Bài giảng Sức khỏe tâm thần: Thực trạng, thách thức và những tiến bộ mới trong chẩn đoán và điều trị

Nội dung text: Bài giảng Sức khỏe tâm thần: Thực trạng, thách thức và những tiến bộ mới trong chẩn đoán và điều trị

1. SỨC KHỎE TÂM THẦN: THỰC TRẠNG, THÁCH THỨC VÀ NHỮNG TIẾN BỘ MỚI TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ GS.TS. BSCC. CAO TIẾN ĐỨC Hà Nội, 5/12/2020
2. TỔNG QUAN Khái niệm sức khỏe tâm thần Vấn đề sức khỏe tâm thần ở Việt Nam và thế giới, thực trạng và thách thức Những tiến bộ mới về chẩn đoán và điều trị các rối loạn tâm thần Một số đề xuất
3. 1. Khái niệm sức khỏe tâm thần
4. Khái niệm sức khỏe tâm thần Sức khỏe tâm thần: - Bao gồm: tình cảm, tâm lý và hạnh phúc xã hội - Ảnh hưởng đến đến cách chúng ta suy nghĩ, cảm nhận và hành động - Giúp xác định cách chúng ta ứng phó với căng thẳng, liên quan đến người khác và đưa ra lựa chọn - Rất quan trọng ở mọi giai đoạn của cuộc sống Yếu tố ảnh hưởng: - Các yếu tố sinh học: gen, chất trung gian hóa học - Các trải nghiệm cuộc sống: chấn thương hoặc lam dụng - Tiền sử gia đình
5. Khái niệm sức khỏe tâm thần Gần đây định nghĩa về sức khỏe tâm thần đã thay đổi -Trước đây: khỏe mạnh về tâm thần được hiểu là ngươi không bị chẩn đoán với bất cứ một bệnh lý tâm thần nào. - Ngày nay: sức khoẻ tâm thần tốt không chỉ là không có bệnh về tâm thần mà đó còn là trạng thái khoẻ mạnh về mặt tâm trí, sức khỏe tâm thần là thành công của chức năng tâm thần, dẫn đến các hành vi có ích, các mối quan hệ thành công với người khác, và cung cấp khả năng thích ứng với sự thay đổi và đối phó với mọi hoàn cảnh. Sức khỏe tâm thần là khả năng tận hưởng cuộc sống: là cách sống với hiện tại và những gì mình có; khả năng học được những bài học từ quá khứ, và lập kế hoặch cho tương lai mà không trăn trở, sống mãi với những kỉ niệm đau buồn hoặc sự thất bại.
6. Khái niệm sức khỏe tâm thần Một số dấu hiệu cảnh báo sớm về vấn đề sức khỏe tâm thần - Ăn hoặc ngủ quá nhiều hoặc quá ít. - Tách mình ra khỏi mọi người và các hoạt động thông thường - Mệt mỏi về tinh thần và thể chất. - Cảm thấy tê liệt hoặc không có vấn đề gì quan trọng - Bị đau nhức không rõ nguyên nhân - Cảm giác bất lực hoặc vô vọng - Hút thuốc, uống rượu hoặc sử dụng ma túy - Cảm thấy bối rối khác thường, hay quên, khó chịu, tức giận, buồn bã, lo lắng hoặc sợ hãi - La hét hoặc tấn công người thân, gia đình và bạn bè. - Nghe tiếng nói trong đầu hoặc có niềm tin những điều không đúng sự thật (hoang tưởng). - Không có khả năng thực hiện các công việc hàng ngày
7. 2. Vấn đề sức khỏe tâm thần ở Việt Nam và thế giới, thực trạng và thách thức
8. Vấn đề sức khỏe tâm thần ở Việt Nam và thế giới ➢ Có hơn 100 triệu người bị rối loạn tâm thần ở khu vực Tây Thái Bình Dương. ➢ Tại Việt Nam: ▪Tỷ lệ mắc 10 rối loạn tâm thần phổ biến trong năm 2000 là 14,8%. ▪Tỷ lệ tự sát trong năm 2015 là 5,87 trên 100.000 dân. ▪Số lượng bệnh nhân tâm thần phân liệt khoảng 450.000 người
9. Vấn đề sức khỏe tâm thần ở Việt Nam và thế giới ➢ Cả nước có 2 bệnh viện tâm thần tuyến trung ương, 39 bệnh viện tâm thần tỉnh, thành, các tỉnh còn lại có khoa tâm thần trong bệnh viện đa khoa. ➢ Trong Quân đội có 2 khoa tâm thần tuyến cuối (Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh viên Quân y 175) ➢ Số lượng bác sỹ chuyên khoa tâm thần của Việt Nam theo TCYTTG là 0,32/100 000 dân. Trong Quân đội số lượng bác sỹ chuyên khoa tâm thần cũng không nhiều.
10. Vấn đề sức khỏe tâm thần ở Việt Nam và thế giới ➢ Ở một số nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand có nhiều BSCKTT hơn. ➢ Campuchia chỉ có 50 BSCKTT cho dân số 10 triệu người, Banladesh 200/150 triệu dân, Ấn Độ 3500/ hơn 1,3 tỷ dân, Trung Quốc 10000/ hơn 1,4 tỷ dân. ➢ Nước Mỹ chỉ chiếm 5% dân số thế giới nhưng chiếm tới 30% BSCKTT toàn thế giới.