Bài giảng Tiêm an toàn - Nguyễn Thị Kim Liên

Nội dung text: Bài giảng Tiêm an toàn - Nguyễn Thị Kim Liên

1. 11/24/2013 ĐỊNH NGHĨA TIÊM Kỹ thuật đưa: . Thuốc, TIÊM AN TOÀN . Dịch ĐD Nguyễn Thị Kim Liên- PĐD . Chấtdinhdưỡng Tháng 9- 2013 . Chấtkhác qua da vào cơ thể để chẩn đoán hoặc điềutrị 1 2 ĐỊNH NGHĨA TIÊM AN TOÀN ĐỊNH NGHĨA TIÊM AN TOÀN . Không gây nguy hại cho ngườinhận An toàn cho: mũitiêm . Ngườibệnh . Không gây phơi nhiễm cho ngườithực . Cộng đồng hiệnmũitiêm. . Nhân viên y tế . Không tạochấtthảinguyhại cho người SIGN: Safe Injection Global Network - khác và cộng đồng. 1999 3 4 TÌNH HÌNH TÌNH HÌNH • 70% mũi tiêm không cần thiết • Bỏ bớt những mũi tiêm có khoảng 16 tỉ mũi tiêm/ năm không cần thiết là cách tốt nhất để phòng ngừa những 1% truyền máu 1% kế hoạch 95% điềutrị 3% tiêm chủng & sản phẩm hóa gia đình của máu. nhiễm trùng liên quan đến mũi tiêm. 5 6 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 1
2. 11/24/2013 TÁC HẠI TIÊM KHÔNG AN TOÀN Đối tượng bị tai nạn vật sắc nhọn • Shock phản vệ • Gây hư hại thần kinh và những mô khác => abces, bại liệt, thương tích • Lây truyền: Virus Vi khuẩn Nấm Ký sinh trùng 7 8 NGUYÊN NHÂN: CHƯA TUÂN THỦ ĐÚNG NGUYÊN NHÂN: CHUA TUÂN THỦ ĐÚNG QUY TRÌNH- KỸ THUẬT TIÊM QUY TRÌNH- KỸ THUẬT TIÊM • Dùng chung bơm, kim tiêm cho thuốc • Cắt giảm các quy trình tiêm . khác nhau, người bệnh khác nhau. • Đi tiêm không mang đủ phương tiện. • Dùng một kim lấy thuốc để pha thuốc & • Dùng lại kim tiêm để tiêm cho người rút thuốc nhiều lần, bệnh sau mũi tiêm đầu không thành • Lưu kim trên lọ. công. • Chưa thường xuyên rửa tay trước khi: • Thao tác chưa tốt: chạm tay vào Chuẩn bị thuốc những vùng vô khuẩn . Trước khi tiêm Khi tiêm từ Bn này Bn khác. 9 10 TIÊM KHÔNG AN TOÀN Thậm chí 1 mũi tiêm không an toàn là quá nhiều! •Trựctiếp: dụng Đường cụ lây nhiễm •Gián tiếp: qua lọ lây: thuốcbị lây nhiễm 11 12 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 2
3. 11/24/2013 NGUY CƠ KHI TIÊM- LẤY MÁU NGUY CƠ KHI TIÊM- LẤY MÁU • Đốivới • Đối với BN: nhân viên y • Mũi tiêm không cần thiết tế: • Sử dụng lại dụng cụ tiêm • Mũitiêm • Kim & bơm tiêm không vô khuẩn không cần • Không rửa tay thiết • Lây nhiễm chéo qua: • 2 tay đậy Vệ sinh tay kém nắpkim ống thuốc bị nhiễm Kỹ thuật tiêm hoặc vị trí tiêm bị nhiễm 13 14 NGUY CƠ KHI TIÊM- LẤY MÁU NGUY CƠ KHI TIÊM- LẤY MÁU • Đối với nhân viên y tế: • Đốivớicộng đồng: • Thiếu hộp đựng vật sắc nhọn trong tầm tay. • Gia tăng rác thảitừ những • Vị trí của Bn không thuận tiện mũi tiêm không • Kỹ thuật lấy máu kém cầnthiết • Vận chuyển máu không an toàn • Hộp đựng vật sắcnhọn không • Vệ sinh tay kém an toàn • Để bên ngoài hộp 15 16 NGUY CƠ KHI TIÊM- LẤY MÁU Đậynhững hộplạikhiđầy¾ vàđể trong • Đối với cộng đồng: những khu vực đượcbảovệ • Lẫn lộn với rác khác.  Niêm phong hộp để ngừaai đólấykimsử dụng lại. Đôi • Không có nơi an toàn khi cầnthiếtphảikhóacửa • Thiếu phương tiện bảo hộ cho người thu nếungườita bánống tiêm gom để• sử dụng lại. • Sử dụng lại bơm tiêm và kim  Tai nạnvậtsắcnhọncóthể xảyranếuhộp đầyquá. 17 18 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 3
4. 11/24/2013 THỰC HÀNH TIÊM AN TOÀN TỐT • Rửa tay: Mang gant Dụng cụ bảo hộ dùng một lần Chuẩn bị da & sát khuẩn da 19 20 THỰC HÀNH TIÊM AN TOÀN TỐT THỰC HÀNH TIÊM AN TOÀN TỐT Chú ý: Chú ý : . Không dùng dd rửa tay . Bảo đảm tay khô trước khi bắt đầu bất kỳ thủ nhanh sau khi da thuật nào. không nguyên vẹn tiếp xúc với máu/ dịch cơ . Mang gant ( tay phải khô) thể Rửa tay với xà . Không dùng dd rửa tay nhanh khi thấy phòng dưới vòi nước tay bẩn. đang chảy, lau khô với khăn tay dùng 1 lần. 21 22 SỬ DỤNG GANT- CHỈ ĐỊNH SỬ DỤNG GANT- CHỈ ĐỊNH Mang gant sạch, vừa vặn, dùng một lần: Mang gant sạch, vừa vặn, dùng một . Khi có khả năng tiếp xúc với máu của lần: Bn, những chất có khả năng lây . Khi da của nhân viên y tế không nhiễm: dịch tiết cơ thể nguyên vẹn: chàm, nứt, da khô. . Khi tiến hành châm cứu/ tiêm tĩnh . Khi da Bn không nguyên vẹn: chàm, mạch/ tiếp xúc với máu bởi vì khả phỏng, nhiễm trùng da. năng nhiễm máu nơi vị trí tiêm. 23 24 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 4
5. 11/24/2013 SỬ DUNG GANT- LƯU Ý SỬ DUNG GANT- LƯU Ý Gant không bảo vệ để Không dùng gant khi : phòng kim đâm hoặc . Tiêm dưới da, trong da, những vết thương tiêm bắp. khác do vật sắc nhọn . Da của nhân viên y tế . kim , dao mổ và nguyên vẹn. những dụng cụ sắc . Da của Bn nguyên vẹn. nhọn khác cần được xử lý cẩn thận. 25 26 THỰC HÀNH TIÊM AN TOÀN TỐT- DÙNG PHƯƠNG TIỆN PHÒNG HỘ CÁ NHÂN CHUẨN BỊ DA- SÁT KHUẨN DA O . khẩu trang • Dùng alcohol swab 60-70 ( isopropyl alcohol / ethanol) / gòn có cồn dùng . kính mắt một lần ( không dùng methanol/ . những vật dụng phòng hộ khác methyl alcohol ) • Sát khuẩn vùng tiêm từ trung tâm ra không chỉ định cho tiêm ngoại trừ ngoài vị trí tiêm , trở / thay gòn sau 1 dự kiến có tiếp xúc với máu. vùng. khi dùng phương tiện phòng hộ • Sát khuẩn 30s khô hoàn toàn. cá nhân, bỏ ngay sau khi sử dụng. 27 28 CHUẨN BỊ DA- SÁT KHUẨN DA Che phủ vùng da trước khi tiêm là không cần thiết  Rửa da da với nước sạch và làm khô với bông/ vải sạch •  không ngâm/ làm ướt bông gòn trước - nó sẽ lây nhiễm cao do vi khuẩn  Nếu da được bao lại, dùng một nơi tay và từ môi trường. gói isopropyl alcohol hoặc là ethanol •  không dùng chất sát khuẩn da bằng rượu trong tiêm chủng.  NGUY HIỂM:  Hầu hết những chất làm sạch & • - chất alcohol khác ( methy- alcohol / methanol) không an toàn sử dụng cho người 29 30 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 5
6. 11/24/2013 DỤNG CỤ TIÊM & THUỐC- DỤNG CỤ TIÊM THỰC HÀNH KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN Khi thực hiện thuốc: • Nên chắc rằng có sẵndụng cụ dùng 1 . Không dùng ống tiêm lần , để có thể sử dụng một bộ dụng cụ chứa thuốc để thực mới cho mỗi Bn. hiện thuốc cho nhiều bn • Sử dụng một bộ dụng cụ dùng 1 lần -bảo đảm 1 ống tiêm-1 cho mỗi quy trình (thuốc / vaccine). kim- 1 bn. • Kiểm tra bao bì. 31 32 THỰC HÀNH KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN THUỐC ĐƠN LIỀU Khi thực hiện thuốc: • Sử dụng . Không thay kim để sử dụng lại bơm tiêm. thuốc đơn . Không dùng cùng 1 ống tiêm để pha liều cho mỗi nhiều loại thuốc. bn khi có thể . không trộn thuốc đã sử dụng còn để sử để tránh lây dụng cho lần sau. nhiễm chéo 33 34 THUỐC ĐA LIỀU : CHỈ DÙNG KHI KHÔNG THỂ THUỐC ĐA LIỀU- QUĂNG BỎ THAY ĐỔI ĐƯỢC. • Chỉ mở một lọ thuốc riêng lẻ cùng vào 1 Nếutínhvôkhuẩn/ thuốc thời điểm cho mỗi khu vực chăm sóc bn. ở trong bị xâm phạm. • Giữ một ống đa liều cho mỗi bn & cất giữ với tên bn trên ống thuốc ở phòng điều trị /t Nếuhếthạnsử dụng/ hạn phòng thuốc. bảoquản đãhết( mặc dù có chấtbảoquản). • Không giữ lọ thuốc đa liều trong một phòng không có người giám sát, nó có thể vô tình Nếu nó không đượclưu bị nhiễm bẩn với bụi nước hoặc là vương giữ thích hợpsaukhisử vãi. dụng. 35 36 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 6
7. 11/24/2013 Ố Ề Ỏ THUỐC ĐA LIỀU- QUĂNG BỎ THU C ĐA LI U- QUĂNG B . Không có hạnsử . 24h sau khi mở lọ. . Sau khi hết thời dụng. hạn khuyến cáo . Không đượclưugiữ của nhà sản xuất, nếu lọ thuốc thích hợp. không có chứa chất bảo quản . Vô tình bị nhiễmhoặc kháng khuẩn. xem như là bị ô nhiễmbấtkể ngày • 37 hếthạn. 38 SỬ DỤNG THUỐC NẮP BẬT CHUẨN BỊ THUỐC • Sử dụng thuốc nắp bật hơn là lọ thuốc cần phải dùng vật bằng kim loại để • Chuẩn bị thuốc & tiêm trong khu vực khui nó sạch dành cho tiêm thuốc nơi mà • Nếu phải sử dụng lọ thuốc cần dùng vật dụng bằng kim loại để khui nó, hãy không có khả năng bị nhiễm máu bảo vệ tay của bạn với 1 chắn sạch hoặc là dịch tiết. như một miếng gạc nhỏ khi mở lọ thuốc. • 39 40 CHUẨN BỊ THUỐC CHUẨN BỊ THUỐC • Ngăn nắp tất cả bề mặt có thể lau chùi dễ • Dụng cụ cần thiết cho việc pha thuốc: dàng, • kim - ống tiêm dùng 1 lần. • Không để máu/ dụng • Dung dịch pha thuốc như nước cất/ cụ vấy bẩn. dung môi đặc biệt. • Lau bằng cồn 70O • Alcohol swab hoặc là bông gòn. ( isopropyl alcohol / • hộp đựng vật sắc nhọn. ethanol) để cho khô trước khi chuẩn bị thuốc & khi bị bẩn. 41 42 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 7
8. 11/24/2013 RÚT THUỐC • Sát khuẩn nút cao su với alcohol swab /gòn có cồn trước khi đâm kim qua lọ thuốc. • Dùng kim- ống tiêm vô khuẩn cho mỗi lần đâm kim vào trong lọ đa liều. • Không bao giờ lưu kim trên lọ đa liều. x 43 44 Bỏ kim đụng vào tay hoặc là những bề mật hoặc là những vật dụng không được vô trùng.  Những bề mặt & tay chứa vi khuẩn  Dụng cụ vô khuẩn trở nên hết vô khuẩn nếu bị chạm vào nó. 45 46 GHI TRÊN LỌ THUỐC SAU KHI RÚT Che đầu của ống thuốc hoặc là lọ thuốc bằng chất kháng khuẩn là không cần thiết • Ngày tháng pha thuốc. . Không bao giờ dùng • Loại & lượng dịch pha. miếng bông ướt đậy cho việc khử khuẩn. • Độ đậm đặc. .Tất cả chất khử khuẩn có • Hạn dùng sau khi sử dụng lại. thể trở nên nhiễm và lây lan bệnh tật • Tên và chữ ký của người sử dụng .Nếu lọ thuốc được đậy, \ thuốc. dùng đóng gới riêng 47 48 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 8
9. 11/24/2013 TIÊM THUỐC Dùng cây kim vô khuẩn & ống tiêm vô khuẩn cho mỗi lần tiêm • Thực hiện 5 đúng. • Rửa tay • Mở bơm tiêm trước măt bn để bảo đảm • Sát khuẩn nắp lọ thuốc. rằng ống tiêm và kim chưa được sử dụng trước đó. 49 50 THUỐC RÚT XONG NHỮNG ĐIỂM QUAN TRỌNG • Một khi ống tiêm và kim đã rút thuốc ra từ lọ đa liều thực hiện thuốc càng • Không để kim đụng vào bất kỳ mặt sớm càng tốt. phẳng bị nhiễm nào. • Nếu chưa được thực hiện ngay lập tức • Không sử dụng lại bơm tiêm, thậm chí đậy nắp kim dùng kỹ thuật xúc 1 tay. đã thay kim. • Lưu giữởtrong bồn hạt đậu khô hoặc là vật tương tự. 51 52 NHỮNG ĐIỂM QUAN TRỌNG • Không đụng vào nắp lọ/ nút cao su sau khi đã sát khuẩn. • Không đâm vào lọ đa liều với cùng một cây kim & 1 ống tiêm. • Không bơm lại thuốc qua 1 cây kim / bơm tiêm đã sử dụng cho 1 bn nếu nó được sử dụng để rút thuốc lại một lần nữa ( cho dù cho cùng 1 bn / bn khác) 53 54 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 9
10. 11/24/2013 Mạng sống của đứa bé & niềm NHỮNG ĐIỂM QUAN TRỌNG tin của bà mẹ đặt trong tay bạn • Không dùng túi dịch/ chai dịch truyền như là nguồn dùng cho nhiều bn. 55 56 THAM KHẢO THAM KHẢO . Injection safety- WHO . Health and Safety (Sharp Instruments in Healthcare) Regulations 2013- . Guidance for employer and employees. : e/en/ www.hse.gov.uk/healthservices/index.htm. Published by the Health and Safety . Glove use information leaflet- WHO Executive . WHO best practices for injections and related procedures toolkit - SIGN . 2007 Guideline for Isolation Precautions: Preventing Transmission of Infectious . Unsafe injection practices: outbreak, Incidents, and Root Causes- Agents in Healthcare Settings- David Pegues- MD- Prof. Of Clinical Medicine-Los Angeles California- Medscape Education . MMWR- Center for Disease Control and Prevention Weekly./ Vol. 62/ No.21 • Giving safe Injections-World Health Organization-International . Council of NursesEEmail: sign@who.int Preventing Needlestick Injuries among Healthcare Workers: A WHO–ICN Collaboration SUSAN Q. WILBURN, BSN, MPH, GERRY EIJKEMANS, MD- • www.injectionsafety.orgmail: sign@who.int Preventing Needlestick Injuries . WHO guidelines on drawing blood best practices in phlebotomy ISBN 978 92 4 159922 1 © World Health Organization 2010 . Guiding principles to ensure injection device security- WHO . Hướng dẫn Tiêm an toàn- Bộ y tế . Hướng dẫn phòng ngừachuẩn-Phạm ĐứcMục 57 G PR]]ư\\]]] 58 59 ĐD Nguyễn Thị Kim Liên 10