Bài giảng Cảnh giác dược trong sản phụ khoa

Nội dung text: Bài giảng Cảnh giác dược trong sản phụ khoa

1. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 HỘI NGHỊ CẢNH GIÁC DƯỢC TOÀN QUỐC NĂM 2018 THỰC HÀNH CẢNH GIÁC DƯỢC TRÊN LÂM SÀNG CẢNH GIÁC DƯỢC TRONG SẢN PHỤ KHOA DS. ĐẶNG THỊ THUẬN THẢO - BỆNH VIỆN TỪ DŨ 1 2 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 1
2. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 BỆNH VIỆN TỪ DŨ Bệnh viện HẠNG I chuyên khoa phụ sản đầu ngành khu vực phía Nam Số giường thực tế: 1600 Số VC-NLD: 2.188 (345 BS và 16 DS) Tổng số lượt khám: 1.090.828 Tổng số ca sanh: 68.921 Tổng số ca phẫu thuật sản phụ khoa: 44.907 3 NỘI DUNG 1. Đặc điểm sử dụng thuốc trong Sản phụ khoa 2. Giám sát báo cáo ADR tại Bệnh viện Từ Dũ 3. Phòng tránh ADR trong Sản phụ khoa 4 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 2
3. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 5 6 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 3
4. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 Dược động học của thuốc HẤP THU Nhu động dạ dày ruột giảm Thông khí phế nang và lưu thông máu ở phổi tăng 30% Niêm mạc mũi dễ bị xung huyết Lưu lượng máu ở da tăng Thận trọng: thuốc qua đường hô hấp, bôi ngoài da, đặt âm đạo Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 7 Dược động học của thuốc PHÂN BỐ Thể tích máu của mẹ tăng Nồng độ albumin vẫn giảm Nồng độ protein huyết thanh giảm khoảng 10 g/l. Lượng mỡ tăng khoảng 3-4 kg Thận trọng: thuốc có phạm vi điều trị hẹp, thuốc ngủ, thuốc gây mê Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 8 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 4
5. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 Dược động học của thuốc CHUYỂN HÓA Một số thuốc tăng chuyển hóa qua gan đáng kể do tác dụng cảm ứng enzym gan của progesteron nội sinh nhưng ảnh hưởng lên từng thuốc thì khó dự đoán Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 9 Dược động học của thuốc THẢI TRỪ Tuần đầu thai kỳ tốc độ lọc cầu thận tăng khoảng 50% và tiếp tục tăng cho đến khi sinh Thận trọng: lithium, kháng sinh nhóm beta lactam sinh nhóm beta lactam Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 10 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 5
6. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 11 Yếu tố ảnh hưởng sự vận chuyển thuốc • Tính chất hóa lý của thuốc • Phân tử lượng • Tỷ lệ gắn kết với protein của thuốc • Chênh lệch nồng độ thuốc giữa máu mẹ và thai nhi. Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 12 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 6
7. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 13 Tính an toàn của thuốc trên phụ nữ mang thai Hệ thống phân loại mức độ an toàn của thuốc trên phụ nữ mang thai:  Thụy Điển: A, B1, B2, B3, C, D  Mỹ: A, B, C, D, X  Úc: A, B1, B2, B3, C, D, X Đòi hỏi phải có những cuộc nghiên cứu trên ít nhất 2 loài động vật khác nhau Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 14 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 7
8. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 Phân Định nghĩa Ví dụ một số thuốc loại Nghiên cứu trên phụ nữ *Folic acid, vitamin mang thai sử dụng thuốc *Hormon tuyến giáp: Levothyroxine A thì không thấy có ảnh *Kháng nấm: Nystatin đặt âm đạo hưởng trên bào thai. 15 Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai ĐN1: Không có những cuộc *Beta-lactam: Amoxicilin, Ampicillin, nghiên cứu đầy đủ trên phụ nữ amoxicillin-clavulanate, Cephalexin, mang thai. Nhưng nghiên cứu Cefaclor, Cefadroxil trên động vật mang thai khi cho *Lincosamid: clindamycin, Lincomycin sử dụng thuốc thì không thấy *Macrolid: Erythromycin, Azithromycin ảnh hưởng lên bào thai. *Kháng virus: famciclovir, acyclovir, B ĐN2: Nghiên cứu trên động vật valacyclovir mang thai khi cho sử dụng *Kháng nấm: clotrimazole đặt âm đạo, thuốc thì thấy có một số ảnh Metronidazol thận trọng khi dùng trong ba huởng trên bào thai. Nhưng tháng đầu nghiên cứu trên phụ nữ mang *Nhiễm trùng đường tiểu: Nitrofurantoin thai sử dụng thuốc thì không *Buồn nôn: Ondansetron thấy ảnh hưởng trên bào thai. *Tiểu đường: metformin, Insulin 16 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 8
9. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 ĐN1: Không có cuộc nghiên *Sulfamid: Trimethoprim cứu đầy đủ được thực hiện trên *Macrolid: clarithromycin phụ nữ mang thai. Nghiên cứu *Quinolon: ciprofloxacin trên động vật mang thai khi cho *Kháng nấm: fluconazole, miconazole, sử dụng thuốc cho thấy có ảnh terconazole Chỉ nên sử dụng dạng đặt hưởng trên bào thai. Tuy nhiên, tại chỗ, tránh sử dụng vào 3 tháng đầu thai C thỉnh thoảng thuốc khi sử dụng kỳ trên người có nhiều lợi ích hơn *Trị giun: Mebendazole so với nguy hại. *Kháng lao: Isoniazid, Rifampin ĐN2: Không có cuộc nghiên *Hen suyễn: albuterol cứu đầy đủ được thực hiện trên *Trầm cảm: sertraline, fluoxetine động vật và trên phụ nữ mang *Vacxin: vacxin trị viêm gan A, B, influenza, thai. khuẩn cầu màng não, khuẩn cầu phổi, bại liệt, sởi, quai bị, rubella 17 Nghiên cứu trên người và có một số báo cáo cho thấy khi *Cyclin: Tetracycline, doxycycline, phụ nữ mang thai sử dụng minocycline thuốc này thì có ảnh hưởng *Trầm cảm: paroxetine trên bào thai. Tuy nhiên, *Rối loạn lưỡng cực: Lithium D trong một số trường hợp *Tim mạch: phenytoin nặng, thuốc này có thể có lợi *Một số hóa chất trị ung thư ích so với ảnh hưởng có hại. 18 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 9
10. Trung tâm DI&ADR Quốc gia Hội nghị Cảnh giác Dược 2018 Trung tâm DI&ADR khu vực TP. HCM Nha Trang, 18/8/2018 Các cuộc nghiên cứu và báo cáo cho thấy khi sử dụng *Mụn bọc: isotretinoin thuốc trên phụ nữ mang thai *Nôn mửa: thalidomide có ảnh hưởng có hại trên *Viêm gan C: Ribavirin bào thai. *Ngừa sẩy thai: Diethylstilbestrol X Không có tình huống nào mà *Nhóm statin: Lovastatin, Atorvastatin. lợi ích của thuốc nhiều hơn *Vẩy nến: etretinate, acitretin khả năng gây những ảnh hưởng có hại. Chống chỉ định sử dụng thuốc này đối với phụ nữ mang thai. 19 Nguyên tắc sử dụng thuốc trên phụ nữ mang thai Hạn chế tối đa dùng thuốc Tránh không dùng thuốc trong suốt thai kỳ Liều thấp nhất, thời gian ngắn nhất Lựa chọn thuốc đã được sử dụng thời gian dài và được chứng minh là an toàn Sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai 20 Tài liệu chia sẻ miễn phí từ website canhgiacduoc.org.vn 10