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: BÀI 6a: CHUẨN GIAO TiẾP THIẾT BỊ LƯU TRỮ Phương thức truyền dữ liệu và thông số kỹ thuật của các chuẩn giao tiếp dùng cho thiết bị lưu trữ Giới thiệu về các chuẩn giao tiếp lưu trữ. Chuẩn giao tiếp IDE. Chuẩn giao tiếp SCSI. Câu hỏi và bài tập.
  3. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: MỤC TIÊU BÀI HỌC Giải thích được các chuẩn giao tiếp dùng cho thiết bị lưu trữ. Trình bày được phương thức truyền dữ liệu, thông số kỹ thuật của các chuẩn giao tiếp IDE và SCSI.
  4. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Giới thiệu về các chuẩn giao tiếp lưu trữ Phân loại các chuẩn giao tiếp dùng cho thiết bị lưu trữ và ứng dụng Giới thiệu: Chuẩn giao tiếp lưu trữ là tập hợp các qui định, phương thức giúp trao đổi dữ liệu giữa máy tính với các thiết bị lưu trữ. Phân loại: Chuẩn giao tiếp IDE (Intergrated Drive Electronics). Chuẩn giao tiếp SCSI (Small Computer System Interface). Ứng dụng: Dùng trong các máy PC. Dùng trong các máy chủ, máy trạm. Dùng cho các máy chủ chuyên dụng.
  5. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp IDE Chuẩn giao tiếp của thiết bị lưu trữ được sử dụng phổ biến trong các máy tính cá nhân hiện nay Chuẩn ATA: Kết nối vật lý: đầu nối, cáp, jumper. Phương pháp truyền dữ liệu. Phương pháp truy xuất dữ liệu. PIO. DMA, UDMA. Chế độ hoạt động: ATA1 ATA7. Phân loại: PATA, ATAPI.
  6. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp IDE Chuẩn SATA : Kết nối vật lý: đầu nối, cáp, jumper. Phương pháp truyền dữ liệu. Phân loại: SATA, SATA II, eSATA.
  7. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp IDE Chuẩn SATA và PATA:
  8. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp IDE Chuẩn SATA và PATA:
  9. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp SCSI Chuẩn giao tiếp của thiết bị lưu trữ dùng trong các máy sever cho phép truyền dữ liệu với tốc độ cao Chuẩn SCSI: Kết nối vật lý: đầu nối, cáp, jumper. Phương pháp truyền dữ liệu. Phân loại: SCSI. Fast SCSI, Fast -Wide SCSI. Ultra SCSI, Ultra Wide SCSI. Ultra2 SCSI, Ultra2 Wide SCSI. Ultra3 SCSI. Ultra-320 SCSI, Ultra-640 SCSI.
  10. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp SCSI Chuẩn SCSI:
  11. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp SCSI Chuẩn SAS: Kết nối vật lý: đầu nối, cáp, jumper. Phương pháp truyền dữ liệu: truyền nối tiếp theo dạng điểm đến điểm.
  12. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp SCSI So sánh SCSI và SAS:
  13. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp SCSI Chuẩn SAS và SATA:
  14. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp FC – Fibre Channel Chuẩn giao tiếp của thiết bị lưu trữ dùng trong việc lưu trữ mạng Chuẩn FC – Fibre Channel: Giới thiệu: hội đồng phát triển trên Fibre channel được ANSI thành lập vào năm 1989. Hai năm sau, IBM, Hewlett-Packard và Sun Microsystems hợp lực thành lập tổ chức FCSI (Fibre Channel Systems Initiative) nhằm đảm bảo tính liên tác giữa các sản phẩm và xúc tiến chuẩn bị cho sự ra đời của Fibre Channel. Năm 1994, Fibre Channel được ANSI đưa thành chuẩn. Một năm sau, nhiệm vụ của nhóm FCSI chính thức chuyển cho hội Fibre Channel.
  15. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Chuẩn giao tiếp FC – Fibre Channel Chuẩn FC – Fibre Channel Chuẩn giao tiếp với thiết bị lưu trữ thông qua hệ thống cáp quang dùng trong các máy chủ chuyên dụng.
  16. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: TÓM LƯỢC BÀI HỌC Chuẩn thiết bị lưu trữ giúp máy tính trao đổi dữ liệu với các thiết bị lưu trữ theo các phương thức khác nhau Có hai phương thức chính để truyền thông tin: Truyền nối tiếp và truyền song song Các chuẩn thiết bị lưu trữ thông dụng: PATA, SATA, SCSI, SAS, FC
  17. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: BÀI 6b: THIẾT BỊ VÀ CÔNG NGHỆ LƯU TRỮ Thiết bị và các giải pháp, công nghệ dùng lưu trữ thông tin của máy tính Ổ đĩa cứng (HDD – Hard Disk Drives). Ổ đĩa quang (Optical Drives). Các thiết bị khác. Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID. Xử lý một số lỗi thông thường. Câu hỏi bài tập.
  18. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: MỤC TIÊU BÀI HỌC Nhận diện và phân biệt các loại thiết bị lưu trữ. Hiểu biết cấu tạo và nguyên lý hoạt động của ổ đĩa cứng, ổ đĩa quang và đĩa quang. Nắm vững phương pháp lắp đặt ổ đĩa cứng và ổ đĩa quang. Xử lý một số sự cố thông dụng của ổ đĩa cứng và ổ đĩa quang.
  19. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Là một thiết bị lưu trữ thông dụng nhất hiện nay, dữ liệu được lưu trữ trên một hoặc nhiều phiến kim loại có phủ từ tính. Cấu tạo vật lý: Bộ khung: làm bằng hợp kim nhôm giúp định vị các chi tiết bên trong và đảm bảo độ kín. Đĩa từ: làm bằng nhôm, hợp chất gốm và thuỷ tinh, 2 mặt được phủ lớp từ tính và lớp bảo vệ. Đầu đọc/ghi: dùng đọc/ ghi dữ liệu, mỗi mặt đĩa có một đầu đọc/ ghi riêng. Mạch điều khiển: truyền tín hiệu giữa máy tính và HDD. Cache: bộ nhớ đệm dùng làm nơi lưu dữ liệu tạm thời. Moto: dùng để quay đĩa từ.
  20. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Cấu trúc vật lý:
  21. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Cấu trúc vật lý:
  22. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Cấu trúc luận lý: Landing Zone: vị trí tạm ngưng của đầu đọc/ ghi khi đĩa không hoạt động. Track: là những vòng tròn đồng tâm trên mỗi mặt đĩa. Sector: là những phần tử trên track chứa dữ liệu, mỗi sector có dung lượng là 512 byte. Cylinder: tập hợp những track đồng tâm của tất cả các phiến đĩa. Cluster: tập hợp các sector liền kề nhau.
  23. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Cấu trúc luận lý: Track/Cylinder Cluster Sector
  24. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc ghi dữ liệu: Quá trình ghi dữ liệu: Mạch điều khiển ổ đĩa sẽ chuyển đổi thông tin thành tín hiệu điện để ghi dữ liệu lên đĩa từ thông qua một đầu từ. Quá trình đọc dữ liệu: Từ trường trên đĩa tạo ra dòng điện và mạch điều khiển sẽ chuyển đổi thành thông tin. Trong đó bit 0 là từ trường không đổi và bit 1 là từ trường thay đổi (ứng với tín hiệu đổi từ 0 lên 1 hoặc từ 1 xuống 0) trong mỗi xung nhịp.
  25. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc ghi dữ liệu: Sự tương quan giữa dữ liệu, dòng điện và chiều của từ trường trên đĩa.
  26. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Đọc / Ghi dữ liệu Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc ghi dữ liệu: Đọc ghi dữ liệu theo chiều ngang.
  27. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Đọc / Ghi dữ liệu Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc ghi dữ liệu: Đọc ghi dữ liệu theo chiều dọc.
  28. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp mã hóa dữ liệu RLL (run length limited): dùng để giảm số lần thay đổi trạng thái của thông tin ghi lên đĩa. FM - (0,1) RLL: Chèn thêm 1 bit thông tin vào dữ liệu gốc. Data Encoded 0 10 1 11 Ví dụ: Data: 0 1 1 0 1 1 0 1 0 1 Encoded: 10 11 11 10 11 11 10 11 10 11
  29. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp mã hóa dữ liệu RLL (run length limited): dùng để giảm số lần thay đổi trạng thái của thông tin ghi lên đĩa. GCR - (0,2) RLL: Ví dụ: Data: 0010 1101 0001 1000 Encoded: 10010 01101 11011 11010
  30. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp mã hóa dữ liệu RLL (run length limited): dùng để giảm số lần thay đổi trạng thái của thông tin ghi lên đĩa. MFM - (1,3) RLL: Data Encoded 0 x0 1 01 Trong đó “x” là bit đảo của bit đã mã hóa trước đó. Ví dụ: Data: 0 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 Encoded: x0100100010100010010100101001010
  31. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp mã hóa dữ liệu RLL (run length limited): dùng để giảm số lần thay đổi trạng thái của thông tin ghi lên đĩa. (1,7) RLL: Chuyển đổi 2 bit thông tin thành 3 bit dữ liệu ghi trên đĩa theo nguyên tắc: (x,y) (NOT x, x AND y, NOT y) (x,0,0,y) (NOT x, x AND y, NOT y, 0, 0, 0) Ví dụ: Data: 00 10 11 01 0001 10 Encoded: 101 001 010 100 100000 001
  32. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp mã hóa dữ liệu RLL (run length limited): dùng để giảm số lần thay đổi trạng thái của thông tin ghi lên đĩa. (2,7) RLL: Chuyển đổi n bit thông tin thành 2*n bit dữ liệu ghi lên đĩa. Trong đó n chỉ có giá trị là 2, 3, 4. Ví dụ: Data: 11 011 0011 Encoded: 1000 001000 00001000
  33. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp mã hóa dữ liệu RLL (run length limited): dùng để giảm số lần thay đổi trạng thái của thông tin ghi lên đĩa. Ví dụ so sánh số lần thay đổi mức tín hiệu khi mã hóa bằng 3 phương pháp khác nhau: 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 01 0 10 0 10 1 0 1 0 1 0100000010001000
  34. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp định địa chỉ, quản lý dữ liệu: Định dạng CHS (Cylinder/Head/Sector): Phương pháp định vị dữ liệu thông qua các thông số của Cylinder, Head và Sector. Phương pháp này được hỗ trợ bởi tất cả các BIOS nhưng bị giới hạn ở mức dung lượng 8GB. Trong đó: Số Cylinder (10 bit): 0 – 1023 Số Header (8 bit): 0 – 254 Số Sector (6 bit): 1 – 63 Dung lượng sector: 512 byte (1024)*(255)*(63)*(512) = 8,422,686,720B (~ 8.4 GB)
  35. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp định địa chỉ, quản lý dữ liệu: Định dạng LBA (Logical Block Address): Phương pháp định vị dữ liệu trên đĩa theo từng khối (512B hoặc 1024B). Do chỉ sử dụng 28 bit nên dung lượng ổ đĩa bị giới hạn ở mức 137,4GB. Định dạng 48bit-LBA: tương tự như LBA nhưng sử dụng 48 bit để định vị nên phương pháp 48bit-LBA có thể quản lý được ổ đĩa có dung lượng đến 144PB (144000000GB).
  36. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp định địa chỉ, quản lý dữ liệu: Tương quan giữa CHS và LBA: Chuyển đổi từ CHS LBA: LBA(C,H,S) = [(C * heads) + H] * spt + S – 1 Chuyển đổi từ LBA CHS: C = (LBA - S + 1) / (heads × spt) H = mod[(LBA - S + 1),(heads × spt)] / spt S = LBA % spt + 1 trong đó: heads: số đầu đọc luận lý spt: số sector trên mỗi track
  37. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Công nghệ tích hợp: SMART (Self-Monitoring, Analysis, Reporting Technology): Tự động theo dõi và báo cáo tình trạng hoạt động (vật lý) của đĩa cứng. Được dùng kết hợp với chương trình trên OS để đưa ra cảnh báo cho người dùng. SMART hoạt động bằng cách so sánh các thông số hoạt động hiện tại của đĩa với các thông số mặc định của nhà sản xuất.
  38. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Công nghệ tích hợp: NCQ (Native Command Queuing): Dùng kỹ thuật sắp xếp câu lệnh tìm kiếm hợp lý giúp tăng tốc độ truy xuất dữ liệu. NCQ phải được hỗ trợ bởi chipset (Advanced Host Controller Interface - AHCI).
  39. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Dung lượng: khả năng lưu trữ dữ liệu của đĩa. Hiện nay dung lượng cho HDD Desktop cao nhất khoảng 2TB, Laptop khoảng 640 GB. Ổ cứng SSD(Solid State Drive): ổ cứng thể rắn dung lượng cao nhất khoảng 1TB.
  40. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Tốc độ quay đĩa: là tốc độ vòng quay của phiến đĩa. Tốc độ quay lớn giúp ổ cứng truy xuất nhanh hơn. Các ổ cứng hiện nay quay ở một số tốc độ như: 5400rpm, 7200rpm, 10000rpm, 15000rpm Tốc độ truy xuất dữ liệu: Tốc độ truyền dữ liệu (transfer Rate). Tốc độ tìm kiếm trung bình (Average Seek Time). Thời gian truy cập ngẫu nhiên (Random Access Time). Bộ nhớ đệm: lưu trữ tạm thời trong quá trình đọc/ghi.
  41. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp: PATA
  42. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp:
  43. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp: SATA.
  44. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp:
  45. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp: SCSI.
  46. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa cứng (HDD) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp: SAS.
  47. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Thiết bị lưu trữ dùng phổ biến trong phân phát dữ liệu, chương trình ứng dụng dựa trên các hiệu ứng quang học và lazer
  48. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu tạo vật lý: Mạch điều khiển: Điều khiển các thành phần bên trong ổ đĩa và giao tiếp với máy tính.
  49. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu tạo vật lý: Đầu đọc/ghi (mắt đọc): dùng đọc/ ghi dữ liệu trên bề mặt đĩa bằng tia lazer.
  50. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu tạo vật lý: Hệ truyền động: Bao gồm motor quay đĩa, bộ phận di chuyển mắt đọc, bộ phận nạp đĩa
  51. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc vật lý: Pit và land: thông tin lưu trên đĩa quang thông qua các hố (pit) và mặt phẳng (land). Bit 1 là giao điểm của pit và land.
  52. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc vật lý: Các vùng trên đĩa quang: CD.
  53. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc vật lý: Các vùng trên đĩa quang: DVD.
  54. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc vật lý: Các vùng trên đĩa quang: . Hub clamping area: Vùng tiếp xúc với trục quay. . Power calibration area (PCA): Chỉ có ở đĩa ghi dùng để xác định công suất phát cho tia lazer. . Program memory area (PMA): Chỉ có ở đĩa ghi dùng làm nơi lưu trữ dữ liệu tạm thời. Sau khi ghi hoàn tất dữ liệu sẽ được chuyển vào vùng Lead-in. . Lead-in: Chứa các thông tin về dữ liệu trên đĩa. . Program (data) area/ data zone: Vùng chứa dữ liệu. . Lead-out: Vùng đánh dấu kết thúc dữ liệu.
  55. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc luận lý: Định dạng ISO-9660: . ISO-9660 Level 1: Tập tin ghi lên đĩa phải liên tục và tên tập tin theo chuẩn 8.3 (gồm các kí tự hoa từ A Z, số từ 0 9 và dấu gạch dưới “_”). . ISO-9660 Level 2: Tập tin ghi lên đĩa phải liên tục nhưng cho phép mở rộng chiều dài tên tập tin đến 255 kí tự, phần mở rộng từ 0 3 kí tự. . ISO-9660 Level 3: Cho phép tập tin ghi lên đĩa bị phân mảng và tên tập tin như Level 2.
  56. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc luận lý: Định dạng ISO-9660 Variants: . Rock Ridge : dùng cho hệ thống UNIX. . Romeo : Hỗ trợ tên tập tin dài 128 kí tự có khoảng trắng nhưng không theo chuẩn 8.3. . Joliet : Hỗ trợ tên tập tin theo chuẩn 8.3 và cho phép chiều dài tối đa 64 kí tự có khoảng trắng.
  57. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Cấu trúc đĩa quang: Cấu trúc luận lý: Định dạng ISO 13346: Được dùng cho đĩa DVD thường, được gọi là Universal Disc Format (UDF). Sử dụng Virtual Allocation Table (VAT) cho phép giảm kích thước dữ liệu ghi lên đĩa. . UDF 1.02: Dùng cho đĩa DVD và DVD-ROM, không dùng cho đĩa ghi. . UDF 1.5: Hỗ trợ các loại đĩa và cho phép đánh dấu vị trí lỗi (bad sector) để không ghi dữ liệu.
  58. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Phân loại và thông số kỹ thuật đĩa quang: Đĩa CD (CD-ROM, CD-R, CD-RW): Dung lượng: thông dụng là đĩa 129mm có dung lượng 605MiB (682MB) hoặc 700MiB (737MB) - 1MiB = 220byte.
  59. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Phân loại và thông số kỹ thuật đĩa quang: Đĩa DVD (DVD-ROM, DVD-RAM, DVD±RW, DVD±R) Dung lượng: Cấu trúc pit và land trên đĩa DVD nhỏ hơn CD và có khả năng ghi trên nhiều lớp khác nhau: DVD-5: 4,7GB một mặt, một lớp. DVD-9: 8,5GB một mặt, hai lớp. DVD-10: 9,4GB hai mặt, một lớp. DVD-18: 17.1GB hai mặt, hai lớp.
  60. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Phân loại và thông số kỹ thuật đĩa quang: Đĩa Blu-ray (BD-ROM, BD-R, BD-RW): đĩa quang cao cấp được phát triển bởi hãng SONY sử dụng tia lazer xanh-tím (405nm). Dung lượng: 25GB đối với đĩa 1 lớp, 50GB đối với đĩa 2 lớp.
  61. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Phân loại và thông số kỹ thuật đĩa quang: Đĩa HD-DVD (HD-DVD-R, HD-DVD-RW): đĩa quang cao cấp được phát triển bởi hãng Panasonic và NEC. Dung lượng: 15GB đối với đĩa 1 lớp, 30GB đối với đĩa 2 lớp.
  62. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp điều chế dữ liệu (mã hóa): Dữ liệu trước khi ghi sẽ được mã hóa bằng phương pháp EFM (eight to fourteen modulation) nhằm tăng tối đa khoảng cách giữa các bit 1 bằng cách sử dụng bảng tìm kiếm (lookup table). vd: Kí tự N O Mã nhị phân 01001110 01001111 Mã EFM 00010001000100 00100001000100
  63. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc/ ghi dữ liệu:
  64. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc/ ghi dữ liệu: Xác định công suất phát tia lazer: Ổ đĩa quang đọc thông tin trong vùng PCA để xác định công suất phát cho tia lazer. . Đọc dữ liệu: Mức công suất nhỏ nhất, đủ để chiếu lên bề mặt đĩa và phản xạ lại. . Xóa dữ liệu: Mức công suất trung bình, tia lazer chiếu lên đĩa sinh ra nhiệt khoảng 2000C. . Ghi dữ liệu: Mức công suất lớn, tia lazer chiếu lên đĩa sinh ra nhiệt từ 5000C - 7000C.
  65. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc/ ghi dữ liệu: Đọc dữ liệu: Tia lazer chiếu lên bề mặt đĩa tại các Land sẽ phản xạ lại vào cảm biến trong khi tại tại các Pit thì không. Cảm biến nhận được tia lazer sẽ chuyển thành tín hiệu điện và đưa về mạch xử lý, giải mã.
  66. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc/ ghi dữ liệu: Ghi dữ liệu: . Dữ liệu sau khi đã mã hóa được chuyển thành tín hiệu lazer chiếu lên bề mặt đĩa tạo thành các pit. Mỗi loại tia lazer sẽ tạo nên các pit có độ lớn khác nhau.
  67. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc/ ghi dữ liệu: Ghi dữ liệu: . Ghi dạng Disc-at-Once (DAO): dữ liệu được sắp xếp và ghi một lần. . Ghi dạng Track-at-Once (TAO): dữ liệu được sắp xếp và ghi lên đĩa thành từng track (1Track ≥ 300Block, 1Block =64KB). . Ghi dạng Session-at-Once (SAO): Là phương pháp kết hợp giữa DAO và TAO.
  68. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Nguyên lý hoạt động: Phương pháp đọc/ ghi dữ liệu: Hướng ghi dữ liệu: . Đĩa một lớp: . Đĩa hai lớp:
  69. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Thông số kỹ thuật: Chuẩn giao tiếp: Chuẩn PATA. Chuẩn SATA. Chuẩn SCSI.
  70. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Ổ đĩa quang (Optical Drives) Thông số kỹ thuật: Tốc độ truy xuất (Data transfer rate – DTR): tốc độ đọc/ ghi trung bình của đĩa quang dựa trên tổng thời gian phát nhạc theo định dạng chuẩn (1x). Đĩa CD: Dung lượng 700MiB (or 737MB) phát nhạc trong 80 phút 1x = (737*1024)/(80*60) ≈ 150KBps. Đĩa DVD: Dung lượng 4.7GB/120 phút 1x ≈ 680KBps.
  71. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Các thiết bị lưu trữ khác Ngoài các thiết bị lưu trữ dùng trong máy tính, còn có nhiều thiết bị lưu trữ khác giúp cho người sử dụng dễ dàng lưu trữ, chia sẽ thông tin.
  72. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Các thiết bị lưu trữ khác Đĩa từ/ Băng từ: Thiết bị lưu trữ dùng trong sao lưu dự phòng.
  73. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Các thiết bị lưu trữ khác Thẻ nhớ: Là thiết bị lưu trữ nhỏ gọn sử dụng chip nhớ, phù hợp với các ứng dụng lưu trữ di động. Thẻ nhớ gồm nhiều loại như:SM (SmartMedia), XD (xD-Picture Card), SD (Secure Digital), MMC (MultiMediaCard), MS (Memory Stick), MSPRO, CF (CompactFlash), MD, USB flash drive
  74. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Các thiết bị lưu trữ khác Đĩa quang từ: Là dạng đĩa kết hợp giữ đĩa quang và đĩa từ cho phép hoạt động tương tự như đĩa cứng dựa trên hiệu ứng Kerr.
  75. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Các thiết bị lưu trữ khác Đĩa cứng thể rắn – SSD (Solid-state drive): Là thiết bị lưu trữ tương tự như đĩa cứng nhưng có cấu tạo từ những chip nhớ nên có tốc độ truy xuất nhanh và tiết kiệm điện năng hơn.
  76. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phương pháp kết nối các đĩa cứng sử dụng trong các hệ thống máy chuyên dụng nhằm tăng hiệu năng lưu trữ của thiết bị Mục đích, giới thiệu: RAID – Redundant Arrays of Independent Disks – là phương pháp kết hợp nhiều đĩa cứng lại với nhau nhằm tăng tốc độ truy xuất (đọc/ghi) trên hệ thống đĩa và hoặc giảm lỗi. Có nhiều loại RAID khác nhau nhưng thông dụng là: RAID-0, RAID-1, RAID-5, RAID-01, RAID-10, RAID-JBOD. RAID có thể được thiết lập bằng phần cứng (dùng RAID Control Adapter) hoặc phần mềm (hỗ trợ bởi OS).
  77. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-0 (disk striping): kết hợp từ nhiều đĩa cứng giống nhau nhằm tăng tốc độ truy xuất: Dữ liệu được chia ra và ghi đồng loạt trên tất cả các đĩa. Tốc độ truy xuất tăng (bằng tổng tốc độ truy xuất trên các đĩa). Dung lượng bằng tổng dung lượng các đĩa. Hạn chế: Khi một đĩa trong hệ thống RAID bị lỗi dẫn đến lỗi toàn bộ dữ liệu.
  78. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-0 (disk striping): kết hợp từ nhiều đĩa cứng giống nhau nhằm tăng tốc độ truy xuất.
  79. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-1 (disk mirroring): kết hợp từ nhiều đĩa cứng giống nhau nhằm đảm bảo độ chính xác của dữ liệu. Dữ liệu được nhân bản và ghi đồng loạt trên tất cả các đĩa. Khi một đĩa bị lỗi thì hệ thống vẫn hoạt động bình thường. Hạn chế: Dung lượng và tốc độ truy xuất của hệ thống RAID chỉ bằng dung lượng của một đĩa.
  80. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-1 (disk mirroring): kết hợp từ nhiều đĩa cứng giống nhau nhằm đảm bảo độ chính xác của dữ liệu.
  81. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-2: Dữ liệu được kết hợp thêm mã sửa lỗi rồi phân chia ra và ghi đồng loạt lên các đĩa. RAID 2 không sử dụng cho các máy PC.
  82. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-3 (Striped with parity): tương tự như RAID 0 nhưng có kết hợp thêm bit kiểm tra lỗi (Parity bit).
  83. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-4 (Blocked data with parity): tương tự như RAID 3 nhưng kết hợp hai hay nhiều dữ liệu cho một tông tin sửa lỗi. RAID-3 thích hợp cho tập tin có kích thước lớn và yêu cầu tối thiểu 3 ổ đĩa.
  84. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-5 (Blocked data with distributed parity): tương tự như RAID 4 nhưng các bit kiểm tra lỗi sẽ được lưu xen kẽ trên tất cả các đĩa.
  85. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-6 (Blocked data with double distributed parity): tương tự như RAID 5 nhưng có hai thông tin kiểm tra lỗi được thêm vào.
  86. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-01, RAID-10: là sự kết hợp giữa RAID-0 và RAID-1.
  87. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID-05, RAID-50: là sự kết hợp giữa RAID-5 và RAID-0.
  88. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại RAID JBOD (Just A Bunch Of Disks): là sự kết hợp của các đĩa chỉ nhằm mục đích tăng không gian lưu trữ, dữ liệu được ghi lần lượt qua các đĩa (đĩa này đầy thì ghi qua đĩa tiếp theo).
  89. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại Bảng so sánh giữa các loại RAID:
  90. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Phân loại Bảng so sánh giữa các loại RAID:
  91. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Kỹ thuật kết nối hệ thống RAID Cách thiết lập RAID Dùng phần cứng: sử dụng RAID controller dùng trong các máy tính chuyên dụng. Hiệu năng của hệ thống rất tốt nhưng chi phí lắp đặt, vận hành và bảo dưỡng rất cao. Vd: Thiết lập RAID cho hai đĩa SATA dùng trong mainboard của Intel có hỗ trợ RAID. Dùng phần mềm: Do OS (Window XP, Windows 2003 ) quản lý nên hiệu năng không cao nhưng chi phí thấp và dễ thiết lập. Các đĩa trong OS phải ở dạng Dynamic. Vd: Thiết lập RAID trong Windows 2003 server.
  92. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố HDD thông dụng Chuẩn đoán, xử lý các lỗi thường gặp ở đĩa cứng Bad sector Lắp sai kỹ thuật Lỗi bo mạch, hỏng chip
  93. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố HDD thông dụng Bad sector Triệu chứng, dấu hiệu: Máy hay bị treo khi hoạt động. Xuất hiện thông báo lỗi ghi sao chép, di chuyển tập tin. Tên tập tin, thư mục bị thay đổi (□ □ □ □ □) hoặc mất. Truy xuất dữ liệu trên đĩa rất lâu. Nội dung tập tin hiển thị sai.
  94. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố HDD thông dụng Bad sector Chẩn đoán, khắc phục: Dùng các chương trình chuyên dụng của mỗi hãng (dùng trong DOS, Windows) như: Powermax của Maxtor ( ). Seatools của Seagate ( ). Data Lifeguard Diagnostics của Western Digital ( ). ClearHDD của Samsung ( ). Erase của Fujitsu ( ). Windows Check Disk. Flobo Floppy Bad Sector Repair. HDD Regenerator (Hiren’s Boot CD). HDAT2 (Hiren’s Boot CD).
  95. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố HDD thông dụng Lắp đặt sai kỹ thuật Triệu chứng, dấu hiệu: Máy không khởi động. Máy không nhận ra đĩa cứng hoặc nhận không đúng dung lượng. Đĩa truy xuất chậm, không ổn định. Chẩn đoán, khắc phục: Kiểm tra jumper. Kiểm tra cáp nối, chọn đúng loại cáp dành cho ổ đĩa.
  96. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố HDD thông dụng Lỗi bo mạch, hỏng chip Triệu chứng, dấu hiệu: Máy không nhận ra đĩa cứng. Trên bo mạch có mùi lạ. Đĩa cứng không quay (không rung động). Chẩn đoán, khắc phục: Quan sát trên mạch để tìm các dấu hiệu bất thường. Sử dụng một bo mạch khác cùng loại để thay thế.
  97. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố Optical Drives thông dụng Chuẩn đoán, xử lý các lỗi thường gặp ở đĩa quang và ổ đĩa quang Đĩa quang bị trầy xước Lỗi mắt đọc Lỗi hệ cơ truyền động Lỗi bo mạch, hỏng chip
  98. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố Optical Drives thông dụng Đĩa quang bị trầy xước Triệu chứng, dấu hiệu: Bề mặt đĩa bẩn, có các vết xước. Máy không đọc được dữ liệu. Chẩn đoán, khắc phục: Dùng khăn mềm lau sạch bề mặt đĩa. Sử dụng các chương trình chuyen dụng để sao chép lại dữ liệu: AnyReader, CD Recovery Toolbox, Power CD DVD Recovery, Roadkil’s Unstoppable Copier
  99. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố Optical Drives thông dụng Lỗi mắt đọc Triệu chứng, dấu hiệu: Tốc độ truy xuất đĩa rất chậm hoặc không ổn định. Không đọc được đĩa. Chẩn đoán, khắc phục: Dùng dụng cụ chuyên dụng để lau mắt đọc. Điều chỉnh công suất phát tia lazer của mắt đọc.
  100. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố Optical Drives thông dụng Lỗi hệ cơ truyền động Triệu chứng, dấu hiệu: Khay nhận đĩa không hoạt động. Chẩn đoán, khắc phục: Dùng vật nhỏ đẩy vào khớp gài để lấy khay ra (lỗ nhỏ ở mặt trước của ổ quang). Tháo ổ quang ra, tra dầu vào các khớp, bánh ranh. Thay các dây curoa nếu chúng quá dãn.
  101. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: Xử lý một số sự cố Optical Drives thông dụng Lỗi bo mạch, hỏng chip Triệu chứng, dấu hiệu: Máy không nhận ra ổ đĩa quang. Trên bo mạch có mùi lạ. Đĩa quang không quay. Các nút điều khiển phía trước không hoạt động. Chẩn đoán, khắc phục: Thay ổ quang khác.
  102. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: TÓM LƯỢC BÀI HỌC Thiết bị lưu trữ giúp máy tính giữ lại các dữ liệu trong quá trình hoạt động Có nhiều loại thiết bị lưu trữ khác nhau, phổ biến như HDD, Optical Disk, Tape, Memory Flash Storage Kỹ thuật RAID giúp tăng tốc độ truy xuất và đảm bảo an toàn cho dữ liệu lưu trên đĩa cứng
  103. TRƯỜNG TRUNG CẤP VIỆT KHOA Website: HỎI - ĐÁP